EGZOZ GAZI EMİSYONU KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
Bu Yönetmelik, 4 Nisan 2009 tarih ve 27190 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde
1 - (1) Bu Yönetmeliğin amacı, trafikte seyreden motorlu
kara taşıtlarından kaynaklanan egzoz gazlarının neden olduğu hava kirliliğinden
ve etkilerinden, canlıları ve çevreyi korumak amacıyla egzoz gazı
kirleticilerinin azaltılmasını sağlamak ve ölçümler yaparak kontrol etmek üzere
gerekli usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Madde
2 - (1) Bu Yönetmelik, Ek-1 de yer
alan kategorilerde ve kamuya ait araçlar da dahil olmak üzere trafikte bulunan
dört ve daha fazla tekerlekli yolcu ve yük taşımaya mahsus karayolu motorlu
taşıtlarını kapsar.
(2) Bu
Yönetmelik iş makineleri, tarım ve orman traktörleri, motosikletler ve mopedleri kapsamaz.
Dayanak
Madde
3 - (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983
tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun Ek 4 üncü maddesine ve 1/5/2003 tarihli
ve 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun
9 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde
4 - (1) Bu Yönetmelikte geçen:
a) Absorbsiyon katsayısı: Duman koyuluğunu gösteren ve egzoz
gazı içinden geçen ışığın soğurması ile ölçülen katsayıyı,
b) Araç muayene
istasyonu: Araçların niteliklerinin tespit ve kontrol edildiği, bunun için
gerekli cihaz ve personeli bulunan, araç muayenesinin yapıldığı ve muayene
kanallarının olduğu tesisleri,
c) Araç
muayene istasyonu geçici işletme yetki belgesi: Her bir araç muayene istasyonu
için Ulaştırma Bakanlığı tarafından işleticiye verilen bir yıl süre ile geçerli
belgeyi,
ç) Bakanlık:
Çevre ve Orman Bakanlığını,
d) Denetim
yetkilisi: Çevre Kanunun 12 nci maddesinin birinci
fıkrasına göre yetki devri yapılan kamu kurum ve kuruluşlarının yetkili
personelini,
e) Duman:
Taşıtın egzoz borusundan çıkan, tam yanmış veya yanmamış yakıt zerrelerinin
meydana getirdiği siyah, gri-beyaz veya mavi renkli aerosolü,
f) Duman
koyuluğu: Tam şeffaf gaz için duman koyuluğu % 0, ışığı tamamen absorbe eden, geçirgen olmayan gaz için ise % 100 olmak
üzere egzoz gazı içerisinde bulunan, şeffaf olmayan parçacıkların, gazdan geçen
ışığın aydınlatma şiddetini, yani aydınlanan birim yüzey için ışık akısını,
azaltma yüzdesini,
g) Egzoz gazı:
Bir motorlu taşıtın egzoz borusundan çıkan gazı,
ğ) Egzoz gazı
kirleticileri: Egzoz gazında bulunan ve çevreyi kirleten bileşenleri,
h) Egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonu: Motorlu taşıtların egzoz gazı
emisyon ölçümlerinin yapıldığı;
1) Bu
Yönetmelik kapsamında yer alan araç tiplerinden en az biri için TS 12047
Yetkili Servisler-Motorlu Araçlar İçin-Kurallar Standardını sağladığını Türk
Standartları Enstitüsünce verilen Hizmet Yeterlilik Belgesi ile belgeleyen
gerçek ve tüzel kişilerin çalıştırdığı sabit yetkili servis istasyonlarını,
2) Ulaştırma
Bakanlığının yetki verdiği gerçek ve tüzel kişilerin çalıştırdığı, aynı zamanda
TS EN ISO/IEC 17020 Çeşitli Tipteki Muayene Kuruluşların Çalıştırılmaları İçin
Genel Kriterler Standardını sağladığını belgeleyen sabit veya mobil araç
muayene istasyonlarını,
ı) Egzoz gazı emisyon ölçüm pulu: Trafikte seyreden taşıtlar için yapılan
egzoz gazı ölçümü sonunda, ölçüm sonucu uygun olan taşıtlara verilen pulu,
i) Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi: Egzoz gazı emisyon ölçüm
istasyonlarına egzoz gazı emisyon ölçüm yapabilme yetkisi veren ve Bakanlıkça
düzenlenen belgeyi,
j) İşleten: 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik
Kanununda yer alan işleten tanımını,
k) Karayolu:
Trafik için kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, yol, otoyol,
köprüler ve benzeri yapı ve alanları,
l) Katalitik
dönüştürücü: Egzoz gazındaki kirleticileri zararsız veya daha az zararlı
bileşenlere dönüştürmek amacıyla bir taşıtın egzoz sistemine yerleştirilen
reaktörü,
m) Lambda değeri: Gerçek hava/yakıt oranının teorik hava/yakıt
oranına bölünmesi ile bulunan değeri,
n) LPG
(Sıvılaştırılmış petrol gazı) veya NG (Doğal gaz) yakıt kullanan taşıt: Tahrik
sisteminde LPG (Sıvılaştırılmış petrol gazı) veya CNG (Sıkıştırılmış doğal
gaz), LNG (Sıvılaştırılmış doğal gaz)
kullanımı için özel teçhizat ile donatılmış bir taşıtı,
o) Motorlu
taşıt: Karayolunda insan, hayvan ve yük taşımaya yarayan ve makine gücüyle
yürütülen aracı/taşıtı,
ö) Motorlu
taşıt egzoz gazı emisyon ruhsatı: Trafikte seyreden taşıtlar için yapılan egzoz
gazı ölçümü sonunda, ölçüm sonucu uygun olan taşıtlara verilen egzoz gazı
emisyon ölçüm pulunun yapıştırıldığı ruhsat belgesini,
p) OBD (On
Board Diagnostic) sistemi: Bilgisayar hafızasında
bulunan arıza kodları vasıtasıyla muhtemel hata alanını tanımlayabilen, emisyon kontrolü için kullanılan araç üzerindeki teşhis
sistemini,
r) Pozitif
ateşlemeli benzin motorlu taşıt: Benzin ile çalışan, buji ateşlemeli motora
sahip taşıtı,
s) Protokol:
İl çevre ve orman müdürlüğü ile egzoz emisyon ölçümünü
gerçekleştiren istasyon işleteni arasında imzalanan sözleşmeyi,
ş) Sıkıştırma
ateşlemeli dizel motorlu taşıt: Dizel yakıtı ile çalışan, sıkıştırma ile
ateşlemeli motora sahip taşıtı,
t) Soruşturma
zamanaşımı: 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı
Kabahatler Kanunun 20 nci maddesinde belirlenen
zamanaşımı sürelerini,
u) Taşıt
sahibi: Taşıt için adına yetkili idarece tescil belgesi verilmiş veya sahiplik
veya satış belgesi düzenlenmiş kişiyi,
ü) Trafik
zabıtası: Karayolları Trafik Kanunununda trafik
zabıtası olarak belirtilen görevlileri,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Egzoz
Gazı Emisyon Ölçümleri
Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesinin verilmesi ve kullanılmasına
ilişkin kriterler
Madde
5 - (1) Bu Yönetmelikte belirlenen şartları sağlayan egzoz
gazı emisyon ölçüm istasyonlarına Bakanlıkça
düzenlenmiş egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi verilir. Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi, yalnızca yetki belgesi üzerinde
belirtilen adresteki ölçüm istasyonu için geçerlidir. Yetki belgesi verilmiş
olan sabit istasyon işletenleri mobil taşıtlarla egzoz gazı emisyon
ölçümü yapamazlar.
Egzoz
gazı emisyon ölçümü yaptırma periyotları
Madde
6 - (1) Taşıtlar, Ek-1 de belirtilen
sınıflar esas alınmak kaydıyla cinslerine, kullanılma amaç ve şekillerine uygun
olarak aşağıda belirtilen periyotlarda egzoz gazı emisyon ölçümüne tabi
tutulur:
a) Hususi
otomobiller ilk üç yaş sonunda ve devamında her iki yılda bir.
b) Resmi
otomobiller ilk iki yaş sonunda ve devamında yılda bir.
c) Diğer
motorlu taşıtlar ilk bir yaş sonunda ve devamında yılda bir.
ç) Trafikte
seyreden tüm motorlu taşıtlar on yaş sonunda yılda bir.
(2) Taşıtın
trafiğe çıkışından sonraki muafiyet süresinin bitim tarihinden itibaren bir ay
içerisinde egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırılması
zorunludur. Takip eden emisyon ölçümleri ise taşıtın
trafiğe çıkış tarihi esas alınarak uygulanır.
Egzoz
gazı emisyon ölçüm esasları ve sınır değerleri
Madde
7 - (1) Pozitif ateşlemeli benzinli motorlara sahip motorlu
taşıtların egzoz gazı emisyon ölçümünde aşağıdaki usul
ve esaslar ile sınır değerler uygulanır:
a) Lambda sondası kontrollü üç yollu katalitik konvertör gibi bir emisyon kontrol
sistemi ile kontrol edilmeyen egzoz gazı emisyonlarında;
1) Test
öncesinde sistemde bir sızdırma kaçak olup olmadığının kontrolü için egzoz
sisteminin gözle muayenesi yapılır.
2) Üreticisi
tarafından takılmış emisyon kontrol aksamı varsa,
bunların tam ve tatminkar bir durumda olduğunun, bir kaçak olmadığının tespiti
için gözle muayene yapılır. Taşıtın, üreticisinin tavsiyeleri dikkate alınarak,
makul bir süre motorun çalıştırılmasından sonra motor yüksüz rölanti
devrinde iken egzoz gazındaki karbon monoksit miktarı ölçülür. Egzoz gazındaki
azami müsaade edilebilir karbon monoksit miktarı taşıt üreticisinin belirttiği
gibidir. Böyle bir bilgi yoksa karbon monoksit miktarı Tablo-1
deki değeri geçemez.
b) Lambda sondası kontrollü üç yollu katalitik konvertör gibi bir emisyon kontrol
sistemi ile kontrol edilen egzoz gazı emisyonlarında;
1) Test öncesinde
sistemde bir sızdırma kaçak olup olmadığının kontrolü için egzoz sisteminin
gözle muayenesi yapılır.
2) Üreticisi
tarafından takılmış emisyon kontrol aksamı varsa,
bunların tam ve tatminkar bir durumda olduğunun, bir kaçak olmadığının tespiti
için gözle muayene yapılır.
3) Taşıtın emisyon kontrol sisteminin verimliliği için taşıt emisyon
kontrol sistemindeki katalitik dönüştürücü verimi ya standarttaki şekilde ya da
üretici tarafından teklif edilerek tip onayı sırasında kabul edilen metot ile
egzoz gazında lambda değeri ve karbon monoksit
ölçülerek belirlenir. Böyle bir bilgi yoksa veya tip onayı veren yetkili mercii
bunu referans değer olarak kabul etmiyorsa, karbon monoksit miktarı Tablo-1 deki değeri geçemez.
(Tablo-1):
Trafikte kullanılmakta olan benzin motorlu taşıtlarda karbon monoksit sınır değerleri:
TAŞITA AİT BİLGİ |
Karbon Monoksit ( hacimce % ) |
Egzoz
sisteminde katalitik dönüştürücü ve benzeri emisyon |
|
Rölantide
|
|
1/10/1975 den
öncekiler |
6 |
1/10/1975-1/10/1986 arasındakiler |
4,5 |
1/10/1986
sonrakiler |
3,5 |
Egzoz
sisteminde katalitik dönüştürücü ve benzeri |
|
Rölantide
(<2000 min–1) * |
|
Taşıt
üreticisinin belirlediği bir CO miktarı yok ise |
En
fazla 0,5 |
70/220/AT
Yönetmeliğinin 98/69/AT değişikliğine göre tip onayı |
En
fazla 0,3 |
Yüksek
Rölantide (≥ 2000 min–1) |
|
Taşıt
üreticisinin belirlediği bir CO miktarı yok ise |
En
fazla 0,3 |
70/220/AT
Yönetmeliğinin 98/69/AT değişikliğine göre tip onayı |
En
fazla 0,2 |
Lambda değeri, üreticisinin belirlediği şartlara göre 1+/-
0,03
* 70/220/AT
Direktifinin 98/69/AT değişikliğine göre OBD sistemine sahip taşıtlarda
alternatif olarak OBD sisteminin doğru çalışıp çalışmadığının kontrolü de
gerçekleştirilebilir.
c) Bu fıkrada
belirtilen gruba giren yanma sisteminde LPG veya CNG/LNG kullanan ve egzoz
sisteminde katalitik dönüştürücü ve benzeri emisyon
kontrol donanımı olan/olmayan pozitif ateşlemeli motorlu taşıtların egzoz gazı
ölçümü LPG veya CNG/LNG ile de tekrarlanmalı ve CO hacimce Tablo–1 de
belirtilen sınır değerlere uymalıdır.
(2)
Sıkıştırmalı ateşlemeli dizel motorlara sahip motorlu taşıtların egzoz gazı emisyon ölçümünde aşağıdaki usul ve esaslar ile sınır
değerler uygulanır:
a) Vites
levyesi boşta ve debriyaj kavramadayken serbest ivme süresince yani yüksüz rölantiden kesme hızına kadar egzoz gazının duman
koyuluğunun ölçülmesi yapılır. Mekanik pompalı taşıtlarda, ölçümler öncesinde
taşıtın püskürtme pompasında bulunması gereken mühür kontrol edilir.
b) Taşıtın ön
hazırlığı: Deney ön hazırlık olmaksızın da yapılabilir, ancak güvenlik
nedeniyle motorun ısınmış ve mekanik durumunun tatmin edici durumda olduğu
kontrol edilmelidir. Ön hazırlık aşağıdaki gibi yapılır;
1) Motor,
tamamen ısınmış olmalıdır. Yağ seviyesi kontrol çubuğu tüpüne yerleştirilen bir
sonda ile ölçülen en az
2) Egzoz
sistemi, en az üç serbest ivme çevrimi veya eş değer bir yöntem ile
temizlenmelidir.
c) Deneylerin
yapılması:
1) Sızdırma
olup olmadığının kontrolü için motorlu taşıtın egzoz sisteminin ilgili
parçalarının gözle muayenesi yapılmalıdır.
2) Motorun ve
takılmış herhangi bir turbo-beslenme (turbo-şarj) tertibatının, her bir serbest
ivme devri başlatılmadan önce rölantide olması
gerekmektedir. Ağır tonajlı dizeller
için ise bu durum, gaz pedalının serbest bırakılmasından sonra en az 10
saniyelik bir bekleme yapılmasını gerektirmektedir.
3) Her bir
ivme çevrimini başlatmak için, püskürtme pompasından azami besleme sağlamak
amacıyla gaz pedalına bir saniyeden az, tam ve devamlı olarak, fakat sert
olmayacak bir şekilde basılmalıdır.
4) Her bir
serbest ivme çevrimi sırasında, gaz pedalı serbest bırakılmadan önce, motor,
kesme hızına veya otomatik vitesli taşıtlarda, üretici tarafından belirlenmiş
hıza veya böyle bir bilgi yoksa kesme hızının üçte ikisine erişmiş olmalıdır.
Bu süre motor hızı gözlenerek veya gaz pedalına ilk basma ile serbest bırakma
arasında yeterli bir süre geçmesine izin verilerek, Ek-
ç) Sınır Değerler:
Konsantrasyon seviyesi, 3/7/2002 tarihli ve 24804
sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlarda Kullanılan Dizel
Motorlardan Çıkan Kirletici Emisyonlara Karşı Alınan Önlemler ile İlgili Tip
Onayı Yönetmeliği (72/306/AT) ne göre belirlenmiş ve serbest ivmelenme
durumunda ölçülmüş ve taşıt üzerindeki etikete yazılmış olan seviyeyi geçemez.
Böyle bir bilgi yoksa absorpsiyon katsayısı Tablo–2
deki sınır değerleri geçemez.
(Tablo- 2):
Trafikte kullanılmakta olan dizel motorlu taşıtlarda absorpsiyon
katsayısı sınır değerleri
TAŞITA AİT BİLGİ |
ABSORPSİYON KATSAYISI m-1 |
-Normal emişli dizel motorlarda -Aşırı doldurmalı dizel motorlarda (
Türbo Şarjlı ) |
2,5 3,0 |
(3) En son üç
serbest ivme devrinin aritmetik ortalaması sınır değeri aşıyorsa, taşıtlar
başarısız kabul edilir.
Egzoz
gazı emisyon ölçüm sonuçları
Madde
8 - (1) Egzoz gazı emisyon ölçüm
yöntemleri ve sonuçları bu Yönetmelikte tanımlanan standartlara ve sınır
değerlere uygun olmak zorundadır. Egzoz gazı emisyon
ölçüm sonucu uygun olan taşıt sahibine, sadece Bakanlık tarafından bastırılan
egzoz gazı emisyon ölçüm pulu ve egzoz gazı emisyon ruhsatı verilir. Egzoz gazı
emisyon ölçümü yapılmayan ve sınır değerleri
sağlamayan hiçbir araca egzoz gazı emisyon ölçüm pulu verilmez ve motorlu taşıt
egzoz gazı emisyon ruhsatı onaylanmaz.
Egzoz
gazı emisyon ölçüm pulu ve motorlu taşıt egzoz gazı
emisyon ruhsatı
Madde
9 - (1) Egzoz gazı emisyon ölçüm
yetki belgesi verilen ölçüm istasyonlarına egzoz gazı emisyon ölçüm pulu ve
motorlu taşıt egzoz gazı emisyon ruhsatı Bakanlıkça ya da yetkinin devredildiği
il çevre ve orman müdürlüklerince verilir.
(2) Egzoz gazı
emisyon ölçüm pulu bedeli ve motorlu taşıt egzoz gazı
emisyon ruhsatı bedeli, Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranı
da dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenir ve yapılan ölçümlerde bu bedel
değiştirilemez. Egzoz gazı emisyon ölçüm pulu
bedelinin Bakanlığa ait olan kısmı illerdeki Bakanlığa ait döner sermaye
bütçesine gelir kaydedilir. Motorlu taşıt egzoz gazı emisyon
ruhsatı ilk kez verildiğinde veya yenilendiğinde bedeli karşılığı verilir ve
bedelinin tamamı illerdeki Bakanlığa ait döner sermaye bütçesine gelir
kaydedilir.
(3) Taşıtın el
değiştirmesi durumunda egzoz gazı emisyon ölçüm
pulunun geçerlilik süresi değişmez. Aracın plakasının da değiştirildiği
durumlarda eski plakaya ait ruhsatın fotokopisi denetim görevlisine beyan
edilir.
(4) Her yıl
Ocak ayının ilk haftasında, il çevre ve orman müdürlükleri tarafından bir
önceki yıl ölçüm istasyonlarına dağıtımı yapılmış ancak işlem görmemiş egzoz
gazı emisyon ölçüm pulları ve motorlu taşıt egzoz gazı
emisyon ruhsatları tutanakla tespit edilir ve pul ve ruhsat bedeli arasındaki
fiyat farkı istasyon işleteni tarafından Bakanlığın Döner Sermaye İşletmesi
Müdürlüğü hesabına yatırılır.
(5) Bu
Yönetmeliğe göre; Bakanlıkça düzenlenen egzoz gazı emisyon
ölçüm yetki belgesinin iptal edilmesi durumunda ölçüm istasyonuna ait işlem
görmemiş pul ve ruhsat bedelleri illerdeki Bakanlığa ait döner sermaye
saymanlıkları aracılığı ile istasyon işletenine iade edilir.
Egzoz
gazı emisyon ölçüm yetki belgesi
Madde
10 - (1) Bu Yönetmelikte belirlenen şartları sağlayan egzoz
gazı emisyonu ölçüm istasyonu yetkilisince; TS 12047
ye göre alınan Hizmet Yeterlilik Belgesinin veya TS EN ISO/IEC 17020 Belgesi
ile Ulaştırma Bakanlığının verdiği yetki belgesinin verildiği kurumca
onaylanmış bir sureti ile birlikte istasyonun bulunduğu yerdeki il çevre ve
orman müdürlüğüne müracaat edilir. Müracaatı takiben, istasyon, il çevre ve
orman müdürlüğü tarafından yerinde incelenir, gerekli şartları sağladığının
tespiti ve uygun görülmesi halinde protokol düzenlenir. Egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi ücreti Bakanlıkça belirtilen
hesaba yatırılır.
(2) Müracaatın
yapıldığı il çevre ve orman müdürlüğünce; TS 12047 ye göre alınan Hizmet
Yeterlilik Belgesinin veya TS-EN ISO/IEC 17020 Belgesi Ulaştırma Bakanlığının
verdiği yetki belgesinin verildiği kurumca onaylanmış bir sureti, protokolün bir örneği ve egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi ücretinin ödendiğine dair belge
Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça uygun görülen istasyon için egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi düzenlenir ve belge istasyon
yetkilisine verilmek üzere müracaatın yapıldığı il çevre ve orman müdürlüğüne
gönderilir.
(3) Bakanlık
egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi düzenleme
yetkisini il çevre ve orman müdürlüklerine devredebilir. Yetki devri
yapıldığında Bakanlık tarafından bastırılan Yetki Belgelerinin kullanılması
zorunludur. Yetki devri ile ilgili diğer esaslar Bakanlık tarafından yayınlanacak
genelge ile belirlenir.
(4) Egzoz gazı
emisyon ölçüm yetki belgesi sadece bir istasyon için
geçerlidir.
(5) Egzoz gazı
emisyon ölçüm yetki belgesinin geçerlilik süresi
düzenlendiği tarihten itibaren üç yıldır. İstasyon işleteninin yeni yetki belgesi
talebi doğrultusunda uygunluk koşulları devam ediyorsa bedeli karşılığı yeni
yetki belgesi düzenlenmesi işlemleri başlatılır. Yeni egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi düzenleninceye kadar egzoz gazı
ölçümleri istasyonun bulunduğu yerdeki il çevre ve orman müdürlüğünce
durdurulur. Egzoz gazı emisyon ölçüm istasyonlarındaki
faaliyetlerin sürekliliğinin sağlanması için yeni egzoz gazı emisyon ölçüm
yetki belgesi talepleri üç yıl bitmeden önce Bakanlığa ya da yetkinin
devredildiği il çevre ve orman müdürlüğüne yapılır.
(6) Egzoz gazı
emisyon ölçüm yetki belgesi almış olan istasyonlar
yetki belgesi geçerliliği devam ettiği sürece egzoz gazı emisyon ölçüm yetki
belgesi bedeline ilişkin yapılan düzenlemelerden muaftır.
(7) TS 12047 Yetkili Servisler-Motorlu Araçlar İçin-Kurallar
Standardını sağlayan sabit istasyonlara ait Hizmet Yeterlilik Belgesinde yer
alan bilgilerde olacak değişikliklerde, istasyon işleteni tarafından Türk
Standartları Enstitüsünden yeni Hizmet Yeterlilik Belgesi alınır ve en geç on beş
iş günü içerisinde bu yeni belge ile istasyonun bulunduğu yerdeki il çevre ve
orman müdürlüğüne başvurulur. Şirket sahibi aynı kalmak suretiyle
yetkili istasyonun isim veya adresinde değişiklik yapılması durumunda yeni
egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi düzenlenmez. İl
çevre ve orman müdürlüğü yetkilileri tarafından yerinde yapılan denetim
sonucunda ölçüm istasyonunun uygunluğunun devam ettiğinin tespiti halinde,
mevcut egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesinin arkasına “…………….adına
düzenlenen bu egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi, Hizmet Yeterlilik
Belgesinde yer alan …………….. hizmet yeri adresi için
geçerlidir.” ifadesi yazılır ve il çevre ve orman müdürlüğü tarafından,
geçerlilik tarihi değişmemek üzere onaylanır. Bu değişikliklere göre düzenlenen
yeni protokol ve onaylanan egzoz gazı emisyon ölçüm
yetki belgesinin bir örneği il çevre ve orman müdürlüğü tarafından bilgi için
Bakanlığa on beş iş günü içerisinde gönderilir.
(8) Egzoz gazı
emisyon ölçüm yetki belgesinin, istasyondan ayrı
olarak tek başına devredilmesi mümkün değildir. Ancak, ölçüm istasyonunun
satış/kiralama yoluyla el değiştirmesi halinde, değişiklik en geç on beş iş
günü içerisinde istasyonun bulunduğu yerdeki il çevre ve orman müdürlüğüne
bildirilir. Yeni malik/zilyet ile il çevre ve orman müdürlüğü arasında yeniden
protokol düzenlenir. Yeni bir egzoz gazı emisyon ölçüm
yetki belgesi düzenlenmez ve mevcut belgenin geçerlilik tarihi değişmez. Ancak,
ilgili egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesinin arkasına “…………….
adına düzenlenen bu egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi, yapılan devir
sözleşmesi kapsamında, …………. adına
il çevre ve orman müdürlüğü tarafından yeniden onaylanmıştır.” ifadesi yazılır.
Onaylanan egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesinin
bir örneği il çevre ve orman müdürlüğünce bilgi için Bakanlığa on beş iş günü
içerisinde gönderilir.
(9) Egzoz gazı
emisyon ölçüm yetki belgesinin tahrip olması durumunda
en geç on beş iş günü içinde tahrip olan yetki belgesi ile birlikte istasyonun
bulunduğu yerdeki il çevre ve orman müdürlüğüne başvurulur. İstasyon
işleteninin yetki belgesinin yenilenmesi talebi üzerine il çevre ve orman
müdürlüğü yerinde inceleme yapar. Söz konusu istasyonun bu Yönetmelik
şartlarına uygunluğunun devam ettiğinin tespiti halinde, bedeli karşılığında
yeni egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi
düzenlenmesi için tahrip olan belge, tahribat nedeni ile yetkili mercie
gönderilir. Yeni yetki belgesi düzenlenmesi işlemleri yetkili merci tarafından
yürütülür.
(10) Egzoz
gazı emisyon ölçüm yetki belgesinin yok olması,
kaybolması veya çalınması durumunda en geç on beş iş günü içinde istasyonun
bulunduğu yerdeki il çevre ve orman müdürlüğüne başvurulur ve istasyon işleteni
tarafından, cumhuriyet başsavcılığından alınmış müşteki ifade tutanağı ve yerel
veya ulusal bir gazeteye verilen kayıp ilanı en geç on beş iş günü içerisinde
il çevre ve orman müdürlüğüne teslim edilir. İstasyon işleteninin yetki
belgesinin yenilenmesi talebi üzerine il çevre ve orman müdürlüğü yerinde
inceleme yapar. Söz konusu istasyonun bu Yönetmelik şartlarına uygunluğunun
devam ettiğinin tespiti halinde, bedeli karşılığında yeni egzoz gazı emisyon ölçüm yetki belgesi düzenlenmesi için müşteki ifade
tutanağı, kayıp ilanı, açıklaması ile yetkili mercie gönderilir. Yeni yetki
belgesi düzenlenmesi işlemleri yetkili merci tarafından yürütülür.
(11) Egzoz
gazı emisyon ölçüm yetki belgesi bedeli her yılın
aralık ayında Bakanlıkça ilan edilir. Egzoz gazı emisyon
ölçüm yetki belgesi bedelleri Bakanlık döner sermaye bütçesine gelir
kaydedilir.
(12) Yetki
belgesi düzenlenen istasyonların iptal olan yetki belgeleri ile işlem görmemiş
ölçüm pulu ve ruhsatları, istasyonun bulunduğu yerdeki il çevre ve orman
müdürlüğüne teslim edilmek zorundadır. İşlem görmemiş pul ve ruhsat bedeli
istasyon işletenine iade edilir.
(13) Faaliyeti
durdurulan, yetki belgesi iptal edilen istasyonların isimleri ve yapılan ilgili
işlemler il çevre ve orman müdürlüğünce Bakanlığa bildirilir.
(14) Egzoz
gazı emisyon ölçüm yetki belgesinin geçerlilik süresi
içerisinde protokoller her yılın Ocak ayında yeniden düzenlenir.
Egzoz
gazı emisyon ölçüm cihazları kriterleri
Madde
11 - (1) Pozitif ateşlemeli benzin motorlu taşıtlarda egzoz
gazı emisyon ölçümlerinde kullanılacak ekipman ve
cihazlar TS ISO 3930 Karayolu Taşıtları - Benzin Motorlu - Bakım veya Denetim
Sırasında Egzoz Gazındaki Kirleticiler İçin Ölçme Ekipmanları - Teknik
Özellikler Standardına, sıkıştırmalı ateşlemeli dizel motorlu taşıtlardaki
egzoz gazı emisyon ölçümlerinde kullanılacak cihazlar ise 3/7/2002 tarihli ve
24804 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlarda Kullanılan Dizel
Motorlardan Çıkan Kirletici Emisyonlara Karşı Alınan Önlemler ile İlgili Tip
Onayı Yönetmeliği (72/306/AT) nde tanımlanan
özelliklere uygun olmak zorundadır.
(2) Egzoz gazı
emisyon ölçüm cihazlarının kalibrasyonu TS 12361 de
belirtilen veya Türk Standartları Enstitüsü tarafından kabul edilen diğer
kalibrasyon usullerinden birisi ile yılda en az bir kere yapılır.
(3) Ölçüm
cihazlarının kalibrasyonunun Türk Standartları
Enstitüsü, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Ulusal Metroloji
Enstitüsü veya bu konuda yetkili kuruluşlardan alınan Kalibrasyon
Sertifikalarına sahip laboratuar/kuruluşlar veya bu konuda yetkili
kuruluşlardan alınan eğitim sertifikasına sahip şahıslar tarafından yapılması
ve bu sertifikaların geçerlilik süresi bitiminden önce yenilenmesi
gerekmektedir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Yükümlülükler