AMBALAJ
ATIKLARININ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
Bu Yönetmelik, 24 Haziran 2007
tarih ve 26562 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel İlkeler
Amaç
Madde
1 – (1) Bu Yönetmeliğin
amacı;
a) Çevresel
açıdan belirli ölçütlere, temel koşul ve özelliklere sahip ambalajların
üretimi,
b) Ambalaj
atıklarının çevreye zarar verecek şekilde doğrudan ve dolaylı bir şekilde alıcı
ortama verilmesinin önlenmesi,
c) Öncelikle
ambalaj atıklarının oluşumunun önlenmesi, önlenemeyen ambalaj atıklarının
tekrar kullanım, geri dönüşüm ve geri kazanım yolu ile bertaraf edilecek
miktarının azaltılması,
ç) Ambalaj
atıklarının belirli bir sistem içinde, kaynağında ayrı toplanması, taşınması,
ayrıştırılması konularında teknik ve idari standartların oluşturulması,
ve bunlarla ilgili prensip, politika ve
programlar ile hukuki, idari ve teknik esasların belirlenmesidir.
Kapsam
Madde
2 – (1) Bu Yönetmelik;
evsel, endüstriyel, ticari ve işyeri olmasına bakılmaksızın yurt içinde
piyasaya sürülen plastik, metal, cam, kağıt-karton, kompozit ve benzeri
malzemelerden yapılmış bütün ambalajları ve bu ambalajların atıklarını kapsar.
Dayanak
Madde
3 – (1) Bu Yönetmelik
9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 8, 11 ve 12 nci maddeleri ile
1/5/2003 tarihli ve 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanunun 2 ve 9 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde
4 – (1) Bu Yönetmelikte
geçen;
a) Ambalaj:
Hammaddeden, işlenmiş ürüne kadar, bir ürünün üreticiden kullanıcıya veya
tüketiciye ulaştırılması aşamasında, taşınması, korunması, saklanması ve satışa
sunumu için kullanılan herhangi bir malzemeden yapılmış ve bu Yönetmeliğin
ekinde yer alan Ek-1 Ambalaj Tanımına İlişkin Açıklayıcı Örnekler’de belirtilen,
geri dönüşsüz olanlar da dahil tüm ürünleri,
b) Ambalaj
atığı: Ambalaj ya da ambalaj malzemesi üretimi ya da herhangi bir üretim
sırasında ortaya çıkan üretim artıkları hariç olmak üzere, ürünlerin tüketiciye
ya da nihai kullanıcıya ulaştırılması aşamasında, ürünün sunumu için kullanılan
ve ürünün kullanılmasından sonra oluşan, kullanım ömrü dolmuş tekrar
kullanılabilir ambalajlar da dahil satış, dış ve nakliye ambalaj atığını,
c) Ambalaj
atığı üreticisi: Ambalajlı ürünü kullanarak ambalaj atığının oluşumuna
sebep olan tüketiciler, nihai kullanıcılar, satış noktaları ve benzeri gerçek
veya tüzel kişiyi,
ç) Ambalaj
atığı toplama noktası: Satış noktalarında tüketicilerin rahatlıkla
görebilecekleri yerlerde, ambalaj atıklarını ayrı biriktirmek ve bu konuda
tüketicileri bilgilendirmek ve bilinçlendirmek amacıyla oluşturulacak noktayı,
d) Ambalaj
atıkları yönetimi: Ambalaj atıklarının belirli bir sistem içinde,
kaynağında ayrı toplanması, taşınması, ayrıştırılması, tekrar kullanımı, geri
dönüşümü, geri kazanılması, bertarafı ve benzeri işlemlerin tümünü,
e) Ambalaj
atıkları yönetimi planı: Ambalaj atıkları yönetimi kapsamında, ambalaj
atıklarının biriktirilmesi, toplanması, taşınması, ayrıştırılması ve geri
dönüştürülmesi faaliyetlerinin çevre ile uyumlu şekilde gerçekleştirilmesine
yönelik olarak yapılacak çalışmalar ile bu çalışmaların kimler tarafından
nasıl, ne şekilde ve ne zaman yapılacağını gösteren detaylı eylem planını,
f) Ambalaj
komisyonu: Yönetmelik doğrultusunda yürütülen çalışmaları ve uygulamaları
değerlendirmek üzere Bakanlık temsilcisinin başkanlığında ilgili taraflardan
oluşan komisyonu,
g) Ambalaj
üreticisi: Ambalaj malzemesi ve ambalajın kendisini üretenler ile ambalajın
doğrudan üretildiği ürünü piyasaya sürenlere tedarik edenleri veya bu ürünleri
ithal edenleri,
ğ) Bakanlık:
Çevre ve Orman Bakanlığını,
h) Bertaraf:
Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması, taşınması, geçici depolanması,
tekrar kullanımı, geri dönüşümü ve geri kazanımı işlemlerinden sonra geriye
kalan miktarının zararsız hale getirilmesi işlemlerini,
ı) Dış
ambalaj: Birden fazla sayıda satış ambalajını bir arada tutacak şekilde
tasarlanmış, üründen ayrıldığında ürünün herhangi bir özelliğinin değişmesine
neden olmayan ambalajı,
i) Ekonomik
işletmeler: Ambalaj üreticilerini ve piyasaya sürenleri,
j) Enerji
geri kazanımı: Yanabilir özellikte olan ambalaj atıklarının, ısı geri
kazanımı amacıyla tek başına veya diğer atıklarla birlikte, doğrudan yakılarak
enerji üretiminde kullanılmasını,
k) Geçici
çalışma izni: Lisans başvurusu uygun bulunan toplama ayırma tesisleri için,
ambalaj atığı yönetim planının hazırlanması ve Bakanlığa sunulması amacıyla
verilen süreyi,
l) Geri
dönüşüm: Ambalaj atıklarının bir üretim süreci içerisinde orijinal amacı
veya başka bir amaç için, organik geri dönüşüm dahil, enerji geri kazanımı
hariç olmak üzere yeniden işlenmesini,
m) Geri
dönüşüm tesisi: Fabrika, satış noktası ve benzeri üniteler içerisinde
yapılan geri dönüşüm hariç, ambalaj atıklarının geri dönüşümünü sağlamak
amacıyla kurulan tesisi,
n) Geri
kazanım: Ambalaj atıklarının, fiziksel, kimyasal ve biyolojik yöntemlerle
bazı işlemlerden geçirilmek suretiyle geri dönüştürülmesini, yakılarak enerji
elde edilmesini,
o) Gönüllü
anlaşma: Bakanlık ile yetkilendirilmiş kuruluş arasında yapılan anlaşmayı,
ö) Hedef:
Bu Yönetmelik kapsamındaki ambalajların, ağırlık olarak geri kazanılması
gereken miktarının, piyasaya sunulan miktarına oranını,
p) Kaynakta
ayrı toplama: Ambalaj atıklarının, hazırlanmış olan yönetim planları
doğrultusunda oluştukları yerlerde diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilmesi
ve bu şekilde toplanmasını,
r) Kompozit
ambalaj: Farklı malzemelerden yapılmış, elle birbirinden ayrılması mümkün
olmayan ambalajı,
s) Lisans:
Ambalaj atığı toplama ayırma ve geri dönüşüm tesislerinin bu Yönetmelikte
belirtilen kriterleri sağladığı ve kriterlere uygun olarak işletildiğini, çevre
ve insan sağlığı açısından her türlü önlemleri aldığını gösteren belgeyi,
ş) Nakliye
ambalajı: Belirli sayıda satış ambalajlarının veya dış ambalajların taşıma
ve depolama işlemleri sırasında zarar görmesini önlemek, ürünün üreticiden
satıcıya nakliyesi sırasında taşımayı kolaylaştırmak ve depolama işlemlerini
sağlamak amacıyla karayolu, demiryolu, deniz yolu ve hava yolunda kullanılan
konteynırlar hariç kullanılan ambalajı,
t) Organik
geri dönüşüm: Atık depolama alanlarında yapılan depolama işlemi hariç,
ambalaj atıklarının biyolojik olarak parçalanabilen kısımlarının kontrollü bir
şekilde mikroorganizmalar aracılığıyla kompost veya metan gazı elde edilecek
şekilde oksijenli veya oksijensiz ortamda ayrıştırılmasını,
u) Önleme:
Ambalajın, ambalaj atığının ve içerdiği maddelerin; ambalajın tasarımından
başlayarak, üretimi, pazarlanması, dağıtımı, kullanılması, atık haline gelmesi
ve bertaraf edilmesine kadar, çevreye verdiği zararın, temiz ürün ve
teknolojiler kullanılarak azaltılmasını,
ü) Piyasaya
arz: Ambalajlanmış ürünün, tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya
bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan faaliyeti,
v) Piyasaya
süren: Bir ürünü bu Yönetmelik kapsamındaki ambalajlar ile paketleyen
gerçek veya tüzel kişiyi, üretici tarafından direk olarak piyasaya sürülmemesi
durumunda ambalajın üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanan gerçek
veya tüzel kişiyi, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici
tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı,
y) Satış
ambalajı: Satın
z) Satış
noktası: Toptan ve/veya perakende olarak ambalajlı ürünlerin satışını yapan
iki yüz metrekareden büyük kapalı alana sahip mağaza, market, süpermarket,
hipermarket ve benzeri satış yerlerini,
aa) Tekrar
kullanım: Ambalajın kendi yaşam döngüsü içinde tekrar kullanımının imkansız
olacağı zamana kadar, toplama ve temizleme dışında hiçbir işleme tabi
tutulmadan yeniden doldurulması veya aynı şekli ile aynı amaç için kullanım
ömrünü tamamlayıncaya kadar kullanılmasını,
bb) Toplama
ayırma tesisi: Fabrika, satış noktası ve benzeri üniteler içerisinde
yapılan biriktirmeler hariç, ambalaj atıklarının toplandığı ve cinslerine göre
sınıflandırılarak ayrıldığı tesisi,
cc) Yetkilendirilmiş
kuruluş: Piyasaya sürenlerin, bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerini
yerine getirmek üzere oluşturdukları, Bakanlık tarafından yetki verilen ve kar
amacı gütmeyen tüzel kişiliği haiz kuruluşları
ifade eder.
Genel
İlkeler
Madde
5 – (1) Ambalaj atıklarının
yönetimine ait ilkeler aşağıda belirtilmiştir:
a) Doğal kaynakların korunması ve
depolanacak atık miktarının azaltılması amacıyla ambalaj atıklarının oluşumunun
önlenmesi; üretimin kaçınılmaz olduğu durumlarda ise öncelikle tekrar
kullanılması, geri dönüştürülmesi ve geri kazanılması esastır.
b) Tek yönlü ambalaj kullanımının ve
bunların atıklarının kontrol altına alınabilmesi amacıyla, öncelikle tekrar
kullanıma uygun ambalajların tercih edilmesi esastır.
c) Ambalaj atıklarının çevreye zarar verecek
şekilde doğrudan veya dolaylı olarak alıcı ortama verilmesi ve düzenli depolama
sahalarında depolanarak bertarafı yasaktır.
ç) Ambalaj atıklarının yönetiminden sorumlu
kişi veya kişiler ile kurum ve kuruluşlar, bu atıkların çevre ve insan
sağlığına zararlı olabilecek etkilerinin azaltılması için gerekli tedbirleri
almakla yükümlüdür.
d) Ambalaj atığı üreticileri; ilgili
oldukları belediyeler tarafından hazırlanarak Bakanlığa sunulan ambalaj atığı
yönetim planı doğrultusunda belirlenen toplama sistemine uygun olarak
biriktirmek ve bedelsiz olarak belediyenin sistemine vermekle yükümlüdürler.
e) Sağlıklı bir geri kazanım sisteminin
oluşturulması için ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması esastır.
Ambalaj atıklarının bu Yönetmelikte tanımlanan toplama sistemi dışında bir
yöntemle toplanması ve ayrıştırılması yasaktır.
f) Ürünlerini ambalajlı olarak piyasaya
sürenler, bu ürünlerin kullanımı sonucu ortaya çıkan ambalaj atıklarının
kaynağında ayrı toplanmasını, geri dönüşümünü ve geri kazanımını sağlamak ve bu
amaçla yapılacak harcamaları karşılamakla yükümlüdürler.
g) Ambalaj atıklarının yönetiminden kaynaklanan
her türlü çevresel zararın giderilmesi amacıyla yapılan harcamalar, bu
atıkların yönetiminden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişiler tarafından
karşılanması esastır.
ğ) Ambalaj atıklarının toplanması ayrılması,
geri dönüşümü ve geri kazanımı amacıyla faaliyet gösteren veya göstermek
isteyen gerçek ve tüzel kişiler Bakanlıktan lisans almak zorundadırlar.
h) Ambalaj atıklarının lisanslı işletmelere
verilmesi esastır ve ambalaj atıklarının bunların dışındaki işletmeler
tarafından toplanması yasaktır.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev,
Yetki ve Yükümlülükler
Bakanlık
Merkez Teşkilatının Görev ve Yetkileri
Madde
6 – (1) Bakanlık;
a) Ambalaj atıklarının toplanması, tekrar
kullanımı, geri dönüşümü, geri kazanımı ve bertarafına ilişkin program ve
politikaları saptamakla, bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik işbirliği ve
koordinasyonu sağlamakla, idari tedbirler almakla, tebliğler yayımlamak ve
gerekli denetimleri yapmakla,
b) Bu Yönetmelik ile yükümlülük verilen
piyasaya sürenler adına toplama, tekrar kullanım, geri dönüşüm ve geri kazanım
çalışmalarını yapacak olan kurum ve kuruluşların yetkilendirme esaslarını
belirlemekle, başvuruları değerlendirmek ve uygun bulunması durumunda yetki
vermekle, yetki verilen kuruluşları denetlemekle, bu Yönetmeliğe ve
yetkilendirme esaslarına aykırılık halinde gerekli yaptırımın uygulanmasını
sağlamakla ve yetkiyi iptal etmekle,
c) Toplama ayırma tesislerine lisans ve
geçici çalışma izni vermekle, geri dönüşüm tesislerine lisans vermekle,
ç) Lisans ve geçici çalışma izni verilen
tesislerin faaliyetlerini denetlemekle, bu Yönetmeliğe aykırılık halinde
gerekli yaptırımın uygulanmasını sağlamakla ve lisans ve geçici çalışma iznini
iptal etmekle,
d) Piyasaya sürülen ambalajların üzerine
yazılmak üzere kod numaralarını vermekle,
e) Gerektiğinde Ambalaj Komisyonunu
toplamakla, Komisyona başkanlık yapmak ve sekreterya işlerini yürütmekle,
f) Bu Yönetmelik kapsamındaki işletmelerin
Bakanlığa sunmakla yükümlü olduğu belgeleri incelemekle,
g) Geri kazanılmış ürünlerin kullanımını
özendirmekle,
ğ) Bu Yönetmelikle sorumluluk verilen
taraflar için bilgilendirici eğitim faaliyetleri düzenlemekle,
h) Belediyeler tarafından Bakanlığa
sunulacak olan ambalaj atıkları yönetim planına ilişkin esasları belirlemekle
görevli ve yetkilidir.
(Değişik: R.G 6.11.2008 /
27046) (2) Ancak,
Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda birinci fıkrada belirtilen yetkilerinin
bazılarını, sınırlarını belirlemek kaydıyla il çevre ve orman müdürlüklerine
devredebilir
İl
Çevre ve Orman Müdürlüklerinin Görev ve Yetkileri
Madde
7 – (1) İl çevre ve orman
müdürlüğü;
a) Bu Yönetmelik kapsamındaki ambalaj
atıklarının kaynağında ayrı toplanması için belediyeler, piyasaya sürenler ve
yetkilendirilmiş kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamakla,
b) Bu Yönetmelikte tanımlandığı şekilde ayrı
toplama çalışmasının başlatıldığı bölgelerde, çalışmaların ambalaj atığı
yönetim planına uygun olarak yapılıp yapılmadığını denetlemek ve ambalaj
atıklarını ayrı olarak biriktirmeyen tüketicilere, nihai kullanıcılara, ambalaj
atığı üreticilerine 2872 sayılı Kanun hükümlerine göre cezai müeyyide veya
idari yaptırım uygulamakla,
c) İl sınırları içinde faaliyette bulunan
ambalaj üreticilerini ve piyasaya sürenleri tespit ederek, bu Yönetmeliğin
ekinde yer alan Ek-4 Ambalaj Üreticisi Müracaat Formu ve Ek-5 Piyasaya Süren
Müracaat Formu’nun her yıl Bakanlığa gönderilmesini sağlamakla, göndermeyenler
hakkında 2872 sayılı Kanun hükümlerine göre cezai müeyyide veya idari yaptırım
uygulamakla,
ç) Toplama ayırma ve geri dönüşüm tesisi
lisans başvuru dosyasının tamamlanmasını sağlayarak Bakanlığa göndermekle,
d) Lisans ve geçici çalışma izni almış
tesislerin faaliyetlerini denetlemekle,
e) Satış noktalarının bu Yönetmelikle
verilen sorumluluklarını yerine getirip getirmedikleri konusundaki
faaliyetlerini izlemek, ilgili mevzuata aykırılık halinde gerekli yaptırımın
uygulanmasını sağlamakla,
f) Ekonomik işletmeler ve/veya
yetkilendirilmiş kuruluşlarla birlikte geri kazanılmış ürünlerin kullanımını
özendirmekle,
g) Ambalaj atıkları yönetimi kapsamında, bu
Yönetmelikle sorumluluk verilen tarafları bilgilendirici eğitim faaliyetleri
yapmakla
görevli ve yetkilidir
Belediyelerce
Alınacak Tedbirler
Madde
8 – (1) Büyükşehir
belediyeleri;
a) Ambalaj
atıklarının düzenli depolama sahalarına
b) İlçe
ve ilk kademe belediyeleri tarafından yürütülen çalışmalarda koordinasyonu
sağlar.
c) İlçe
ve ilk kademe belediyeleri tarafından hazırlanan ambalaj atığı yönetim planı
doğrultusunda yürütülen çalışmaları destekler.
ç) Ambalaj
atıkları yönetimi kapsamında, bu Yönetmelikle sorumluluk verilen taraflarla
birlikte bilgilendirici eğitim faaliyetleri yapar, bu tür faaliyetlere katkıda
bulunur.
(2) İl,
ilçe ve ilk kademe belediyeleri;
a) Ambalaj
atıklarının kaynağında ayrı toplar veya toplattırır.
b) Ambalaj
atıklarının kaynağında ayrı toplanması için lisans/geçici çalışma izni almış
işletmeler, piyasaya sürenler ve/veya yetkilendirilmiş kuruluşlar ile birlikte
ambalaj atıkları yönetim planını hazırlayarak Bakanlığa sunar.
c) Hazırlanan
ambalaj atığı yönetim planı doğrultusunda ayrı toplama çalışmasının
başlatıldığı bölgelerde, çalışmaların ambalaj atığı yönetim planına uygun
olarak yapılıp yapılmadığını denetler, önlem alır ve ambalaj atıklarını ayrı
olarak biriktirmeyen ambalaj atığı üreticilerine idari yaptırım uygular.
ç) Sözleşme
yaptığı lisanslı/geçici çalışma izinli işletme veya işletmeler tarafından
yürütülen kaynakta ayrı toplama çalışmalarını toplama aracı, personel, ekipman
yerleştirme ve benzeri idari ve teknik konularda destekler.
d) Ambalaj
atıklarını evsel atık toplama araçlarına alınmaması için gerekli tedbirleri
alır.
e) Ambalaj
atıklarının düzenli depolama sahalarına
f) Lisans
başvurusunda bulunacak olan toplama ayırma ve geri dönüşüm tesislerine
çalışabilecekleri uygun çalışma alanlarını gösterir.
g) Toplama
ayırma ve geri dönüşüm tesislerini belediye imar planları üzerinde işaretler ve
altyapı hizmetlerini öncelikle yapar.
ğ) Ambalaj
atıkları yönetimi kapsamında, bu Yönetmelikle sorumluluk verilen taraflarla
birlikte bilgilendirici eğitim faaliyetleri yapar, bu tür faaliyetlere katkıda
bulunur.
Ambalaj Üreticilerinin Yükümlülükleri
Madde
9 – (1) Ambalaj
üreticileri;
a) Ambalajın tasarım aşamasından başlayarak,
üretim ve kullanım sonrasında en az atık üretecek ve çevreye en az zarar
verecek şekilde ambalaj üretmekle,
b) Ambalaj malzemesini tekrar kullanıma,
geri dönüşüme ve/veya geri kazanıma uygun olacak şekilde tasarlamak, üretmek ve
piyasaya sunmakla,
c) Ambalaj atıkları yönetimi kapsamında
tüketicileri bilgilendirici eğitim faaliyetleri yapmakla
yükümlüdürler.
Piyasaya
Sürenlerin Yükümlülükleri
Madde
10 – (1) Piyasaya sürenler;
a) Ürünlerinin ambalajlanması sırasında,
ürünün kullanımı sonrası en az atık üretecek ve geri dönüşümü ve geri kazanımı
en kolay ve en ekonomik olacak ambalajları kullanmakla,
b) Ürünlerin ambalajlanması sırasında tekrar
kullanıma uygun ambalajları tercih etmekle,
c) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5
Piyasaya Süren Müracaat Formu’nu internet aracılığıyla doldurabilmek için
Bakanlığa müracaat ederek internet erişim şifresi ile kod numarası almakla,
ç) Bir önceki yıl piyasaya sürdüğü ürünlerin
ambalajları için bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat
Formu’nu internet aracılığıyla doldurarak bir sureti ile birlikte her yıl Şubat
ayı sonuna kadar Bakanlığa göndermekle,
d) Bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinde
belirtilen geri kazanım hedeflerini sağlamakla,
e) Hedefleri sağlamak amacıyla piyasaya
sürdükleri ürünlerin ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması için
belediyeler ve lisans almış olan işletmeler ile birlikte sözleşmeler yapmakla,
f) Yapılan sözleşmeler doğrultusunda
hazırlanan ve belediyeler tarafından Bakanlığa sunulan ambalaj atıkları yönetim
planına göre; ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması, geri
dönüştürülmesi ve geri kazanılması konularında tüketicileri ve belediyeleri
bilgilendirici eğitim faaliyetlerinde bulunmakla ve ilgili harcamaları
karşılamakla,
g) Belediyeler tarafından Bakanlığa sunulan
ambalaj atıkları yönetim planına göre; ambalaj atıklarının kaynağında ayrı
toplanması, geri dönüştürülmesi ve geri kazanılması konusunda yürütülen
çalışmalarla ilgili harcamaları karşılamakla,
ğ) Sözleşmeler doğrultusunda toplanan ve
geri kazanımı sağlanan ambalaj atıklarına ait belgelerini, bu Yönetmeliğin 23
üncü maddesinde belirtildiği şekilde her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa
göndermekle,
h) Piyasaya sürmüş oldukları ürünlerin
ambalajlarının 15 inci maddede belirtilen değerleri sağladığını kontrol etmekle
yükümlüdürler.
(2) Piyasaya sürenler, bu maddenin birinci
fıkrasının (ç), (d), (e), (f), (g) ve (ğ) bentlerindeki yükümlülüklerini
yetkilendirilmiş kuruluşlara devredebilirler.
Yetkilendirilmiş
Kuruluşların Yükümlülükleri
Madde
11 – (1) Yetkilendirilmiş
kuruluşlar;
a) Temsil ettiği piyasaya sürenlerin, bu
Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu’nu internet
aracılığıyla doldurmalarını ve bir sureti ile birlikte her yıl Şubat ayı sonuna
kadar Bakanlığa göndermelerini sağlamakla,
b) Bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinde
belirtilen geri kazanım hedeflerini sağlamakla,
c) Temsil ettikleri piyasaya sürenler adına,
ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması için öncelikle düzenli depolama
sahası olan belediyeler ve lisans/geçici çalışma izni almış işletmeler ile
birlikte sözleşmeler yapmakla,
ç) Yapılan sözleşmeler doğrultusunda
hazırlanan ve belediyeler tarafından Bakanlığa sunulan ambalaj atıkları yönetim
planına göre; ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması, geri
dönüştürülmesi, geri kazanılması ve tüketicileri bilgilendirici eğitim
faaliyetlerinde bulunmakla ve ilgili harcamaları karşılamakla,
d) Sözleşmeler doğrultusunda toplanan ve
geri kazanımı sağlanan ambalaj atıklarına ait belgelerini, bu Yönetmeliğin 23
üncü maddesinde belirtildiği şekilde her yıl Bakanlığa sunmakla,
e) Bakanlığa müracaatı olmayan piyasaya
süren işletmeleri tespit etmek amacıyla satış noktaları ile işbirliği yapmakla,
f) Kaynağında ayrı toplama çalışmalarının
yapıldığı belediye sınırları içerisinde yer alan belediyelerin ve tüketicilerin
eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları için o bölgede eğitimin sürekliliğini
sağlamakla
yükümlüdürler.
Satış
Noktalarının Yükümlülükleri
Madde
12 – (1) Satış noktaları;
a) Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı
toplanmasını sağlamak amacıyla, satış noktalarının girişinde atıkların nihai
tüketiciden ayrı toplanmasını ve türlerine göre tasnifini sağlamak ve bu amaçla
tüketicileri bilgilendirmek üzere ambalaj atığı toplama noktaları oluşturmakla,
b) Ambalaj atıklarını, ilgili belediyenin
sözleşme imzaladığı lisanslı toplama ayırma tesisine, belediyenin Bakanlığa
sunduğu ambalaj atıkları yönetim planı doğrultusunda bedelsiz olarak vermekle,
c) Bakanlıktan kod numarası almamış olan
piyasaya süren işletmeleri tespit ederek Bakanlığa bildirmekle, kod numarası
almamış işletmelerin ürünlerini satmamakla ve bu konuda yetkilendirilmiş
kuruluşlar ile işbirliği yapmakla,
ç) Bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b)
ve (c) bentlerinde belirtilen yükümlülükler doğrultusunda yapılan çalışmalara
ilişkin bilgileri her yıl Şubat ayı sonuna kadar bulunduğu ildeki il çevre ve
orman müdürlüklerine göndermekle
yükümlüdürler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ambalajın
Üretimine İlişkin Hükümler
Önleme
Madde
13 – (1) Ambalajın
tasarımından başlayarak, üretimi, pazarlanması, dağıtımı, kullanılması, atık
haline gelmesi ve bertaraf edilmesine kadar; çevreye verdiği zararın, temiz
ürün ve teknolojiler kullanılarak, nitelik ve nicelik olarak azaltılması
esastır. Bu amaçla gerek üretilecek ambalajların yapısındaki ağır metal muhtevaları,
gerekse de ambalajın birim ağırlığı, ambalajın fonksiyonunu bozmayacak, gerekli
sağlık, temizlik ve güvenlik düzeyini olumsuz etkilemeyecek şekilde en aza
indirilir.
Temel
Şartlar
Madde
14 – (1) Ambalajlar, tekrar
kullanılabilecek, geri dönüştürülebilecek, geri kazanılabilecek ve bu işlemleri
kapsayan yönetim ve bertaraf aşamalarında çevreye en az zarar verecek şekilde
tasarlanmak ve üretilmek zorundadır.
(2) Alternatifi olmayan ambalajlar dışında,
geri dönüşümü ve geri kazanılması teknik olarak mümkün olmayan ambalajların
üretilmesi, piyasaya sürülmesi ve ithali yasaktır.
(3) Yurt içinde üretilecek ve ithal edilecek
ambalajların taşıması gereken temel şartlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Ambalajın üretimi ve bileşimine ait
şartlar şunlardır:
1) Tüketici ve ambalajlanan ürün için
gerekli güvenlik ve sağlık düzeyini sağlamaya yeterli olandan fazla hacim ve
ağırlıkta ambalaj kullanılmaz.
2) Ambalaj tasarlanırken, üretilirken ve
satışa sunulurken; tekrar kullanıma, geri dönüşüme ve geri kazanıma uygun olur.
Bertaraf edilen ambalaj atığının ve ambalajın üretimi esnasında oluşan
artıklarının çevreye zarar vermemesine dikkat edilir.
3) Ambalaj atığının ve üretimi esnasında
oluşan artıklarının geri kazanımı veya bertarafı sırasında ambalajın içerdiği
maddelerin çevre üzerindeki etkisi göz önünde bulundurularak, ambalaj ve
ambalajın bileşenleri üretilirken zararlı ve tehlikeli maddeler en aza
indirilir.
b) Tekrar kullanılabilir niteliğe sahip
ambalajlar aşağıda belirtilen şartların üçünü aynı anda sağlar:
1) Ambalajın fiziki özelliği ve niteliği,
normal şartlar altında ambalajın birden fazla kullanımına izin verecek şekilde
olur.
2) Ambalajın tekrar kullanım sürecinde,
çalışanların sağlık ve güvenlik şartları göz önünde bulundurulur.
3) Ambalaj tekrar kullanılmayacak hale
gelerek atık olduğu zaman, (c) bendindeki özel şartlar yerine getirilir.
c) Ambalajların geri kazanılabilir
niteliğine dair özel şartlar şunlardır:
1) Ambalajın maddesel geri dönüşüm yoluyla
geri kazanılması durumunda; piyasaya sunmak üzere ambalaj üretilirken,
ambalajın üretiminde kullanılan maddelerin ağırlıkça belli bir yüzdesinin geri
dönüştürülebilir şekilde olması gerekir.
2) Ambalajın enerji geri kazanım yoluyla
geri kazanılması durumunda; enerji geri kazanımı en uygun düzeyde olmasını
sağlamak için işlenecek ambalaj atığının minimum alt kalorifik değere sahip
olması gerekir.
3) Ambalajın kompost amacıyla işlenerek geri
dönüştürülmesi durumunda, doğada parçalanabilecek nitelikte olur ve ayrı
toplama ya da kompost yapma sürecini engellemez.
4) Biyolojik olarak parçalanabilir
ambalajlar; fiziki, kimyasal, termal veya biyolojik ayrıştırma işlemlerinden
sonra, nihai kompostun sonunda karbondioksit, biyokütle ve suya dönüşebilecek
niteliğe sahip olur.
Ağır
Metal Konsantrasyonları
Madde
15 – (1) Ambalaj hammaddesi
üreticileri, yardımcı madde üreticileri ile cam dışındaki ambalaj üreticileri,
ürettikleri ve/veya ithal ettikleri ambalajlarda veya ambalaj türevlerinde
bulunabilecek kurşun, civa, kadmiyum, artı altı değerlikli krom
konsantrasyonlarının toplamı, bu Yönetmeliğin yayımını takip eden iki yıl
içinde ağırlık olarak iki yüz elli ppm, üç yıl içinde de yüz ppm’i aşmayacak
şekilde gerekli tedbirleri alırlar.
(2)
(3) Bu maddenin ikinci fıkrasında yer alan
zorunluluk, yüksek kurşunlu veya kurşunlu kristal camdan yapılmış ürünler için
geçerli değildir.
Ambalajların
Üretim Aşamasında Işaretlenmesi
Madde
16 – (1) Ambalaj
atıklarının geri toplanması, tekrar kullanılması, geri kazanımının
kolaylaştırılması ve tüketicinin bilgilendirilmesi amacıyla ambalajlar
üretimleri sırasında işaretlenir. Bu işaretleme gönüllülük esasına dayanır ve
aşağıdaki şekilde yapılır;
a) Ambalaj üreticileri, ürettikleri
ambalajların üzerinde, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-3 Ambalajların
Üzerinde Kullanılacak Sembol ile Ek-2 Ambalaj İşaretleme Sistemi’ne göre ambalajın
cinsini belirten kısaltma ve malzeme cinsine ait numarayı bulundurur.
b) Sembolün merkezine ambalajın üretildiği
malzemenin cinsini temsil
c) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-2
Ambalaj İşaretleme Sistemi’nde tanımlanan malzeme cinslerinin dışında yer alan
malzemeler işaretlenmez.
ç) İşaretlemenin, ambalajın üzerinde;
kolayca görülebilir, okunabilir, ambalaj açıldığı takdirde bile kalıcı ve
dayanıklı olması sağlanır. İşaretleme, teknik nedenlerden dolayı ambalajın
üzerinde yapılamıyorsa, piyasaya süren tarafından ambalajın veya etiketin
üzerinde yapılır.
Ambalaj
Üreticilerinin Bildirim Zorunluluğu
Madde 17 – (Değişik: R.G 6.11.2008 /
27046) (1) Ambalaj üreticileri, bir önceki yıl ürettiği ambalajların piyasaya
sürülmesi amacıyla kullandığı ambalajlar için bu Yönetmeliğin ekinde yer alan
Ek–4 Ambalaj Üreticisi Müracaat Formu’nu internet aracılığıyla doldurarak bir
sureti ile birlikte her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa göndermekle
yükümlüdürler. Bakanlığın, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının
(d) ve (f) bentlerindeki yetkisini, il çevre ve orman müdürlüklerine devretmesi
halinde ise il çevre ve orman müdürlüğüne göndermekle yükümlüdürler. Formları
internet aracılığıyla doldurabilmek için Bakanlığa müracaat ederek internet
erişim şifresi ile kod numarası alınır. Ambalaj üreticileri, bu formlarda bir
önceki yıl üretilen ve piyasaya sürülen ambalajların cinsi, üretim ve satış
miktarları ile satış yapılan firmalara ait bilgileri belirtirler.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Ambalaj
Atıklarının Geri Dönüşümü ve Geri Kazanımı
Geri
Dönüşüm ve Geri Kazanım Sorumluluğu
Madde
18 – (1) Piyasaya sürenler,
bu Yönetmelikte tanımlanan satış, dış ve nakliye ambalajlarını, bu Yönetmeliğin
19 uncu maddesinde belirtilen hedefler doğrultusunda geri toplamak, geri
kazanmak ve bu işlemlere ait belgeleri her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa
gönderirler.
(2) Piyasaya sürenler, geri kazanım
hedeflerinin yerine getirilmesi, bunlara yönelik gerekli harcamaların
karşılanması, eğitim ve ilgili diğer faaliyetlerin gerçekleştirilmesi için bir
araya gelerek kar amacı taşımayan tüzel kişiliğe haiz bir yapı oluşturarak
Bakanlık ile gönüllü anlaşma yapabilirler. Tüzel kişiliği haiz yapının Bakanlıkça
yetkilendirilmesini müteakiben, bu yapıyla sözleşme yapan ve yapıya karşı
yükümlülüklerini yerine getiren ve harcamalara katılan piyasaya sürenler,
yükümlülüklerini bu kuruluşa devredebilirler. Bu devrin idari, teknik, hukuki
ve
(3) Yetkilendirilmiş kuruluşlar ile
yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmayan piyasaya sürenler, geri kazanım
hedeflerinin yerine getirilmesi sırasında belediyeler ile ambalaj atıklarının
kaynağında ayrı toplanması konusunda sözleşme yapan lisans almış toplama ayırma
tesisleriyle çalışmak ve bu tesisleri kullanmak, toplanan ambalaj atıklarının
lisans almış geri dönüşüm tesislerine verilmesini sağlamak zorundadırlar.
(4) Piyasaya sürenler adına, ambalaj
üreticileri de bir sistem kurarak ambalaj atıklarının geri kazanım
sorumluluğunu üstlenebilirler. Bu sisteme dahil olan ambalaj üreticileri ve
piyasaya sürenler geri kazanım hedeflerinin tutturulmasından müşterek olarak
sorumludurlar. Ambalaj üreticileri tarafından piyasaya sürenler adına geri
kazanım sorumluluğunun üstlenilmesi halinde, ambalaj üreticileri geri kazanım
hedeflerinin yerine getirilmesi sırasında bu maddenin üçüncü fıkrasında
belirtilen hususlara uymak zorundadırlar.
Geri
Kazanım Hedefleri
Madde
19 – (1) Yetkilendirilmiş
kuruluşlar ile yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmayan piyasaya sürenler, ambalaj
atıklarını aşağıdaki tabloda belirtildiği oranlarda geri kazanmakla
yükümlüdürler.
|
Malzemeye göre yıllık geri
kazanım hedefleri (%) |
|||
Yıllar |
Cam |
Plastik |
Metal |
Kağıt/Karton |
2005 |
32 |
32 |
30 |
20 |
2006 |
33 |
35 |
33 |
30 |
2007 |
35 |
35 |
35 |
35 |
2008 |
35 |
35 |
35 |
35 |
2009 |
36 |
36 |
36 |
36 |
2010 |
37 |
37 |
37 |
37 |
2011 |
38 |
38 |
38 |
38 |
2012 |
40 |
40 |
40 |
40 |
2013 |
42 |
42 |
42 |
42 |
2014 |
44 |
44 |
44 |
44 |
2015 |
48 |
48 |
48 |
48 |
2016 |
52 |
52 |
52 |
52 |
2017 |
54 |
54 |
54 |
54 |
2018 |
56 |
56 |
56 |
56 |
2019 |
58 |
58 |
58 |
58 |
2020 |
60 |
60 |
60 |
60 |
(2) Kompozit ambalajların geri kazanımında;
birim ambalajın bileşiminde bulunan ve ağırlıkça en fazla miktarı oluşturan
malzemenin cinsine ait
Yetki
Verilecek Kuruluşlarda Aranacak Şartlar
Madde
20 – (1) Temsiliyet payı;
yetki verilecek kuruluşun temsil ettiği ambalaj miktarının, yurt içinde
piyasaya sürülen toplam ambalaj miktarına oranını ifade eder.
(2) Bakanlıktan tüm ambalaj türleri için
yetki almak isteyen kuruluşun, temsiliyet payının en az yüzde yirmi beş olması
zorunludur.
(3) Bakanlıktan tek ambalaj türü için yetki
almak isteyen kuruluşun, temsiliyet payının o malzeme türünün en az yüzde yirmi
beşini sağlaması zorunludur.
(4) Yetki verilecek kuruluşlarda aranacak
diğer kurumsal, teknik ve
Yetkilendirilmiş
Kuruluşların Denetimi ve Yetki Iptali
Madde
21 – (1) Bakanlık, yetki
verdiği kuruluşları denetler; toplama ve geri kazanım hedefleri ile ilgili
miktarlarını izler. Yetkilendirilmiş kuruluşlar, malzeme türlerine göre
gerçekleşen toplama ve geri kazanım miktarlarını Bakanlıkça belirlenecek
dönemlerde Bakanlığa bildirir.
(2) Yetkilendirilmiş kuruluşların;
temsiliyet payını yetki aldığı tarihten itibaren yitirmesi halinde, Bakanlık en
fazla altı aylık bir süre vererek bu Yönetmeliğin 20 nci maddesinde belirtilen
temsiliyet payını yeniden sağlamasını ihtar eder ve durumu üyesi olan tüm
piyasaya sürenlere bildirir.
(3) Yetkilendirilmiş kuruluşların, bu
Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilen yükümlülüklerden herhangi birinin
yerine getirmemesi halinde, Bakanlık tarafından ihtar edilir ve
yükümlülüklerini yerine getirmesi için en fazla altı aylık bir süre verilir. Bu
husus ayrıca üyesi olan tüm piyasaya sürenlere bildirilir.
(4) Verilen süre sonunda yetki alabilme
koşulları yeniden kazanılmamış ve/veya yükümlülükler yerine getirilmemiş ise,
Bakanlık verdiği yetkiyi iptal eder ve yükümlülükler ilgili piyasaya sürenler
tarafından yerine getirilir. Yetkilendirilmiş kuruluşa 2872 sayılı Kanunun
ilgili maddelerine göre cezai müeyyide veya idari yaptırım uygulanır.
Ambalajların Piyasaya Sürenler Tarafından İşaretlenmesi
Madde
22 – (1) Ambalajların,
kullanım sonucu oluşan atıklarının, bu Yönetmelikte belirtilen esaslara uygun
olarak toplama ve geri kazanım sistemine dahil olduğunun belirtilmesi ve
tüketicinin bilgilendirilmesi amacıyla, ambalajlar piyasaya sürenler tarafından
işaretlenir. Bu işaretleme gönüllülük esasına dayanır.
(2) Piyasaya sürenler, ambalajın veya
etiketin üzerinde bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-3 Ambalajların Üzerinde
Kullanılacak Sembol ile bu sembolün altında Bakanlığın verdiği kod numarasını
bulundurur. Yetkilendirilmiş kuruluşa üye olan piyasaya sürenler ise ambalajın veya
etiketin üzerinde üye olduğu yetkilendirilmiş kuruluşun sembolünü bulundurur.
Bu işaretleme piyasaya sürenin geri kazanım konusunda dahil olduğu sistemi
belirtir ve Bakanlık tarafından kayıt altında olduğunu gösterir.
(3) İşaretleme ambalajın veya etiketin
üzerine yapılır, kolayca görülebilir, okunabilir, ambalaj açıldığı takdirde
bile kalıcı ve dayanıklı olur. Kullanılan etiketler, geri kazanımı olumsuz
etkilemeyecek malzemeden üretilir ve yapıştırılır.
(4) Bakanlıktan kod numarası almamış
ambalajlı ürünlerin, piyasaya süren işletmeler tarafından piyasaya sürülmesi ve
satış noktalarında satılmaları yasaktır. Aksine hareket
Piyasaya
Sürenlerin Bildirim ve Belgeleme Zorunluluğu
Madde
23 – (1) (Değişik: R.G 6.11.2008 /
27046) Piyasaya
sürenler, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat
Formu’nu, internet aracılığıyla doldurarak bir sureti ile birlikte her yıl
Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa bildirimde bulunurlar. Bakanlığın, bu
Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (f) bentlerindeki
yetkisini, il çevre ve orman müdürlüklerine devretmesi halinde ise il çevre ve
orman müdürlüğüne göndermekle yükümlüdürler. Bu formda, bir önceki yıl piyasaya
sürülen ürünlerde kullanılan ambalajların cinsi, satış miktarları, ithal ve
ihraç edilen miktarları ve stok miktarları belirtilmek zorundadır. Piyasaya
sürenlerin, ürünlerini depozitolu olarak satışa sunmaları halinde, depozitolu ambalajın
toplama sistemine ilişkin bilgi ve belgelerinin de Bakanlığa gönderilmesi
gerekmektedir. Depozitolu ambalajların geri kazanımında, o yıl için ambalajın
tekrar kullanılamayan miktarı esas alınarak hesaplanır.
(2) (Değişik: R.G 6.11.2008 /
27046) Piyasaya sürenler; toplama,
geri dönüşüm ve geri kazanım ile ilgili olarak gerçekleştirdikleri çalışmaları
kapsayan bilgi ve belgeleri her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa
bildirirler. Bakanlığın, bu Yönetmeliğin altıncı maddesinin birinci fıkrasının
(d) ve (f) bentlerindeki yetkisini, il çevre ve orman müdürlüklerine devretmesi
halinde ise il çevre ve orman müdürlüğüne göndermekle yükümlüdürler.
Yetkilendirilmiş kuruluşlara üye olan piyasaya sürenlerin toplama, geri dönüşüm
ve geri kazanım ile ilgili belgelendirmeleri ise üye oldukları yetkilendirilmiş
kuruluşlar tarafından Bakanlığa bildirilir. Yetkilendirilmiş kuruluşlara üye
olmayan piyasaya sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından Bakanlığa
sunulacak bilgi ve belgeler aşağıda belirtilmiştir;
a) Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması konusunda, piyasaya
sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluşların, belediye ve lisanslı toplama ayırma
tesisleri arasında yapılan, idari, teknik, hukuki ve
b) Ambalaj atıklarının toplanması amacıyla sözleşme imzalanan lisanslı
toplama ayırma tesisinin giriş ve çıkış belgeleri ve bunları içeren özet tablo,
c) Ambalaj atıklarının lisanslı geri dönüşüm tesisine verildiğini
gösteren belge ve bunları içeren özet tablo, ihraç edildiyse gümrük çıkış
beyannameleri.
(3) Bakanlık, ikinci fıkrada sayılanlara
ilave olarak ek bilgi ve belge isteyebilir.
(4) Belgelendirmeler, yetkilendirilmiş
kuruluşa üye olanlar hariç piyasaya sürenler tarafından Bakanlığa gönderilir.
Lisanslı firmalar, ambalaj üreticileri tarafından gönderilen belgeler
(5) Belgelendirmelerde, toplama ayırma tesislerinin
çıkış rakamları esas alınır. Tesislerin lisanslı oldukları dönemlere ait
belgeler geçerlidir. Lisans verilen tesislerin, o yıl içerisinde topladıkları
ambalaj atıklarına ilişkin belgeler de Bakanlıkça
(6) Geri kazanım çalışmalarına ait bilgi ve
belgeleri ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat
Formu’nu Bakanlığa bildirmeyenler hakkında 2872 sayılı Kanunun ilgili
maddelerine göre cezai müeyyide veya idari yaptırım uygulanır.
(7) Piyasaya sürülen ürünlerde kullanılan
kağıt, karton, plastik, cam, metal ve kompozit ambalajlarının tamamının toplamı
yıllık olarak üçbin kilogram ve üçbin kilogramın altında kalan işletmeler, bu
maddede belirtilen bildirim ve belgeleme yükümlülüğünden muaftır.
Geri
Kazanım Hedeflerine Ulaşılamaması
Madde
24 – (1) Yetkilendirilmiş
kuruluşa üye olmayan piyasaya sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluşlar, bu
Yönetmeliğin 19 uncu maddesinde belirtilen geri kazanım oranlarını
sağlayamamaları durumunda;
a) Takip eden ilk yıl o yıl için uygulanan
geri kazanım hedeflerine ilaveten, eksik kalan miktarın yüzde on fazlası,
b) İkinci yılda öngörülen hedeflere
ulaşamazlarsa eksik kalan miktarın yüzde on fazlası,
c) Üçüncü yılda da öngörülen hedeflere
ulaşamazlarsa 2872 sayılı Kanunun ilgili maddelerine göre cezai müeyyide veya
idari yaptırım
uygulanır.
Bildirimlerin
ve Belgelendirmelerin Doğruluğu
Madde
25 – (1) Bakanlık; piyasaya
sürenler, ambalaj üreticileri, yetkilendirilmiş kuruluşlar, lisanslı toplama
ayırma ve geri dönüşüm tesisleri tarafından yapılan bildirim ve belgelendirmeleri
inceler ve çalışmaları denetler. Bu bildirimin ve belgelerin doğru olmadığının
tespit edilmesi halinde işletmeler hakkında 2872 sayılı Kanunun ilgili
maddelerine göre cezai müeyyide veya idari yaptırım uygulanır.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Ambalaj
Atıklarının Kaynağında Ayrı Toplanması
Ambalaj
Atıklarının Kaynağında Ayrı Biriktirilmesi
Madde
26 – (1) Kullanılan
malzemeye ve oluştuğu kaynağa bakılmaksızın, tüketim sonucu oluşan ambalaj
atıkları çevre kirliliğinin azaltılması, düzenli depolama tesislerinden azami
istifade edilmesi ve ekonomiye katkıda bulunulması amacıyla oluştukları
yerlerde diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilmek zorundadır. Ambalaj atığı
üreticileri, oluşturdukları ambalaj atıklarını diğer atıklardan ayrı olarak
biriktirmekle yükümlüdürler.
(2) Apartman, site yönetimleri, okullar,
üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşları, hastaneler, oteller, lokantalar,
büfeler, şehirlerarası otobüs terminalleri, havayolu terminalleri, demiryolu
istasyonları, limanlar, sağlık kuruluşları, spor kompleksi, organize sanayi
bölgeleri, sanayi siteleri, serbest bölge yönetimleri, marketler, satış
noktaları, fabrikalar, iş ve alışveriş merkezleri, stadyumlar gibi ambalaj
atığının oluştuğu benzeri yerlerde ilgili yönetimler, ambalaj atıklarını diğer
atıklardan ayrı olarak biriktirmek ve bu Yönetmelikte tanımlanan toplama
sistemine verilmek üzere hazır etmekle yükümlüdürler.
(3) Belediye mücavir alan sınırları dışında
kalan turistik tesis işletmeleri ve organize sanayi bölgeleri de tüketim sonucu
oluşan ambalaj atıklarını diğer atıklardan ayrı olarak biriktirmek ve bu
Yönetmelikte tanımlanan toplama sistemine vermekle yükümlüdürler.
(4) Kaynakta ayrı toplama çalışmasını bu
Yönetmelikte tanımlandığı şekilde gerçekleştiren ilçe belediyesi sınırları
içerisinde yer alan atık üreticileri, oluşturdukları ambalaj atıklarını,
atıkların toplanmasından sorumlu olan belediyelere ve/veya belediye ile anlaşma
yapan lisanslı toplama ayırma tesislerine vermekle yükümlüdürler.
Ambalaj
Atıklarının Ayrı Toplanma Zorunluluğu
Madde
27 – (1) 10/7/2004 tarihli
ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesi kapsamında,
ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanmasından büyükşehir belediye
sınırları içerisinde ilçe belediyeleri ve ilk kademe belediyeleri sorumludur.
3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 14 üncü maddesi kapsamında,
ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanmasından il belediyeleri sınırları
içerisinde il ve ilçe belediyeleri sorumludur.
(2) Belediyeler, tüketim sonucu oluşan
ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanmasını sağlamak amacıyla, ambalaj
atıkları yönetim planı hazırlamakla yükümlüdürler. Belediyeler tarafından, bu
yönetim planının hazırlanması konusunda lisanslı/geçici çalışma izinli
işletmeler, piyasaya sürenler ve/veya yetkilendirilmiş kuruluşlar ile sözleşme
yapılır. Bu plan ve sözleşme doğrultusunda yürütülecek kaynağında ayrı toplama
çalışmalarında, toplanan ambalaj atıkları lisanslı/geçici çalışma izinli
toplama ayırma tesislerine getirilir.
(3) Ayrı olarak biriktirilen ambalaj atıkları,
hazırlanan ambalaj atığı yönetim planları doğrultusunda ilgili belediye veya
ilgili belediyenin sözleşme yaptığı lisanslı/geçici çalışma izinli toplama
ayırma tesisi işletmelerince toplanır. Ambalaj atıklarının bunların dışındaki
kişiler tarafından toplanması ve alınması yasaktır.
(4) Kaynakta ayrı toplama çalışmalarının
belediyeler tarafından doğrudan yapılamaması durumunda bu atıklar,
belediyelerce bedel talep edilmeksizin lisanslı/geçici çalışma izinli toplama
ayırma tesislerine toplattırılır ve ekonomiye kazandırılır.
(5) Ekonomik işletmeler ve/veya
yetkilendirilmiş kuruluşlar, ambalaj atığı yönetim planı doğrultusunda yapılan
sözleşmeler çerçevesinde belediyeler tarafından ayrı toplanan veya
lisanslı/geçici çalışma izinli işletmelere toplattırılan ambalaj atıklarını
geri almakla veya aldırmakla yükümlüdürler.
(6) Belediyeler, lisanslı geri kazanım
tesisleri ile lisans başvurusunda bulunacak olan tesislerin çalışmalarına
yardımcı olur ve çalışabilecekleri uygun çalışma alanları gösterir. Bu alanlar belediye
imar planları üzerinde belirtilir, işaretlenir ve altyapı hizmetleri öncelikle
yapılır.
(7) Bu Yönetmelik kapsamındaki ambalaj
atıklarının evsel atık toplama araçlarına alınması, düzenli depolama sahalarına
kabulü ve depolanması yasaktır.
Ambalaj
Atıklarının Satış Noktalarında Ayrı Biriktirilmesi
Madde
28 – (1) Satış noktaları,
ambalaj atıklarının geri kazanılmasını sağlamak için atıkların nihai
tüketiciden ayrı toplanmasını ve türlerine göre tasnifini sağlamak üzere
ambalaj atığı toplama noktaları oluşturmakla yükümlüdürler.
(2) Satış noktalarında oluşan ambalaj
atıklarının ve ambalaj atığı toplama noktalarında biriktirilen ambalaj
atıklarının geri kazanımını sağlamak üzere Bakanlıktan lisans almış toplama
ayırma tesisleri ile anlaşmalar yapmakla yükümlüdürler. Satış noktasının
bulunduğu ilçe belediyesi sınırları içerisinde, ambalaj atıklarının kaynağında
ayrı toplanması konusunda hazırlanmış ve Bakanlığa sunulmuş ambalaj atığı
yönetim planı mevcut ise bu durumda satış noktası, ambalaj atıklarını bu plan
kapsamında toplama faaliyetini gerçekleştiren lisanslı/geçici çalışma izinli
toplama ayırma tesisine verir.
(3) Satış noktaları, plastik poşet
kullanımını en aza indirmek amacıyla gerekli tedbirleri almakla ve bu
doğrultuda alınan tedbirleri içeren bilgileri her yıl Şubat ayı sonuna kadar il
çevre ve orman müdürlüklerine gönderirler.
Ayrı
Toplama Sistemleri
Madde
29 – (1) Ayrı toplama
sistemleri, bölgenin demografik, coğrafik ve sosyo-ekonomik yapısına göre uygun
şekilde belirlenir ve uygulanır.
(2) Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı
toplanmasına yönelik her türlü ekipman mavi renkli, sadece cam ambalaj
atıklarının ayrı toplanması için kullanılan kumbaralar yeşil ve/veya beyaz
renkli olur. Başta ambalaj atıkları ayrı toplama poşetleri ve kumbaralar olmak
üzere bu ekipmanların üstünde ayrı toplanacak ambalaj atıkları ile atılmayacak
atık türleri şekil ve yazı ile açık olarak belirtilir. Ambalaj atıklarının
toplanması ve taşınmasında kullanılacak araçların üzerinde Ambalaj Atığı
Toplama Aracı ifadesi bulunur, ayrı toplanacak ambalaj atıkları ile atılmayacak
atık türleri yazı ile belirtilir ve şekil ile gösterilir. Bu yazı ve şekiller
kolayca okunabilecek ve anlaşılabilecek boyutlarda tasarlanır.
(3) Ambalaj atığı biriktirme ekipmanlarında
biriktirilen ambalaj atıklarının yetkili olmayan kişiler tarafından
toplanmasını önlemek amacıyla belediye tarafından gerekli tedbirler alınır.
Toplanan
Ambalaj Atıklarının Geri Kazanılması
Madde
30 – (1) Doğal kaynakların
korunması, sürdürülebilir üretimin sağlanması, depolanacak atık miktarının
azaltılması ve ekonomik değer yaratılması amacıyla ambalaj atıklarının geri
kazanılması ve yeniden üretim sürecine sokulması zorunludur. Bu amaçla toplanan
ambalaj atıklarının lisanslı geri dönüşüm tesislerine verilmesi zorunludur.
Ekonomik işletmeler veya yetkilendirilmiş kuruluşlar, ayrı toplanan veya
toplattırılan ambalaj atıklarını geri almakla veya aldırmakla yükümlüdürler.
(2) Ambalaj üreticileri geri kazanımın
sağlanması için kapasitenin oluşturulmasından ve bu Yönetmeliğin 14 üncü
maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan temel şartların yerine getirilmesinden
sorumludurlar.
Eğitim
ve Bilgilendirme
Madde
31 – (1) Bakanlık, mahallin
en büyük mülki amiri, belediyeler, ambalaj üreticileri, piyasaya sürenler,
yetkilendirilmiş kuruluşlar, satış noktaları, lisanslı toplama ayırma ve geri
dönüşüm işletmeleri; ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması, tekrar
kullanımı, geri dönüşümü ve geri kazanımı konularındaki rolleri ile piyasada
mevcut ambalaj malzemeleri üzerindeki işaretlemelerin anlamları konusunda,
tüketicileri ve kamuoyunu bilgilendirmekle ve duyarlılığı geliştirmek üzere
eğitim çalışmaları yürütmek, koordine etmek veya bu amaçla yapılan çalışmalara
katılmak ve katkıda bulunmak zorundadırlar.
ALTINCI
BÖLÜM
Ambalaj
Atıkları Geri Kazanım Tesislerine Lisans Verilmesi
Lisans
Verilmesi
Madde
32 – (1) Ambalaj
atıklarının toplanması ayrılması ve geri dönüştürülmesi amacıyla faaliyet
gösteren veya göstermek isteyen gerçek ve tüzel kişiler tesisleri için
Bakanlıktan lisans almak zorundadırlar. Faaliyet sahibi, bu Yönetmeliğin ekinde
yer alan Ek-6 Toplama Ayırma Tesisleri İçin Yapılacak Lisans Başvuru Dosyasında
Bulunması Gereken Bilgi ve Belgeler’in yer aldığı lisans başvuru dosyası ile
tesisin bulunduğu il çevre ve orman müdürlüğüne başvurur. Faaliyet sahibi,
toplama ayırma ve geri dönüşüm faaliyetlerinden her ikisini yapması halinde tek
dosya ile başvurur. Başvuru dosyası, il çevre ve orman müdürlüğü tarafından
incelenir, varsa eksiklikler tamamlanır ve Bakanlığa gönderilir.
(2) Bakanlık tarafından başvuru dosyasında
eksiklik tespit edilmesi halinde dosya il çevre ve orman müdürlüğüne iade
edilir. Lisansa konu tesise ait bilgi ve belgelerin tamamlanmasının ardından
tesis Bakanlık tarafından yerinde incelenir.
(3) Toplama ayırma tesisi lisans
başvurularında, tesise en fazla altı ay süre ile geçici çalışma izni verilir.
Geçici çalışma izni süresi uzatılmaz. Geçici çalışma izni alan işletme ile il,
ilçe ve/veya ilk kademe belediyeleri, piyasaya sürenler ve/veya yetkilendirilmiş
kuruluşlar arasında bir sözleşme yapılır. Yapılan sözleşme doğrultusunda
ambalaj atığı yönetim planı hazırlanır ve ilgili belediye tarafından Bakanlığa
onaylanmak üzere sunulur. Bu planda; nüfus, oluşan atık miktarı, atık
kompozisyonu, kaynakta ayrı toplama konusunda verilecek eğitim programları,
kullanılacak toplama araçları, poşet ve/veya konteyner sayıları, kapasiteleri,
ayrı toplama noktaları, ayrı toplama gün ve saatleri, ambalaj atıklarının
toplanacağı cadde, sokak ve mahalle sayıları ve benzeri bilgiler yer alır.
Ambalaj atıkları yönetim planına ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir. Geçici
çalışma izni süresi içerisinde, sunulan ambalaj atığı yönetim planının uygun
bulunması halinde, izin süresinin bitiminden itibaren geçerli olmak üzere
tesise Bakanlık tarafından Toplama Ayırma Tesisi Lisansı verilir.
(4) Geri dönüşüm tesisi lisansı
başvurularında ise, tesisin yerinde incelenmesinin ardından tesis kriterleri
sağlıyorsa, tesise Bakanlık tarafından Geri Dönüşüm Tesisi Lisansı verilir.
(5) Bu lisanslar, lisansa konu olan tesis
için verilir, üç yıl süreyle geçerlidir ve hiç bir şekilde devredilmez. Lisans
şartlı olarak verilmez.
(6) Geçici çalışma izni içerisinde toplanan
ayrılan ambalaj atıklarına ilişkin veriler işletme tarafından her ay düzenli olarak
internet ortamında doldurularak Bakanlığa gönderilir. Lisans süresi içerisinde
toplanan ayrılan ve geri dönüştürülen ambalaj atıklarına ilişkin veriler
işletme tarafından her ay düzenli olarak sadece internet ortamında doldurulur.
Toplama ayırma tesisleri için; ilgili belediye tarafından Bakanlığa sunulan
ambalaj atığı yönetim planındaki gelişme durumuna ilişkin rapor, lisanslı
işletme, piyasaya sürenler ve/veya yetkilendirilmiş kuruluşlar ile birlikte
hazırlanarak yine ilgili belediye tarafından altı ayda bir Bakanlığa sunulur.
(7) Lisans süresinin bitiminden bir ay önce,
tesis bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-6 Toplama Ayırma Tesisleri İçin
Yapılacak Lisans Başvuru Dosyasında Bulunması Gereken Bilgi ve Belgeler’de
belirtilen şartları taşımaya devam ediyorsa lisans sahibi, lisansın yenilenmesi
amacıyla, tesis için alınmış olan ve süresi sona eren resmi belgeler ile
birlikte Bakanlığa başvurur. Lisans verilmesi ve yenilenmesi aşamasında
Bakanlık ilave bilgi ve belge isteyebilir. Bakanlık, tesise ait lisansın
yenilenmesini uygun görmesi halinde, eski lisansın bitiş tarihi itibariyle
geçerli olmak üzere tesisin lisansını yeniler. Toplama ayırma tesisi
lisanslarının yenilenmesinde, altı ayda bir Bakanlığa sunulacak olan gelişme
raporundaki durum göz önünde bulundurulur.
(8) Bakanlık lisans verdiği tesisleri,
ilgili il çevre ve orman müdürlüğüne, ilgili belediyeye ve yetkilendirilmiş
kuruluşlara bildirir.
(9) Fabrikalardan kaynaklanan defolu
ürünleri, piyasaya sürülmemiş ambalajlar ve benzeri üretim artıkları ile
ambalaj atığı tanımına girmeyen boru, saç levha, demir-çelik hurdaları, kumaş
atıkları ve benzeri ambalaj dışı diğer değerlendirilebilir atıkları toplayan
ayıran ve geri dönüştüren işletmeler bu Yönetmelik kapsamı dışındadır. Bu
konuda faaliyet gösteren işletmeler bu Yönetmelikteki lisans uygulaması için
Bakanlığa başvuramazlar.
Toplama
Ayırma Tesislerinin Sağlaması Gereken Kriterler
Madde
33 – (1) Toplama ayırma
tesisleri aşağıda belirtilen kriterleri sağlar.
a) Tesisin açık ve kapalı alanının toplamı,
en az
b) Tesisin açık ve kapalı alanının zemininin
beton olması, ambalaj atıklarının ayrıştırılacağı alanın kapalı olması gerekir.
c) Tesisin, etrafı dışarıdan görülmeyecek
şekilde en az üç metre yüksekliğinde çevrili, temiz, bakımlı ve boyalı olması
gerekir.
ç) Tesiste çevre sorumlusu olarak en az bir
çevre mühendisi çalıştırılır ancak, aynı ilde tek tüzel kişiliği olan birden
fazla tesis için bir çevre mühendisinin çalıştırılması yeterlidir. Lisans
alınması durumunda, çevre sorumlusunun tesiste çalıştığını gösteren belgelerin
dört aylık dönemler halinde Bakanlığa gönderilmesi gerekir.
d) Başvurusu yapılan tesisin lisans
kapsamında değerlendirilebilmesi için, esas faaliyetinin, ambalaj atıklarının
toplanması ayrılmasına yönelik olması gerekir.
e) Karışık ambalaj atığı getirilen ayırma
tesislerinde, kapasiteyi karşılayacak şekilde bir ambalaj atığı ayırma bandı
bulunması gerekir. Malzeme türüne göre ayrıştırılacak ambalaj atıkları için,
ayırma bandının kenarlarında belirli aralıklar ile ayırma gözleri bulunur. Bu
gözlerin altında, türlerine göre ayrıştırılan ambalaj atıkların biriktirilmesi
amacıyla tesis içerisinde kolayca hareket ettirilebilecek konteynırlar olması
gerekir.
f) Tesiste ihtiyaca göre en az bir pres
makinesi olması gerekir.
g) Ambalaj atığı toplama araçlarının, bu
Yönetmelikte belirtilen hususlara uygun olarak tasarlanması gerekir. Tesiste en
az iki adet ambalaj atığı toplama aracı bulunur ve araçlara ait ilgili resmi
belgelerin dosyaya eklenmesi gerekir.
ğ) Tesisin kapalı alanlarında koku
oluşmasını önleyecek şekilde gerekli önlemler alınır gerekirse havalandırma
sistemi bulunur.
h) Tesis, günlük olarak temizlenebilir,
dezenfekte edilebilir bir yapıya sahip olmalıdır. Yıkama işlemi sonrası oluşan
suların tesisten kolaylıkla akışının sağlanabilmesi için gerekirse zeminine
eğim verilir, temizlikten kaynaklanan sular için toplama kanalları ve ızgara
sistemi bulunur.
ı) Tesise gelen, ayrılan ve satılan ambalaj
atıklarına ait bilgilerin kaydedileceği bir bilgisayar veri kayıt sistemi
bulunur.
i) Tesiste çalışan personelin sayısına ve
çalışma şartlarına uygun olarak düzenlenmiş tuvalet, lavabo, soyunma odası,
yemekhane ve benzeri sosyal üniteler bulunur.
j) Tesiste çalışan personelin bilgi düzeyini
yükseltmek için bir eğitim planı oluşturularak, personele ambalaj atıklarının
kaynağında ayrı toplanması, atıkların ayrıştırılması, kayıtların tutulması,
tesisin düzenli olarak işletilmesi, temizliği ve günlük bakımı konularında
eğitim verilir.
k) Ticaret Sicil Gazetesi, ticaret ya da
sanayi odası faaliyet belgesi gibi belgelerde; şirketin, ambalaj atıklarının
toplanması ayrılması konusunda faaliyet gösterdiğine dair bir bilgi yer alır.
Geri
Dönüşüm Tesislerinin Sağlaması Gereken Kriterler
Madde
34 – (1) Geri dönüşüm
tesisleri aşağıda belirtilen kriterleri sağlar.
a) Tesisin açık ve kapalı alanının zemini
beton olması, geri dönüşüm faaliyetinin gerçekleştirildiği alanın tamamının
kapalı olması gerekir.
b) Tesisin etrafı dışarıdan görülmeyecek
şekilde en az üç metre yüksekliğinde çevrili, temiz, bakımlı ve boyalı olması
gerekir.
c) Başvurusu yapılan tesisin lisans
kapsamında değerlendirilebilmesi için, tesisin esas faaliyet konusunun ambalaj
atıklarının geri dönüşümü olması gerekir.
ç) Tesisin kapalı alanlarında koku
oluşmasını önleyecek şekilde gerekli önlemler alınır, gerekirse havalandırma
sistemi bulunur.
d) Tesis günlük olarak temizlenebilir,
dezenfekte edilebilir bir yapıya sahip olmalıdır. Yıkama işlemi sonrası oluşan
suların tesisten kolaylıkla akışının sağlanabilmesi için gerekirse zemin eğimli
olmalı, temizlikten kaynaklanan sular için toplama kanalları ve ızgara sistemi
bulunur.
e) Tesise gelen, ayrılan ve satılan ambalaj
atıklarına ait bilgilerin kaydedileceği bir bilgisayar veri kayıt sistemi
bulunur.
f) Tesiste çalışan personelin sayısına ve
çalışma şartlarına uygun olarak düzenlenmiş tuvalet, lavabo, soyunma odası,
yemekhane ve benzeri sosyal üniteler bulunur.
g) Tesiste çalışan personelin bilgi düzeyini
yükseltmek için bir eğitim planı oluşturularak, personele ambalaj atıklarının
geri dönüşümü, kayıtların tutulması, tesisin düzenli olarak işletilmesi,
temizliği ve günlük bakımı konularında sürekli olarak eğitim verilir.
ğ) Ticaret Sicil Gazetesi, ticaret ya da
sanayi odası faaliyet belgesi, kapasite raporu gibi belgelerde; şirketin,
ambalaj atıklarının geri dönüşümü konusunda faaliyet gösterdiğine dair bir
bilgi yer alır.
Lisansın
İptali
Madde
35 – (1) Bakanlık merkez
teşkilatı ve/veya ilgili il çevre ve orman müdürlüğünce;
a) Bakanlığa sunulan ambalaj atığı yönetim
planı doğrultusunda, ayrı toplama çalışmalarının yürütülmediğinin,
b) Gelişme raporlarının Bakanlığa
gönderilmediğinin,
c) Aylık bildirimlerin gönderilmediğinin,
ç) Piyasaya sürenlere, yetkilendirilmiş
kuruluşlara verilen belgelerin doğru olmadığının,
d) Lisansın geçerli olduğu adresin dışında
ve başka amaçlar için kullanıldığının,
tespit edilmesi hallerinde ilgili il çevre
ve orman müdürlüğünce işletmeciye 2872 sayılı Kanunda öngörülen cezai müeyyide veya
idari yaptırım uygulanır ve Bakanlık tarafından lisans iptal edilir.
(2) Lisansı iptal edilen işletme bir yıl
süre ile lisans talebinde bulunamaz. Ancak faaliyet sahibi, bu sürenin sonunda
bu Yönetmeliğin 32 nci maddesine göre yeniden Bakanlığa lisans başvurusunda
bulunabilir.
(3) Bakanlık lisansını iptal ettiği
tesisleri, il çevre ve orman müdürlüğüne, ilgili belediyeye ve yetkilendirilmiş
kuruluşlara bildirir.
YEDİNCİ
BÖLÜM
Çeşitli
ve Son Hükümler
Ambalaj
Komisyonu
Madde
36 – (1) Ambalaj komisyonu;
Bakanlığın uygun göreceği yetkilendirilmiş kuruluşlar, ambalaj üreticileri,
piyasaya sürenler, büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri, ilçe belediyeleri,
lisanslı toplama ayırma ve geri dönüşüm tesisleri, satış noktaları ve ilgili
diğer sektörlerin yetkili temsilcilerinden oluşur. Bu komisyon, Bakanlık
temsilcisinin başkanlığında gerektiğinde toplanır.
(2) Ambalaj komisyonu, Bakanlığın
belirleyeceği gündem doğrultusunda çalışmalarına başlar, bu Yönetmelik
doğrultusunda yürütülen çalışmaları ve uygulamaları değerlendirir ve
yönlendirici kararlar alır.
Ayrı
Bertaraf Edilmesi Gereken Ambalaj Atıkları
Madde
37 – (1) 11/7/1993 tarihli
ve 21634 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği
kapsamındaki maddeler ve müstahzarlar ile kontamine olmuş ambalajların,
22/7/2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tıbbi Atıkların
Kontrolü Yönetmeliği kapsamındaki atıkların ambalajlarının, 14/3/2005 tarihli
ve 25755 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği kapsamındaki atıkların ambalajlarının, toplanması, taşınması ve
bertarafı yukarıda belirtilen ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılır.
Denetim
Madde
38 – (1) Bu Yönetmelik
kapsamındaki bütün faaliyetlerin, ilgili mevzuata uygun olarak yapılıp
yapılmadığını denetleme yetkisi Bakanlık merkez teşkilatı ile il çevre ve orman
müdürlüğüne aittir.
İdari
Yaptırım
Madde
39 – (1) Bu Yönetmelik
hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında; 2872 sayılı Kanunda öngörülen
cezai müeyyide ve idari yaptırım hükümleri uygulanır.
Yürürlükten
Kaldırılan Yönetmelik
Madde
40 – (1) 30/7/2004 tarihli
ve 25538 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının
Kontrolü Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici
Madde 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin yayımından önce verilen toplama ayırma ve geri dönüşüm tesisi
lisansları lisans süreleri bitimine kadar geçerlidir.
(2) Bu Yönetmeliğin yayımından önce
Bakanlığa başvurarak toplama ayırma tesisi geçici çalışma izni almış olan
işletmelerin lisans işlemleri bu Yönetmeliğin 32 nci maddesinin üçüncü
fıkrasında belirtilen hükümlere göre altı aylık geçici çalışma izni verilerek,
geri dönüşüm tesisi geçici çalışma izni almış olan işletmelerin lisans
işlemleri ise bu Yönetmeliğin 32 nci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen
hükümlere göre devam eder.
(3) Bu Yönetmeliğin yayımından önce
Bakanlıktan ön lisans alarak lisans başvurusunda bulunan işletmelerin lisans
işlemleri bu Yönetmeliğin 32 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hükümlere
göre devam eder.
(4) Bu Yönetmeliğin yayımından önce
Bakanlıktan ön lisans alan işletmeler, ön lisans başvurusunda bulunan
işletmeler, bu Yönetmeliğin 32 nci maddesine göre ilgili il çevre ve orman
müdürlüklerine lisans başvurusunda bulunurlar.
Yürürlük
Madde
41 – (1) Bu Yönetmeliğin;
a) 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a)
ve (b) bentleri 1/1/2009 tarihinde,
b) 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (c)
bendinde yer alan lisans şartı 1/1/2010 tarihinde,
c) 19 uncu maddesinde yer alan malzemeye göre
yıllık geri kazanım hedefleri ile 24 üncü maddesi 1/1/2005 tarihinden geçerli
olmak üzere yayımı tarihinde,
d) Diğer maddeleri ise yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde
42 – (1) Bu Yönetmelik
hükümlerini, Çevre ve Orman Bakanı yürütür.
Ek-1
AMBALAJ TANIMINA
İLİŞKİN AÇIKLAYICI ÖRNEKLER
Bir ürün,
bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesindeki ambalaj tanımını sağlıyor, ancak ürünün
ayrılmaz bir parçası değilse, o ürünü ömrü boyunca içinde bulundurmak,
desteklemek veya korumak için de gerekli değilse ve tüm parçaları ile birlikte
kullanılıp, tüketilip, bertaraf edilmiyorsa ambalaj olarak kabul edilir.
Satış
yerlerinde doldurulmak üzere tasarlanan ve bu şekilde kullanılan ürünler ve
satış yerlerinde satılan ya da doldurulması tasarlanan ve bu şekilde kullanılan
tek kullanımlık ürünler, ambalaj görevi görmeleri şartıyla ambalaj olarak
Ambalajın
parçaları ve ambalajda bulunan destekleyici, yardımcı parçalar bütünleşik
oldukları ambalajın parçası
Bakanlık, herhangi bir ürünün ambalaj olup olmadığına, bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesini ve Ek-1’de verilen ambalaj tanımının örneklerini inceleyerek karar verir.
Aşağıdaki örnekler “ambalaj” olarak |
Aşağıdaki
örnekler “ambalaj” değildir. |
·
CD kutusuna sarılmış streç film ·
Tek kullanımlık tabak ve bardaklar ·
Satış yerlerinde doldurularak kullanılan yapışkan film, sandviç
torbaları, alüminyum folyo ve benzeri malzemeler ·
Hazır
yiyecek ambalajları ·
Su, maden suyu, meyve suyu şampuan, deterjan ve benzeri
ambalajların kapakları ·
Köpük, karton ve benzeri destekleyici malzemelere ·
Yumurta viyolleri ·
Ve benzeri ürünler |
· Bitki saksıları · Tamir, bakım aletleri gibi
saklama kutuları · Çay poşetleri · Peynirin etrafındaki balmumu
tabakası · CD’nin içinde kendisiyle birlikte
saklandığı kap · Tek kullanımlık çatal, bıçak,
kaşık · Kapağın bir kısmını oluşturan
rimel fırçası · Ambalaja takılan yapışkan
etiketler · Ambalajlamada kullanılan
plastik, metal ve benzeri şeritler · Deterjanların içinde bulunan ve doz ölçmede kullanılan
kaplar · Alışveriş poşetleri ·
Kargo ve kurye sektöründe kullanılan zarflar, plastik poşetler
ve koliler ·
Ve benzeri ürünler |
Ek-2
AMBALAJ İŞARETLEME SİSTEMİ
a) Plastikler İçin
Numaralandirma ve Kisaltma Sistemi
MALZEME |
KISALTMALAR |
NUMARALAMA |
Polietilen teraftalat |
PET |
1 |
Yüksek yoğunluklu polietilen |
HDPE |
2 |
Polivinilklorür |
PVC |
3 |
Düşük yoğunluklu polietilen |
LDPE |
4 |
Polipropilen |
PP |
5 |
Polistiren |
PS |
6 |
|
|
|
|
|
… |
|
|
19 |
b) Kağit ve Karton İçin
Numaralandirma ve Kisaltma Sistemi
MALZEME |
KISALTMALAR |
NUMARALAMA |
Oluklu mukavva |
PAP |
20 |
Oluklu olmayan mukavva |
PAP |
21 |
Kağıt |
PAP |
22 |
|
|
…. |
|
|
…. |
|
|
39 |
c) Metaller İçin
Numaralandirma ve Kisaltma Sistemi
MALZEME |
KISALTMALAR |
NUMARALAMA |
Çelik |
FE |
40 |
Alüminyum |
ALU |
41 |
|
|
…. |
|
|
… |
|
|
49 |
ç) Ahşap Malzemeler İçin
Numaralandirma ve Kisaltma Sistemi
MALZEME |
KISALTMALAR |
NUMARALAMA |
Ahşap |
FOR |
50 |
Mantar |
FOR |
51 |
|
|
…. |
|
|
… |
|
|
59 |
d) Tekstil Malzemeleri İçin
Numaralandirma ve Kisaltma Sistemi
MALZEME |
KISALTMALAR |
NUMARALAMA |
Pamuk |
|
60 |
Jüt |
|
61 |
|
|
…. |
|
|
… |
|
|
69 |
e)
MALZEME |
KISALTMALAR |
NUMARALAMA |
Renksiz cam |
GL |
70 |
Yeşil cam |
GL |
71 |
Kahverengi cam |
GL |
72 |
|
|
…. |
|
|
… |
|
|
79 |
f) Kompozitler İçin
Numaralandırma ve Kisaltma Sistemi
MALZEME |
KISALTMALAR ([1]) |
NUMARALAMA |
Kağıt ve karton/çeşitli metaller |
|
80 |
Kağıt ve karton/plastik |
|
81 |
Kağıt ve karton/ alüminyum |
|
82 |
Kağıt ve karton/teneke |
|
83 |
Kağıt ve karton/plastik/alüminyum |
|
84 |
Kağıt ve karton/plastik/alüminyum/teneke |
|
85 |
|
|
86 |
|
|
87 |
|
|
88 |
|
|
89 |
Plastik/ alüminyum |
|
90 |
Plastik/ teneke |
|
91 |
Plastik/ çeşitli metaller |
|
92 |
|
|
93 |
|
|
94 |
Cam/plastik |
|
95 |
Cam/alüminyum |
|
96 |
Cam/teneke |
|
97 |
Cam/çeşitli metaller |
|
98 |
|
|
99 |
Ambalajların üzerinde, yukarıda belirtilen işaretleme
ve numaralandırmanın dışında herhangi bir işaretleme yapılmayacaktır.
Ek-3
Ambalajların Üzerinde Kullanılacak
Sembol
Geri kazanılabilir ambalaj
sembolü
Ek-4
Ambalaj Üreticisi Müracaat
Formu
a) Firma ile İlgili Bilgiler
Ait olduğu yıl |
|
Firma adı |
|
Firma kodu |
|
Üye olduğu yetkilendirilmiş kuruluş |
|
Vergi numarası |
|
Adres |
|
Telefon |
|
Faks |
|
e-mail |
|
Çevre sorumlusunun adı ve soyadı |
|
Formda verilen bilgilerin doğruluğunu kabul
ederek, bu bilgilerin yanlışlığının tespit edilmesi halinde, 2872 sayılı Çevre
Kanununa göre gerçeğe aykırı belge düzenleyenlere verilecek cezaların bilgim
dahilinde olduğunu arz ederim.
Firmayı temsile yetkililerin
Adı
soyadı unvanı ve imzası
b) Bir Önceki Yıl Üretilen
Toplam Ambalaj Miktarı
|
AMBALAJIN CİNSİ |
Yurtiçinde
üretilen ambalaj miktarı (Kg) |
İthal edilen
ambalaj miktarı (Kg) |
İhraç edilen
ambalaj miktarı (Kg) |
Stok edilen ambalaj miktarı ([2])
(Kg) |
Yurtiçinde
piyasaya sürülen ambalaj miktarı (Kg) |
PLASTİK |
Polietilen
teraftalat(PET) |
|
|
|
|
|
Polietilen(PE) |
|
|
|
|
|
|
Polivinilklorür(PVC) |
|
|
|
|
|
|
Polipropilen(PP) |
|
|
|
|
|
|
Polistiren(PS) |
|
|
|
|
|
|
TOPLAM |
|
|
|
|
|
|
METAL |
Çelik /teneke |
|
|
|
|
|
Alüminyum |
|
|
|
|
|
|
TOPLAM |
|
|
|
|
|
|
KOMPOZİT |
Plastik ağırlıklı |
|
|
|
|
|
Kağıt/karton
ağırlıklı |
|
|
|
|
|
|
Metal ağırlıklı |
|
|
|
|
|
|
TOPLAM |
|
|
|
|
|
|
KAĞIT KARTON |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
AHŞAP |
|
|
|
|
|
c) Üretilen Ve İthal Edilen
Ambalajların Satıldığı Firmalara Ait Bilgiler
Satış yapılan firma |
Ambalaj malzemesinin cinsi |
Satış miktarı (Kg) |
|
Adı |
Adresi |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ek-5
Ait olduğu yıl |
|
Firma adı |
|
Firma kodu ([3]) |
|
Üye olduğu yetkilendirilmiş kuruluş |
|
Vergi numarası |
|
Adres |
|
Telefon |
|
Faks |
|
e-mail |
|
Çevre sorumlusunun adı ve soyadı |
|
Formda verilen bilgilerin doğruluğunu
Firmayı temsile yetkililerin
Adı
soyadı ünvanı ve imzası
b)
Bir Önceki Yil Piyasaya Sürülen Toplam Ambalaj Miktari (Kg.)
|
SATIŞ AMBALAJI (KG) |
DIŞ AMBALAJ (KG) |
NAKLİYE AMBALAJI (KG) |
|
5,10 ve 15 inci sütunların toplamı |
|||||||||||||
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
|||
|
AMBALAJIN
CİNSİ |
Yurt içinden temin |
İthalat |
İhracat |
Tekrar kullanılan |
Yurt içinde piyasaya sürülen |
Yurt içinden temin edilen |
İthalat |
İhracat |
Tekrar kullanılan |
Yurt içinde piyasaya sürülen |
Yurt içinden temin |
İthalat |
İhracat |
Tekrar kullanılan |
Yurt içinde piyasaya sürülen |
Stok edilen ambalaj ([4]) |
Toplam
yurt içinde piyasaya sürülen ambalaj |
PLASTİK |
PET |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
PE |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
PVC |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
PP |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
PS |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
TOPLAM |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
METAL |
Çelik/ Teneke |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ALÜ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
TOPLAM |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
KOMPOZİT |
Plastik ağırlıklı |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kağıt/ karton ağırlıklı |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Metal ağırlıklı |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
KAĞIT KARTON |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
AHŞAP |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
c)
Piyasaya Sürülen Ambalajlarin Temin Edildiği Yerlere Ait Bilgiler
Ambalajın satın alındığı firma |
Ambalaj malzemesinin cinsi |
Satın alınan ambalaj miktarı (Kg) |
Piyasaya sürülen ambalaj miktarı (Kg) |
|
Adı |
Adresi |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ek-6/A
Toplama
Ayırma Tesisleri İçin Yapılacak Lisans Başvuru
Dosyasında
Bulunması Gereken Bilgi ve Belgeler
1) Lisans başvuru dosyası
bilgisayar ortamında doldurularak bir dilekçe ekinde gönderilmelidir.
Tesis adı |
|
Adres |
|
Telefon |
|
Faks |
|
Elektronik posta adresi |
|
Çevre sorumlusunun adı ve soyadı |
|
Tesisin işletmeye açılacağı/açıldığı tarih |
|
Tesisin kapalı alanı (m2) |
|
Tesisin açık alanı (m2) |
|
Tesisin toplam alanı (m2) |
|
Tesis sahibinin /
ortaklarının |
|
Adı, Soyadı |
|
Adresi |
|
Telefonu |
|
Faksı |
|
Elektronik posta adresi |
|
Tesis işletmecisinin |
|
Adı, Soyadı |
|
Adresi |
|
Telefonu |
|
Faksı |
|
Elektronik posta adresi |
|
Başvuru raporunu hazırlayan
kişi/kuruluşun |
|
Adı, Soyadı (veya unvanı) |
|
Adresi |
|
Telefonu |
|
Faksı |
|
2) İkinci şahıslar tarafından hazırlanan dosyalar için
vekalet verildiğine dair belge lisans başvuru dosyasında yer alır.
3)Tesise ait vaziyet planı ile tesisin ve kullanılan
makine ve ekipmanların farklı açılardan çekilmiş fotoğrafları başvuru
dosyasında yer alır.
4) Tesiste gerçekleştirilen faaliyet ile ilgili iş
akım şeması verilerek, bu şema doğrultusunda tesisin faaliyeti detaylı olarak
açıklanır.
5) Tesiste işlenecek ambalaj atıklarının cinsleri ve
tahmini yıllık miktarları aşağıda yer alan tabloya göre detaylı olarak
belirtilir, geriye dönük olarak son üç aylık döneme ait toplanan ambalaj
atıklarına ilişkin bilgiler, alındığı yerler ve miktarlarına ilişkin bilgiler
açıklanır.
Ambalajın
Cinsi |
Ambalaj
Miktarı (Ton/Yıl) |
|
Ambalajın
Cinsi |
Ambalaj
Miktarı (Ton/Yıl) |
PLASTİK |
|
|
KOMPOZİT |
|
·
PET |
|
|
·
Plastik
ağırlıklı |
|
·
PE |
|
|
·
Kağıt/karton
ağırlıklı |
|
·
PP |
|
|
·
Metal
ağırlıklı |
|
·
PS |
|
|
KAĞIT/KARTON |
|
·
PC |
|
|
·
Kağıt/Karton |
|
METAL |
|
|
·
İçecek
kutusu |
|
·
Çelik
|
|
|
|
|