BİTKİSEL  VE  HAYVANSAL  ÜRÜNLERİN  EKOLOJİK METODLARLA  ÜRETİLMESİNE  İLİŞKİN  YÖNETMELİK

 

Bu Yönetmelik, 18 Aralık 1994 tarih ve 22145 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.

 

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1 - Bu Yönetmelik, ekolojik dengeyi korumak veya bozulan ekolojik dengeyi yeniden tesis etmek gayesiyle ekolojik ürünlerin üretimini gerçekleştirmek, bu ürünlere olan talebi arttırmak, tüketiciye sağlıklı, kaliteli ekolojik ürünler sunmak ve bunun içinde; bitkisel ve hayvansal ürünlerin ekolojik metodlarla üretilmesi, işlenmesi ve bu ürünlerin pazarlanması hususlarında uygulanacak esasları sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.

 

Kapsam

Madde 2 - Bu Yönetmelik işlenmemiş bitkisel ve hayvansal ürünler ile bitkisel ve hayvansal kökenli maddeler ihtiva eden ürünlerin üretimi, depolanması, işlenmesi ve pazarlanmasına ilişkin teknik ve idari hususlar hakkında uygulanır.

 

Hukuki Dayanak

Madde 3 - Bu Yönetmelik, Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında 3046 sayılı Kanunun 37 nci maddesine istinaden hazırlanmıştır.

 

Tanımlar

Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;

a) “Bakanlık”, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatını,

b) “Ekolojik Tarım Ulusal Yönlendirme Komitesi”, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Başba-kanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, Türkiye Ziraat Odaları Birliği, Çevre Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, İhracatçı Birlikleri  ve Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği ilgili temsilcilerinden oluşan, ekolojik tarımın uygulanması ve geliştirilmesi ile ilgili stratejileri belirlemek üzere yılda en az bir kere toplanan ve alınan kararları tavsiye niteliğinde Ekolojik Tarım Komitesi’ne (ETK) ulaştıran komiteyi,

c) “Ekolojik Tarım Komitesi” (ETK), Bakanlık Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığında; Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Teşkilatlandırma ve Destekleme Genel Müdürlüğü yetkilileri, Dışilişkiler ve Avrupa Topluluğu Koordinasyon Daire Başkan-lığından konu uzmanı teknik görevliler veya anılan kuruluşların görevlendirecekleri eleman-lardan oluşan komiteyi,

d) “Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği” (ETO), Organik olarak yapılan tarımsal üretimin, üretim, işleme ve pazarlama faaliyetlerinin belirlenen kriterlere uygunluğunu kont-rol eden, sertifika veren, tasdik eden yerli ve yabancı, özel veya resmi kuruluşların Türkiye sınırları dahilinde yasal olarak faaliyetlerini yürütebilmek için üye olmak durumunda oldukları derneği,

e) “Kontrol ve Sertifikasyon Organı”, Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş, üretim, işleme ve pazarlamanın belirlenen kriterlere uygunluğunu kontrol eden ve bu durumu tasdik eden yerli veya yabancı, özel veya resmi kontrol kuruluşlarını,

f) “Etiketleme”, Ekolojik metodlarla üretilen ürünler üzerinde bulunan herhangi bir doküman, kağıt, etiket ile kutu veya bant üzerinde bulunan herhangi bir uyarı kelimesi, ticari marka, resim veya sembolü,

g) “Üretim”, Tarımsal ürünlerin normal çiftlik şartlarında üretilmesi sırasındaki tüm işlemleri,

h) “Pazarlama”, Satış için elde bulundurmayı veya sergilemeyi, satışa sunmayı, satışı, teslimi veya herhangi bir şekilde pazara sunmayı,

ı)   “Müteşebbis”, Ürünleri pazarlama gayesiyle üreten, hazırlayan veya ticaretini yapan gerçek ve tüzel kişileri,

i)   “Muhteviyat”, Tüketim maddelerinde bulunan herhangi bir bitkisel veya hayvansal kökenli madde ile katkı maddelerini,

k) “Bitki Koruma”, Ekolojik Tarım Komitesi tarafından hazırlanan ve Ekolojik Tarım Ulusal Yönlendirme Komitesinin görüşleri doğrultusunda Avrupa Topluluğu yönetmeliğinin konu ile ilgili maddelerinde belirtilen bitki koruma metod ve ilaçlarını,

l)   “Ekolojik Tarım”, Bitkisel ve hayvansal üretimde kültürel işlemlerin, bitki ve hayvan beslemenin, bitki ve hayvan sağlığının korunmasının ekolojik metodlara uyularak yapılmasını,

m) “Ekolojik Ürün”, Kontrole tabi bir üretici, işleyici ve pazarlayıcı tarafından ekolojik metodlarla üretilmiş, belirli kriterler çerçevesinde hazırlanmış ve pazara sunulmuş ürünleri

ifade eder.

 

İKİNCİ KISIM

Ekolojik Üretim

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Ekolojik Tarım Yapılacak Yerler  ve Ürünler

Uygulama Alanı

Madde 5 - Bu Yönetmelikte belirtilen kurallara uymak kaydıyla ülke sathında yetiştirilen bitkisel ve hayvansal ürünlerin tamamında ekolojik tarım metodları uygulanabilir.

 

 

Üretim Sözleşmesi

Madde 6 - Bu Yönetmelikte belirtilen kurallara uymak kaydıyla üreticiler, bitkisel ve hayvansal üretimlerini, gerek bağımsız gerekse ürünlerini satacakları resmi veya özel, yerli veya yabancı kişi veya kuruluşlarla sözleşmeli olarak gerçekleştirebilirler.

 

İKİNCİ BÖLÜM

Ekolojik Bitkisel Üretim Kuralları

Bitkisel Ürünlerin Yetiştirilmesi

Madde 7 - Bitkilerin ve bitkisel ürünlerin ekolojik metodlarla üretilmesinde gerekli olan kurallar şunlardır:

a) Bitkisel üretimde iki yıllık bir geçiş dönemi dikkate alınır. Ancak kontrol organının onayı ile bu süre uzatılabilir veya kısaltılabilir.

b) Toprak verimliliğinin arttırılması ve devam ettirilmesi maksadıyla,

1) Çok yıllık rotasyon programları uygulanır ve rotasyonda yeşil gübrelere, derin köklü bitkilere ve çapa bitkilerine yer verilir.

2) Organik madde yalnız olarak veya diğer organik maddelerle karıştırılarak verilir. Mevcut organik madde korunmaya çalışılır.

3) Hayvancılığın ekolojik metodlarla yapıldığı işletmelerden gelen hayvan gübreleri toprağa verilebilir. Ancak yeterli ekolojik hayvansal gübre bulunamaması durumunda sentetik katkı maddeleri içermeyen gübreler kullanılır.

4) 1, 2 ve 3 üncü bentlerde bahsedilen uygulamaların toprak verimliliğini korumada veya arttırmada yetersiz kaldığı durumlarda kontrol organının onayı ile EK 1’de verilen organik veya mineral gübreler doğal formunda kullanılır.

5) Kompost aktivasyonunun sağlanması için uygun mikroorganizma veya bitkisel kökenli preparatlar kullanılır.

c) Hastalık, zararlı ve yabancı otların kontrolünde;

1) Uygun tür ve çeşit seçimi yapılır,

2) Uygun rotasyon programı hazırlanır,

3) Mekanik tedbirler uygulanır,

4) Hastalık ve zararlı etmenlerin doğal düşmanlarının korunması ve bunların gelişmelerini teşvik edici uygun şartlar sağlanır,

5) 1, 2, 3 ve 4 üncü bentlerde belirtilen uygulamaların bitki hastalık ve zararlıları ile yabancı otlara karşı mücadelede yetersiz kalması halinde Ekolojik Tarım Ulusal Yönlendirme Komitesi tarafından önerilen ve EK-2’de yer alan ürünler kullanılabilir. Ancak ülke çapında yapılan mücadele faaliyetleri dikkate alınarak Kontrol Organının üreticiye onay vermesi gereklidir.

d) Bitki tohumları hastalık ve zararlılara karşı herhangi bir şekilde ilaçlanmadan kullanılmalıdır. Ancak Kontrol Organının teyidi ile uygun tür ve çeşidin ilaçsız tohumu bulunamadığı durumda genel tarımda kullanımına müsaade edilen ürünlerle muamele edilmiş tohumluklar kullanılabilir.

 

Bitkisel Ürünlerin Depolanması

Madde 8 - 7 nci maddedeki şartlara uygun olarak depolanır. Diğer metodlarla elde edilmiş ürünlerle karıştırılmaz. Bunların saklanması sırasında herhangi bir ilaç kullanılmaz. Ayrıca bu ürünlerin kimyasallarla gelişmelerinin hızlandırılmasına, çimlenmelerinin yavaşlatılmasına veya bu yönetmelikte belirtilmeyen kimyasal temizlik maddeleriyle yıkanmasına izin verilmez. İstisnai durumlar dışında radyoaktif ışınlardan da yararlanılmaz.

 

Bitkisel Ürünlerin İşlenmesi

Madde 9 - Ekolojik metodlar ile üretilen bitkisel ürünlerin işlenmesi sırasında, ekolojik işleme esaslarına uyulur.

Bu çerçevede, yalnız EK - 6’da belirtilen;

-    Tarımsal kökenli olmayan katkı maddeleri (A)

-    Hazırlama sırasında kullanımına müsaade edilen maddeler (B)

-    Tarımsal kökenli maddeler (C) kullanılabilir.

Anılan katkı maddelerinin kullanılması durumunda, bunların limit ve spesifikasyonlara uygunluklarının değerlendirilmesi ve belirlenmesinde Sağlık Bakanlığının da görüşleri alınır.

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Ekolojik Hayvan Yetiştiriciliği Kuralları

Madde 10 - Hayvancılığın  ve hayvansal ürünlerin ekolojik metodlarla üretilmesinde aşağıdaki hususlara uyulur.

a)  Hayvan cinslerinin gerektirdiği ihtiyaçlar (yeterli dolaşma alanı, doğal ışık vb.), ekolojik koşulların gerektirdiği doğrultuda yerine getirilir,

b) Damzlık seçiminde ekolojiye uygunluğa dikkat edilir,

c) Irk seçiminde genetik yapı farklılığı dikkate alınır ve bu genetik yapının erozyona uğramasını mümkün olduğunca önleyecek şekilde, bölgeye uygun ırk seçimi yapılır,

d) Makul bir hayvansal ürün elde edebilmek ve hayvanın sağlığını korumak amacı ile (az miktarda olmak koşuluyla) ek işletme ürünleri (yemler), kontrol organının onayı ile hayvanların beslenmesinde ve sağlığının korunmasında kullanılır,

e) Suni tohumlama, ancak ilgili kontrol organının izniyle yapılır,

f) Gen teknoloji metodları ile hayvan ıslahına izin verilmez,

g) Hayvan barınaklarının tesis ve bakımında gerekli hijyenik tedbirler alınır,

h) Kuyruk kesme, gaga kesme, kanatları yolma gibi yöntemler uygulanmaz. Ancak iğdiş etme ve boynuz çıkarma hayvana zarar vermemek şartı ve kontrol organının onayı ile uygulanır,

ı)   Tüm yem bitkileri, kontrol organının talimatnamesine göre yetiştirilir ve işlenir,

i)   Hayvan sağlığı konusunda aşağıdaki hususlara dikkat edilir.

1) Hayvanlar için hastalıklara karşı azami direnç kazandıracak bir yetiştirme yöntemi uygulanır ve hayvan sağlığının korunmasına dikkat edilir.

2) Gelişmeyi teşvik edici maddeler, uyarıcılar, doğal gelişmeyi etkileyen sentetik ürünler, hormon tedavisi ve profilaktik ilaçlar kesinlikle kullanılmaz.

3) Acil durumlarda sentetik ilaçların kullanılması gerekirse toksikoloji listesi dikkate alınarak kullanılır. Ancak kesimden önceki 2 ay içerisinde sentetik ilaç verilmiş hayvanların etleri ekolojik ürün olarak satılamaz.

 

ÜÇÜNCÜ KISIM

Başvuru Şekli ve Kontrol ve Sertifikasyon Sistemi

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Kontrol ve Sertifikasyon Sistemi

Kontrol ve Sertifikasyon Organı

Madde 11 - Hayvansal ve bitkisel ürünlerin ekolojik metodlarla üretimi ile bu ürünlerin işlenmesi, belirlenen kıstaslara uygunluğu bir kontrol işlemine tabi tutulur. Kontrol ve sertifikasyon olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilecek olan bu işlem, Bakanlık veya Bakanlıkça izin verilmiş özel veya resmi, yerli veya yabancı kuruluşlar tarafından yapılır. Bunun için kontrol işi yapacaklar bir dilekçe ile Bakanlığa başvururlar. Bakanlıkça gerekli incelemeler yapılır ve dilekçenin veriliş tarihinden itibaren en geç 1 ay içinde müracaatçıya gerekli iznin verilip verilmeyeceğine dair cevap verilir. Bakanlıkça izin verilen kontrol organları bu yönetmelik çerçevesinde çalışmalarını sürdürürler.

Kontrol ve sertifikasyon işlemleri ayrı ayrı işlemler olup farklı kuruluşlar tarafından yapılır. Uluslararası sertifikasyon kuruluşu olarak tanınması koşuluyla firmaya, talep etmesi halinde ve ETK tarafından gerekli incelemeler sonucunda uygun bulunması durumunda, Bakanlık adına sertifika vermek için izin verilir.

Kontrol ve sertifika yapan kuruluşun aynı kuruluş olması ekolojik üretim koşullarına uyduğu sürece mümkün olur.

Ekolojik tarımsal üretimin güvenli olabilmesi için kontrol ve sertifika kuruluşlarının üretim ve pazarlama faaliyetlerinden bağımsız olması tercih edilir.

 

Kontrol Organlarının Belirlenmesi

Madde 12 - Bakanlık tarafından, kontrol sisteminde yer alacak kuruluşlara izin verilirken; Ekolojik Tarım Ulusal Yönlendirme Komitesi’nin tavsiye kararları, ilgili kuruluşların personel durumu, idari ve teknik yeterlilikleri, kontrol tecrübeleri ve güvenilirlikleri gibi faktörler göz önünde bulundurulur. Ayrıca kontrol sisteminde çalışacak yabancı kontrol kuruluşlarına izin verilmesinde, bu kuruluşların kontrol işinde görevlendirmek üzere en az bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, ziraat mühendisini istihdam etmeleri şartı aranır.

Kontrol ve danışmanlık hizmetleri birbirinden kesinlikle ayrılır.

 

İKİNCİ BÖLÜM

Başvuru Şekli ve Görevlerin Dağlımı

Başvuru Şekli

Madde 13 - Başvuru aşağıdaki şekilde yapılır.

a) Ekolojik metodlarla üretim yapmak isteyen müteşebbis Kontrol Organına başvurur. 14 üncü madde ile bağlantılı olarak ürünlerinin ekolojik ürün olarak işaretlenmesi için gerekli çalışmanın yapılmasını ister. Kontrol Organı tarafından bu başvurular, 14 üncü maddenin (e) bendinde belirtildiği şekilde Bakanlığa (ETK’ya) bildirilir.

b)  Kontrol Organına başvuran müteşebbis en azından EK-3’teki özellikleri taşımak zorundadır ve Ek-4’teki bilgileri ETK’ya bildirir.

 

Başvuru Esasları

Madde 14 - Özel Kontrol Organlarının aşağıdaki hususlara uymaları gerekir.

a) Kontrol Organları, Ekolojik Tarım Komitesi’nden (ETK) çalışma izni almak zorundadır. ETK, Kontrol Organından istediği bilgileri ve evrakı istediği her zaman talep edebilir.

b) Kontrol Organları bu yönetmeliğin beşinci bölümündeki özel kriterleri taşımak zorundadır.

c) Kontrol Organları, kontrollerini bu yönetmeliğin altıncı bölümüneki kriterlere göre,

-    Kontrol planının hazırlanması,

-    Bölgede (yerinde) teftiş ve

-    Kontrol raporunun hazırlanması

gibi konuları dikkate alarak yaparlar.

d) Kontrol Organları, müteşebbislerin başvurularını, bu yönetmeliğin ikinci bölümünün 13 üncü Maddesinin (a) bendi uyarınca ETK’ya iletmek zorundadır.

e) Kontrol Organları geçen takvim yılında faaliyet göstermiş olan müteşebbisler listesini ve yeni ürün yılının müteşebbis başvuru listesini en geç 31 Mart’a kadar ETK’ya bildirir.

f) Kontrol Organları, Ekolojik Ürün etiketinin (Ek-5’e göre) müteşebbis tarafından kullanılmasına izin verir.

g) Kontrol Organları tesbit ettikleri aykırılıkları ve cezai müeyyideleri ETK’ya gönderilecek olan raporlarında bildirmek zorundadır.

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kontrol ve Sertifikasyon Ücreti

Madde 15 - Kontrol ve Sertifikasyon ücreti aşağıdaki şekilde belirlenir.

a) Kontrol Ücreti: Kontrol elemanının günlük minimum ücretini, seyahat giderlerini (otel, yemek, seyahat aracı, vs. gibi) ve analiz giderlerini içerir. Bu ücret kontrol organı ile müteşebbis arasında yapılan kontratla belirlenir. Kontrol elemanının bir günlük minimum ücreti ise Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bünyesinde ekolojk tarımdan sorumlu organ olan ETK tarafından konuyla ilgili firmaların da görüşü ve fiyat listesi alınarak yıllık olarak belirlenir ve Ekolojik Tarım Ulusal Yönlendirme Komitesinin onayına sunulur.

b) Sertifikasyon Ücreti: Sertifikayı veren firma  veya organizasyonun lisans hakkının kullandırılmasından doğacak ücretten ibaret olup bu ilgili firma veya organizasyon tarafından saptanır.

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Ekolojik Tarım Komitesinin Görevleri

Madde 16 - ETK’nın görevleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir

a) Yönetmeliğin beşinci bölümündeki özel kriterler yerine getirildiği takdirde, kontrol organına çalışma izni verir,

b) Kontrol organını denetler,

c) Yönetmeliğin 24 üncü maddesinde bildirilen yaptırım yönetmeliği uyarınca gereken yaptırımları uygular,

d) Gerekli gördüğü hallerde kontrol organının çalışma iznini iptal eder,

e) Gerekli gördüğü hallerde müteşebbisin çalışma iznini iptal eder,

f) Yapacağı çalışmalarda Ekolojik Tarım Ulusal Yönlendirme Komitesinin önerilerini dikkate alır.

 

BEŞİNCİ BÖLÜM

Kontrol Organlarının Yapısını Oluşturan Özel Kriterler

Yapısı

Madde 17 - Kontrol organı teknik ve idari bakımından görevini yerine getirebilecek olanaklara sahip olmalıdır. Yabancı kontrol organlarının Türkiye’de çalışmaları durumunda Türkiye’de resmî bir büro açmaları ve iş kapasitelerine göre yeterli sayıda Türk kontrol elemanı bulundurmaları zorunludur. Türkiye bürosunda çalışan toplam kontrol elemanı kadrosu içerisinde Türk kontrol elemanları oransal olarak çoğunlukta olur.

a) Kontrol organı’nın sorumlusu (müdür); tercihen Ziraat Fakültesi mezunu olacak, olmadığı durumda, bu konuda yeterli mesleki tecrübeye sahip (işin gereğini yapmada yeterli) olması gerekir. Müdürün Ziraat Fakültesi Mezunu olmadığı durumda kontrol organı bunun gerekçelerini ETK’ya bildirmek zorundadır.

b) Kontrol Elemanı: Ekolojik tarımda en az 3 yıllık belgelenebilir tecrübesi olan ziraat mühendislerinin kontrol elemanı olmak üzere ETO'ya yaptıkları müracaatları üzerine, aday hakkında gerekli araştırma yapan ETO tarafından, ETK’ya rapor verilir. Uygun görülen adayların kontrol elemanlığı belgesi ETK tarafından onaylanır. Kontrol elemanı olarak fiilen çalışmakta olanlar da bu belgeyi almak üzere ETO kanalıyla ETK’ya müracaat etmeleri halinde daha önceki hizmetlerine bakılarak belge almaları sağlanır.

c) Büroda telefon, faks, teleks, vb. teknik iletişim aletleri bulunur. Gerekli bütün evraklar düzenli ve ulaşılması kolay bir şekilde muhafaza edilir.

 

Çalışma İzni Esasları

Madde 18 - Kontrol organları çalışma izni alabilmek için aşağıdaki bilgileri ETK’ya bildirir:

a) Hukuki durum, organizasyon şeması, finans yapısı,

b) Çalışanlar, çalışanların sorumlulukları ve çalışma alanları,

c) Kontrol yöntemlerinin tanımlanması.

 

Müteşebbisin Durumu

Madde 19 - Kontrol organı kendisine başvuran müteşebbislerden herhangi bir üretici birliğine üye olma şartı aramaz. Ancak müteşebbisin herhangi bir üretici organizasyonuna (Ziraat Odası gibi) üye olması da kontrol organı açısından engel teşkil etmez.

 

Şube Açma

Madde 20 - Kontrol organları gerekli gördükleri durumlarda şubeler açabilir ve bunlar vasıtasıyla da faaliyet gösterebilirler.

 

Kontrol Elemanının İkameti

Madde 21 - Kontrol elemanının oturduğu yer kontrol organı ile aynı kentte olmak zorunda değildir. Ancak kontrol sahası içinde olması tercih edilir.

 

Hukuki Sorunlar

Madde 22 - Her kontrol organı tarafından, gerekli hallerde başvurulması amacıyla bir mahkeme yeri ibraz edilir. Bu mahal, müteşebbisin üretim bölgesi içinde olmalıdır.

 

Kontrol Yetkisi

Madde 23 - ETK tarafından, kontrol organının teknik eleman durumu ve iş hacmi nazarı itibare alınarak aşağıdaki faaliyet konularından birine veya her ikisine ait olmak üzere kontrol yetkisi verilir.

a) Zirai işletmeler,

b) Ürün işleme tesisleri veya ticari işletmeler.

              

Yaptırım Esasları

Madde 24 - Kontrol organının ve ETK’nın bir yaptırım yönetmeliği hazırlanır. Bu yaptırımlar genel anlam taşımaz, örneklerle (kesin bir biçimde) açıklanır. Yaptırımları uygularken suçun ağırlığı ve ticari zarar derecesi dikkate alınır. Bu kapsamda; kontrol organları, Yaptırım Yönetmeliği hükümlerini gözönünde tutarak daha sık denetleme yapar.

 

Özel Hüküm

Madde 25 - Kontrol organının toplam cirosunun % 50’yi aşan kısmı yalnızca bir firmadan elde ediliyorsa bu takdirde ETO tarafından tespit edilecek ikinci bir kontrol organınca ETO’nun saptayacağı kriterler doğrultusunda ikinci bir proje değerlendirme yapar.

 

Özel Hüküm

Madde 25 - Kontrol organının toplam cirosunun % 50’yi aşan kısmı yalnızca bir firmadan elde ediliyorsa bu takdirde ETO tarafından tespit edilecek ikinci bir kontrol organınca ETO’nun saptayacağı kriterler doğrultusunda ikinci bir proje değerlendirmesi yapılır.

 

ALTINCI BÖLÜM

Teknik Kontrol Metodları

Zirai İşletmelerin Kontrolü

Madde 26 - Zirai işletmelere ilişkin kontrol metodu aşağıdaki şekildedir.

a) Kontrol organınca, ilk ziyaret sırasında aşağıdaki maddeleri kapsayan bir kontrol planı hazırlanır.

1) İşletmenin adı, adresi, var ise üye olduğu organizasyon, sözleşme tarihi, ekolojik tarıma geçişin başladığı tarih, üreticinin sorumluluğu ve tüm sözleşmelere uyması,

2) Elemanlar ve nitelikleri (özellikleri ve deneyim düzeyleri),

3) Tarımsal işletmede daha önce yapılan üretim metodu (son olarak kullanılmış ilaçlar, gübreler vb.),

4) Çiftliğin ve çiftlik binalarının planları,

5) Arazilerde yetiştirilmekte olan ürünlerin her parselde tesbiti,

6) Çiftlikte mevcut makine donanımı,

7) Üretim yapılan yerin konumu, kullanılan deponun tanımı ve amaca uygunluğu, üretim alanının ve deponun yollara uzaklığı, endüstri bölgelerine uzaklığı,

8) Ekolojik tarıma geçiş planı, önerilen üretim planı, halihazırdaki üretim planı ve ekolojik tarıma geçiş için önerilen planın aşağıdaki hususlar dikkate alınarak yapılması,

-    Ürün münavebe planı,

-    Kullanılan gübre ve pestisidler,

-    Toprak işleme aletleri, toprak işleme aşamaları,

9) Satım ve alım defterinin tutulmasının temini (İşletmenin kendi malları, dışarıdan alınan mallar, vb.),

10) Malların çıkışı; (ürünün niteliği, miktarı, paketleme şekli ve materyali),

-    Tüketicilere satış,

-    Tüccarlara satış,

-    Ürünü işleyenlere yapılan satışa ilişkin kayıtların tutulmasının temini,

b) Belirlenen kontrol planında yapılan bir değişiklikten kontrol organı müteşebbis tarafından hemen haberdar edilir. Bu değişiklik ETK’ya da iletilir.

c) Bölgede yerinde kontrol

1) Soru formunun doldurulması: Bu form işletme yapısı, girdiler, çıktılar, toprak yapısı üç yılda yapılan üretim metodu (kullanılan ilaçlar, gübreler vb.) bilgileri içerir.

2) Kontrol elemanının “bölgede” yaptığı kontrolde müteşebbis de bulunur. Müteşebbis ile kontrol elemanının aynı lisanı konuşmaması durumunda var ise Türk proje danışmanı yok ise kontrol elemanının bağlı bulunduğu kontrol organı bünyesinde görevli olan bir Türk müfettiş kontrol elemanı tercüman olarak bulunur.

 

İşleyici ve Tüccarların Kontrolü

Madde 27 - İşleyici ve/veya tüccarlar ile ilgili kontrol metodu aşağıdaki şekildedir.

a) Kontrol planı aşağıdaki esaslar çerçevesinde hazırlanır.

1) İşleyici ve/veya tüccar adı, adresi vb. bilgiler,

2) Elemanların sorumlulukları ile ilgili bilgiler,

3) Yatay plan,

-    Malın depoya girişi,

-    Üretim aşamalarının şematik olarak gösterilmesi,

-    Paketleme yapılan yer,

-    Sevkiyat deposu,

4) Malların akış kontrolü diyagramı, üreticiden tüketiciye kadar her aşamanın kontrol edilmesi ve her aşamada ekolojik ürünün teşhis edilebilmesi işi,

5) Tek tek her aşamanın belirlenmesi, örneğin;

-    Ekolojik ürünlerin diğer ürünlerden belirgin şekilde ayrılması,

-    Ekolojik ürünlerin diğer ürünlerden ayrı bir şekilde işlenmesi,

-    Tesisin temizliğinde kullanılan malzemenin cinsi,

-    Örnek (lerin) alınması ve analizlerinin yapılması,

-    Bakiye madde analizi.

6) Geleneksel ve ekolojik üretim programı hakkında ayrıntılı bilgi,

7) Giriş defterinin aşağıdaki ürünler itibariyle (malzeme, geldiği yer, cinsi, geliş şekli, ismi, miktarı) tutulmasının temini,

-    Zirai ürünler,

-    İlave satın alınanlar (tamamen işlenmiş veya yarı işlenmiş), ek maddeler, işletilmesine yardımcı maddeler,

8) Depo defterinin tutulmasının temini,

9) Paketleme tesisi ile son gittiği yer arasındaki sevkiyat şekli ve sevkiyata ilişkin bilgiler,

 10) Mamülün bileşimi,

 11) Laboratuvar analiz raporları (işletme içinden alınan örnek ve analizler),

 12) Çıkış defterinin (satın alanın ismi, sevkiyat şekli, cinsi, miktarı) tutulmasının temini,

 13) Tüm müşteri ve sevkiyatın listesinin tutulmasının temini,

b)  Yerinde kontrolun yapılması,

c) Kontrol raporunun hazırlanması.

 

Kontrol İşlemi

Madde 28 - Kontrol kuruluşları kontrol işini aşağıdaki hususlar çerçevesinde yürütür.

a) Bitki ve bitkisel ürün üreten çiftlikler,

1) Üretim bir parselin tümünde yapılır. Üretim ve depolama biriminin ekolojik metodlarla üretim yapılmayan diğer parsellerden ayrı olması gerekir. Diğer parsellerdeki tarımsal üretimlerin de ekolojik yöntemlerle yapılması teşvik edilir. Üreticinin sadece kendi ürününü işlemek ve/veya paketlemek gayesiyle üretim parseli üzerinde atölye kurulmasına müsaade edilir.

2) Kontrol işinin ilk defa yapılması durumunda; kontrol organı üretici için bir dosya açar. Bu dosyada üretici için gerekli bilgi ve belgeler bulunur. Bu bilgi ve belgelerde üretici ve kontrol kuruluşu aşağıdaki hususlarda mutabakata varırlar:

-    Tarımsal işletmenin yapısı ile ilgili bütün bilgilerin toplanması,

-    Üretimin, bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yapılmasını sağlayacak uygulamalar olması,

-    Parselin tesbiti ile üretimde izlenecek hussların kontrol raporunda yer alması,

-    Bu Yönetmelikte kullanımına müsaade edilmeyen maddelerin, üretim parselinde uygulandığı son tarih,

-    Üreticinin buYönetmelikte belirtilen hususlara uyacağına ve aksi takdirde sözleşmede belirtilen yükümlülüğe katlanacağına dair taahhütnamenin yapılması,

3) Üretici her yıl kontrol kuruluşunun tesbit edeceği tarihe kadar, bitkisel üretim programını parseller itibarı ile kontrol kuruluşuna bildirir.

4) Üretimde kullanılmak üzere satın alınan bütün girdilerin kökenleri, özellikleri ve miktarları ile bu maddelerin kullanımlarını gösteren belgeler üretici tarafından kontrol kuruluşuna verilir. Ayrıca satılan ürünün özellik ve miktarını gösteren belgeler de muhafaza edilir,

5) Bu Yönetmelikde kullanılmasına müsaade edilmeyen girdiler üretim parselinde depolanamaz.

6) Habersiz kontrol ziyaretlerinden ayrı olarak, kontrol organı yılda en az bir defa üretim parselinin tam bir fiziki kontrolünü yapar. Bu Yönetmelik tarafından kullanılmasına izin verilmeyen maddelerin tesbiti için gerekli örnekler alınır.

7) Üretici, kontrol amacına yönelik olarak, üretim ve depolama üniteleri ile ilgili gerekli olabilecek her türlü bilgiyi kontrol kuruluşunun emrine açık bulundurur.

8) Perakende satışa sunulacak şekilde paketlenmiş ürünlerin bir başka üretim, depolama ve paketleme birimlerine taşınması, diğer metodlarla üretilmiş ürünlerle karışmayı önleyecek biçimde uygun ambalajlar içinde yapılır. Ürün üzerine de bir etiket konulur. Etikette ilgili üreticinin teşhise yönelik kod numarası veya benzeri bir kodlama ve üretimin bu Yönetmelik çerçevesinde gerçekleştiğini gösteren bilgiler bulunur.

9) Aynı bölgede birden fazla üretim parseline sahip olan ve yalnızca bu parsellerin birinde ekolojik üretim yapan üreticiler diğer parseller itibariyle de kontrole tabi olurlar. Bu çerçevede, sözkonusu parsellerin tam bir tanımı, izlenen üretim programı, kullanılan üretim girdilerinin depolanma durumu gibi hususlar kontrol sisteminde gözönüne alınır. Ekolojik tarım parselinde yetiştirilen çeşitlerin diğer parsellerde yetiştirilmesine izin verilmez.

b) Bitkisel ürünler ve bitkisel ürün kökenli gıdalar işleme ve paketleme üniteleri

1) Kontrolün ilk defa uygulanması halinde üretici ve kontrol organı müştereken:

-    İşleme, paketleme ve depolama ünitelerinin özelliklerini belirler.

-    Ünitede yapılacak işlerin bu Yönetmelik çerçevesinde yürütülmesini sağlamak için uyulması gereken hususlar hakkında hazırlanacak bir belge kontrol raporunun bir parçasını teşkil eder ve üniteden sorumlu bir kişi tarafından da imzalanır.

-    Ayrıca rapor; ünite sorumlusunun bu Yönetmelikte belirtilen etiketlemeye ilişkin şartları yerine getireceğine ve aksi takdirde yapılmış olan sözleşme hükümlerine uyulacağına dair taahhüdünü de ihtiva eder.

2) Kontrol kuruluşunun faaliyetine esas olmak üzere aşağıda belirtilen konulardaki yazılı belgeler muhafaza edilir.

-    Üniteye gelen ürünlerin kökenleri, özellikleri ve miktarları, satın alınan firma veya kişinin adı,

-    Üniteden çıkan ürünlerin özellikleri, miktarları ve satın alan firma veya kişinin adı,

-    Muhteviyatın, katkı maddelerinin ve imalatta kullanılan diğer maddelerin kökenleri, özellikleri ve miktarları ile işlenmiş ürünlerin karışımları,

3)  Aynı ünitede bu Yönetmelik kapsamında bulunmayan ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması durumunda;

-    Sözkonusu ürünler, herhangi bir işleme tabi tutulmadan önce veya sonra, ünite içinde ayrı bir yerde depolanır,

-    Ünitede ekolojik ürünlerle yapılacak işlem kesintisiz yürütülerek tamamlanır, diğer ürünlerle olabilecek herhangi bir karışmaya meydan vermemek için yer ve zaman bakımından gerekli tedbirler alınır.

-    Ekolojik ve diğer metodlarla üretilmiş ürünler açıkça belirtilir, üretimin her aşamasında ekolojik ürünlerin teşhisini sağlayacak tedbirler alınır ve ekolojik ürünler hiç bir şekilde diğer ürünlerle karıştırılmaz.

4) Habersiz kontrol ziyaretlerinin dışında, kontrol kuruluşu yılda en az bir defa ünitenin tam bir fiziki kontrolunu yapar. Bu kontrollerde yönetmelikde kullanımına müsaade edilmeyen ürünlerin analizi için örnekler alınır.

5) Kontrole esas olmak üzere ünite tarafından, yazılı belgeler ve ilgili dokümanlar ile kontrol kuruluşunun gerekli gördüğü bilgiler kontrol kuruluşuna ulaştırılır.

6) İşlenmiş ürünlerin taşınmasında, işlenmemiş ürünlerin taşınmasında uyulması gereken hususlar aynen yerine getirilir.

 

DÖRDÜNCÜ KISIM

Etiketleme

Etiketlerin Özelliği

Madde 29 - Ekolojik ürünlerin etiketlenmesinde şu hususlara uyulur:

a) Ekolojik metodlarla üretilmiş ürünlerin üzerinde etiketler, üretimin ekolojik metodlarla gerçekleştirildiğini açıkça gösterir.

b) Etiket, ürünün bu yönetmelik hükümlerine uygun olarak üretildiğini ve üretimin kontrol tedbirlerine tabi bir şekilde yapıldığını gösterir.

 

Etiketlerin Muhteviyatı

Madde 30 - Ekolojik ürün üzerindeki etiket şu bilgileri ihtiva eder:

a) Ürünün bu yönetmelik hükümlerine göre üretilmiş tarımsal kökenli muhteviyatının tamamını (Ek-6 C),

b) Ürünün Ek-6 Bölüm A çerçevesinde tarım dışı muhteviyatının isim ve miktarlarını,

c) Ürünün veya muhteviyatının hazırlama safhasında radyasyon iyonizasyonu ve Ek-6 Bölüm B’de bulunmayan maddeler kullanılarak herhangi bir işleme tabi tutulmamış olduğunu,

d) Ürünün kontrole tabi bir üretici, işleyici ve paketleyici tarafından hazırlanmış olduğunu,

e) Ürünün Türk Malı olduğunu, üretim yerini ve tarihini, standadındaki kalite özelliğini ve "“Ekolojik Ürün"”olduğunu.

 

Tarımsal Olmayan Ürün Miktarı

Madde 31 - 29 uncu maddenin (a) bendine istisna olarak diğer metodlarla üretilmiş belirli muhteviyat, son üründeki muhteviyatın azami %5’ini geçmeyecek şekilde kullanılır (Ek-6 Bölüm A kapsamındaki maddeler için).

 

İhracattaki Durum

Madde32 - İhracat dokümanlarında ürünün ekolojik yöntemlerle elde edilmiş olduğunu gösteren bir ibare bulunması gerekir.

 

Yeni İşletmelerde Etiketleme

Madde 33 - Bu yönetmelik çerçevesinde üretilmiş ürün üzerine konulacak etiketler:

a) Halen, ekolojik metodlarla üretim yapılan işletmelerden bir önceki sezonda elde edilen ürünler üzerine, belirlenen kriterleri karşılaması şartı ve Kontrol ve Sertifikasyon Organlarınca teyidi ile vurulur.

b) Bir tarımsal işletmede ekolojik metodlarla üretime ilk defa başlanması halinde, 2 yıllık bir geçiş dönemi göz önüne alınır ve ürünün ekolojik olduğu belirtilir. Bu süreler, kontrol organı tarafından uzatılır veya kısaltabilinir. Bununla beraber, bu ürünler üzerine konulacak etiketlerde, ürünün geçiş döneminde üretildiğine dair bir ifade tüketiciyi yanıltmayacak şekilde açıkça bulundurulur.

 

Organik Kökenli Olmayan Katkı Maddeleri

Madde 34 - Ürün içindeki maddelerin bir kısmının, bu yönetmelikte belirtilen kurallar çerçevesinde üretilmemiş olması halinde de ürüne ekolojik ürün etiketi konulur. Ancak;

a) Muhteviyatının en az %50’sinin ekolojik metodlarla elde edilmiş olması ve (Ek-6 Bölüm B kapsamındaki maddeler).

b) Ürünün 30 uncu maddenin (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen hususları ihtiva etmesi gerekir.

c) Muhteviyat, etiket üzerindeki yazılışında maddelerin miktar itibariyle çoktan aza doğru sıralanır ve madde isimlerinin yazılışında aynı renk ve büyüklükteki puntolar kullanılır.

 

Kontrol Yetkisi

Madde 35 - Etiketleme’nin uygunluğundan sorumlu birim Bakanlıkta ETK’dır. Bakanlığın kontrol ve sertifika yetkisini özel yerli veya yabancı kuruluşlara devretmesi halinde, kontrol yetkisi alan kuruluşlar, Bakanlığın onayladığı etiketleri kullanır.

 

BEŞİNCİ KISIM

Çeşitli ve Son Hükümler

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Madde 36 - Ekolojik metodlarla üretim yapmak isteyen herhangi bir üretici, bu işi kendiliğinden yapıp ürününü kendi imkanlarıyla pazarlar veya herhangi bir firma ile sözleşmeli olarak da yapar. Ancak iki halde de üretimin bu yönetmeliğe göre gerçekleştirilmiş olması gerekir.

Madde 37 - Kontrol kuruluşu en geç 31 Mart tarihine kadar önceki yılın faaliyetleri ile içinde bulunulan yıla ait uygulanacak programa ilişkin raporu Bakanlığa ulaştırır. Sözkonusu raporda üretici, işleyici ve ihracatçı isim ve adresleri, ürünün çeşidi ve niteliği, ekim alanı ve üretim miktarı ile Bakanlığın gerekli gördüğü her türlü bilgi bulunur.

Madde 38 - Ekolojik ürünlerin ihracat ve ithalatı için gerekli düzenlemeler Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yapılır.

 

İKİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlük

Madde 39 - Bu Yönetmelik yayımlandıktan 1 ay sonra yürürlüğe girer.

 

Yürütme

Madde 40 - Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.

 

EK - 1

[Yönetmelik Madde 7 (b/4)]

Çiftlik Düzeyinde Organik Üretim Prensipleri Bitkiler ve Bitkisel Ürünler:

1- Bu ekte yer alan prensipler ekimden asgari 2 yıl önce, ya da çok yıllık bitkilerde asgari 3 yıllık bir geçiş döneminde parsellerde uygulanmış olmalıdır. Kontrol organı bu periyodu uzatıp kısaltabilir.

2-  Toprağın verimliliği ve biyolojik aktivitesi mümkünse aşağıdaki yollarla devam ettirilmeli veya arttırılmalıdır.

a) Baklagil ekimi yeşil gübreler ve derin köklü bitkiler ve mümkünse çok yıllık rotasyon programları,

b) Bu yönetmeliğe uygun olarak üretim yapan işletmelerden kompoze edilmiş ya da edilmemiş organik maddelerin toprağa verilmesi. Organik hayvansal üretimde ortak teknik kuralların kabul edilmesine kadar hayvancılık yan ürünleri, eğer milli mevzuata ya da uluslararası bilinen pratiklere göre üretim yapan işletmelerden geliyorsa kullanılabilirler.

Rotasyona tabi tutulan bitkinin besin maddeleri yeterli değilse ya da toprak iyileştirilmesi mümkün değilse, Ek-2’de değinilen diğer organik veya mineral gübreler uygulanabilir.

Kompost aktivasyonunda uygun mikroorganizma veya bitkisel kökenli preparatlar kullanılabilir,

3) Parazitler, hastalıklar ve yabani bitkiler aşağıdaki tedbirlerin kombinasyonu ile kontrol edilir.

-    Uygun tür ve çeşit seçimi,

-    Uygun rotasyon programı,

-    Mekanik işleme prosedürleri,

-    Uygun ortamların yaratılıp sürdürülmesi ile parazitlerin tabii düşmanlarının korun-ması. (çit, yuvalanma yerleri, yırtıcıların salıverilmesi)

-    Yabancı otların alevle yakılarak veya elle yok edilmesi.

 

EK -2

[Yönetmelik Madde 7 (c/5)]

 

A - GÜBRELEME VE TOPRAK İYİLEŞTİRMEDE KULLANILAN ÜRÜNLER

 

Adı                                                         Tanımı            Kullanma              Kompozisyon

Çiftlik ve kanatlı gübresi                                                 ..........................

Çiftlik ve sıvı atıkları (şerbet)                                         ..........................

Saman                                                                              ..........................

Torf                                                                                 ..........................

Mantar üretim artığı ve diğer                                           ..........................

Organik ortamlar                                                             ..........................

Organik ev atıkları kompostları                                       ..........................

Bitki artıkları kompostu                                                  ..........................

Mezbaha ve balık endüstrisinden kalan                          ..........................

Hayvansal atıkların işlenmiş ürünleri                              ..........................

Gıda ve tekstil endüstrisi organik yan ürünleri               ..........................

Deniz yosunları ve deniz yosunu ürünleri                      ..........................

Talaş, ağaç kabukları ve odun atıkları                              ..........................

Odun külü                                                                       ..........................

Tabii fosfat kayaları                                                        ..........................

Kalsiyumlu aliminyum fosfat kayacı                              ..........................

Volkanik tüf                                                                    ..........................

Potasyum kayacı                                                             ..........................

Potasyum sülfat                                                              Kontrol organınca tanınmış

Kireç taşı                                                                         ..........................

Tebeşir                                                                            ..........................

Magnezyum kayacı                                                         ..........................

Kalkerli magnezyum kayacı (Dolmit)                             ..........................

Magnezyum sülfat (Epson tuzu)                                    ..........................

Kalsiyum sülfat (Jips)                                                    ..........................

İz elementler (Cu, Fe, Mn, Zn, Br)                                 Kontrol organınca tanınmış

Kükürt                                                                             Kontrol organınca tanınmış

Kaya unu                                                                        

Kil (Bentonit, Perlit)

 

B - BİTKİ ZARARLI VE HASTALIKLARIN KONTROLÜNDE KULLANILACAK ÜRÜNLER

 

Adı                                                   Tanımı      Kullanma              Kompozisyon Şartları

Chrysanthemum cinerariaefolium’dan ekstrakte

edilen muhtemel bir sinerjist ihtiva eden pyrethrins esaslı

preparatlar

Derris elliptica’dan elde edilen preparatlar

Quassia amara’dan elde edilen preparatlar

Ryania speciosa’dan elde edilen preparatlar

Balmumu

Diatoma (Diatomaceous) toprağı

Kaya tozu (unu)

Tuzaklarda kullanılmak koşulu ile yüksek hayvan

türlerini dirençli yapan ve metaldehyte esaslı preparatlar

Kükürt

Bordo bulamacı

Burgundy bulamacı (karışımı)

Sodyum silikat

Sodyum bikarbonat

Potasyum sabunu (arap sabunu)

Pheromone preparatları

Bacillus thuringiensis preparatları

Granüler yapıdaki virüs preparatları

Bitki ve hayvan yağları

Prafin yağı

 

C - DİĞER ÜRÜNLER

 

EK - 3

[Yönetmelik Madde 13 (b)]

Minimum Kontrol Gerekleri ve 13 üncü ve 14 üncü Maddede Değinilen Kontrol Durumunda İhtiyati Tedbirler

A - Çiftliklerin üretim alanları ve bitkisel ürünler

1 - Üretim bir birim arazi parseli üzerinde olmalı ve üretim ile depolama, bu Yönetmelikte verilen kurallara göre üretim yapılmayan diğerlerinden tamamen ayrı yerlerde olmalıdır; İşleme ve paketleme işlemleri bu birimin bir bölümünde olabilir ki buradaki çalışma kendi tarımsal üretiminin işlenmesi ve paketlenmesi ile sınırlıdır.

2 - İlk kez kontrol yapılması durumunda üretici ve kontrol organı şunları yapmalıdır;

- Depolama ve üretim arazileri ile arazi parselleri ve mümkünse, kesin işleme ve paketleme yapılan arazileri gösteren birimin  tam tarifi.

- Bu Yönetmeliği uygulamak için birim seviyesinde alınan bütün pratik tedbirler.

Bu tanım ve ilgili tedbirler, birimden sorumlu kişi tarafından imzalanmış kontrol raporunda belirtilmelidir. İlave olarak rapor şu hususları belirtmelidir:

Kullanımı 7 nci maddenin (b) ve (c) bentlerinin 4 ve 5 inci alt bentlerine uyum göstermeyen ürünlerle ilgili parseller için son müracaat tarihi 7 nci ve 29 uncu maddelerdeki işlemleri tamamlamak ve ihlal durumunda 28 inci maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen tedbirlerin uygulanmasını kabul etmek için üretici tarafından üstlenme.

3 - Her yıl, kontrol organınca tesbit edilen tarihten önce üretici, Kontrol organına bitkisel ürünler üretimin takvimini bildirmelidir.

 4 - Kontrol organına, satın alınan hammaddelerin orijin, özellik ve miktarları ile bu maddelerin kullanımı hakkında bilgi veren yazılı ve dokümanter hesaplar muhafaza edilmelidir. Ayrıca satılan tüm tarımsal ürünlerin özelliği, miktarları ve gönderilen kişilerle ilgili yazılı ve dokümanter hesaplar da muhafaza edilmelidir. Son tüketiciye doğrudan satılan miktarlar günlük olarak hesaplanacaktır.

5 - Kullanımı 7 nci maddenin (b) ve (c) bentlerinin 4 ve 5 inci alt bentleri ile uyumlu olanların dışındaki girdi ürünlerinin depolanması yasaklanmıştır.

6 - Açıklanmamış kontrol gezilerinden ayrı olarak kontrol organı, birimin tam fiziksel muayenesini senede en az bir kez yapmalıdır. Yönetmelikte belirtilmeyen ürünlerin kontrolü için örnek alınabilir. Bununla birlikte bu örnekler, istenmeyen ürünlerin kullanımından şüphelenilmesi durumunda alınmalıdır. Muayene raporu her ziyaretten sonra düzenlenmeli, birim sorumlusu tarafından imzalanmalıdır.

7 - Üretici kontrol organına, kontrol amacıyla, depoya giriş-üretim arazileri ve arazi parselleri, hesaplar ve ilgili dokümanları vermelidir. Üretici kontrol organına kontrolle ilgili gerekli bütün bilgiyi vermek zorundadır.

8 - Sonuçta tüketiciye paketlenmemiş şekilde ulaşan 1 inci maddede belirtilen ürünler, diğer bir birime sadece uygun paketler veya kapalı kaplarla etiketlenmiş olarak taşınabilirler. Bu etiketler:

-    Üretimde veya ürün hazırlamadan sorumlu kişinin isim ve adresi,

-    Ürün adı,

-    Ürünün bu Yönetmelikteki kontrol düzenlemelerine tabi tutulduğu belirtilmelidir.

9 - İşleyicinin aynı arazide birkaç üretim birimi birlikte işlemesi durumunda 1 inci maddede belirtilmeyen bitki veya bitkisel ürünler üretilen arazideki birimler, 14 üncü maddenin (a), (b) ve (c) bentlerindeki kontrol düzenlemelerine tabi tutulmalıdır.

B - Bitkisel ürünler ve esas olarak bitkisel ürünlerden oluşan yiyecek maddeleri için işleme ve paketleme birimleri

1 - Kontrol organı şunlar düzenlemelidir;

- İlgili işlemlerden önce ve sonra tarımsal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması için kullanılan kolaylıkları gösteren, birimin tam tanımı.

- Bu Yönetmeliğe uygunluğu sağlamak için birim seviyesinde alınan bütün pratik tedbirler,

Bu tanım ve ilgili tedbirler, birim sorumlusunca imzalanan kontrol raporunda belirtilme-lidir.

2 - Kontrol organına işleme imkanı sağlayan yazılı hesaplar muhafaza edilmelidir.

-    1 inci maddede belirtilen birime teslim edilmiş olan tarımsal ürünlerin orijin, özellik ve miktarları,

-    1 inci maddede belirtilen, birimi terketmiş olan ürünlerin özellik miktar ve onayları,

-    Bazı diğer bilgiler, orijin, özellik, içerik ve katkı maddeleri miktarları ile birime veril-miş olan işleme yardımları ve işlenmiş ürünlerin yapısı gibi kontrol organınca, işlemlerin tam kontrolü amacıyla ihtiyaç duyulan bilgiler.

3-  İlgili birimde işlenmiş, paketlenmiş ve depolanmış 1 inci maddede belirtilmeyen ürünler olması durumunda; 1 inci maddede belirtilen ürünlerin depolanması için bölmeler içindeki alanlar işlemden önce ve sonra ayrı tutulmalıdır.

-    İşlemler, ele alınmış olan işlem tamamen bitene kadar ara verilmeden sürdürülüp tamamlanmalıdır. 1 inci madde kapsamında olmayan ürünler ilgili benzer işlemlerden yer ve zaman ile ayrılmalıdır.

Eğer bu işlemler yapılmıyorsa, kontrol organı ile üzerinde uzlaşan bir bitiş tarihi önceden ilân edilmelidir.

- Bu Yönetmelikte verilen kurallara uymayan yöntemlerle elde edilen ürünler ile karışımdan sakınmak ve miktarların tanınmasını sağlamak için her tedbir alınmış olmalıdır.

4-  İlân edilmemiş ziyaretlerden ayrı olarak kontrol organı birimin en az yılda bir tam fiziksel kontrolünü yapmalıdır. Bu Yönetmelik kapsamında olmayan ürünlerin test edilmesi için örnek alınabilir. Bununla birlikte böyle bir uygulama şüpheli bir durum olması halinde yapılmalıdır. Her ziyaretten sonra bir rapor düzenlenmeli, birimin kontrolden sorumlu olan kişisi tarafından imzalanmalıdır.

5-  İşleyici, kontrol organına kontrol amacıyla birime kabul ve yazılı hesaplar ile uygun destekleyici dokümanları vermelidir. Kontrol organına kontrol amacıyla ihtiyaç duyulan herhangi bir bilgi sağlanmalıdır.

6-  A Bölümünün 8 inci noktasında verilen nakil ile ilgili ihtiyaçlar uygulanabilir.

 

EK - 4

 [Yönetmelik Madde 13 (b)]

 

a) İşleyicinin adı ve adresi,

b) Arazilerin yerleşimi ve uygun olması halinde işlemlerin yapıldığı parseller,

c) İşlemler ve ürünlerin özelliği,

d)  5, 6, 7 ve 11 inci maddelere göre işlemleri yapmak için işleyicinin yükümlülükleri,

e) Tarımsal İşletme olması durumunda kullanımı ilgili parseller üzerinde 7 nci maddenin (b) ve (c) bentlerinin 4 ve 5 inci alt bentlerinde bahsedilen listelerle uyumlu olmayan ürünleri uygulamak için üreticinin açıkladığı tarih,

f) Üye devletlerin bazı organları onaylayarak kontrol sistemi uygulaması durumunda işleyicinin yükümlülüklerini kontrolüne verdiği onaylı organın adı.

 

EK - 5

[Yönetmelik Madde 14 (f)]

 

Kontrol Planında Bulunan Ürünlerin Gösterilmesi

Kontrol planında bulunan ürünlerin gösterilmesi etiketlemede  kullanılan dille aynı dilde gösterilmelidir.

 

EK - 6

[Yönetmelik Madde 9, 30, 31, 34]

 

A- Tarımsal orijinli olmayan muhtevalar gibi izin verilen maddeler Madde 30 (b),
Madde 31

B-      Hazırlama safhasında kullanımına izin verilen maddeler Madde 30 (c), Madde 34 (a)

C-      Tarımsal Kökenli Maddeler 30 (a)

 

EKOLOJİK METODLARLA ÜRETİLMİŞ TARIMSAL ÜRÜNLERİN İŞLENMESİ VE  HAZIRLANMASI SIRASINDA KULLANILABİLECEK MADDELER

 

A - TARIMSAL KÖKENLİ OLMAYAN KATKI MADDELERİ

 

A - 1 - Gıda Katkıları ve Taşıyıcılar

 

İsim                                                                                                   Özel Şartlar

E 170 kalsiyum karbonat                                                                   ..........................

E 270 laktik asit                                                                                 ..........................

E 290 karbondioksit                                                                           ..........................

E 296 malik asit                                                                                 ..........................

E 300 askorbik asit                                                                            ..........................

E 322 lesitin                                                                                       ..........................

E 330 sitrik asit                                                                                  ..........................

E 334 tartarik asit (L (+) -)                                                                ..........................

E 335 sodyum tartarat                                                                       ..........................

E 336 potasyum tartarat                                                                    ..........................

E 400 alginik asit                                                                                ..........................

E 401 sodyum alginat                                                                        ..........................

E 402 potasyum alginat                                                                     ..........................

E 406 agar                                                                                          ..........................

E 410 akasya sakızı                                                                           ..........................

E 412 guar sakızı                                                                                ..........................

E 413 tragacath sakızı                                                                        ..........................

E 414 arap sakızı                                                                               ..........................

E 415 karaga sakızı                                                                            ..........................

E 416 xanthan sakızı                                                                          ..........................

E 440 pektin                                                                                      ..........................

E 500 sodyum karbonat                                                                     ..........................

E 501 potasyum karbonat                                                                 ..........................

E 503 amonyum karbonat                                                                  ..........................

E 504 magnezyum karbonat                                                              ..........................

E 516 kalsiyum sülfat                                                                        ..........................

E 938 argon                                                                                        ..........................

E 941 nitrojen                                                                                    ..........................

E 948 oksijen                                                                                     ..........................

 

A - 2 Doğal tatlandırıcı maddeler veya preparatlar

 

A - 3 Su ve tuz

-    içme suyu

-    gıda işlemede kullanılan Sodyum Chloride veya Potasyum Chloride içerikli tuz bileşikleri,

A - 4 Mikroorganizma preparatları

Genetik yapısı değiştirilmemiş veya genetik yapısı 90/220/EEC işaretle direktife göre modifiye edilmiş preparatlar.

A - 5 Mineraller (iz elementler dahil) ve vitaminler

Sadece kullanılmasına yasaların müsaade ettiği oranda zorunluluk arz eden hallerde

B - Hazırlama Sırasında Kullanımına İzin Verilen Maddeler

(Tarımsal orijinli muhtevalar Madde 30-a)

 

İsim                                                                                                          Özel Şartlar

                                                                                                          

Su

Kalsiyum klorür .................................................................................. pıhtılaşma maddesi

Kalsiyum karbonat

Kalsiyum hidroksid

Kalsiyum sülfat ..................................................................................  pıhtılaşma maddesi

Magnezyum klorür .............................................................................  pıhtılaşma maddesi

Potasyum karbonat .............................................................................  üzüm kurutması

Azot

Etanol .................................................................................................  çözem

Tannik asit ...........................................................................................  filtrasyon yardımcısı

Yumurta akı albumini

Kazein

Jelatin

Isinglass

Bitkisel yağlar .................................................................................... yağlama ve izolasyon için

Silikon dioksit jeli veya kolloidal solüsyonu

Aktive kömür

Talk

Bentonit

Kaolin

Diatom toprağı

Perlit

Fındık kabuğu

Balmumu ............................................................................................ izolasyon maddesi

Carnauba mumu ................................................................................. izolasyon maddesi

C - Tarımsal Kökenli Maddeler (Madde 30-a)

C - 1 - İşlenmemiş bitkisel ürünler veya fiziksel işleme sonucu elde edilmiş ürünler

C - 1 - 1 - Yenilebilir meyveler, kabuklular ve tohumlar

Hindistan cevizi

Brezilya cevizi

Cashew

Hurma

Ananas

Mango

Papaya

Sloes

Kakao

Marakuyas

Kolanat

Yer fıstığı

Kuşburnu

Üzümsü meyveler

Akçaağaç şurubu

Quinoa

Amarant

Turp tohumu (at)

Kabak tohumu

Çam fıstığı

Turp tohumu

C - 1 - 2 - Yenilebilir türler ve otlar

                   Kekik hariç bütün ürünler

C - 1 - 3 -   Hububat

                   Darı

                   Yabani çeltik

C - 1 - 4 -   Yağlı tohumlar ve yağlı meyveler susam tohumu

C - 1 - 5      Çeşitli

                   Algler (deniz yosunları)

C - 2 -         Bitkisel ürünler

                   Fiziki muameleye tabi tutulmuş ürünlerin diğer metodlarla, katkı maddesi ve tatlandırıcı olmamak koşulu ile işlenmesi

C - 2 - 1 -   Katı ve sıvı yağlar

                   Kimyasal olarak modifiye edilmemiş zeytin ve ayçiçeği haricindeki bitkilerden elde edilmiş

C - 2 - 2 -   Şekerler, nişastalar ve diğer hububat ve yumru bitkilerin ürünleri, kamış ve pancar şekeri, kimyasal olarak modifiye edilmemiş nişastalar

                   Çeltik Kabuğu

                   Gluten

C - 2 - 3 -   Çeşitli

                   Limon suyu

                   Şarap haricindeki fermente edilmiş içeceklerden elde edilen sirke

C - 3 -         Hayvansal ürünler

                   Bal

                   Jelatin

                   Süttozu ve yağı alınmış süttozu yenilebilir su ürünleri (işlem görmemiş).

                   Yenilebilir su organizmaları, kültürü yapılan su ürünleri orjinli olmayanlar.