TEHLİKELİ
KİMYASALLAR YÖNETMELİĞİ *
Bu Yönetmelik, 11 Temmuz 1993 tarih ve
21634 sayılı
Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - (Değişik: R.G.: 20.04.2001/24379'da yayımlanan
Yönetmelik, m.2) Bu Yönetmeliğin amacı, tehlikeli kimyasalların kontrol altına
alınarak olumsuz etkilerinden çevre ve insanın korunmasına yönelik idari ve
teknik usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 - (Değişik: R.G.: 20.04.2001/24379'da yayımlanan
Yönetmelik, m.3) Bu Yönetmelik,
a) Tehlikeli kimyasalların tespiti,
sınıflandırılması, etiketlenmesi ve ambalajlanmasına ilişkin usul ve esasları,
b) Tehlikeli kimyasalların üretimi, depolanması, taşınması
faaliyetlerine ilişkin esasları,
c) Tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli eşyanın kullanımı ve piyasaya
arzına ilişkin esasları,
d) Kimyasalların ithalat ve ihracatına ilişkin usul ve esasları,
e) Tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli eşya ile iştigal olunmasına
ilişkin hükümleri,
f) Kimyasallar ile tehlikeli eşyanın piyasa gözetimi ve denetimine
ilişkin hükümleri,
g) (Ek bent: R.G.:
6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.1) Güvenlik Bilgi
Formlarının hazırlanmasına ve dağıtımına ilişkin usul ve esasları, kapsar.
(*) Bu Yönetmeliğin adı, 20.4.2001 tarih ve 24379
sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Yönetmeliğin 1. maddesi ile “Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği”
olarak değiştirilmiştir.
Aynı Resmî Gazete’de yayınlanan Yönetmeliğin 7. maddesi
ile, yönetmelik ve eklerinde geçen "Zararlı Madde ve/veya Ürünleri" ibareleri
ile "Zararlı Kimyasal Madde ve/veya Ürünleri" ibareleri
"Tehlikeli Madde ve Müstahzarları" şeklinde, "Zararlı
Madde" ibareleri "Tehlikeli Madde" şeklinde, "Ara
işletmeci" ibareleri "Dağıtıcı" olarak değiştirilmiştir.
Ancak,
a) Son ürün konumunda
kullanıcıya ulaşan;
1)
İnsan sağlığı ve
veteriner amaçlı kullanılan tıbbi müstahzarlar,
2) Kozmetikler,
3) Atık madde ve
karışımları ile tehlikeli eşya atıkları,
4) Gıdalar,
5) Hayvan
yemleri,
6) Pestisitler,
7) Radyoaktif
maddeler ve radyoaktif madde içeren müstahzarlar ile eşya,
8) Patlayıcılık
ve piroteknik etki elde etmek amacı ile piyasaya arz
edilen patlayıcılar ile harp levazımatı ve infilak
malzemeleri,
b) Taşımacılığa
ilişkin sınıflandırma, etiketleme ve ambalajlama kuralları,
bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
Hukuki
Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 13 üncü
maddesi ve 443 sayılı Çevre Bakanlığı'nın Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname'nin 2 nci maddesinin (j) ve (k) bendleri ve 9 uncu maddesinin (d) bendi gereğince
hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - (Değişik: R.G.: 20.4.2001/24379'da yayımlanan
Yönetmelik, m.4) Bu Yönetmelikte geçen terim ve kavramlardan;
Bakanlık: Çevre Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatını,
İştigal: Tehlikeli kimyasal ve tehlikeli eşyanın üretimi, ithalatı,
ihracatı, dağıtımı, taşınması, depolanması, kullanımı faaliyetlerinden herhangi
biri ile uğraşılmasını,
Üretici: Kimyasal element ve/veya bileşiklerini veya bunların karışım
ve/veya çözeltilerini kullanarak, herhangi bir yöntemle, herhangi bir formda
tehlikeli kimyasal veya tehlikeli eşya hazırlayan, bunlara ticari adını veya
markasını veren gerçek ve tüzel kişiyi,
İthalatçı: Kendi ihtiyacını karşılamak veya piyasaya arz etmek üzere tehlikeli
kimyasal ile tehlikeli eşyanın ithalatını gerçekleştiren gerçek ve tüzel
kişiyi,
İhracatçı: Tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın ihracatını
gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişiyi,
Dağıtıcı: Tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın üretici veya
ithalatçıdan kullanıcıya ulaşmasını teminen ara
alım-satım işlemlerini yürüten gerçek ve tüzel kişiyi,
İşletme Müdürü: Tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli eşya ile iştigal eden
tarafından bu yönetmelik hükümlerine uygun olarak yetkili ve sorumlu kılınan,
yasaların öngördüğü şartları taşıyan kişiyi,
Piyasaya Arz: Tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın, üretimi sonrası
veya ithalatında gümrük idarelerince ilgilisine teslimi sonrası, kullanımı veya
satışı amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan
ilk faaliyeti,
Piyasa Gözetimi ve Denetimi: Tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın bu
yönetmelik hükümlerine uygunluğunun kontrol altında tutulması, denetlenmesi
faaliyetini,
Ürün: Kimyasal element ve/veya bileşiklerinin veya bunların karışım
ve/veya çözeltilerinin kullanılması ile, üretici tarafından herhangi bir
yöntemle, herhangi bir formda hazırlanan madde, müstahzar ve eşyayı,
Madde: Doğal halde bulunan veya bir üretim sonucu elde edilen,
kararlılığını ve yapısını etkilemeden uzaklaştırılabilen çözücüler hariç,
üretiminde kararlılığını sağlamak üzere kullanılan katkı maddeleri ile üretim
işleminden kaynaklanan safsızlığı ihtiva eden kimyasal element ve bunların
bileşiklerini,
Müstahzar: En az iki veya daha çok maddenin karışım veya çözeltilerini,
Tehlikeli Özellik: Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay
alevlenir, alevlenir, çok toksik, toksik,
zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen,
üreme için toksik ve çevre için tehlikeli
özellikleri,
Tehlikeli Kimyasal: Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay
alevlenir, alevlenir, çok toksik, toksik,
zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen,
üreme için toksik ve çevre için tehlikeli
özelliklerden bir veya birkaçına sahip madde ve müstahzarları,
Patlayıcı Madde/Müstahzar: Atmosferik oksijen olmadan da ani gaz
yayılımı ile ekzotermik reaksiyon verebilen ve/veya
kısmen kapatıldığında ısınma ile kendiliğinden patlayan veya belirlenmiş test
koşullarında patlayan, çabucak parlayan katı, sıvı, macunumsu, jelatinimsi
haldeki madde/müstahzarları,
Oksitleyici Madde/Müstahzar: Özellikle yanıcı maddelerle olmak üzere
diğer maddeler ile de temasında önemli ölçüde ekzotermik
reaksiyona neden olan madde /müstahzarları,
Çok Kolay Alevlenir Madde/Müstahzar: Çok düşük parlama noktası (0°C'den düşük) ve düşük kaynama noktasına (35°C'den düşük) sahip sıvı haldeki madde ve müstahzarlar ile
oda sıcaklığı ve basıncı altında hava ile temasında yanabilen, gaz haldeki
madde/müstahzarları,
Kolay Alevlenir Madde/Müstahzar: a) Enerji uygulaması olmadan, ortam
sıcaklığında hava ile temasında ısınabilen ve sonuç olarak alevlenen,
b) Ateş kaynağı ile kısa süreli temasta kendiliğinden yanabilen ve ateş
kaynağının uzaklaştırılmasından sonra da yanmaya devam eden katı haldeki,
c) Düşük parlama noktasına (21°C'nin altında)
sahip olan sıvı haldeki,
d) Su veya nemli hava ile temasında, tehlikeli miktarlarda, çok kolay
alevlenir gaz yayan madde/müstahzarları,
Alevlenir Madde/Müstahzar: Düşük parlama noktasına (21°C-55°C) sahip
sıvı haldeki madde/müstahzarları,
Çok Toksik Madde/Müstahzar: Çok az miktarlarda
solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı
üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan madde/müstahzarları,
Toksik Madde/Müstahzar:
Az miktarlarda solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde
insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan
madde/müstahzarları,
Tehlikeli Madde ve Müstahzarları: Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında,
deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya
ölüme neden olan madde/müstahzarları,
Aşındırıcı Madde/Müstahzar: Canlı doku ile temasında, dokunun
tahribatına neden olabilen madde ve müstahzarları,
Tahriş Edici Madde/Müstahzar: Mukoza veya cilt ile direkt olarak ani,
uzun süreli veya tekrarlanan temasında lokal eritem, eskar veya ödem oluşumuna neden olabilen, aşındırıcı olarak
sınıflandırılmayan madde/müstahzarları,
Alerjik Madde/Müstahzar: Solunduğunda, cilde nüfuz ettiğinde aşırı
derecede hassasiyet meydana getirme özelliği olan ve daha sonra maruz kalınması
durumunda karakteristik olumsuz etkilerin ortaya çıkmasına neden olan
madde/müstahzarları,
Kanserojen Madde/Müstahzar: Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında,
deriye nüfuz ettiğinde kanser oluşumuna neden olan veya kanser oluşumunu
hızlandıran madde/müstahzarları,
Mutajen
Madde/Müstahzar: Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında veya deriye nüfuz
ettiğinde kalıtımsal genetik hasarlara yol açabilen veya bu etkinin oluşumunu
hızlandıran madde/müstahzarları,
Üreme İçin Toksik Madde/Müstahzar:
Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde erkek ve
dişilerin üreme fonksiyon ve kapasitelerini azaltan ve/veya doğacak çocuğu etkileyecek
kalıtımsal olmayan olumsuz etkileri meydana getiren veya olumsuz etkilerin
oluşumunu hızlandıran madde/müstahzarları,
Çevre İçin Tehlikeli Madde/Müstahzar: Çevre ortamına girdiğinde çevrenin
bir veya birkaç unsuru için kısa veya uzun süreli tehlikeler gösteren
madde/müstahzarları,
Tehlikeli Eşya: Üretim işlemi sonucu herhangi bir formda hazırlanmış
olup son ürün konumunda piyasaya arz edilen, kullanımı ile çevre ve insanı
olumsuz yönde etkileyebilecek tehlikeli kimyasal ihtiva eden eşyayı,
(Ek tanım: R.G.: 6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.2)
Bilimsel Araştırma ve Geliştirme: Ürün geliştirmede yapısal özelliklerin,
performans ve etkinliğin belirlenmesi için yapılan bilimsel araştırmalar da
dahil olmak üzere kontrollü koşullar altında gerçekleştirilen bilimsel deney,
analiz veya kimyasal araştırmayı,
(Ek tanım: R.G.: 6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.2) Üretim
Sürecinde Araştırma ve Geliştirme: Maddenin uygulama alanlarını test etmek
üzere kullanılan pilot tesis veya deneme üretimi ünitesinde gerçekleştirilen
üretim sürecinde maddenin geliştirilmesi için yapılan araştırma ve
geliştirmeyi,
(Ek tanım: R.G.: 6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.2) Polimer: Bir veya daha fazla türde monomer
biriminin ardarda sıralanması ile karakterize olan
moleküllerden meydana gelen madde ile en az bir diğer monomer
birimine veya diğer reaktana kovalent
bağ ile bağlanmış en az üç monomer birimini içeren ve
aynı moleküler ağırlıktaki moleküllerin bir basit ağırlıklı çoğunluğunun daha
azından meydana gelen moleküllerin bir basit ağırlıklı çoğunluğunu kapsayan
maddeyi, (Bu moleküller, molekül ağırlıklarına göre dağılmış olup, bu dağılımda
molekül ağırlıklarındaki farklılıklar monomer
biriminin sayısına bağlı olup, monomer birimi polimer içinde bulunan, reaksiyona girmiş haldeki monomeri ifade etmektedir.)
(Ek tanım: R.G.: 6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.2) Risk:
Kimyasalların kullanım şartlarında ve/veya kimyasallara maruz kalınması
halinde, kimyasalların çevre ve insan sağlığına zarar verme olasılığını ve
ciddiyet derecesini,
(Ek tanım: R.G.: 6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.2)
Güvenlik: Kimyasalların kontrol altına alınamaz riskinden uzak olmayı,
(Ek tanım: R.G.: 6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.2) Güvenlik
Bilgi Formu: Tehlikeli kimyasalların; özelliklerine ilişkin detaylı bilgiler
ile bulunduğu işyerlerinde kimyasalın özelliğine göre alınacak güvenlik
önlemleri ve kimyasalın olumsuz etkilerinden çevre ve insan sağlığının
korunmasına yönelik gerekli bilgileri içeren belgeyi,
(Ek tanım: R.G.: 6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.2)
Profesyonel Kullanıcı: Üreticiyi, tehlikeli kimyasal kullanan sanayiciyi,
bilimsel araştırma ve geliştirme yapan ve üretim sürecinde araştırma ve
geliştirme yapan gerçek ve tüzel kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Genel İlkeler
Kimyasal
Maddelerin İthalatının Kontrolu
Madde 5 - Çevrenin korunması yönünden zararlı etkileri olduğu
bilinen kimyasal maddelerin ithalatının kontrolu
yayınlanan tebliğler doğrultusunda yapılır.
Genel Koruma
Görevi
Madde 6 - Tehlikeli madde ve müstahzarlarıyla iştigal edenler
ilgili tebliğlerde verilen kurallara ve bu Yönetmelikte adı geçen tehlikeli
maddelerden kaynaklanan ve eklerde verilmekte olan "Özel Risk
Durumları" ve bunlarla ilgili "Güvenlik Tavsiyeleri"ne etiket,
ambalajlama, depolama ile ilgili diğer hükümlere uymak zorundadırlar.
Çevreye Yığın Halinde Bırakma
Madde 7 - Tehlikeli madde ve mestahzarları,
bu Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde ambalajlama ve depolama yapılmadan,
çevreye yığın veya yığın oluşturacak şekilde bırakılamaz.
Ancak, yığılma zorunluluğu bulunduğu hallerde ilgili valiliğin izni
alınarak;
a) Yığma ve yığından alma işlemlerinde, madde veya ürün türü, iş kolu ve
kullanım amacına uygun yöntem, araç ve gereç kullanmak,
b) Madde veya ürünün çevrede olumsuz etkilere neden olacak şekilde komşu
alanlara, havaya ve sulara karışmasını önlemek için ilgili mevzuat
doğrultusunda gerekli önlemleri almak,
c) Hayvanlar, bitkiler ve bunların hayat sahalarının tehlikeye sokulmaması
için uygun önlemleri almak, şartlarıyla çevreye yığın halinde bırakmak mümkün
olabilir.
Üretici ve
İthalatçının Bilgi ve Beyan Verme Yükümlülüğü
Madde 8 - Ülke sınırları içinde, ilgili tebliğler ve Ek-I
kapsamında yer alan tehlikeli madde ve müstahzarlarıyla ile iştigal edenler,
üretim ve fiili ithalat sonrası;
a) Bu Yönetmelik ve eklerin getirdiği hükümler çerçevesinde etiketleme,
ambalajlama, depolama ve taşıma ile ilgili kurallara uyduğunu ispat etmekle,
b) Bakanlığın talep etmesi durumunda beyanda bulunmakla, yükümlüdür.
Beyan dosyasında bulunacak asgari bilgiler Ek-III'de
verilmiştir.
Üretici ve ithalatçı gerek görüldüğünde beyan ettiği bilgilerin
kanıtlarını da Bakanlığa vermekle yükümlüdür.
Bakanlık Ek-I kapsamında yer alan maddelerdeki değişiklikleri,
Yönetmeliğin 44 üncü maddesinde oluşturulan Kimyasal Güvenlik Komisyonu'nun
görüşleri doğrultusunda yapar.
Ek Bilgi
Verme Yükümlülüğü
(1) Madde 9 -
Bakanlığın gerekli görmesi durumunda,
ilgili tebliğler çerçevesinde başvuruda bulunanlar,
a) Mevcut bilimsel bilirkişi raporlarını,
b) İlgili deney metodlarını ve kaynağını,
c) Madde ve ürünü temsil eden örneğini,
d) Etiketi veya taslakları ve güvenlik bilgi formlarını,
e) Beyan ettiği bilgilerin kanıtlarını
kapsayan ek bilgiyi vermek zorundadır.
Bakanlık, sunulan belgelerin yetersiz bulunması durumunda başvurandan
ilâve deneyler, testler ve bunların sonuçlarını isteyebilir.
(1) - R.G.: 6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.7 ile, madde
metninde geçen "bilgi formu" ibareleri "Güvenlik Bilgi
Formu" şeklinde değiştirilmiş, "kullanma talimatı" ibaresi
kaldırılmıştır.
Ürünleri
Kontrol Yükümlülüğü
Madde 10 - Üretici, zararlı maddelere ilişkin test yöntemleri
konusunda bir tebliğ çıkıncaya kadar, geçici olarak, iştigal ettiği maddelerle
ilgili verdiği beyanda belirttiği özellikleri sağlamak için yaptığı ölçümlerde
ilgili ulusal ve uluslararası standart yöntemleri kullanmakla yükümlüdür.
Belgeleri
Hazır Bulundurma Yükümlülüğü
Madde 11 - Tehlikeli madde ve müstahzarları ile iştigal edenler, bunların
piyasaya arzında, üretimi ve ticareti ile ilgili tüm bilgileri kaydetmekle,
eski bilgilerle birleştirmekle ve incelemeye sunulacak biçimde düzenleyerek
hazır bulundurmakla yükümlüdür.
Alıcının
Bilgilendirilmesi
Madde 12 - (Değişik madde başlığı ve madde: R.G.:
6.11.2001/24575'de yayımlanan Yönetmelik, m.3) Tehlikeli kimyasallar ile
tehlikeli eşyanın riskleri ve alınması gerekli güvenlik önlemleri hakkında,
tehlikeli kimyasal ve tehlikeli eşyayı piyasaya arz eden üretici, ithalatçı ve
dağıtıcı tarafından alıcı, kullanıcı ve depolayıcıların bilgilendirilmesi
zorunludur.
Bu amaçla, Yönetmelik hükümlerine uygun olarak hazırlanmış etiket ve
Güvenlik Bilgi Formları kullanılır.
Güvenlik Bilgi Formlarının profesyonel kullanıcılar ile tehlikeli
kimyasalları depolayanlara iletilmesi zorunludur.
Alıcının bilgilendirilmesinden üretici, ithalatçı ve dağıtıcı müteselsilen sorumludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Dağıtıcı
ve İşletme Müdürünün Yükümlülükleri
Dağıtıcının
Yükümlülüğü
Madde 13 - (Değişik: R.G.: 6.11.2001/24575' de yayımlanan
Yönetmelik, m.4) Dağıtıcı, tehlikeli kimyasallar ile tehlikeli eşyanın alım ve
satım işlerini yaparken aşağıdaki hükümlere uymak zorundadır.
a) Dağıtıcı, üretici veya ithalatçıdan aldığı tehlikeli kimyasal ile
tehlikeli eşyanın yapısal özelliğini değiştiremez, etiket ve Güvenlik Bilgi
Formlarında değişiklik yapamaz, okunamaz duruma getiremez.
b) Tehlikeli kimyasal ile tehlikeli eşyanın, birim ambalaj miktarını
değiştirerek satışa arz etmek isteyen dağıtıcılar tehlikeli kimyasal ile
tehlikeli eşyanın üreticisi tarafından hazırlanmış etiket bilgilerini ve
Güvenlik Bilgi Formlarını kullanmak ve Yönetmelik hükümlerine uygun olarak
etiketleme ve ambalajlama yapmak zorundadır.
c) Dağıtıcı, Güvenlik Bilgi Formunun kullanıcıya ulaşabilmesini sağlamak
amacıyla, Türkçe hazırlanmış Güvenlik Bilgi Formunu tehlikeli kimyasalı
aldığı kişiden temin ederek tehlikeli kimyasalı sattığı kişiye vermekle,
tehlikeli kimyasalı Yönetmelik hükümlerine uygun olarak depolamak, taşımak veya
taşınmasını sağlamakla, istenmesi halinde alış ve satış ile ilgili bilgi ve
belgeler ile birlikte faturanın bir kopyasını Bakanlığa vermekle yükümlüdür.
Alıcının
Bilgilendirilmesi
Madde 14 - R.G.: 20.4.2001/24379'da yayımlanan Yönetmelik, m.8
ile yür. kld.
İşletme
Müdürünün Yükümlülükleri
Madde 15 - İşletme müdürü denetim sırasında her türlü bilgiyi
vermek ve gereken kolaylığı sağlamakla yükümlüdür.
İşletme müdürü tehlikeli madde veya müstahzarların üretimi, depolanması,
taşınması, etiketlenmesi ve ambalajlanması ile ilgili önlemleri bu
Yönetmelik hükümleri doğrultusunda
yerine getirmek zorundadır.
Bu madde ve ürünlerin üretimi sırasında ortaya çıkabilecek tehlikeler
konusunda önlemler almakla, idarenin tehlikeli madde ve müstahzarlar için istediği
bilgileri gerçeğe uygun olarak hazırlamak ve saklamakla, bu Yönetmeliğe bağlı
olarak çıkarılacak tebliğleri izlemek ve uygulanmasını sağlamakla yükümlüdür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Etiketlemede Uygulanacak Kurallar
Etiketleme
Zorunluluğu
Madde 16 - Tehlikeli madde veya müstahzarları ile iştigal
edenler, bunların özelliklerine göre etiketlenmesinden sorumludur. Üreticiler,
bu bölümde verilen etiketleme ile ilgili kurallara uymak zorundadır.
Etiketlerde
Bulunması Gerekli Hususlar
Madde 17 - Etiketlerde;
a) Üreticinin adı ve adresi,
b) Maddenin kimyasal ve ticari adı, kapalı formülü,
c) Ürünlerin, ticari adı, amaçlanan kullanım alanları ve içeriğine giren
maddelerin tehlike sembolleri,
d) Özel tehlikelere karşı dikkat çekici, "çok şiddetli
patlayıcı", şiddetli zehir gibi ibareler, güvenlik tavsiyeleri (Ek-VII'e göre zararlı maddelere ait özel riskler (R) ve
güvenlik önlemlerinin (S) ilgili olanlarının içinde seçilmiş) alınabilecek
tedbirler hakkında özlü bilgiler, Ek-II'de verilmiş
olan zararlı maddeyi tanımlayan özellikler,
e) Ek-IV'de, tek tek
maddeler için verilen tehlike işaretlerinden ilgili olanlar,
f) Kimyasal tanımı ve etkin maddesinin yüzdesi,
g) Diğer katkı maddeleri ve en azından bunların grup tanımları,
bulundurulur.
Etiketlerde çevre ve insan sağlığı için tehlike durumları ve korunma
önlemleri işaretlerle gösterilir. Ek-IV'de verilen
işaretler dışında işaret kullanılamaz.
Uyulması
Gerekli Hususlar
(1) Madde 18
- 4.9.1988 tarih ve 19919 sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği'ne göre kanalizasyona
veya sulara atılması yasak olan maddelerin etiketlerinde bu durum açık olarak
belirtilir.
Etiketlerde "zehirsizdir", "sağlığa zararsızdır",
"talimata uygun kullanılırsa zararsızdır" gibi tehlikeye karşı
kayıtsızlaştırıcı ifadeler kullanılamaz.
Paketlenmiş olarak piyasaya sürülen madde veya ürünlerde etiketler,
paketlere yapıştırılmış olmalıdır. Paketler İkinci bir ambalaj içine konuyorsa,
etiket bu ambalajlar üzerine de yapıştırılır. Ancak, şeffaf ikinci ambalaj
kullanıldığında, içteki etiketin net olarak okunabilmesi durumunda ikinci
ambalaja etiket konulması zorunlu değildir.
Özellikleri yeterince belirlenmeyen maddelerin etiketleri üzerine
"bu maddenin çevre ve insan sağlığı üzerindeki etkisi ile ilgili
araştırmalar devam etmektedir" ibaresi yazılır.
Ek-VI'da verilen karser
yapıcı maddeler listesine giren madde ve ürünlerin etiketleri üzerine, diğer bilgilerin yanı
sıra "dikkate kansere neden olabilir" ibaresi yazılır.
(Ek fıkra: R.G.: 6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.5)
Etiketler, piyasaya arz edilen tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli eşya için
Türkçe, ihraç edilen tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli eşya için ihraç edilen
ülkenin resmi dillerinden birinde hazırlanır.
Aerosol Paketlerinde Etiketleme
Madde 19 - Aerosol paketleri ve
kaplarına yapıştırılan etiketlerde diğer bilgilerin yanı sıra,
a) "Kutu basınçlıdır", "Güneş altında bırakmayınız",
"50°C'nin üzerindeki sıcaktan koruyunuz",
"Boş kutuları zorlayarak açmayınız", "Ateşe
atmayınız",Aleve veya akkor halindeki maddelere püskürtmeyiniz,
b) Bileşiminde yanmaya ve kolay alev almaya neden olabilecek yanıcı
madde içerenler için "yanıcıdır" veya "kolay alev alır",
ibarelerinin de yazılması zorunludur.
Etiketleme
Şartları
(1) Madde 20
- Tehlikeli madde veya
müstahzarlarının etiketlerinin boyutları, ambalaj kaplarının hacimlerine göre,
aşağıda verilmiştir.
a) 0,25 litreye kadar uygun görülecek büyüklükte,
b) 0,26-3,0 litre arası için en az 52 mm x 74 mm,
c) 3,1-50 litre arası için en az 74 mm x 105 mm,
d) 51-500 litre arası için en az 105 x 148 mm,
e) 500 litreden büyük olanlar için en az 148 mm x 210 mm.
Tehlike sembolleri, portakal sarısı zemin üzerine siyah baskı ile
verilir. Her tehlike sembolü en az 1 cm² alana sahip olup, işaretin yapılacağı
yüzeyin en az onda birini kaplar. Belli bir tehlike sınıfı için kullanılan
sembol bir başka tehlike sınıfını da içeriyorsa bu Yönetmeliğin 17 nci maddesinin (e) bendinde öngörülen tehlike içermeyen
sembollerinden bazıları eğer yer müsait değilse etiketlere konmayabilir.
Etiketler, bu Yönetmelikte belirtilen hususlar dışında, sağlık, güvenlik
gibi alanlardaki yönetmeliklerin ilgili hükümleri gereği zorunlu semboller ve
bilgileri de tamamlayıcı olarak bulundurur.
Etiketler, ambalajın bir veya birkaç yüzüne, ambalaj normal konumunda
dururken etiketteki bilgiler okunabilecek şekilde yapıştırılır. Etiketin
ambalaj yüzeyine yapıştırılması, ambalajın boyutları veya cinsi nedeniyle
mümkün değilse, etiketleme ambalaja bağlı bir plaka şeklinde yapılır. Etiketin
dış etkenlerden ve ambalaj içindeki maddeden etkilenerek ambalaj üzerinden
çıkmaması, veya kullanılmışsa plakanın kopmaması için gerekli önlemler alınır.
Yanıcı ve kolay tutuşan maddelerin 0,25 litreyi geçmeyen
ambalajlarının etiketlerinde, maddenin bu özelliği ile ilgili olarak dikkat
çekici ibarelerin ve alınması gerekli önlemlerin etikete yazılması şartı
aranmaz. Ancak diğer yollarla bu hususların vurgulanması zorunludur.
(1) - R.G.: 20.4.2001/24379'da yayımlanan Yönetmelik, m.5 ile; ikinci ve
üçüncü fıkralarda geçen "tehlike işaretleri" ibaresi "tehlike
sembolleri", "zorunlu işaretler" ibaresi "zorunlu
semboller" olarak değiştirilmiştir.
Kullanma Talimatı
Madde 21 - R.G.: 20.4.2001/24379'da yayımlanan Yönetmelik, m.8
ile yür. kld.
Güvenlik
Bilgi Formu
Madde 22 - (Değişik madde başlığı ve madde: R.G.:
6.11.2001/24575' de yayımlanan Yönetmelik, m.6) Güvenlik Bilgi Formunun
hazırlanması ve dağıtımında aşağıdaki kurallara uyulması zorunludur.
a) Güvenlik Bilgi Formu, Yönetmelik hükümlerine göre, tehlikeli olduğu
belirlenen madde ve müstahzar ile en az bir tehlikeli madde ihtiva eden
müstahzarın üreticisi tarafından hazırlanır.
b) Profesyonel kullanıcılar tarafından talep edilmesi halinde, Yönetmelik
hükümlerine göre tehlikeli olarak sınıflandırılmasa dahi, işyeri ortamı maruz
kalma limitleri belirlenmiş veya çevre ve insana zarar verecek özellik gösteren
maddelerden en az birini içeren müstahzarlardan, bu tür maddelerden en az
birini veya bir kaçını ayrı ayrı;
(1)>= 1 % (ağırlıkça) miktarda içeren gaz halinde olmayan,
(2)>= 0,2 % (hacimce) miktarda içeren gaz halinde olan, müstahzarın
Güvenlik Bilgi Formu, bu müstahzarın üreticisi tarafından ayrıntılı
bilgiler içerecek şekilde hazırlanır ve talep edene iletilir.
c) Güvenlik Bilgi Formu, üretici tarafından;
1) Her tehlikeli madde, tehlikeli müstahzar veya en az bir tehlikeli
madde ihtiva eden müstahzar için ayrı ayrı
hazırlanır,
2) Teknik gelişmelere ve bilimsel araştırmalara bağlı olarak güncelleştirilir,
3) Tehlikeli kimyasalın üretim sonrası ilk teslimatı sırasında veya
mümkünse teslimat öncesi,
4) İkinci veya takip eden teslimatlarında talep edilmesi halinde,
alıcıya ücretsiz olarak yazılı metin halinde verilir veya elektronik ortamda iletilir.
Güvenlik Bilgi Formu; piyasaya arz edilen kimyasallar için Türkçe, ihraç
edilen kimyasallar için ihraç edilen ülkenin resmi dillerinden birinde
hazırlanır.
Güvenlik Bilgi Formunun yeni bilgiler ışığı altında güncelleştirilmesi
halinde; güncelleştirilmiş form, güncelleştirme tarihinin 12 ay öncesine kadar
geçen sürede, tehlikeli kimyasalın verildiği kullanıcılar ile depolayana
güncelleştirme tarihini takip eden 3 ay içinde iletilir ve formda değişiklik
tarihi ve kaçıncı değişiklik olduğu belirtilir.
İthal edilen kimyasalların Güvenlik Bilgi Formu, ithalatçısı tarafından
üreticisinden temin edilerek Yönetmelik hükümlerine uygun olarak hazırlandıktan
sonra, tehlikeli kimyasalın ilk teslimatı sırasında veya mümkünse teslimat
öncesi, ikinci veya takip eden teslimatlarında talep edilmesi halinde alıcıya
ücretsiz olarak Türkçe yazılı metin halinde verilir veya elektronik ortamda
iletilir.
İthal edilen kimyasalların Güvenlik Bilgi Formlarının ithalatçısı
tarafından üreticisinden temin edilememesi halinde, ithalatçı ithal ettiği
kimyasallar için bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak Güvenlik Bilgi Formunu
hazırlamakla yükümlüdür.
Güvenlik Bilgi Formunda bulunması gereken asgari bilgiler ile formun
düzenlenmesinde uyulacak usul ve esaslar Bakanlıkça yayımlanacak tebliğ ile
belirlenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Ambalajlama, Depolama ve Taşıma
Yükümlülükler
Madde 23 - Tehlikeli madde ve müstahzarlarının ambalajlanması,
depolanması, taşınması işlerinden biri veya birkaçı ile iştigal edenler bu Yönetmelik
hükümlerine tabidir. Bu işlerin ücret karşılığı üçüncü kişi veya kuruluşlara
yaptırılması durumunda da, işveren kişi veya kuruluş, iştigal edenle birlikte müteselsilen sorumludur.
Ambalajlama
Zorunluluğu
Madde 24 - Tehlikeli madde ve müstahzarlar, bu Yönetmeliğin 27 nci maddesindeki hükümlere uyularak, normal depolama ve
taşıma şartlarında, sızma, kaçak, dökülme, bulaşma ve benzeri yollarla ambalaj
dışına çıkmaları önlenecek şekilde ambalajlandıktan sonra piyasaya arz
edilebilir.
Piyasaya arz şekli özel mevzuata tabi madde ve ürünler için, yukarıdaki
hükümlere uyulması gerekmez.
Ambalajlanmamış madde ve ürünlerin taşınması ve depolanması ile iştigal
edenler, piyasaya arz şekli özel mevzuata tabi madde ve ürünler ile ilgili
durumlar dışında, ilgili idareden özel izin alırlar.
Ambalajsız
Taşıma ve Depolama
Madde 25 - Bir başka ürün üretiminde hammadde, ara madde olarak
kullanılacak veya yakıt olarak piyasaya sürülmek istenen madde ve ürünlerin;
a) Çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek uygun sistem ve araçlarla
taşınması ve depolanması,
b) Araç ve depo yerinin kapalı sistem olması durumlarında ambalajsız
depolama ve taşımaya izin verilebilir.
Ambalaj
Kaplarının Genel Görünümü
Madde 26 - Tehlikeli madde ve müstahzarlarının içine konduğu
kapların genel görünümü aşağıdaki gibi olmalıdır:
a) Ambalajların şekli ve etiketleri, genel görünüm ve kapsamları
açısından, gıda maddelerinin ambalajları ile aynı veya karıştırılabilir
benzerlikte seçilemez.
b) Bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre hazırlanan etiketler ambalaj
kapları üzerinde uygun olarak yerleştirilir.
Ambalajlama
Şartları
Madde 27 - Tehlikeli madde ve müstahzarlarının ambalaj kaplarına
konulmasında Ek-V'de verilen kurallar yanında aşağıdaki
genel kurallara uyulması zorunludur.
a) Ambalajlanan madde, ambalaj kabının dışına bulaşmamalıdır.
b) Ambalaj kabı, içine konulan maddeden etkilenmemeli, onun
özelliklerini değiştirmemelidir.
c) Sıvı halinde madde ve ürünlerin ambalajlanmasında, ısıl genleşmeler
sonucu, patlama, yırtılma gibi istenmeyen durumların önüne geçilebilmesi
için, kaplarda boş hacım bırakılmalıdır.
d) Hava yolu ile taşınacak her türlü ambalaj kabının hava basıncı
değişimlerin etkisiyle karşılaştığında dayanıklı olacak şekilde tasarlanması
gerekir.
e) Maddenin ambalajlanmasında iç içe kaplar kullanılmışsa, iç kaptan dış
kaba sızma olmamalıdır. Cam, Seramik, gibi kırılgan malzemeden yapılmış iç
kaplar ile ambalajlamada, kırılmanın önlenmesi için iç ve dış kaplar arasında
şok direncine sahip uygun destekleme malzemeleri kullanmalı veya benzeri
önlemler alınmalıdır.
f) Birbiri ile şiddetli reaksiyon veren maddeleri taşıyan iç kaplar aynı
dış kap içinde depolanamaz ve taşınamaz.
g) Çok tehlikeli oldukları için bir sıvı ile ıslatılarak veya
seyreltilerek korunması gereken maddelerin ambalajlanmasında, kaçakları tamamen
önleyecek tasarımlar kullanılır ve yeterli önlemler alınır.
h) Taşıma ve depolama sırasında sıcaklığın artması, hava basıncı
değişimi, çalkalanma, gibi nedenlerle, kap içindeki madde tehlikeli boyutlarda
gaz oluşturuyor ve basıncı artırıyorsa, fazla gazı dışarı atarak otomatik
basınç ayarlamasını sağlayacak sistemler takılmış kaplar kullanılmalıdır.
Ancak, çıkan gazın tehlikeli ve zararlı olması durumunda, tehlikeyi önleyici
başka önlemlerin alınması gerekir.
i) Ambalaj olarak kullanılacak her türlü madde, malzeme ve araç,
kullanım amacına uygun fonksiyon testlerinden geçirilir.
j) Üretici ithal ettiği veya ürettiği madde ve ürünün taşınmasından
kaynaklanan ambalaj malzemesinin, ilgili yönetmelikler uyarınca, en aza
indirilmesi veya bertaraf edilmesinden yükümlüdür. Üretici bu durumda
sorumluluğu başkasına devredemez ve gerekli harcamaları karşılamakla
yükümlüdür.
Taşıma
Madde 28 - Tehlikeli madde ve müstahzarlarının taşınması
konusunda yürürlükteki mevzuat hükümleri uygulanır.
Depolama
Madde 29 - Tehlikeli madde ve müstahzarları, özellikleri,
depolamaları ve diğer şekillerdeki iştigalleri sırasında arzedebilecekleri
tehlikenin cinsine göre Ek-VIII'de verilen sınıflara
ayrılmıştır. Tehlikeli kimyasal madde ve müstahzarlarını üretenler, çevre ve
insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde depolama yapmakla yükümlüdür. Bu
maddelerin kötü amaçlı veya sorumsuz kişilerin eline geçmemesi
ve amaç dışında kullanılmaması için gerekli önlemler, işletme müdürü, serbest
bölgelerde serbest bölge müdürleri tarafından alınır.
Tehlikeli
kimyasal madde ve müstahzarlarının konduğu depolar, depolanan maddenin
oluşturabileceği zararlar göz önüne alınarak, gerekli ısı, izolasyon,
yıldırımdan koruma, havalandırma, alarm, yangın söndürme, gibi sistemler ile
donatılır ve amacına uygun malzemelerle inşa edilir.
Depolara ve bunların yakınına, depolanan madde veya ürünlerinin yükleme,
boşaltma ve kullanımları sırasında ortaya çıkabilecek tehlikeler ve bu
tehlikelere karşı korunma önlemleri ile ilgili uyarı işaretleri ve yazıları
asılır.
Tehlikeli madde ve müstahzarları, ilaç, hayvan ilacı, gıda maddesi,
hayvan yemi ve bunların katkı maddeleri ile aynı depolara konulamaz.
Ek-IV'de verilen işaretlerden korozif, az zehirli ve tahriş edici özelliği ile
etiketlenmiş olan madde ve ürünlerin depolanmasında, insan ve çevre sağlığı
açısından işletmede gerekli yerlerde uyarı levhaları bulundurulur.
Ek-IV'de verilen işaretlerden çok zehirli
özelliği ile etiketlenmiş olan madde ve ürünler kilitli mekanlarda depolanır.
Bunların depolanması ile sorumlu kişiler, işletme müdürü ve konu ile ilgili
personel dışındaki kişilerin bu maddelerle iştigalini önlemek için gerekli
önlemleri almakla yükümlüdür.
Akaryakıt istasyonlarında satılan madde ve ürünler için kilitli
mekanlarda depolama şartı aranmaz.
ALTINCI
BÖLÜM
İdarenin Görevleri
Beyanların
Değerlendirilmesi
Madde 30 - Bakanlık, gerek gördüğü hallerde talep ettiği Ek-I'de yer alan tehlikeli madde ve müstahzarları ile ilgili
beyanları bu Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirir.
Denetim
Madde 31 - Tehlikeli madde ve müstahzarların ticareti, üretimi,
ambalaj ve etiketlenmesi, depolanması, taşınması ile iştigal edenlerin
Yönetmelik hükümlerince denetlenmesiyle
Bakanlık yetkilidir. Bakanlık, gerek görüldüğünde, söz konusu maddelerle ilgili
deneylerin yurt içinde veya yurt dışında yeniden yaptırılmasını sağlar.
Denetimler sırasında kurum, kuruluş ve işletmelerden elde edilen bilgi
ve belgeler başka amaçlar için kullanılamaz.
Fiili
İthalatın Kontrolü
Madde 32 - İthalatının kontrolü tebliğlerle yapılan tehlikeli
madde ve müstahzarların fiili ithalatı sırasında beyan edilen bilgilere uygun
nitelikte olduğu Ek: IX'da verilen kriterlere göre
değerlendirilir. Beyana uygun olmadığının tesbiti
halinde 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 2 nci maddesi
gereğince durum Çevre Bakanlığı'na bildirilir.
Piyasanın
Denetlenmesi
Madde 33 - Bakanlık, piyasada bulunan tehlikeli madde ve müstahzarlarını,
gelişi-güzel örnekler alarak veya üretici ve ara işletmeciden örnekler
isteyerek denetler.
Piyasa
Denetiminin Yürütülmesi
(1)Madde 34 - Piyasanın denetlenmesinde tehlikeli madde ve
müstahzarların bileşimi, etiketi ve güvenlik bilgi formunda bu Yönetmelik ve
eklerinde verilen kurallara uyulup uyulmadığı göz önünde bulundurulur.
Denetimi yapan, üreticiyi, ithalatçıyı veya piyasayı denetlemek amacı
ile örnek alırken, örnek alma teknikleriyle ilgili Türk Standartları Enstitüsü
tarafından belirlenen yöntemlere uyar.
İdari Ceza
Verme Yetkisi
Madde 35 - Piyasa denetlemesinde bu Yönetmelik'te belirtilen
hükümlerin yerine getirilmediğinin anlaşılması durumunda, üretici ve ara
işletmecinin ikametgâhının veya işyerinin bulunduğu yerin mülki idare amiri,
Çevre Kanunu'nun ilgili maddeleri uyarınca idari ceza verme yetkisine sahiptir.
Alınan
Örneklerin Ücreti
Madde 36 - Denetleme için gerekli örnekler, üretici, tehlikeli
kimyasal madde ve müstahzarları ile iştigal edenler tarafından denetleme
makamına ücretsiz olarak verilir.
Denetlemelerde yapılan araştırma ve test harcamalarını da tehlikeli kimyasal madde ve müstahzarları iştigal
edenler karşılar.
YEDİNCİ BÖLÜM
Özel Hükme Tabi
Maddeler
Asbest Kullanımı İle İlgili Hükümler
Madde 37 - (Değişik: R.G.: 25.7.2001/24473'da yayımlanan
Yönetmelik, m.1) Asbest lifleri ve
asbest lifleri ihtiva eden topraklara ilişkin olarak aşağıdaki hususlara
uyulması zorunludur.
Amfibol grubu asbest lifleri olarak tanımlanan;
a) Krosidolit, CAS No 12001-28-4
b) Amozit, CAS No 12172-73-5
c) Antofillit, CAS No 77536-67-5
d) Aktinolit, CAS No 77536-66-4
e) Tremolit, CAS No 77536-68-6
türü asbest lifleri çıkarılamaz, üretilemez, herhangi bir ürün
üretiminde ve üretim dışında herhangi bir amaçla kullanılamaz, satış ve kullanım
amacıyla piyasaya arz edilemez.
Amfibol grubu asbest liflerini ihtiva eden ürünler kullanım amacıyla
piyasaya arz edilemez ve kullanılamaz.
Serpantin grubu asbest lifi olarak tanımlanan krizotil
türü asbest, CAS No:12001-29-5 (Beyaz asbest);
a) Oyuncakların,
b) Püskürtme yolu ile kullanılacak malzeme ve müstahzarların,
c) Perakende olarak halka satılan toz halindeki nihai ürünlerin,
d) Tütün içmek için kullanılan pipo, ağızlık, sigara filtresi gibi
ürünlerin,
e) Katalitik filtreler ve sıvılaştırılmış gaz ile çalışan katalitik
ısıtıcılarda kullanılan yalıtım gereçlerinin,
f) Boyalar ve cilaların/verniklerin,
g) Sıvılar için kullanılacak filtrelerin/süzgeçlerin,
h) Kaplama ağırlığının % 2'sinden fazla olacak şekilde, yol yüzey
kaplamalarının,
i) Sıvalar, koruyucu kaplamalar, dolgular, sızdırmazlık malzemeleri,
bağlayıcılar, zamklar, tutkallar, yapıştırıcılar, dekoratif tozlar ve apre
malzemelerinin,
j) Yoğunluğu 1 g/cm3'den az olan yalıtım veya ses geçirmezlik
malzemelerinin,
k) Hava filtreleri/süzgeçleri ve doğal gaz veya havagazı isale, dağıtım ve kullanımında kullanılan
filtrelerin/süzgeçlerin,
l) Plastik yer ve duvar kaplamalarının altına konacak yalıtım
astarlarının,
m) Tüketiciye sunulduğunda, ortama lif yayılmasını önleyecek şekilde
muameleye tabi tutulmayan tekstil ürünlerinin,
n) Çatı keçelerinin, üretiminde kullanılamaz.
Krizotil
türü asbest liflerinin kullanım hükümlerine uymayan ürünler kullanım amacıyla
piyasaya arz edilemez ve kullanılamaz.
Amfibol grubu asbest lifi ihtiva eden topraklar ile serpantin grubu
asbest lifi ihtiva eden topraklar
çıkarılamaz, satış ve kullanım amacıyla piyasaya arz edilemez,
özellikle;
a) Badana ve sıva, çatı ve zemin toprağı şeklinde taban ve çatı örtüsü,
b) Yol, pekmez, çanak, çömlek yapımında katkı malzemesi,
c) Çocuk pudrası,
olarak kullanılamaz.
Asbest
Kullanımı İle İlgili Kısıtlamalar
Madde 38 - R.G.: 25.7.2001/24473'da yayımlanan Yönetmelik, m.2
ile yür.kld.
Asbestli
Ürünlerin Etiketlenmesi ve Ambalajlar İle İlgili Kurallar
Madde 39 - 1. Asbest içeren bütün ürünler veya paketler aşağıda
tanımlanan etiketleme kurallarına
uymalıdır.
a) Etiket en az 5 cm. yüksekliğinde 2.5 cm genişliğinde olmalıdır.
b) Etiket iki bölümden oluşmalıdır.
- Üst kısımda (h1 = % 40 H) siyah zemin üzerine üzerine
beyaz olarak yazılmış "a" harfi bulunmalıdır.
-
alt kısımda (h2 =
% 60 H) kırmızı zemin üzerine siyah veya beyaz olarak büyük harflerle
"DİKKAT ASBEST İÇERİR" ve küçük harflerle "asbest tozunun
solunması sağlık için tehlikelidir" ve "güvenlik tavsiyelerini
inceleyiniz" cümleleri açık bir şekilde bulunmalıdır (bkz.Şekil
1).
|
|
|
|
“a” DİKKAT ASBEST Asbest tozunun solunması sağlık için tehlikelidir. Güvenlik tavsiyelerini inceleyin. |
||||
|
Siyah zemin |
|
|
|
||||
|
|
h1 = % 40 |
|
|||||
|
H |
|
|
|
||||
|
|
|||||||
|
Kırmızı zemin
üzerine beyaz veya siyah standart kelimeler ile yazılacak |
|||||||
|
|
|
|
|||||
|
|
h2 = % 60 |
||||||
|
|
|
|
|||||
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Şekil 1: Asbestli ürün veya paketlerde kullanılacak etiket
c) Eğer ürün krosidolit minerali içeriyorsa
büyük harflerle yazılan "DİKKAT ASBEST İÇERİR" cümlesi
"KROSİDOLİT İÇERİR-MAVİ ASBEST" şeklinde yazılmalıdır.
d) Etiketin ürün üzerine doğrudan baskısı söz konusu ise kontrastı
sağlamak için etikette tek renk kullanımı yeterlidir.
2) Önceki bölümde tanımlanan etiket aşağıdaki kurallara uygun olarak
kullanılmalıdır.
a) En küçük birimlerde bile etiket bulunmalıdır. Asbest veya asbestli
bileşenler içeren paketler aşağıda verilen şekillerden biri ile
etiketlenebilir;
- Paket boyu yeterli büyüklükte ise etiket, pakete sabit bir şekilde
yapıştırılır veya pakete doğrudan baskı ile yerleştirilir.
- Paket boyu etiket yapıştırma veya doğrudan baskıya imkan vermiyorsa,
etiket pakete kopmayacak şekilde bağlanır.
c) Asbest ve asbest içeren ürünlerin paketlerinde, ürünün asbest
olduğunu tanımlayan etiket dışında uygun tehlike işaretleri ve semboller yönetmeliğe
uygun olarak etiket halinde temiz, okunaklı ve silinmeyecek şekilde hazırlanıp,
paket üzerine yapıştırılmalı, basılmalı veya bağlanmalıdır.
d) Paketlenmesi uygun olmayan asbest içeren ürünler için etiket yukarıda
belirtildiği gibi hazırlanır, ya doğrudan
yapıştırılır ya baskı ile yerleştirilir ya da bağlanır.
Asbestle temas etmiş her türlü ambalaj malzemesi başka amaçla
kullanılamaz.
Bu tür ambalaj malzemeleri, daha büyük bir plastik torbada
biriktirilerek asbestli atıkların bertarafı ile
ilgili kurallar doğrultusunda bertaraf edilmelidir.
Asbest
Liflerinin Depolanması
Madde 40 - (Değişik madde başlığı ve madde: R.G.:
25.7.2001/24473'da yayımlanan Yönetmelik, m.3) Asbest lifleri, depolandığı
yerlerde ortama toz ve lif saçılmasını önleyecek tedbirler alınarak, diğer
tehlikeli kimyasallar ve malzemelerden ayrı olarak depolanır.
Polihalojenli Bifenliler
ve Terfenillerin Kullanımı İle İlgili Hükümler
Madde 41 - Polihalojenli bifenil ve terfenilleri ve
bunların karışımlarını ihtiva eden
malzeme ve ürünler 1.1.1996 tarihinden itibaren kullanılamaz. Bu tarihe kadar
Madde 42'de verilen kullanım kısıtlamalarına uyulur.
Polihalojenli Bifeniller ve Terfeniller ve Bunların Karışımları İle İlgili Kısıtlamalar
Madde 42 - Bu maddelerin 1.1.1996 tarihine kadar kullanılmalarında
aşağıdaki hükümlere uyulur.
Mono ve dikloro bifeniller hariç, poliklorlu bifeniller, poliklorlu terfenilleri ve bunları ağırlıkça % 0.1 den daha fazlasını
içeren karışımlar aşağıdaki kategoriler dışında kullanılamaz.
- Kapalı sistemli elektrikli cihazlar (transformatör, resistör ve indüktör)
- Büyük yoğuşturucular (toplam ağırlığı 1 kg
veya daha büyük olanlar)
- Küçük yoğuşturucular (klorür içerikleri %
43'den fazla olmayan ve
% 3,5'den fazla penta ve daha yüksek
klorlanmış bifenil içermeyen poliklorobifeniller).
- Kapalı devre ısı transfer cihazlarında kullanılan ısı transfer
sıvıları (gıda, ilaç hayvan yemi ve diğer veterinerlik ürünlerinin işlendiği
durumlar dışında)
- Yeraltı kazı ekipmanları ve elektrolitik alüminyum üretimindeki cihazlarda
kullanılan hidrolik sıvılar
- Diğer ürünlere dönüştürülmek üzere başlangıç veya ara basamaklarda,
Deri ile temas eden tekstil ürünlerinde polibromlu
bifeniler kullanılmaz.
Civa Kullanımı İle İlgili Hükümler
Madde 43 - (Değişik madde başlığı ve madde: R.G.:
3.11.1999/23865'de yayımlanan Yönetmelik, m.1) Civa
kullanımında aşağıdaki hususlara uyulması zorunludur.
1.6.2000 tarihinden itibaren son ürün konumunda kullanıcıya ulaşan,
a) Düğme piller ve düğme pillerden oluşan bileşik pillerin üretiminde,
pil ağırlığının % 2'sinden fazla civa,
b) (a) bendinde
belirtilen pillerin dışında, diğer pillerin üretiminde, pil ağırlığının %
0,0005'inden fazla civa,
c) Akümülatörlerin
üretiminde, akümülatör ağırlığının % 0,0005'inden fazla civa,
kullanılamaz.
Yukarıda
belirtilen oranlardan fazla civa ihtiva eden pil ve
akümülatörler 1.6.2000 tarihinden itibaren kullanım amacıyla ve kullanım
amacına uygun olarak cihaz ve araçların içine yerleştirilmiş şekilde piyasaya
sürülemez.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Diğer Hükümler
Kimyasal
Güvenlik Komisyonu
Madde 44 - Bakanın veya görevlendireceği bir yetkilinin
başkanlığında kurulacak olan Kimyasal Güvenlik Komisyonu 443 sayılı Çevre
Bakanlığı'nın Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 36 ncı maddesine dayanılarak;
a) Bu Yönetmeliğin getirdiği hükümlerin işlerliğini sağlamak, b) Ulusal
ve uluslararası bilgi değişimini sağlayarak gerekli gördüğü hükümleri
güncelleştirmek ve eksikliklerini gidermek için görüş bildirmek, c) Gerekli
durumlarda danışman olarak görev yapmak, d) Kimyasal maddelerden kaynaklanan
kazalarla ilgili gerekli çalışmaları yapmak,
üzere oluşturulur.
Bu komisyon Bakanlığın talebi üzerine toplanır, iç çalışma yöntem ve
esasları ihtisas komisyonlarının çalışma yöntem ve esaslarını belirleyen
yönetmelik hükümlerine tabiidir.
Komisyonun
Oluşumu
Madde 45 - Bu komisyon Hukuk Müşavirliği'nden 1, Bakanlık ilgili
teknik dairelerinden 3, Maliye ve Gümrük Bakanlığı'ndan 1, Sağlık
Bakanlığı'ndan 1, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'ndan
1, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan 1, ilgili Üniversite birimlerinden
2, üretici ve ara işletmeciyi temsilen Türkiye
Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği'nden 1,
Kimya Sanayicileri Derneğinden 1, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndan 1,
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'ndan 1 kişi olmak üzere toplam 14 kişiden oluşur.
Komisyonun gerek görmesi halinde, çalışılan konu ile ilgili kurum ve
kuruluşlardan temsilciler alınarak alt çalışma komisyonları oluşturulur.
Ücret
Madde 46 - Bu komisyonlarda görevlendirilmiş kişilerden Bakanlık
mensubu olmayanların yurt içi ve yurtdışı yollukları, telif, tercüme ve
hizmet ücretleri ile iaşe ve ibate
giderleri Çevre Kirliliğini Önleme Fonu'ndan karşılanır.
Yaptırımlar
Madde 47 - Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler
hakkında 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 15 inci ve 16 ncı
maddelerinde belirtilen makamlar ve 443
sayılı Çevre Bakanlığı'nın Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname'ye göre Çevre Bakanlığı tarafından gerekli işlemler yapılır. Kanun'un 20., 21., 22. ve 23 üncü
maddelerinde belirtilen idarî nitelikteki cezalar ise yeni Kanun'un 24 üncü
maddesinde belirtilen yetkili makamlar tarafından verilir.
Geçici
Hükümler
Geçici Madde
1 - Tehlikeli madde ve müstahzarlarıyla
iştigal edenler Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde
durumlarını bu Yönetmelik hükümlerine uydurmak zorundadır.
Geçici Madde
2 - (R.G.: 20.4.2001/24379'da
yayımlanan Yönetmelik, m.9 ile yür. kld.; Ek: R.G.: 25. 7.2001/24473'da yayımlanan Yönetmelik,
m.1) Bu Yönetmeliğin 37 nci maddesinde kullanım
alanları ve miktarları belirlenen serpantin grubu asbest lifi, (h), (i), (j),
(k), (l), (m), (n) alt bentlerinde belirtilen ürünlerde 1.12.2002 tarihinden
itibaren kullanılamaz.
Yürürlük
Madde 48 - Sayıştayın görüşü alınarak
hazırlanan bu Yönetmelik Resmî Gazete'de yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 49 - Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre Bakanı yürütür.
EKLER (1)
EK - I: Zararlı Maddeler Listesi
(Bu liste içindeki maddenin karakteristik özelliğini gösteren ve
yapısında fazla oranda içerdiği elementin atom numarasına göre
sınıflandırılmıştır.)
EK - II: (20 Nisan 2001 tarih ve
24379 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Yönetmeliğin 9. maddesi ile
yürürlükten kaldırılmıştır).
EK - III: Zararlı Maddelerin Beyan ve İzin Bilgi Formu
EK
- IV: (20 Nisan 2001 tarih ve 24379
sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Yönetmeliğin 8. maddesi ile başlık;
“Tehlikeli Madde ve Müstahzarların Etiketlenmesinde Kullanılacak Tehlike Sembol
ve İşaretleri” olarak değiştirilmiştir.
EK - V :Ambalajlama Sınıfları
EK - VI: Kanser Yapıcı Maddeler Listesi
(2)EK - VII: (20 Nisan 2001 tarih
ve 24379 sayılı Resmî Gazete’de
yayınlanan Yönetmeliğin 8. maddesi ile başlık; “Risk Durumları ve Kombinasyonları”
olarak değiştirilmiştir.
EK - VIII: Depolama ile İlgili Sınıflandırma
EK - IX: Ürünü Atıktan Ayıran Kriterler
(2) - 20.4.2001/24379'da
yayınlanan Yönetmeliğin, 9. Maddesi ile bu ekte yer alan R 40 sayılı Risk
İbaresi'nin açık ifadesi "Kanserojen etki şüphesi -Yetersiz veri"
şeklinde değiştirilmiş, Risk Durumu Kombinasyonlarından "R 40/20",
"R 40/21", "R 40/22", "R 40/20/21", "R
40/20/22", "R 40/21/22" "R 40/20/21/22" Risk İbareleri
metinden çıkarılmış, Risk Durumları ve Risk Durumlarının Kombinasyonlarına
aşağıda verilen Risk İbareleri ilave edilmiştir.
R 68 - Tedavisi mümkün olmayan etki riski
R 68/20 - Zararlı: Solunduğunda tedavisi mümkün olmayan etki riski
R 68/21 - Zararlı: Cilt ile temasında tedavisi mümkün olmayan etki riski
R 68/22 - Zararlı: Yutulduğunda tedavisi mümkün olmayan etki riski
R 68/20/21 - Zararlı: Cilt ile temasında, solunduğunda tedavisi mümkün
olmaya etki riski
R 68/20/22 - Zararlı: Yutulduğunda, solunduğunda tedavisi mümkün olmayan
etki riski
R 68/21/22 - Zararlı: Yutulduğunda ve cilt ile temasında tedavisi mümkün
olmayan etki riski
R 68/20/21/22 - Zararlı: Cilt ile temasında solunduğunda ve yutulduğunda
tedavisi mümkün olmayan etki riski.
NOT:
11.7.1993 tarih ve 21634 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Yönetmeliğin Ek’leri
teknik sebeplerden dolayı alınamamıştır.