MOBİL TELEKOMÜNİKASYON ŞEBEKELERİNE AİT

MOBİL TELEKOMÜNİKASYON ŞEBEKELERİNE AİT
BAZ İSTASYONLARININ KURULUŞ YERİ, ÖLÇÜMLERİ,
İŞLETİLMESİ VE DENETLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

Bu Yönetmelik, 4 Ağustos 2000 tarih ve 24130 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Yasal Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı;

a) Mobil telekomünikasyon şebekelerine ait baz istasyonlarıyla ilgili elektrik ve manyetik alan şiddetleri ile elektromanyetik alan güç yoğunluğu ölçüm esaslarını,

b) Ölçüm sonucu elde edilen değerlerin karşılaştırılmasına esas olan ve uluslararası uygulamada kabul görmüş ICNIRP (International Comission on Nonionizing Radiation Protection) kuruluşunca önerilen limit değerlerini,

c) Mobil telekomünikasyon şebekelerine ait baz istasyonlarının kuruluş yeri, işletilmesi ve denetlenmesi esaslarını; belirlemektir.

Kapsam

Madde 2 - Bu Yönetmelik; Ülkemizde mevcut 450, 900 ve 1800 MHz frekans bandında çalışan mobil telekomünikasyon şebekeleri ile ileride bu alanda hizmete konulacak yeni nesil şebekelerin baz istasyonlarının kurulma ve çalıştırılmaları sürecinde bu Yönetmelikle belirlenmiş olan limit değerlerin işletmecilerce korunup korunmadığının belirlenmesi için yapılacak olan ölçüm yöntemleri ile kuruluş yeri, işletilmesi ve denetlenmesi ile ilgili esasları kapsar.

Yasal Dayanak

Madde 3 - Bu Yönetmelik; 09/04/1987 tarihli ve 3348 sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2, 13 ve 35 inci; 05/04/1983 tarihli ve 2813 sayılı Telsiz Kanununun 4 ve 29 uncu ve 04/02/1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun 2, 3 ve Ek 18 inci maddelerine dayanılarak düzenlenmiştir.

Tanımlar

Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: T.C. Ulaştırma Bakanlığı'nı,

b) Elektrik Alan Şiddeti (E) (volt/metre): Elektrik alanındaki bir elektrik yüküne etki eden vektörel kuvvet miktarını,

c) Manyetik Alan Şiddeti (H) (Amper/metre): Manyetik akı yoğunluğunun, ortamın geçirgenliğine oranını,

d) Elektromanyetik Alan (EMF): Elektrik ve manyetik alan bileşenleri olan dalgaların oluşturduğu alanı,

e) İstasyon: Mobil telekomünikasyon şebekelerine ait radyo alıcı/verici istasyonunu,

f) Güç Yoğunluğu (S) (Watt/(metre)2): Birim alana düşen ve elektromanyetik dalganın hareket doğrultusuna dik olan, yüzeydeki güç yoğunluğunu,

g) Radyofrekans (RF): Radyo iletişiminde kullanılan ve 10 KHz ile 300 GHz arası olan radyo dalgalarını,

h) Baz istasyonu kontrolörü (BSC): Radyo baz istasyonlarını ve radyo kaynaklarını kontrol eden ve yöneten üniteyi,

i) Mobil Anahtarlama Merkezi (MSC): Mobil abonelerin yapmak istediği haberleşmeyi gerçekleştiren, yönlendirme işlemlerini yapan ve haberleşmenin sonuçlandırılmasını sağlayan anahtarlama görevini üstlenmiş üniteyi,

j) Anten: Elektromanyetik dalgaların havaya yayılmasını sağlayan üniteyi,

k) ICNIRP (International Commission on Nonionizing Radiation Protection): Uluslararası İyonlaştırma Radyasyondan Korunma Komisyonu Kuruluşunu,

l) ETSI (European Telecommunication Standardizatıon Institute): Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü'nü,

m) TSE: Türk Standartları Enstitüsü'nü, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Ölçüm Esasları

Ölçümü Yapacak Yetkili Kuruluşlar

Madde 5 - Bu Yönetmelikte belirtilen ölçümler;

a) Bakanlık ve/veya görevlendireceği kurum ve/veya kuruluşlar,

b) TÜBİTAK'a ait ölçüm merkezleri,

c) Bakanlıkça tespit edilecek üniversitelere ait ölçüm merkezleri,

d) Uluslararası akreditasyon belgesi olan gerçek veya tüzel kişiliğe sahip bağımsız elektromanyetik alan ölçüm laboratuarları,

e) Akredite laboratuarlar tarafından ölçüm cihazları kalibre edilmiş olan ve Bakanlıkça onaylanan ölçüm kurum veya kuruluşları,

f) Bakanlık denetiminde yapılmak kaydıyla; mobil telekomünikasyon şebekesi işletmecileri, tarafından yapılır.

Ölçümde Kullanılacak Cihazlar ve Teknik Özellikleri

Madde 6 - Ölçüm yapacak kurum ve kuruluşlarda bulunması gerekli asgari cihazlar ve bu cihazlara ait teknik özellikler aşağıda sıralanmıştır:

a) Cihazlar İstasyonların çalışma frekanslarında (450, 900 ve 1800 MHz) ölçüm yapabilecek uygun Elektrik Alan Şiddeti ve/veya Manyetik Alan Şiddeti algılayıcılarına (Problarına) sahip olacaktır.

b) Ölçümlerde kullanılacak cihazlar uluslararası ETSI Standartlarında belirtilen teknik özelliklere sahip olacaklardır.

c) Cihazlar ortamdaki toplam Elektromanyetik Alan Şiddeti veya belirli bir frekanstaki şiddeti ölçebilecek özelliklere sahip olacaklardır.

d) Cihazlar Elektrik Alan Şiddeti, Manyetik Alan Şiddeti ve Güç Yoğunluğu cinsinden ölçüm yapacak niteliğe sahip olacaktır.

e) Cihazlar zamana göre ortalama alabilme yeteneğine sahip olacaktır.

f) Cihazlar algılayıcıların (probların) konumuna göre ortalama hesaplayabilme yeteneğine sahip olacaktır.

g) Cihazlar yaptıkları ölçümleri kaydetme ve bilgisayara aktarma gibi özelliklere sahip olacaktır.

h) Ölçümlerde kullanılacak tüm cihazlar en geç altı ayda bir kalibrasyon işlemine tabi tutulacaktır.

Ölçüm Personeli

Madde 7 - Ölçümler, telekomünikasyon alanında tecrübesini belgeleyen mühendisler ve/veya bunların kontrolü altında elektromanyetik uyumluluk konusunda özel eğitim almış teknik personel tarafından yapılacaktır.

Ölçüm Öncesi Yapılacak İşlemler

Madde 8 - Ölçüm öncesi yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir.

a) Ölçüm yapacak kuruluşlar, bir başvuru formu ile ölçüm yapacakları istasyonun adresini bildirerek; istasyonun tipi, anten tipleri, verici sayısı, kaç sektörlü bir istasyon olduğu bilgilerini ölçümden önce Bakanlıktan temin edeceklerdir.

b) Ölçümü yapılacak istasyon, transmisyon ve radyo kaynakları açısından normal ve çalışır bir durumda ve bağlı bulunduğu Baz İstasyonu Kontrolörü (BSC) ve Mobil Anahtarlama Merkezi (MSC) ile normal bir şekilde haberleşir vaziyette olacaktır.

c) Ölçüm personeli ölçüm esnasında üzerinde ölçüm sonuçlarını etkileyebilecek herhangi bir elektromanyetik alan kaynağı üreten cihaz (mobil telefon, çağrı cihazı, telsiz cihazı vb.) taşımayacaklar veya kapalı durumda tutacaklardır.

d) Ölçüme başlamadan önce ölçüm yapılacak alana yakın diğer vericilerin (elektromanyetik alan oluşturacak diğer istasyonlar, yüksek gerilim hatları, FM ve TV vericileri, jeneratör binaları vb.) ölçüm noktalarını etkileyip etkilemediği, istasyonu kapatarak yapılacak bir ölçümle tespit edilir.

Ölçüm Sırasında Yapılacak İşlemler

Madde 9 - Ölçüm sırasında yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir.

a) Ölçüm öncesi temin edilen bilgilerden, antenlerden hangilerinin verici veya verici/alıcı oldukları belirlenecek ve sadece bu baz istasyonu antenleri için ölçüm yapılacaktır.

b) Ölçümler, insanların istasyonlara serbestçe yaklaşabilecekleri yerlerde yapılacaktır.

c) Yönlendirilmemiş antenlerde ölçüm, antenin tüm çevresinde ve aynı zamanda uzaktan yakına doğru yaklaşılarak yapılacaktır.

d) Yönlendirilmiş antenlerde ölçümler antenin yüzeyine tam karşıdan, uzaktan yakına doğru yaklaşılarak yapılacaktır. Yönlendirilmiş antenlerin tam karşısına geçilemiyorsa, karşısına en yakın açıya gelinmek suretiyle ölçüm yapılacaktır.

e) Uzaktan yakına doğru yaklaşılarak yapılacak her bir ölçüm için; her bir noktada ayrı ayrı sabit durup, 6 dakikalık bir süre ile kayıt yapılıp, bu kaydın ortalaması alınacaktır. Ölçümler, ölçümü yapılacak hücrelerin konuşma yükünün en yoğun olduğu saatlerde yapılacaktır.

f) Kullanılacak ölçüm aletinin algılayıcısı (prob) yerden 1.6 metre yükseklikte tutulacaktır. Konumsal ortalama alınması durumunda ise yerden başlayarak istenilen yüksekliğe kadar değişik noktalarda örnekler alınarak ölçüm yapılacaktır.

g) Ölçüm sırasında çevrede başka bir anten, verici gibi güçlü bir elektromanyetik alan kaynağı tespit edilmiş ve ölçüm aletleri frekansa göre seçici ölçüm yapamıyor ise ölçümler aşağıda belirtildiği gibi kademeli olarak yapılacaktır.

I. Ölçülen baz istasyonunun yayını durdurulacak ve ölçüm yapılacaktır. Böylece ortamda diğer kaynakların ne kadar etkili olduğu bulunacaktır.

II. Bu işlemi müteakip istasyon tekrar çalıştırılacak ve ölçümler tekrarlanacaktır. Ölçümler arasındaki fark, ölçülen istasyondan gelen etki olarak kayıt edilecektir.

h) Birden fazla frekansta çalışan baz istasyonlarında yapılacak ölçümlerde güç yoğunlukları (W/m) olarak ayrı ayrı ölçülüp, sonradan toplanarak istasyondan kaynaklanan toplam güç yoğunluğu bulunacaktır.

i) Ölçüm esnasında, ölçülen değerler devamlı olarak takip edilecek, ölçümlerin birbiri ile tutarlılığı izlenecek, gerekirse ölçümler tekrarlanacaktır.

Ölçüm Kayıtlarının Alınması

Madde 10 - Ölçümle ilgili bilgiler ve ölçüm sonucu çıkan veriler, (Ek 1)'de belirtilen düzende kaydedilecektir. Ölçüm değerlerini gösteren tablo, hücre sayısı kadar tekrarlanacaktır.

Ölçüm Tarifesi

Madde 11 - Ölçüm yapan kuruluşlarca, ölçüm işlemleri karşılığı olarak tahsil edilecek ücretlere ilişkin tarifeler Bakanlığın onayı ile yürürlüğe girer.

Ölçüm Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Madde 12 - Ölçümü yapan kurum ve kuruluş tarafından ölçülen ve ekli tablolara işlenen ölçüm değerleri, kurum veya kuruluşun yetkili mühendisi tarafından onaylanıp, kaşe ve imza altına alınarak Bakanlığa gönderilir. Bakanlık, gelen tablolar üzerinde gerekli değerlendirmeyi yapar. Değerlendirme sonucunda Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirlenen limit değerlerin üzerinde olduğu tespit edilen baz istasyonlarının, Yönetmelikte belirtilen değerlere uygun hale getirilmesi için İşletmeciye 7 günlük bir süre verilir. Bu süre içerisinde uygun hale getirilmeyen baz istasyonu Bakanlıkça veya Bakanlığın bildirimi üzerine mülki amirlikçe kapatılır ve/veya söktürülür. Ölçüm sonuçlarının limit değerlerinin altında kaldığının belirlenmesi halinde bu istasyonun standartlara uygun olduğuna dair bir belge, Bakanlık tarafından ölçüm yapan kuruluşa ve işletmeciye verilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Dikkate Alınacak Limit Değerler

İstasyonların Elektromanyetik Alan Ölçümlerine ait Referans Değerleri

Madde 13 - Ölçüm esaslarına ilişkin ikinci bölümde belirtildiği üzere; ölçüm yapılan mobil telekomünikasyon sistemi için; aşağıda belirlenen işletme frekans bandlarına bağlı olarak ölçülen en yüksek değer kesinlikle belirtilen limit değerlerin üzerine çıkmayacaktır.

NMT 450 MHz frekans bandında baz istasyonlarında müsaade edilen limit değerler:

-----------------------------------------

Elektrik Alan Şiddeti

(E):

29.1

V/m

Manyetik Alan Şiddeti

(H):

0.0772

A/m

Ortalama Güç Yoğunluğu

(S):

2.25

W/m

-----------------------------------------

GSM 900 MHz frekans bandında baz istasyonlarında müsaade edilen limit değerler:

-----------------------------------------

Elektrik Alan Şiddeti

(E):

41.1

V/m

Manyetik Alan Şiddeti

(H):

0.1092

A/m

Ortalama Güç Yoğunluğu

(S):

4.5

W/m

-----------------------------------------

GSM 1800 MHz frekans bandında baz istasyonlarında müsaade edilen limit değerler:

-----------------------------------------

Elektrik Alan Şiddeti

(E):

58.1

V/m

Manyetik Alan Şiddeti

(H):

0.1544

A/m

Ortalama Güç Yoğunluğu

(S):

W/m

-----------------------------------------

Yukarıda belirtilen bu değerler, ICNIRP tarafından belirlenen ve elektromanyetik alan etkisi altındaki kişiler için emniyet ve güvenle sürekli bulunabilecekleri yerlerdeki halen geçerli olan limit değerleridir. Bu değerlerin ICNIRP tarafından daha da azaltılması halinde yeni tespit edilen değerlere aynen uyulacaktır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Baz İstasyonları Kuruluş Yeri ve İşletme Esasları

Baz İstasyonlarında Kullanılacak Ekipman Standartları

Madde 14 - 2813 sayılı Telsiz Kanunu gereğince üretimine ve ithalatına izin verilmeden baz istasyonları ve ekipmanları kurulmayacak ve işletilmeyecektir.

Baz İstasyonları Kurulma Yerleri ve İzinleri

Madde 15 - Baz istasyonlarının kuruluş yerleri, İşletmecinin, Bakanlıkça onaylı yatırım plan ve programına uygun olarak belirlenecek ve düzenlenecektir.

Ek İzin Alınması Gereken Alanlar

Madde 16 - Baz istasyonları, sağlık kurumları ile okul öncesi eğitim, temel eğitim ve orta eğitim kurumlarına ait alanlara, kurumun yetkilisi ve istasyonun kurulacağı il veya ilçenin mülki amirinden izin alınmak suretiyle kurulacaktır.

İstasyon Yeri ile İlgili Bildirim

Madde 17 - İşletmeci, yeni bir istasyon yeri belirlendiğinde, istasyon kuruluşu ve işletmeye alınışı ile birlikte aşağıdaki belgeleri düzenleyerek aylık raporlar halinde Bakanlığa teslim edecektir.

a) İstasyon adresi ve krokisi,

b) Teknik özellikler, (güç, marka, model v.b.),

c) Anten tipi,

d) İkinci bölümde belirlenen ölçüm esaslarına göre İşletmecinin kendisi tarafından yapılacak ölçümlere ait rapor,

e) İstasyon mahalli ile ilgili mülkiyet sahibi, yönetici, amir v.b'den alınacak izin, kira kontratı gibi onaylı doküman,

f) Madde 16 da belirlenen kuruluşlar için ilgili mülki amirden alınan onay.

İstasyon Faaliyetinin Durdurulması

Madde 18 - Bakanlık; aylık raporlar içerisinde bildirimde bulunulmayan, eksik bilgi ve belge ile bildirimde bulunulan istasyonun faaliyetini belge ve bilgiler tamamlanıncaya kadar durdurma hakkına sahiptir.

İstasyon Kurulamayacak Mahaller

Madde 19 - Müsaade edilen limit değerlerin aşıldığı mesafeler içinde meskun mahal bulunuyor ise bu yerlere baz istasyonu kurulmayacaktır. İşletmeci kuracağı baz istasyonlarına ait antenlere serbestçe erişimi engellemek için gerekli tedbirleri almakla ya da aldırmakla yükümlüdür.

İstasyonlardaki Değişiklikler

Madde 20 - Şebekenin işletilmesi sırasında, planlamalar nedeniyle baz istasyonlarında yapılacak değişikliklerde ve yenilemelerde ölçüm işlemleri işletmeci tarafından tekrarlanacak ve sonuçlar Bakanlığa verilen aylık raporlara eklenecektir.

Şikayetler

Madde 21 - Sistemin işletilmesiyle ilgili şikayetler, bir kamu hizmeti niteliğindeki mobil telekomünikasyon hizmetlerinin verimli ve kesintisiz verdirilmesi ile görevlendirilen Bakanlığa yapılır. Yargı kararları haricinde, baz istasyonlarına Bakanlığın izni dışında müdahalede bulunulamaz.

Üçüncü Şahısların Talebi Halinde Yapılacak Ölçümler

Madde 22 - Herhangi bir mahalde kurulu bulunan baz istasyonlarının ölçümlerinin; kişi, kurum ve kuruluşlar tarafından yaptırılmasının talep edilmesi halinde; Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (b), (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen kurum ve kuruluşlardan birine ölçüm bedelini yatırmak suretiyle müracaat edilecektir. Ölçüm yapacak kuruluş, İkinci Bölümdeki ölçüm esasları çerçevesinde yapacağı ölçümün sonuçlarını, değerlendirmenin yapılması için Bakanlığa gönderecektir. Ölçüm değerlerinin limitler dahilinde kaldığının belirlenmesi halinde sonuç raporu, talep sahibine iletilmesi için ölçümü yapan laboratuvara gönderilir. Ölçüm sonuçları yönetmelik de belirtilen limit değerlerin üzerinde ise; ölçüm giderleri işletmeci tarafından ölçümü yaptıran kişi veya kuruluşlara ödenir; ayrıca Bakanlık uygun olmayan bu baz istasyonu için Madde 12 de belirtilen şekilde uygulama yapar.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

Geçici Madde 1 - Madde 16 da belirtilen alanlara kurulu mevcut istasyonların ölçümleri işletmeciler tarafından, Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (b), (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen kurum ve kuruluşlardan birine yaptırılır. Bu ölçümler Yönetmeliğin yayımını müteakip iki ay içerisinde tamamlanır ve ölçüm raporları Bakanlığa sunulur. Bakanlıkça yapılan değerlendirme sonucunda limit değerleri dahilinde olduğu belirlenen baz istasyonlarına ait uygunluk belgesi ilgili mülki amirliğe Bakanlık tarafından gönderilir. Ölçüm sonunda uygun olmayan istasyonların belirlenmesi halinde ise Bakanlık uygun olmayan bu baz istasyonları için Madde 12 de belirtilen şekilde uygulama yapar.

Yürürlük

Madde 23 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 24 - Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma Bakanı yürütür.

EK 1 A

İSTASYON BİLGİLERİ

Şebeke

Operatörü

Baz İstasyonu

Adresi

Baz İstasyonu

Kodu

Bağlı Bulunduğu

Baz İstasyonu

Kontrolörü

Bağlı Bulunduğu

Mobil Anahtarlama

Merkezi

Baz İstasyonu

Marka ve Modeli

Kabinet Çıkış Gücü

Verici Sayısı

Anten Sayısı ve

Tipleri

Antenlerin Yerden

Yükseklikleri

450 900 1800

Kullanılan Frekans --- --- ---

(Mhz) --- --- ---

Yetkili

Ölçüm Kurumunun Adı:

Kaşe:

Tarih:

Yetkili İmzalar:

EK 1 B

ÖLÇÜM YAPAN KURUM

ADI:

ADRES:

TELEFON:

YETKİLİ MÜHENDİS DİPLOMA NO:

ÖLÇÜMDE KULLANILAN CİHAZ:

KALİBRASYON TARİHİ:

Yetkili Ölçüm Kurumunun Adı:

Kaşe:

Tarih:

Yetkili İmzalar:

EK 1 C

ÖLÇÜM DEĞERLERİ-HÜCRE (SEKTÖR) A

Antene olan Uzaklık Ölçülen Elektrik Ölçülen Manyetik Ölçülen Güç

(Metre) Alanı Şiddeti (V/m) Alan Şiddeti (A/m)Yoğunluğu (W/m)

--------------------------------------------------------------------

ÖLÇÜM DEĞERLERİ-HÜCRE (SEKTÖR) B

Antene olan Uzaklık Ölçülen Elektrik Ölçülen Manyetik Ölçülen Güç

(Metre) Alanı Şiddeti (V/m) Alan Şiddeti (A/m) Yoğunluğu (W/m)

Yetkili Ölçüm Kurumunun Adı:

Kaşe:

Tarih:

Yetkili İmzalar: