ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
Bu Yönetmelik, 25 Kasım 2006 tarih ve 26357sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - (1) Bu Yönetmeliğin amacı, ömrünü
tamamlamış lastiklerin;
a) Çevreye zarar verecek şekilde
doğrudan veya dolaylı olarak alıcı ortama verilmesinin önlenmesine,
b) Geri kazanım veya bertarafı
için toplama ve taşıma sisteminin kurulması, yönetim planının oluşturulması ve
ömrünü tamamlamış lastiklerin yönetiminde gerekli düzenlemelerin ve
standartların sağlanmasına,
c) İthalatı, ihracatı ile transit
geçişine ilişkin sınırlama ve yükümlülüklere,
yönelik idari ve teknik esasları belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 - (1) Bu Yönetmelik, bisiklet ve dolgu
lastikleri hariç, ömrünü tamamlamış diğer tüm lastiklerin atıklardan ayrı
olarak toplanması, taşınması, geçici depolanması, geri kazanılması, bertarafı, ithalatı, ihracatı ile transit geçişine ilişkin
yasal sınırlama ve yükümlülükleri, alınacak önlemleri, yapılacak denetimleri,
tabi olunacak hukuki ve cezai sorumlulukları kapsar.
Dayanak
Madde 3 - (1) Bu Yönetmelik;
a) 9/8/1983
tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g)
bendi, 8, 11 ve 12 nci maddeleri ile 1/5/2003 tarihli
ve 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun
9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (p) ve (s) bentlerine dayanılarak,
b) 15/5/1994
tarihli ve 21935 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Sınırlarötesi Taşınımının ve Bertarafının Kontrolüne İlişkin Bazel
Sözleşmesine paralel olarak,
hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Araç
muayene istasyonu: 11/7/2002 tarihli ve 24812
sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Araç Muayene İstasyonlarının Açılması, İşletilmesi
ve Araç Muayenesi Hakkında Yönetmelikte belirtilen yerleri,
b) Bakanlık:
Çevre ve Orman Bakanlığını,
c) Bazel Sözleşmesi: 15/5/1994 tarihli ve 21935
sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Sınırlarötesi
Taşınımının ve Bertarafının
Kontrolüne İlişkin Bazel Sözleşmesini,
ç) Bertaraf:
Geri kazanıma uygun olmayan lastiklerin çevreyle uyumlu bir şekilde zararsız
hale getirilmesini,
d) Geçici
depolama: Bu Yönetmeliğin 15 inci maddesine göre yer seçimi yapılan ve bu
Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde belirtilen teknik
özelliklere göre kurulan ve işletilen ÖTL toplama noktalarını,
e) Geri
kazanım: Fiziksel ve/veya kimyasal işlemlerle ulusal veya uluslararası
standartlar ve şartnamelere uygun ürün elde edilmesi, enerji kazanımı ve ilgili
standartlara uygun mühendislik uygulamaları amaçlı kullanımları,
f) Kaplamacı:
Kaplamalık lastik karkaslarını kaplayıp yeniden kullanılmasını sağlayan gerçek
ve tüzel kişileri,
g) Karkas:
Sırtındaki dişleri kısmen aşınmış ancak kaplanıp yenilendikten sonra tekrar kullanılabilecek
durumdaki kullanılmış lastikleri,
ğ) Kanun:
2872 sayılı Çevre Kanununu,
h) Kota:
Bu Yönetmeliğin 17 nci maddesinde belirtilen esaslar
doğrultusunda üreticiler tarafından toplanması gereken tonaj bazında ÖTL
miktarını,
ı) Lastik:
Yolcu ve yük nakil araçları altında bazı bağlayıcı ve güçlendirici
bileşenlerle, kauçuktan üretilen, kullanılan takviye malzemesine göre
sınıflandırılan araç lastikleri olarak adlandırılan değişik tip ve ebattaki
ürünleri,
i) (Değişik
bent: 30/03/2010-27537 S.R.G. Yön/1. mad.) Çevre
lisansı: 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Çevre
Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelikte düzenlenen
lisansı,
j) Lastik
üreticisi: Lastiği imal eden, ürüne adını, ticari markasını veya ayırt
edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya
tüzel kişiyi; üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından
yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçı ile bağımsız ithalatçıları,
k) Orijinal
ekipman: Araç üreticisi ve treyler üreticilerine
verilen lastikleri,
l) Ömrünü
tamamlamış lastik (ÖTL): Faydalı ömrünü tamamladığı belirlenerek araçtan
sökülen orijinal veya kaplanmış, bir daha araç üzerinde lastik olarak
kullanılamayacak durumda olan ve üretim esnasında ortaya çıkan ıskarta
lastikleri,
m) Ömrünü
tamamlamış lastik üreticisi: Lastiği araçlarında kullanarak ÖTL oluşumuna
sebep veren gerçek ve tüzel kişiler ile ÖTL oluşumuna sebep verenin bilinmemesi
durumunda ise ÖTL'leri zilyetliğinde veya
mülkiyetinde bulunduran gerçek ve tüzel kişileri,
n) Yetkili
taşıyıcı: Bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde belirtilen özelliklere sahip
araçları olan ve kota kapsamında üretici ile sözleşme yapmış gerçek ve tüzel
kişileri,
ifade eder.
Genel ilkeler
Madde 5 - (1) ÖTL yönetimine ilişkin ilkeler
şunlardır:
a) Geri kazanım ve bertaraf
işlemlerinin, hava, su, toprak, bitki ve hayvanlar üzerinde tehlike yaratmadan,
ses ve koku yoluyla çevreye herhangi bir olumsuz etkide bulunmadan ve doğal
çevre ile koruma alanlarına zarar vermeden yapılması zorunludur.
b) ÖTL'lerin
geri kazanımı esastır.
c) Lastik üreticileri lastik ömrünü
uzatacak tedbirleri tasarım aşamasında alırlar.
ç) ÖTL'lerin
ithalatı yasaktır.
d) Transit ve ihracat işlemlerinde Bazel Sözleşmesi esasları uygulanır.
e) ÖTL'lerin
hangi sebeple olursa olsun vadi veya çukurlarda dolgu malzemesi olarak
kullanılması, katı atık depolama tesislerine kabulü ve depolanması, ısınmada
kullanılması, gösteri ve benzeri fiilleri kapsayacak şekilde her ne amaçla
olursa olsun yakılması yasaktır. Aksine hallerde bu Yönetmeliğin 25 inci
maddesi hükümleri uygulanır.
f) Lastik tamirhaneleri, kaplamacılar,
perakende satış noktaları, oto sanayi ve benzeri yerlerde ömrünü tamamlamış
lastikler açık alanda biriktirilemez. Biriktirme yerlerinde yangına ve
sivrisinek, fare gibi zararlıların üremesine karşı önlem alınır. ÖTL'ler yetkili taşıyıcılara teslim edilinceye kadar en
fazla altmış gün bu yerlerde muhafaza edilebilir.
g) ÖTL üreticisi, aracının lastiklerini
değiştirdiğinde eski lastiklerini, lastik dağıtımını ve satışını yapan
işletmelere veya yetkili taşıyıcılara teslim eder.
ğ) ÖTL'ler
yetkili taşıyıcılara bedelsiz olarak teslim edilir. Yetkisiz kuruluş ve
kişilerin taşıma yapması yasaktır.
h) Yarış pistleri, çocuk oyun alanları, karting pistleri ve benzeri alanlarda çarpma bariyeri
olarak kullanılan ÖTL'lerin bertarafı,
bu yerleri işletenler tarafından sağlanır.
ı) ÖTL'lerin
yarattığı çevresel kirlenme ve bozulmadan doğan zararlardan dolayı, lastik
üreticileri, ÖTL üreticileri, taşıyıcılar, geçici depolama alanı işletmecileri,
geri kazanım ve bertarafçılar kusur şartı
aranmaksızın müteselsilen sorumludurlar.
i) Ömrünü tamamlamış taşıt söküm
tesislerini işletenler, ortaya çıkan ÖTL'lerin bu
Yönetmelik kapsamında geri kazanımını veya bertarafını
sağlarlar veya sağlatırlar.
j) ÖTL'lerden
kaynaklanan her türlü çevresel zararın giderilmesi için yapılan harcamalar,
kirleten öder prensibine göre karşılanır. Ortaya çıkan ÖTL'lerin
bertarafından sorumlu gerçek ve tüzel kişilerin
çevresel zararı durdurmak, gidermek ve azaltmak için gerekli önlemleri almaması
veya bu önlemlerin yetkili makamlarca doğrudan alınması nedeniyle kamu kurum ve
kuruluşlarınca yapılan gerekli harcamalar 21/7/1953
tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre ÖTL'lerin yönetiminden sorumlu
olanlardan tahsil edilir. Ancak, kirletenlerin ödeme yükümlülüğünden
kurtulabilmesi için, kirlenmenin önlenmesi ve sınırlanması konusunda her türlü
tedbiri aldıklarını ispat etmeleri gerekir.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev, Yetki ve Yükümlülükler
Bakanlığın görev ve yetkileri
Madde 6 - (1) Bakanlık;
a) ÖTL'lerin
çevreyle uyumlu bir şekilde yönetimini sağlamak için bu Yönetmelik kapsamında
sorumlulukları belirtilen ilgili taraflar ile birlikte yönetim planlarını oluşturmakla,
b) Bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik
yeni sistem ve teknolojilerin uygulanmasında ulusal ve uluslararası işbirliği
ve koordinasyonu sağlamakla,
c) İl çevre ve orman müdürlüklerinden
gelen aylık raporları değerlendirmek, izin, tesis kapatma onayı gibi her türlü
bildirimi almak ve gerekli denetimleri yapmakla,
ç) Geri kazanım tesislerine çevre
lisansı vermekle,
d) Kota müracaatlarını değerlendirerek,
belirlenen kota oranlarında üreticiler tarafından ÖTL'lerin
taşınmasını, geri kazanımını ve bertarafını
sağlatmakla,
e) Bu Yönetmeliğe aykırılık halinde
gerekli cezanın uygulanmasını temin etmekle,
görevli ve yetkilidir.
İl çevre ve orman müdürlüklerinin görev
ve yetkileri
Madde 7 - (1) İl çevre ve orman müdürlükleri;
a) Geçici depolama alanlarına bu
Yönetmeliğin 21 inci maddesi gereğince izin vermek, izin verilen alanları
Bakanlığa bildirmek ve bu alanları denetlemekle,
b) Mücavir alan dışında, ÖTL
üreticilerinin ÖTL'leri açık alanda biriktirmesini
önlemekle, bunların yetkili taşıyıcılara teslim edilmesini sağlatmakla,
c) Çevre lisansı olmadan faaliyette
bulunan geri kazanım tesislerini Bakanlığa bildirmekle, bu Yönetmeliğe aykırı
faaliyette bulunan işletmelere gerekli cezai işlemi uygulamakla,
ç) Geçici depolama alanlarından alınacak
aylık toplam stok bilgilerini Bakanlığa göndermekle,
d) Geri kazanım ve bertaraf tesislerinde
bu Yönetmelik hükümleri gereğince denetim yapmakla,
görevli ve yetkilidir.
Belediyelerce alınacak tedbirler
Madde 8 - (1) Belediyeler;
a) ÖTL'leri,
belediye katı atık depolama tesislerine kabul etmemekle,
b) Geçici depolama alanları için uygun
yer bulunamaması durumunda, geçici depolama alanları için yer göstermekle,
c) ÖTL'lerin
toplanması ile ilgili olarak üreticilerin sorumluluğu ve programı dahilinde, gerektiğinde üretici ile işbirliği yaparak, ayrı
toplama yapmakla, halkı bilgilendirmekle ve eğitim programları düzenlemekle,
ç) Mücavir alan içinde ÖTL
üreticilerinin açık alanda ÖTL biriktirmesini önlemekle,
d) Denetimlerde, ÖTL'lerin
yasal olmayan yollarla taşındığının, izinsiz geçici depolandığının, çevre
lisansı olmadan geri kazanıldığı ve bertaraf edildiğinin tespiti halinde,
durumu tespit tutanağı ile il çevre ve orman müdürlüğüne bildirmekle,
ilgili hususlarda gerekli tedbirleri alırlar.
Lastik üreticisinin yükümlülükleri
Madde 9 - (1) Lastik üreticileri;
a) Üretimde çevre kirlenmesini ve enerji
tüketimini azaltıcı önlemler almakla,
b) Bu Yönetmeliğin 18 inci maddesine
göre EK-2'de yer alan kota müracaat formunu doldurarak, her yıl mart ayı sonuna
kadar Bakanlığa kota müracaatında bulunmakla,
c) Lastik kullanımı ve ÖTL'lerin düzenli toplanması konusunda tüketicinin
bilgilendirilmesi için gerekli çalışmaları yapmakla, toplama faaliyetlerine
kamuoyunun katılımının arttırılması için lastik tüketicilerinin yükümlülüklerini
de içeren dokümanları ve uyarı işaretlerini lastik satış ve değiştirme
noktalarında bulundurmakla,
ç) Geri kazanılması mümkün olmayan ÖTL'leri bu Yönetmeliğin 24 üncü maddesi doğrultusunda
bertaraf ettirmekle,
yükümlüdür.
Kaplamacıların yükümlülükleri
Madde 10 - (1) Kaplamacılar, lastiklerin can ve
mal güvenliği açısından üretim ve kullanımında gerekli standardizasyonun
sağlanması için ticari taşıtların ve römorkların havalı lastiklerinin
kaplanmasında 1/2/2006 tarihli ve 26067 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan
Motorlu Araçlar ve Römorkları İçin Kaplanmış Havalı (Pnömatik)
Lastiklerin İmalatının Onayı ile İlgili Teknik Düzenlemeye (R-108)
İlişkin Tebliğ (No: SGM-2006/7) de belirtilen kurallara ve buna ilişkin diğer
teknik düzenlemelere uymakla yükümlüdürler.
(2) Teknik açıdan kaplamaya uygun
bulunmayan lastik karkasları, bu Yönetmeliğin 12 nci
maddesine göre yetkili taşıyıcılar dışında hiçbir kişi veya kuruluşa, hiçbir
amaçla verilemez. Kaplama faaliyeti esnasında ortaya çıkan atıklar türlerine
uygun olarak bertaraf ettirilmesi kaplamacıların yükümlülüğündedir.
(3) Kaplamacılar, kaplanan ve/veya
kaplanamayacak durumda olan lastik miktarlarıyla ilgili kayıtları tutar. Bu
kayıtlar EK-3'te yer alan kaplamacı müracaat formu ile her yıl şubat ayı sonuna
kadar Bakanlığa bildirilir. Bakanlık gerekli durumlarda beyanları yeminli mali
müşavirlere kontrol ettirebilir. Bunun için yapılacak harcamalar, ilgili firma
tarafından karşılanır. Tutulan kayıtlar gerektiğinde ibraz edilmek üzere üç yıl
boyunca muhafaza edilir.
Geri kazanım tesislerini işletenlerin
yükümlülükleri
Madde 11 - (1) Geri kazanım tesislerini
işletenler;
a) Bakanlıktan bu Yönetmeliğin 22 nci maddesi gereğince ÖTL geri kazanım çevre lisansı
almakla,
b) Yetkili taşıyıcılar ve ulusal atık
taşıma formuyla getirilmeyen ÖTL'leri tesise kabul
etmemekle,
c) Tesiste giriş bölümü, kabul ünitesi,
depolama alanı bulundurmakla,
ç) Tesis içi depolama alanlarında bu
Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde belirtilen şartları
sağlamakla,
d) Tesiste oda sıcaklığında kırım yapılıyor
ise iç ortam gürültüsünün önlenmesi için 23/12/2003
tarihli ve 25325 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği
hükümleri gereğince gerekli önlemleri almakla, kırma işlemleri sırasında
oluşacak tozdan çalışanların ve çevrenin olumsuz etkilenmesini önlemek için
4/12/1973 tarihli ve 7/7583 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kararlaştırılan
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü gereğince uygun nitelikte havalandırma ve
filtre sistemleri kurmakla,
e) 26/12/2003
tarihli ve 25328 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Kimyasal Maddelerle
Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun
faaliyette bulunmakla,
f) Geri kazanım veya bertarafı
sağlanan ÖTL miktarları için kayıt tutmakla, aylık faaliyet raporunu Bakanlığa
göndermekle,
yükümlüdürler.
Yetkili taşıyıcı yükümlülükleri
Madde 12 - (1) Ömrünü tamamlamış lastikleri
taşıyan gerçek ve tüzel kişiler;
a) Kota kapsamında üretici adına lastik
taşımak için üreticilerle sözleşme yapmakla,
b) Araçlarda bu Yönetmeliğin 14 üncü
maddesinde belirtilen teknik özellikleri sağlamakla,
c) Taşıma işlemlerinde bu Yönetmeliğin
14 üncü maddesine göre ulusal atık taşıma formu kullanmakla,
yükümlüdür.
Geçici depo işletenlerin yükümlülükleri
Madde 13 - (1) Geçici depolama alanı kuracak ve
işletecek gerçek ve tüzel kişiler;
a) Bu Yönetmeliğin 15 inci ve 16 ncı maddelerine uygun olarak geçici depolama alanlarını
kurmak ve işletmekle,
b) Bu Yönetmeliğin 21 inci maddesine
göre geçici depolama alanı için il çevre ve orman müdürlüğünden izin almakla,
c) ÖTL'lerin
yetkili taşıyıcılar ile taşınmasını sağlamakla,
ç) (Değişik bent: 30/03/2010-27537 S.R.G. Yön/4. mad.) ÖTL'lerin, çevre lisansına sahip geri kazanım
veya bertaraf tesislerine gönderilmesini sağlamakla,
d) Toplanan, geri kazanıma ve bertarafa gönderilen ÖTL miktarları için kayıt tutmakla,
bunları her ay il çevre ve orman müdürlüğüne rapor etmekle,
yükümlüdürler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Taşınması
ile İlgili Hükümler
Araçların teknik özellikleri ve ulusal
atık taşıma formu bulundurma zorunluluğu
Madde 14 - (1) Taşıma araçlarının normal kasa ve
ağ veya branda ile kapatılmış olması, kasanın her iki yüzünde beyaz zemin
üzerine kırmızı renkte, dikey yüksekliği en az 20 cm olan "Ömrünü
Tamamlamış Lastik Taşıma Aracı" ifadesinin yer aldığı sabit veya seyyar
uyarı levhalarının bulundurulması zorunludur. Araçlarda 13/10/1983
tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu gereğince yangın söndürme
cihazları bulundurulması gerekmektedir. Ayrıca taşıma esnasında araçlarda il
çevre ve orman müdürlüklerinden temin edilecek ulusal atık taşıma formu
bulundurulması zorunludur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Geçici
Depolama Alanları ile İlgili Hükümler
Geçici depolama alanlarının yer seçimi
Madde 15 - (1) Geçici depolama alanları aşağıda
belirtilen kriterlere göre seçilir:
a) Geçici depolama alanları, taşkın
riskinin yüksek olduğu bölgelerde, heyelan, deprem, çığ ve erozyon
bölgelerinde, yangın riski taşıyan alanlar ile tarım ve orman arazileri, meskun mahaller gibi yerlerde kurulamaz.
b) Lastik yığınları yüksek gerilim
hatları altında bulunamaz.
Geçici depolama alanlarının teknik
özellikleri ve işletme koşulları
Madde 16 - (1) Geçici depolama alanlarında
aşağıdaki teknik özellikler ve işletme koşulları sağlanır:
a) Bu alanların zemini, beton,
sıkıştırılmış kil veya yangına meydan vermeyen buna benzer maddelerle
kaplanarak sızdırmazlık koşulları sağlanır. Bu alanlarda yağmur suyu
birikintilerinin oluşmasını önleyecek şekilde zemine şekil verilir ve depo
çevresinde yağmur suyu drenaj kanalları bulundurulur.
b) Sahada yangına karşı gerekli
tedbirler alınır. Depolanan lastiklerin toplam hacmi 2000 m3 ü geçecek ise
dakikada 2500 litre suyu 6 saat boyunca sağlayabilecek bir su kaynağı hazırda
bulundurulur.
c) Lastiklerin istiflenmesi ve
depolanmasında 4/12/1973 tarihli ve 7/7583 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile kararlaştırılan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği
Tüzüğünün ilgili hükümleri doğrultusunda uygulama yapılır. Lastik yığınları ile
depolama sahası sınırı arasında koruma hattı ve lastik yığınları arasında iç
yangın yolları bırakılır.
ç) İlgili belediyenin itfaiye
müdürlüğünden yangın tedbirlerinin yeterli olduğuna dair belgenin alınması
zorunludur.
d) Sahanın etrafı en az 1,5 metre yüksekliğinde
yapı malzemesi ile çevrilir.
e) Elektrik, aydınlatma direkleri
tesisatı ve teçhizatı ile topraklama ilgili mevzuata göre yapılır. Yıldırım
tehlikesine karşı TS 622'ye uygun bir paratoner sistemi kurulur.
f) İdari binalar, araç park alanı, yanıcı
malzemeler dahil her türlü yangına açık maddeler,
lastik yığınlarından en az 60 metre uzaklıkta olmalıdır.
g) Sahada çalışan bütün motorlu
araçlarda yangın söndürme cihazı bulunmalıdır.
ğ) Tesise kabul edilen ve çıkışı yapılan
ÖTL miktarlarının tespiti için kantar bulundurulması, kayıtların tutulması ve
kayıt tutulmasından sorumlu en az bir teknik personelin tesiste bulundurulması
gereklidir.
h) Lastik yığınlarının üzeri ve çevresi,
sivrisinek, fare gibi zararlıların ürememesi için düzenli olarak ilaçlanır.
ı) Lastiklerin kapladığı alanın en aza
indirilmesi ve taşıma kolaylığının sağlanması amacıyla bu alanlarda çevre
kirliliği yaratmayacak şekilde lastik kırma ve parçalama üniteleri kurulabilir.
i) Lastik yığınlarının 300 metreden daha
yakınında açık alanda ateş yakılmasına ve 60 metreden daha yakınında ise kaynak
veya başka ısı üreten cihazların çalıştırılmasına izin verilmez.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Kota Uygulaması ile İlgili Hükümler
Kota uygulaması ve sorumluluklar
Madde 17 - (1) Bakanlık, ÖTL'lerin
çevre ile uyumlu yönetiminin sağlanması amacıyla üretici sorumluluğu kapsamında
kota uygulamasını zorunlu kılar.
(2) Bu kapsamda
üreticiler, her yıl bir önceki yıl iç piyasaya sürülen lastik tonajını hesaba
alarak bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği ilk yıl %30, ikinci yıl %35, üçüncü
yıl %40, dördüncü yıl %45 ve beşinci yıl %50 devamı yıllarda ise Bakanlığın
ortalama lastik aşınma oranını dikkate alarak belirleyeceği oranlarda ÖTL'leri toplamak/toplatmak, toplanan miktarın geri
kazanımını veya bertarafını sağlatmak ve bu işlemleri
Bakanlığa belgelemekle yükümlüdürler. Bu amaçla, bu Yönetmeliğin 18 inci maddesine göre
Bakanlığa başvuru yapılması zorunludur. Birinci yıl kota değerine ulaşılamaması
durumunda, üreticilerin gerekçeleri Bakanlıkça makul bulunursa, ulaşılan reel
toplama oranı bir defaya mahsus olmak üzere kota oranı olarak kabul edilebilir.
(3) Lastik üreticisi, ÖTL'lerini alıcı ortama olan etkilerini asgariye
indirebilmek amacıyla, taşınması, geçici depolanması, geri kazanımı ve bertaraf
edilmelerine dair yükümlülüklerini yerine getirmesi ve bunlara yönelik gerekli
harcamaların karşılanması, eğitim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için,
Bakanlığın koordinasyonunda bir araya gelerek kâr amacı taşımayan tüzel
kişiliğe haiz bir yapı oluşturabilirler. Bu yapıya karşı yükümlülüklerini
yerine getiren ve harcamalara katılan kuruluşlar taşıma, geçici depolama, geri
kazanım ve bertaraf yükümlülüklerini bu kuruluşa devredebilirler. Bu yapıya dahil olanlar kotanın tutturulmasından sorumludurlar.
Kota uygulaması izin başvurusu ve
değerlendirilmesi
Madde 18 - (1) Lastik üreticileri, EK-2'de yer
alan Kota Uygulaması Müracaat Formunu doldurarak her yıl mart ayının son işgünü
bitimine kadar kota uygulaması izni için Bakanlığa müracaat ederler. Bakanlık
gerektiğinde ek bilgi ve belge isteyebilir. Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesine
göre EK-3 kapsamında kaplamacı tarafından kaplanan
lastik miktarına ilişkin bildirim, genel kota miktarından düşülür.
(2) Yukarıdaki bilgi ve belgelerin
yeterli bulması durumunda ilgili lastik üreticisine kota uygulaması için izin
verilir. İzin süresi bir yıldır. İzin başvuru süresi dışında başvurulması
halinde de aynı kota oranı uygulanır. Bakanlık gerekli durumlarda izin
başvurusu beyanlarını yeminli mali müşavirlere kontrol ettirebilir. Bunun için
yapılacak harcamalar ilgili firmalar tarafından karşılanır.
(3) Kota uygulamasında orijinal ekipman olarak verilen, ihraç edilen lastikler ve üretim
esnasında ortaya çıkan ıskarta lastikler kota uygulaması kapsamında
değerlendirilemez.
ALTINCI BÖLÜM
Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Tespiti
ile İlgili Hükümler
Trafik denetimleri
Madde 19 - (1) Kullanılan lastiklerin kullanım
ömrünü tamamlayıp tamamlamadığının tespiti, trafik zabıtası tarafından rutin
veya şok denetimlerinde lastiklerin diş derinliğinin ölçülmesi ve hasar
durumunun belirlenmesi ile yapılır. Buna ilişkin uygulama ve yaptırımlarda 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu
ve bağlı düzenlemeleri esas alınır.
Muayene istasyonları
Madde 20 - (1) Araç muayene istasyonlarında lastik
diş derinliği ve hasar durumu tespiti yapılır. Kullanılan lastiğin ömrünü
tamamlamış lastik olduğunun tespiti halinde, can ve mal güvenliğinin sağlanması
amacıyla bu lastiğin sürücü tarafından değiştirilmesi sağlanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Geçici Depolama İzni ve Çevre Lisansı
Alınması ile İlgili Hükümler
(Değişik başlık: 30/03/2010-27537 S.R.G. Yön/5. mad.)
Geçici depolama izni
Madde 21 - (1) Geçici depolama tesisi işletecek
gerçek veya tüzel kişiler, bu Yönetmeliğin 13, 15 ve 16 ncı
maddelerinde belirtilen hükümlere uygun olarak il çevre ve orman müdürlüğünden
izin almak zorundadır. Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (f)
bendinde belirtilen lastik tamirhaneleri, kaplamacılar, perakende satış
noktaları, oto sanayi ve benzeri işletmelerin ÖTL biriktirme yerleri için il
çevre ve orman müdürlüğünden izin alma zorunluluğu bulunmamaktadır.
Çevre lisansı alınması (Değişik başlık:
30/03/2010-27537 S.R.G. Yön/6. mad.)
(1) (Değişik fıkra: 30/03/2010-27537 S.R.G. Yön/6. mad.) Mekanik kırmayla granül kauçuk, çelik ve tekstilin
ayrıştırıldığı tesisler, proliz ve diğer yöntemlerle
karbon siyahı ve aromatik yağlar elde eden tesisler, rejenere
kauçuk tesisleri ile benzeri tesislerin çevre lisansı alması zorunludur. Çevre
lisansı alınması işlemlerinde Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır. Söz konusu Yönetmeliğin Ek-3 C sinde yer alan Teknik Uygunluk Raporunun içeriği, bu
Yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yapılacak çalışmalarla belirlenir.
(2) (Değişik fıkra: 30/03/2010-27537 S.R.G. Yön/5. mad.) ÖTL'ler bütün, kesilmiş, dilimlenmiş veya
sıkıştırılmış olarak, ses ve darbe absorbe etme
özelliği nedeniyle otoyollarda çarpma bariyeri veya ses absorbisyon
duvarı, limanlarda iskele takozu ve ayakkabı tabanı gibi işlemelerinde
kullanılabilir. Bu gibi işlemler için geri kazanım konulu çevre lisansı alma
şartı aranmaz.
(3) Enerji geri kazanımı amaçlı
uygulamalarda 22/6/2005 tarihli ve 25853 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan Atıkların Ek Yakıt Olarak Kullanılmasında Uyulacak Genel
Kurallar Hakkında Tebliğ esasları uygulanır.
Geçici depolama izni iptali (Değişik
başlık: 30/03/2010-27537 S.R.G. Yön/7 mad.)
Madde 23 - (Değişik madde: 30/03/2010-27537 S.R.G. Yön/7. mad.)
(1) İl çevre ve orman müdürlüğünce
yapılan denetimlerde depolama alanlarının izne uygun olarak çalıştırılmadığı,
mevzuatta istenen şartların yerine getirilmediğinin tespit edilmesi halinde
işletmeye, tespit edilen aksaklığın giderilmesi için, aksaklığın önemine ve
kaynağına göre iki ay ile altı ay arasında süre verilir. Bu süre sonunda
yapılan kontrollerde aksaklığın devam ettiği tespit edilirse, bu Yönetmeliğin
25 inci maddesi hükmü uygulanarak, işletmenin geçici depolama izni iptal
edilir. Aksaklığı giderilen işletmenin yeniden geçici depolama izni alabilmesi
için bu Yönetmeliğin 21 inci maddesine göre il çevre ve orman müdürlüğüne
müracaat etmesi zorunludur.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Bertaraf
Madde 24 - (1) Tehlikeli madde ve atıklarla kontamine olmuş lastik ve lastik atıkları türlerine uygun
olarak Bakanlıktan çevre lisansı veya çalışma onayı almış tesislerde bertaraf
edilir.
Yönetmeliğe aykırılık
Madde 25 - (1) Bu Yönetmeliğe aykırılık halinde
2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 15 inci maddesi ile 20 nci
maddesinin birinci fıkrasının (g), (r) ve (s) bentleri ve aynı Kanunun 23 üncü
maddesi doğrultusunda idari ve cezai yaptırımlar uygulanır.
Dahilde işleme rejimi
Madde 26 - (1) Kaplamalık lastik karkaslarının dahilde işleme rejimi kapsamında değerlendirilmesinde Dış
Ticaret Müsteşarlığı düzenlemelerine uyulması zorunludur.
Geçici Madde 1 - (1) Geri kazanım tesisleri bu
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde bu
Yönetmeliğin 22 nci maddesinde belirtilen bilgi ve
belgeler ile lisans almak için Bakanlığa başvuru yapmak zorundadır.
Geçici Madde 2 - (1) Kamu kurum ve kuruluşları ile
stoklarında ÖTL bulunan işletmeler bir yıl içinde Bakanlığa verecekleri termin planı çerçevesinde ÖTL'lerin
geri kazanımını veya bertarafını sağlarlar veya
sağlatırlar.
Geçici Madde 3 - (1) Geçici
depolama izni alamayacak durumda olan lastik depo alanları, bu Yönetmeliğin yayım tarihinden itibaren bir yıl
içerisinde ellerindeki ÖTL'lerin il çevre ve orman
müdürlüğünün kontrolünde geri kazanımını veya bertarafını
yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür.
Yürürlük
Madde 27 - (1) Bu Yönetmelik 1/1/2007
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 28 - (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve
Orman Bakanı yürütür.