OZON TABAKASINI İNCELTEN
MADDELERE DAİR MONTREAL PROTOKOLU
Bu Protokol, 6 Haziran 1990 tarihli ve 3656 sayılı Kanunla onaylanarak,
8 Eylül 1990 tarih ve 20629 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.
Bu Protokol'a Taraf Olan
Devletler,
Ozon Tabakasının Korunmasına
ilişkin Viyana Sözleşmesine Taraf Devletler olarak,
Bu Sözleşme uyarınca, insan
sağlığını ve çevreyi, ozon tabakasını değiştiren ya da değiştirme olasılığı
bulunan insan faaliyetlerinin yarattığı veya yaratabileceği olumsuz etkilere
karşı korumak için gerekli önlemleri almakla yükümlü olduklarını akılda
tutarak,
Bazı maddelerin dünya çapında
yayılmasının ozon tabakasını bariz bir şekilde tüketebileceğinin veya insan
sağlığı ve çevre üzerinde olumsuz etkiler yaratabilecek şekilde
değiştirebileceğinin farkında olarak,
Bu maddelerin yayılmalarının
iklim üzerindeki potansiyel etkilerinin bilincinde olarak,
Ozon tabakasını tükenmeye
karşı korumak için alınacak önlemlerin, ekonomik ve teknik imkanlar
elverdiğince bilimsel bilgilere dayandırılması gerektiğini bilerek,
Ozon tabakasını tüketen
maddeleri bilimsel gelişmelere, ekonomik ve teknik imkanlara bağlı olarak ve
gelişme yolundaki ülkelerin gelişmeye olan ihtiyaçlarını akılda tutarak ortadan
kaldırmayı nihai hedef olarak benimseyip, bu maddelerin dünya üzerindeki
yayılmalarını adil bir şekilde kontrol edebilmek için gerekli tedbirleri alarak
ozon tabakasını korumaya kararlı olarak,
Gelişme yolundaki ülkelerin
bu maddelere ilişkin taleplerinin karşılanabilmesi için ek maddi kaynaklar ve
uygun teknolojilere ulaşma olanaklarını da içeren özel koşullar gerektiğini,
bunun için gerekli fonların büyüklüğünün tahmin edilebileceğini akılda tutarak
ve fonların bilimsel olarak ortaya konulan ozon tabakasının incelmesi
probleminin ve bunun zararlı etkileriyle dünyanın mücadele edebilme gücünde
önemli değişiklikler yapacağını hatırlatarak,
Bazı kloroflorokarbonların
emisyonlarını kontrol altına almak için ulusal
ve bölgesel düzeyde şimdiden bazı önlemlerin alınmış olduğunu
kaydederek,
Ozon tabakasını tüketen
maddelerin yayılmalarının azaltılması ve kontrol edilmesine alınmasına
yönelik alternatif teknolojilerin araştırılması, geliştirilmesi ve transferinde
gelişme yolundaki ülkelerin ihtiyaçlarını da gözönüne alacak şekilde
uluslararası işbirliğini artırmanın önemini dikkate alarak,
AŞAĞIDAKİ KARARLARI ALMIŞLARDIR:
MADDE 1 - TANIMLAR
Bu Protokolde adı geçen:
1. "Sözleşme" 22
Mayıs 1985'de kabul edilen Ozon Tabakasının Korunmasına İlişkin Viyana Sözleşmesi,
2. "Taraflar" başka
bir yerde aksi belirtilmediği sürece, bu Protokole Taraf olan devletler,
3. "Sekreterya"
Sözleşmenin Sekreteryası,
4. (Değişik: 8.8.1995-95/7184
s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Kontrol Altındaki Madde ister tek
başına, isterse karışım halinde bulunsun, bu Protokol'un Ek A, Ek B, Ek C veya
Ek E'sinde sıralanan herhangi bir maddedir.
Bu tanım ilgili ek'de belirtilmediği sürece, bu maddelerin izomerlerini
kapsar, ancak bu maddenin depolanması ve taşınması sırasında kullanılan
kaptakinden başka, üretimi yapılmış bir ürünün içinde bulunan herhangi bir
kontrol altındaki madde veya karışımını tanımlamakta kullanılmaz.
5. "Üretim"
üretilen kontrol altındaki maddenin miktarından Taraflarca tespit edilecek
teknolojiler yoluyla ortadan kaldırılan madde miktarının ve kimyasal bir işlem yoluyla diğer kimyasal
maddelerin üretiminde tamamen kullanılan miktarın çıkarılmasıyla elde edilen
miktardır. Yeniden işlenen ve tekrar kullanılan miktarlar "üretim"
olarak değerlendirilme-yecektir.
6. "Tüketim"
kontrol altındaki maddelerin üretimi artı ithalatı eksi ihracatı,
7. "Hesaplanan
Seviyeler" 3. Madde uyarınca belirlenecek üretim, ithalat, ihracat,
tüketim seviyeleri,
8. "Sınai
rasyonelleşme" ekonomik verimliliğe ulaşma veya arzda tesislerin kapanması
sonucu ortaya çıkması beklenen yetersizliklere çözüm bulunabilmesi amacıyla taraflardan birinin hesaplanmış
üretim seviyesinin tamamen ya da kısmen bir diğer tarafa aktarılması
demektir.
9. (8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri ile
iptal edilmiştir) (*1)
MADDE 2 - KONTROL ÖNLEMLERİ
1. Tarafların her biri bu Protokolün yürürlüğe giriş tarihini takip
eden yedinci ayın ilk gününden itibaren başlayacak oniki aylık dönemde, ve
bundan sonra gelecek her oniki aylık dönemde, Ek A Grup I'de sıralanan kontrol
altındaki maddelerin hesaplanmış tüketim seviyelerinin, kendilerinin 1986 için hesaplanmış tüketim seviyelerini
aşmamasını temin edeceklerdir. Aynı dönemin sonunda, bu maddelerden birini ya
da daha çoğunu üreten Taraflardan her biri bu maddelerin kendileri için
hesaplanmış üretim seviyesinin, 1986 için hesaplanmış üretim seviyesini
aşmamasını temin edeceklerdir; bu seviye 1986 seviyesinin yüzde onundan daha
fazla artmamış ise bu son durum istisna teşkil edecektir. Bu artışa ancak 5.
Madde uyarınca faaliyet gösteren
Tarafların temel iç taleplerini karşılamak veya Taraflar arasında sınai
rasyonelleşmeyi tesis etmek için izin verilebilecektir.
2. Tarafların her biri, bu Protokolün yürürlüğe giriş tarihini takip
eden otuzyedinci ayın ilk gününden
itibaren başlayacak oniki aylık dönemde ve bundan sonra gelecek her oniki aylık
dönemde Ek A Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin hesaplanmış
tüketim seviyelerinin kendilerinin 1986 için hesaplanmış tüketim seviyelerini
aşmamasını temin edeceklerdir. Bu madedlerden birini ya da daha çoğunu üreten
Tarafların her biri, bu maddelerin kendileri için hesaplanmış üretim
seviyesinin, 1986 için hesaplanmış üretim seviyesini aşmamasını temin
edeceklerdir; bu seviye 1986 seviyesinin yüzde onundan daha fazla artmamış ise
bu son durum istisna teşkil edecektir. Bu artışa ancak 5. Madde uyarınca
faaliyet gösteren Tarafların temel iç taleplerini karşılamak veya Taraflar
arasında sınai rasyonelleşmeyi tesis etmek için izin verilebilecektir. Bu
önlemlerin uygulama mekanizmaları Taraflarca ilk bilimsel değerlendirmeyi
izleyen birinci toplantıda tespit edilecektir.
3. Tarafların her biri 1 Temmuz 1993 ile 30 Haziran 1994 arasındaki
dönemde ve bundan sonraki her oniki aylık dönemde Ek A Grup I'de sıralanan
kontrol altındaki maddelere ait kendi hesaplanmış tüketim seviyelerinin yılda,
1986 seviyesinin yüzde seksenini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddelerden
bir ya da daha fazlasını üreten Tarafların her biri bu maddelerin üretimi için
kendi hesaplanmış üretim seviyelerinin aynı süreler içinde 1986 yılındaki
hesaplanmış üretim seviyelerinin yıllık yüzde seksenini aşmamasını temin
edecektir.
Bununla birlikte, 5. Maddeye uygun olarak faaliyet gösteren
Taraf devletlerin temel iç taleplerini karşılamak amacıyla veya Taraflar
arasında sınai rasyonelleşmeyi tesis
edebilmek için, hesaplanmış üretim seviyelerinin 1986'daki hesaplanmış üretim
seviyelerini en fazla yüzde on aşacak şekilde yükselmesine izin
verilebilecektir.
4. Tarafların her biri 1 Temmuz 1998 ile 30 Haziran 1999 tarihleri
arasındaki dönemde ve bundan sonraki her oniki aylık dönemde, Ek A Grup I'de
sıralanan kontrol altındaki maddeler için hesaplanmış tüketim seviyelerinin,
1986'da hesaplanan tüketim seviyesini yıllık olarak yüzde elliden fazla
aşmamasını temin edeceklerdir.
Bu maddelerden birini ya da
daha fazlasını üreten her Taraf Devlet, aynı
dönem içerisinde bu maddeler için hesaplanan üretim seviyesinin, 1986'da
hesaplanmış üretim seviyesini yüzde elliden fazla aşmamasını temin edecektir.
Bununla birlikte 5. Madde uyarınca faaliyet gösteren Taraf Devletlerin temel iç
taleplerinin karşılanması amacıyla veya Taraflar arasında sınai rasyonelleşmeyi
tesis edebilmek için, hesaplanmış üretim seviyesinin 1986 için hesaplanmış
üretim seviyesini en fazla yüzde onbeş aşacak şekilde yükselmesine izin
verilebilecektir. Taraflar bu maddelerin Taraflar için hesaplanmış tüketim
seviyelerinin en az üçte ikisini temsil edenlerin katıldığı ve oy kullandığı bir
toplantıda üçte iki çoğunlukla aksi kabul edilmediği sürece bu fıkra yürürlükte
kalacaktır. Bu karar 6. Maddede belirtilen değerlendirmeler çerçevesinde ele
alınacak ve hükme bağlanacaktır.
5. Tarafların herhangi biri, bir veya daha fazla kontrol dönemlerinde
Madde 2 A'dan 2 E'ye ve Madde 2H'ye kadar olan maddelerde belirtilen kendisine
ait hesaplanmış üretim seviyesinin bir
bölümünü diğer bir taraf devlete devredebilir, ancak ilgili Taraf Devletlerin
hesaplanan toplam bileşik üretim seviyeleri bu maddelerde belirtilen sınırları
aşmamalıdır. Böyle bir devri, ilgili Tarafların her birince, bu devrin şartları
ve uygulanacağı dönem de belirtilecek biçimde Sekreterya'ya bildirilecektir.
(1) - ("Madde 2H'de" ibaresi
8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri ile eklenmiştir).
5. (Ek fıkra: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) 5. Maddenin 1. fıkrası uyarınca faaliyet göstermeyen herhangi
bir Taraf devlet, bir veya daha fazla kontrol dönemlerinde, Madde 2 F'de
belirtilen kendisine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin bir bölümünü diğer bir
tarafa devredebilir, ancak kendisine ait hesaplanmış tüketim seviyesini
devredecek tarafın Ek A Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelere ilişkin
1989 yılı için kendisine ait kişi başına hesaplanmış tüketim seviyesi 0.25 kg'ı
ve ilgili tarafların hesaplanan toplam bileşik tüketim seviyeleri Madde 2 F'de
belirtilen sınırları aşamaz. Böyle bir tüketim devri, ilgili tarafların her
birince, bu devrin şartları ve uygulanacağı dönem de belirtilecek biçimde
Sekreterya'ya bildirilecektir.
6. 5. Madde uyarınca
faaliyet göstermeyen ve Ek A veya Ek B'deki kontrol altındaki maddelerin
üretildiği tesislerin inşaatına başlamış bulunan veya 16 Eylül 1987'den önce
böyle tesisler için anlaşma yapmış olan ve bunu 1 Ocak 1987'den önce ulusal
mevzuatına geçirmiş bulunan herhangi bir Taraf devlet, 1986 için hesaplanmış
üretim seviyesini belirlerken bu tesislerin üretimini kendi 1986 üretimine ilave edebilir, ancak bu tesislerin 31
Aralık 1990 tarihinde tamamlanacak olması ve söz konusu tesislerin bu Taraf
devletin hesaplanmış kontrol altında madde tüketim seviyesini yılda kişi başına
0.5 kg'dan daha fazla arttırmaması gerekmektedir.
7. 5. fıkra uyarınca yapılan herhangi bir üretim devri veya 6. fıkra
uyarınca üretime yapılan herhangi bir ekleme, devir ya da ekleme
işleminden daha sonra olmamak üzere
Sekreteryaya iletilecektir.
8. (a) Sözleşmenin 1 (6) Maddesinde tanımlanan bir bölgesel ekonomik
bütünleşme örgütüne üye olan Taraf Devletler bu madde ve Madde 2 A'dan Madde
2H'ye kadar olan maddelerin tüketimle ilgili yükümlülüklerini ortaklaşa olarak
yerine getirmeye karar veribilirler, ancak toplam hesaplanmış tüketim
seviyeleri bu madde ve Madde 2 A'dan Madde 2 E'ye kadar olan maddelerde
belirtilen seviyeleri aşmamalıdır.
(b) Bu türden herhangi bir anlaşmaya giren Taraflar, anlaşmada söz
konusu olan tüketim azalmasının yürürlüğe giriş tarihinden daha önce
Sekreteryayı bu anlaşmanın koşullarından haberdar edeceklerdir.
(c) Bu tür bir anlaşma ancak
söz konusu bölgesel ekonomik bütünleşme örgütüne üye tüm devletler ve örgütün
kendisi Protokole Taraf iseler ve bu uygulama biçimini Sekreteryaya
bildirdilerse geçerli olacaktır.
9. (a) Taraflar 6. Maddede belirtilen değerlendirmeleri esas alarak
aşağıdaki hususlarda karar alabileceklerdir:
(i) (Değişik: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) Ek A, Ek B, Ek C ve/veya Ek B'de belirtilen ozon tüketme
potansiyellerinde değişiklik yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa bu değişikliklerin
neler olduğu,
(ii) Kontrol altındaki maddelerin üretim veya tüketimlerinde yeni
değişiklikler ve indirimler yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa bu değişiklik ve
indirimlerin kapsam, miktar ve zamanlamaları,
(b) Bu tür değişiklik
önerileri, görüşülecekleri Taraf Devletler toplantısından en az altı ay önce
Sekreterya tarafından Taraflara iletilecektir.
(c) Bu kararların alınması sırasında Taraflar uzlaşma sağlamak
hususunda tüm gayretlerini göstereceklerdir. Uzlaşma sağlama yolunda tüm
çabalar karşılıksız kaldığı ve anlaşmaya varılamadığı takdirde, Protokol'un 5.
Maddesinin 1. paragrafına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler’in
çoğunluğunun bulunduğu ve oy kullandığı ve bu paragrafa uygun faaliyet
göstermeyen Taraf Devletlerin çoğunluğunun bulunduğu ve oy kullandığı bir
toplantıda oyların üçte ikisi ile bu kararlar alınacaktır.
(d) Tarafların tümü için bağlayıcı
olacak olan bu kararlar, Depoziter ülke
tarafından taraflara iletilecektir. Bu kararlar aksi belirtilmediği
sürece, Depoziter devlet tarafından bildirildikleri tarihten itibaren altı ay
geçtikten sonra yürürlüğe gireceklerdir.
10. (a) Bu Protokolün 6. Maddesinde belitilen değerlendirmelere
dayanarak ve Sözleşmenin 9. Maddede
açıklanan prosedür çerçevesinde Taraflar aşağıdaki hususlarda karar
alabilirler:
(i) Bu Protokolün eklerinden herhangi birine bu maddelerden herhangi
birinineklenmesi veya çıkartılması, bu yapılacaksa hangi maddeler olduğunun
tespiti.
(ii) Bu maddeler için uygulanacak kontrol önlemlerinin mekanizması,
kapsamı ve zamanlaması.
b) Sözkonusu kararlar Toplantıda mevcut bulunan ve oy kullanan
Tarafların üçte ikisinin oylarıyla kabul edildiği takdirde yürürlüğe
gireceklerdir.
11. Taraflar, bu Madde ve Madde 2 A'dan 2 H'ye kadar olan maddelerde
belirtilen hükümlerle sınırlı kalmaksızın, bu Madde ve Madde 2 A'dan 2 E'ye
kadar olan maddelerin gerekli kıldığından daha sıkı önlemler alabilirler.
Madde 2 C: Diğer Tamamen
Halojenlenmiş CFC'ler
1. Tarafların her biri 1 Ocak 1993 tarihinden itibaren başlayan 12
aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup I'de
sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim
seviyelerinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin %
80'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddelerin bir veya daha fazlasını
üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddelerin
kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyelerinin yılda, 1989'da kendilerine ait
hesaplanmış üretim seviyesinin % 80'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak,
Protokol'un 5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların
temel iç ihtiyaçlarının karşılanması
amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u
kadar aşılabilir.
2. Tarafların her biri 1 Ocak 1997 tarihinden itibaren başlayan 12
aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup I'de
sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim
seviyelerinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin %
15'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddelerin bir veya daha fazlasını
üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddelerin
kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyelerinin yılda, 1989'da kendilerine ait
hesaplanmış üretim seviyesinin % 15'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak,
Protokol'un 5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların
temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait
hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.
3. Tarafların her biri 1 Ocak 2000 tarihinden itibaren başlayan 12
aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup I'de
sıralanan Kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim
seviyelerinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddelerin bir veya daha fazlasını üreten taraf ülkelerin her
biri aynı dönemler dahilinde bu maddelerin kendilerine ait hesaplanmış üretim
seviyelerinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5.
Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde
faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması
amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin %
15'i kadar aşılabilir.
Madde 2 D: Karbon
Tetraklor
1. Tarafların her biri 1 Ocak 1995 tarihinden itibaren başlayan 12
aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup II'deki
kontrol altındaki maddenin kendilerine
ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış
tüketim seviyesinin % 15'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten
taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddenin kendilerine ait
hesaplanmış üretim seviyesinin yılda 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim
seviyesinin % 15'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak Protokol'un 5.
maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç
ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait
hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.
2. Tarafların her biri 1 Ocak 2000 tarihinden itibaren başlayan 12
aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 dönemde, Ek B Grup II'deki kontrol
altındaki maddenin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin sıfırı
aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten taraf ülkelerin her biri aynı
dönemler dahilinde, bu maddenin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin
sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5. Maddesinin 1.
fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının
karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim
seviyesinin % 15'i kadar aşılabilir.
Madde 2 E: 1,1,1- Trikloretan
(Metil Kloroform) 1. Tarafların her biri 1 Ocak 1993 tarihinde itibaren
başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 dönemde, Ek B Grup
III'deki kontrol altındaki maddenin kendilerine ait hesaplanmış tüketim
seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine
ait hesaplanmış tüketim seviyesini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi
üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddenin kendilerine
ait hesaplanmış üretim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış
üretim seviyesini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5.
Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının
karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim
seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.
2. Tarafların her biri 1 Ocak 1995 tarihinden itibaren başlayan 12
aylık dönem ve daha onra gelecek her 12
dönemde, Ek B Grup III'deki kontrol altındaki maddenin kendilerine ait
hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış
tüketim seviyesinin % 70'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten
Taraf ülkelerin herbiri aynı dönemler
dahilinde bu maddenin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin
yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 70'ini
aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5. Maddesinin 1. fıkrası
çerçevesinde faaliyet gösteren
tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da
kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.
3. Tarafların her biri 1 Ocak 2000 tarihinden itibaren başlayan 12
aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup III'deki
kontrol altındaki maddenin kendilerine
ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış
tüketim seviyesinin % 30'unu aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten
taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde, bu maddenin kendilerine ait
hesaplanmış üretim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış
üretim seviyesinin % 30'unu aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un
5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç
ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait
hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.
4. Tarafların her biri 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren başlayan 12
aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup III'deki
kontrol altındaki maddenin kendilerine
ait hesaplanmış tüketim seviyesinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Bu
maddeyi üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddenin
kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin sıfırı aşmamasını temin
edeceklerdir. Ancak, Protorol'un 5. maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet
gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit,
1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 15'i kadar
aşılabilir.
5. Taraflar 1992 yılında bu Maddede belirtilenden daha hızlı bir
azaltma programının uygulanabilirliğini gözden geçireceklerdir.
Madde 2 F: (Ek:
8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri)
Hidrokoloflorokarbonlar 1. Tarafların
her biri 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra
gelecek her 12 aylık dönemde; Ek C Grup I'da sıralanan kontrol altındaki
maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda:
a) Ek A Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin 1989'da
kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin % 3.1'inin, ve
b) Ek C Grup I'de sıralanan
kontrol altındaki maddelerin 1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim
seviyesinin toplamını aşmamasını temin
edeceklerdir.
2. Tarafların her biri 1
Ocak 2004 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her
12 aylık dönemde; Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin
kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyelerinin yılda, bu Maddenin 1.
fıkrasında belirtilen toplamın % 65'ini aşmamasını temin edeceklerdir.
3. Tarafların her biri 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren başlayan 12
aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde; Ek C Grup I'de
sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim
seviyesinin yılda, bu Maddenin 1.
fıkrasında belirtilen toplamın % 35'ini aşmamasını temin edeceklerdir.
4. Tarafların her biri 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren başlayan 12
aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde; Ek C Grup I'de
sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim
seviyesinin yılda, bu Maddenin 1. fıkrasında belirtilen toplamın % 10'unu
aşmamasını temin edeceklerdir.
5. Tarafların her biri 1 Ocak
2020 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12
aylık dönemde; Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin
kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda, bu Maddenin 1.
fıkrasında belirtilen toplamın % 0.5'ini aşmamasını temin edeceklerdir.
6. Tarafların her biri 1
Ocak 2030 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her
12 aylık dönemde; Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin
kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyelerinin sıfırı aşmamasını temin
edeceklerdir.
7. Tarafların her biri 1
Ocak 1996 tarihinden itibaren:
a) Ek C Grup I'de sıralanın
kontrol altındaki maddelerin kullanımını çevre açısından daha uygun altenatif
madde veya teknolojilerin bulunamadığı uygulamalarla sınırlı tutulmasını,
b) Ek C Grup I'de sıralanan
kontrol altındaki maddelerin kullanımının insan yaşamı veya insan sağlığının
korunması için olan ender durumların dışında, şu anda Ek A, Ek B ve Ek C'de
sıralanan kontrol altındaki maddelerle karşılanan uygulama alanlarının dışında
olmamasını, ve
c) Ek C Grup I'de sıralanan
kontrol altındaki maddelerin kullanımının diğer çevresel, güvenlik ve ekonomik
düşünceleri karşılamaya ek olarak ozon tabakasının incelmesini en aza
indirgeyecek biçimde seçilmesini, temin etmek için gayret göstereceklerdir.
Madde 2 G: (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) Hidrobromoflorokarbonlar
Tarafların her biri 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık
döenem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde Ek C Grup II'de sıralanan
kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim
seviyesinin sıfırı aşmamasını temin
edeceklerdir. Bu maddeleri üreten tarafların herbiri aynı dönemler dahilinde bu maddelerin kendileri için hesaplanmış
üretim seviyelerinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Bu fıkra Tarafların
kararı ile izin verilecek ve Taraflarca zorunlu olarak kabul edilen
kullanımları karşılamak için gerekli üretim ve tüketim seviyelerinin dışında
kalan üretim ve tüketim seviyelerine
uygulanacaktır.
Madde 2 H: (Ek:
8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Metil Bromür Tarafların her biri 1 Ocak 1995'den itibaren
başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek E'de yer
alan kontrol altındaki maddenin hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda,
kendilerinin 1991 için hesaplanmış tüketim seviyesini aşmamasını temin
edeceklerdir. Bu maddeyi üreten tarafların her biri aynı dönemler dahilinde bu
maddenin hesaplanmış üretim seviyesinin yılda, 1991'de kendilerine ait
hesaplanmış üretim seviyesini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokolun
5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç
ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1991'de kendilerine ait
hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir. Bu Madde altındaki
hesaplanmış tüketim ve üretim seviyeleri karantina ve gemi yükleme öncesi
uygulamalar için kullanılan miktarları içermeyecektir.
MADDE 3 - KONTROL SEVİYELERİNİN HESAPLANMASI
(Değişik: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) 2. Madde 2 A'dan 2 H'ye kadar olan maddeler ve 5. Maddelerin
uygulanması amacıyla Tarafların her biri, Ek A, Ek B, Ek C veya Ek E'de belirtilen
her Grup için aşağıda belirtilen hesaplanmış seviyeleri
belirleyeceklerdir:
(a) Üretim İçin
(i) Kontrol altındaki maddelerden herbirisine ait kendi yıllık üretim
miktarını Ek A, Ek B, Ek C veya Ek E 'de buna karşı gelen ozon tüketim
potansiyeliyle çarparak, ve
(ii) Elde edilen sayıları her bir grup içinde toplayarak,
(b) İthalat ve ihracat miktarları için üstte (a) bendinde belirtilen
işlem tersine işletilerek, ve
(c) Tüketim için ise yukarıda (a) ve (b) bentlerinde belirtilen şekilde
hesaplanmış bulunan rakamlardan üretim ve ithalat rakamlarını birbiriyle
toplayıp elde edilen rakamdan ihracat rakamını çıkartarak hesaplama
yapılacaktır. Ancak, 1 Ocak 1993'den itibaren, ihracatta bulunan bir Tarafa ait
tüketim seviyesi hesaplanırken ihracat miktarı çıkartılamayacaktır.
MADDE 4 - TARAF OLMAYAN DEVLETLERLE YAPILAN TİCARETİN KONTROLÜ
1. Tarafların her biri 1 Ocak 1990 tarihinden itibaren, bu Protokol'e
taraf olmayan herhangi bir devletten Ek A'da sıralanan kontrol altındaki
maddelerin ithal edilmesini yasaklayacaktır.
1. Tekrar - Tarafların her biri bu fıkranın yürürlüğe girmesinden
sonraki bir yıl içerisinde bu
Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten, Ek B'de sıralanan kontrol
altındaki maddelerin ithal edilmesini yasaklayacaktır.
1. 2. Tekrar - (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) Tarafların her biri bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki 1
yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten, Ek C Grup
II'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin ithal edilmesini
yasaklayacaktır.
2. Tarafların her biri 1 Ocak 1993 tarihinden itibaren, bu Protokol'e
taraf olmayan herhangi bir devlete Ek A'da sıralanan kontrol altındaki
maddelerin ihraç edilmesini yasaklayacaktır.
2. Tekrar - Tarafların her biri, bu fıkranın yürürlüğe girmesinden
sonraki bir yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devlete Ek
B'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin ihraç edilmesini
yasaklayacaktır.
2. 2. Tekrar - (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) Tarafların her biri bu fıkranın yürürlüğe girmesinden 1
yıl sonra bu Protokol'e taraf olmayan
devletlere Ek C Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin ihracını
yasaklayacaktır.
3. Taraflar 1 Ocak 1992'ye kadar, Sözleşme'nin 10. Maddesinde
belirtilen işlemlere uygun olarak Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddeleri
içeren ürünler listesini bir Ek halinde hazırlayacaklardır. Bu Ek'e prosedüre
uygun bir şekilde itiraz etmeyen tüm Taraf Devletler söz konusu Ek'in yürürlüğe
girmesinden sonraki bir yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten söz konusu ürünlerin ithal
edilmesini yasaklayacaklardır.
3. Tekrar - Taraflar bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki üç yıl
içerisinde Sözleşme'nin 10. Maddesinde belirtilen işlemlere uygun olarak, Ek
B'de sıralanan kontrol altındaki maddeleri içeren ürünlerin listesini bir Ek
halinde hazırlayacaklardır. Bu Ek'e prosedüre uygun bir şekilde itiraz etmeyen
tüm Taraf Devletler, söz konusu Ek'in yürürlüğe girmesinden sonraki bir yıl
içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten söz konusu ürünlerin
ithal edilmesini yasaklayacaklardır.
3. 2. Tekrar - (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) Taraflar bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki üç yıl
içerisinde Sözleşmenin 10. Maddesinde belirtilen işlemlere uygun olarak, Ek C
Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddeleri içeren ürünlerin listesini bir
Ek halinde hazırlayacaklardır. Bu Ek'e prosedüre uygun bir biçimde itiraz
etmeyen tüm Taraf Devletler; söz konusu Ek'in yürürlüğe girmesinden sonraki bir
yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten söz konusu
ürünlerin ithal edilmesini yasaklayacaklardır.
4. Taraflar 1 Ocak 1994'e kadar bu Protokol'e taraf olmayan
devletlerden Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddeler ile üretilen fakat bu
maddeleri içermeyen ürünlerin ithalinin yasaklanmasının veya kısıtlanmasının
mümkün olup olmadığını tespit edeceklerdir. Mümkün görüldüğü takdirde taraflar
Sözleşme'nin 10. Maddesinde belirtilen işlemlere uygun olarak bu tür ürünleri
belirten bir Ek hazırlayacaklardır. Bu Ek'e prosedüre uygun bir şekilde itiraz
etmeyen tüm Taraf Devletler, söz konusu Ek'in yürürlüğe girmesinden sonraki bir
yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten söz konusu ürünlerin
ithal edilmesini yasaklayacaklardır.
4. Tekrar - Taraflar bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki beş
yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan devletlerden Ek B'de sıralanan
kontrol altındaki maddeler ile üretilen fakat bu maddeleri içermeyen ürünlerin
ithalinin yasaklanmasının veya kısıtlanmasının mümkün olup olmadığını
tespit edeceklerdir. Mümkün görüldüğü
takdirde, taraflar Sözleşme'nin 10. Maddesinde belirtilen işlemlere uygun
olarak bu tür ürünleri belirten bir Ek hazırlayacaklardır. Bu Ek'e prosedüre
uygun bir şekilde itiraz etmeyen tüm Taraf Devletler, söz konusu Ek'in
yürürlüğe girmesinden sonraki bir yıl içerisinde, bu Protokol'e taraf olmayan
herhangi bir devletten söz konusu ürünlerin ithal edilmesini yasaklayacak veya
kısıtlayacaklardır.
4. 2. Tekrar - (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) Taraflar, bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki 1 yıl
içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan devletlerden Ek C Grup II'de sıralanan
kontrol altındaki maddelerle üretilen fakat bu maddeleri içermeyen ürünlerin
ithalinin yasaklanmasının veya kısıtlanmasının mümkün olup olmadığını tesbit
edeceklerdir. Mümkün görüldüğü takdirde Taraflar Sözleşmenin 10. Maddesinde
belirtilen işlemlere uygun olarak bu ürünleri belirten bir Ek
hazırlayacaklardır. Ek prosedüre uygun
şekilde itiraz etmeyen tüm Taraf Devletler, söz konusu Ek'in yürürlüğe
girmesinden sonraki bir yıl içerisinde, bu Protokole taraf olmayan herhangi bir
devletten söz konusu ürünlerin ithal
edilmesini yasaklayacak veya kısıtlayacaklardır.
(1) 5. Tarafların her biri, bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir
devlete Ek A ve Ek B ve Ek C Grup II'deki kontrol altındaki maddelerin
üretiminde kullanılan ve üretimde bu maddeleri kullanan teknolojilerin ihraç
edilmesinin önüne geçebilmek için uygun olan tüm aşamaları taahhüt eder.
(1) 6. Taraflar bu Protokole taraf olmayan herhangi bir devlete, Ek A
ve Ek B ve Ek C Grup II'deki kontrol altındaki maddelerin üretilmesini imkan
dahiline getirecek ürünlerin,
ekipmanın, tesislerin veya teknolojilerin ihracını sağlayabilecek ödenek,
yardım, kredi, garanti ya da sigorta programlarının temininden
kaçınacaklardır.
(1) 7. 5. ve 6. fıkralar kontrol altına alınan maddelerin muhafazasını,
geri kazanılmasını, yeniden işlenmesini veya bertaraf edilmesini mümkün kılan,
alternatif maddelerin geliştirilmesini hızlandıran veya Ek A ve Ek B ve Ek C
Grup II'deki kontrol altındaki maddelerin yayılmalarının azalmasına katkıda
bulunan ürünlere, ekipmana, tesislere ve teknolojilere uygulanmayacaktır.
(1) Fıkralarda geçen, "Kontrol Altındaki Maddelerin" ibaresi
8.8.1995- 95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri ile "Ek A ve Ek
B ve Ek C Grup II'deki kontrol
altındaki maddelerin" olarak değiştirilmiştir.
8. (Değişik: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) Tarafların bir toplantısında bu Protokol'e taraf olmayan
herhangi bir devletin bu maddeye, Madde 2, Madde 2 A'dan 2 E'ye ve Madde 2G'ye
kadarki maddelere tümüyle uyduğu tespit edildiği ve bu devlet 7. Maddede
belirtilen verileri sunduğu takdirde, bu maddenin hükümleriyle sınırlı kalınmaksızın
söz konusu devletle bu Maddenin 1'den 4 2. Tekrar'a kadarki fıkralarda
belirtilen ithalat ve ihracatın yapılmasına izin verilebilir. (*2)
9. Bu maddenin amaçları çerçevesinde "Bu Protokol'e Taraf
Olmayan Devlet" terimi, kontrol
altındaki herhangi bir maddenin bu madde için belirlenen kontrol önlemleri
tarafından kısıtlanmasını kabul etmeyen bir devlet veya bölgesel ekonomik
bütünleşme örgütünü kapsayacaktır.
10. (Ek fıkra: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) Taraflar 1 Ocak 1996'ya kadar, Ek C Grup I ve Ek E'de sıralanan
kontrol altındaki maddelerin Protokol'e taraf olmayan devletlerle yapılacak
ticareti konusunda bu Maddede belirtilen önlemleri genişletmek için Protokol'de
değişiklik yapıp yapmama konusunu ele alacaklardır.
MADDE 5 - GELİŞME YOLUNDA ÜLKELERİN ÖZEL DURUMLARI
1. Gelişme yolundaki ülkelerden biri olan ve bu Protokolun kendisi
için yürürlüğe girdiği tarihte veya 1 Ocak 1999'a kadarki herhangi bir tarihte,
Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddelere ait kişi başına hesaplanmış
tüketim seviyesi yılda 0.3 kilogram'ın altında olan bir Taraf Devlet (Ek ibare:
8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) 29 Haziran 1990'da
Londra'da Taraflar II. Toplantısında kabul edilen ayarlamalar veya
değişikliklere getirilecek daha ileri ayarlamaların bu maddenin 8. fıkrasında
sözü edilen belirlemelerin yapılmasından sonra bu fıkra altında faaliyet
gösteren taraflara uygulanmak ve bu belirlemelerin sonuçlarına dayandırılmak
şartıyla, - temel iç talebini karşılayabilmek için Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar
olan maddelerde belirtilen kontrol önlemlerine uyma yükümlülüğünü bu maddelerde
belirtilen tarihlerden on yıl sonraya erteleyebilecektir.
1. Tekrar - (Ek fıkra: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) Taraflar 1 Ocak 1996'ya kadar; bu Maddenin 8. fıkrasında sözü
edilen belirlemeleri, 6. Maddeye uygun olarak yapılan değerlendirmeler ve diğer
ilgili bilgileri gözönünde bulundurarak, 2. Maddenin 9. fıkrasında açıklanan
prosedürle:
a) Madde 2 F'nin 1'den 6'ya kadarki fıkraları konusunda, bu Maddenin
1. fıkrası uyarınca faaliyet gösteren taraflara Ek C Grup I'de sıralanan
kontrol altındaki maddelerin tüketimi için baz alınacak yıl, ilk seviyeler,
kontrol programı ve azaltma tarihlerinin neler olacağına,
b) Madde 2 G konusunda, bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet
gösteren Taraf Devletler’e Ek C Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddeler
için hangi üretim ve tüketim azaltma tarihlerinin uygulanacağına, ve
c) Madde 2 H konusunda, bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet
gösteren taraflara uygulanacak EK E'de sıralanan kontrol altındaki maddelere
getirilecek kontrol önlemlerine baz alınacak yıl, ilk seviyeler ve üretim ve
tüketim için kontrol programının neler olacağına karar vereceklerdir.
2. Ancak bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren herhangi
bir taraf devletin Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddelere ait
hesaplanmış tüketim seviyesi yılda kişi başına 0.3 kilogramı, Ek B'de sıralanan
kontrol altındaki maddelere ait hesaplanmış tüketim seviyesi yılda kişi başına
0.2 kilogramı aşamayacaktır.
3. Bu Maddenin 1. fıkrasına
uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler, Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar olan
maddelerde belirtilen kontrol önlemlerini yerine getirirken:
a) Ek A'da sıralanan kontrol
altındaki maddeler için, kontrol önlemlerine
uygunluğunun tespitinde esas olmak üzere, 1995 ve 1997 yıllarını da
kapsayan döneme ait hesaplanmış tüketim seviyesi yıllık ortalamasını veya kişi
başına 0.3 kilogramlık hesaplanmış tüketim seviyesini (bunlardan hangisi daha
düşükse onu);
b) Ek B'de sıralanan kontrol altındaki maddeler için, kontrol
önlemlerine uygunluğunun tesbitinde esas olmak üzere, 1998 ve 2000 yıllarını da
kapsayan döneme ait hesaplanmış tüketim
seviyesi yıllık ortalamasını veya kişi başına
0.2 kilogramlık hesaplanmış tüketim seviyesini (bunlardan hangisi daha
düşük sonu) temel almak hakkına sahip olacaktır.
4. Bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler’den
herhangi biri, Madde 2 A'dan 2 H'ye kadar olan maddelerde belirtilen kontrol
önlemlerinin kendisi için yürürlüğe girmesinden önce, kontrol altındaki bu maddelerden yeterli miktarda elde
edemeyeceğini tespit ederse, bu durumu Sekreterya'ya bildirebilir. Sekreterya
derhal böyle bir bildirinin kopyasını
konunun gelecek toplantıda ele alınması ve uygun eylemlere karar
verilmesi için taraflara iletecektir.
5. Bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf
Devletler’in Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar olan maddelerde (Ek ibare:
8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) ve bu Maddenin 1.
Tekrar fıkrasına uygun olarak karar verilen Madde 2 F'den 2 H'ye kadar olan
Maddelerde - belirtilen kontrol önlemlerine uyma yükümlülüklerini yerine
getirebilme kapasitelerinin geliştirilmesi ve bu kontrol önlemlerinin söz
konusu Taraf Devletler’ce yerine getirilmesi; Madde 10'la sağlanan ekonomik
işbirliği ve Madde 10 A ile sağlanan teknoloji transferinin etkili bir biçimde
uygulanmasına bağlıdır.
6. Bu Maddenin 1. fıkrasına
uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler’in herhangi biri herhangi bir tarihte,
mümkün olan bütün tedbirleri almış olmasına rağmen Madde 10 ve Madde 10 A'nın
yetersiz yürütülmesinden dolayı, Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar olan Maddelerde
belirtilen yükümlülüklerin birini veya tümünü (Ek ibare: 8.8.1995-95/7184 s.
Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) , veya bu Maddenin 1. Tekrar fıkrasına
uygun olarak karar verilen Madde 2 F'den 2 H'ye kadarki Maddelerde belirtilen
yükümlülüklerin birini veya tümünü - yerine getiremediğini yazılı olarak
Sekreterya'ya bildirebilir. Sekreterya bu Maddenin 5. fıkrasını gözönüne
alarak, hemen bu bildirinin bir kopyasını gelecek toplantıda konunun
görüşülebilmesi ve uygun eylemlere karar verilebilmesi amacıyla taraflara
iletecektir.
7. Yukarıdaki 6. fıkrada sözü edilen uygun eylemlerin belirlendiği
taraflar toplantısı ile bildirinin yapıldığı tarih arasındaki dönem süresince
veya tarafların karar vereceği daha
ileriki bir dönem dahilinde; 8. Madde'de sözü edilen ve Protokol hükümlerine
uymadığı tespit edilen Taraf Devletler’e uygulanacak işlemler, bildiriyi yapan
taraf devlete uygulanmayacaktır.
8. 1995'den daha geç olmamak üzere bir Taraflar Toplantısı, bu
Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler’in, ekonomik
işbirliği ve onlara yapılacak teknoloji transferinin etkili uygulanmasını da
kapsayan durumlarını belirleyecek ve bu devletlere uygun kontrol önlemlerinin
programı hakkında gerekliliğine inanılan revizyonları kabul edecektir.
9. Bu Maddenin 4, 6 ve 7. fıkralarında bahsedilen tarafların
kararları; 10. Maddeyle belirlenen ve karar alınırken uygulanan prosedüre uygun
olarak alınacaktır.
MADDE 6 - KONTROL ÖNLEMLERİNİN
DEĞERLENDİRİLMESİ VE
GÖZDEN GEÇİRİLMESİ
Taraflar, 1990'dan itibaren
ve daha sonra en az her dört yılda bir mevcut bilimsel, çevresel, teknik ve
ekonomik veriler ışığında 2. Madde ve Madde 2 A'dan 2 H'ye kadar olan
maddelerde belirtilen kontrol önlemlerini değerlendirmeye tabi tutacaklardır.
Her değerlendirmeden en az bir yıl önce, Taraflar yukarda değinilen alanlarda
yetişmiş uzmanların katıldığı paneller düzenleyecekler, bu panellerin
kompozisyonunu ve çalışma şartlarını
tespit edeceklerdir. Bu paneller toplandıktan sonra bir yıl içerisinde
sekretarya aracılığı ile vardıkları sonuçları Taraflara ileteceklerdir.
(1) - Maddedeki "... ve Ek C Grup I'de sıralanan geçiş maddelerinin
üretimi, ihracatı ve ithalatı hakkındaki durumu...", ibaresi 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri ile
maddeden çıkartılmıştır.
MADDE 7 - RAPORLARIN SUNULMASI
1. Her taraf devlet Protokole taraf olduktan sonraki üç ay içerisinde
Sekreterya'ya Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddelerin her birisi için 1986 yılı üretim, ithalat ve
ihracatıyla ilgili istatistiki verilerini, gerçek veriler temin edilemediği
takdirde bunlara ilişkin en iyi tahmini rakamlarını sunacaktır.
2. (Değişik Fıkra:
8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Her taraf devlet; Protokol
EK B, C ve E'de sıralanan kontrol
altındaki maddelerle ilgili hükümlerin kendisi için yürürlüğe
girmesinden sonraki üç aylık süreyi aşmamak kaydıyla Sekreterya'ya:
- EK B ve EK C'de sıralanan
kontrol altındaki maddelerin her biri için 1989 yılı,
- EK E'de sıralanan kontrol
altındaki madde için 1991 yılı, üretim, ithalat ve ihracatıyla ilgili
istatistiki verilerini, gerçek veriler temin edilemediği takdirde bunlara
ilişkin en iyi tahmini rakamlarını sunacaklardır. (*4)
3. (Değişik Fıkra:
8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Her taraf devlet EK
A, B, C ve E'de sıralanan kontrol altındaki maddelere ait hükümlerin kendisi
için yürürlüğe girdiği yıl ve daha sonra gelecek her yıla ait, EK A, B, C ve
E'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin herbiri için, 1. Maddenin 5.
Fıkrası uyarınca kendisine ait yıllık üretimleri ile ilgili istatistiki
verileri ve ayrı ayrı belirtilmek üzere:
- Bir kimyasal işlemde kullanılan ozon tabakasını incelten madde
miktarına ait,
- Taraflarca onaylanacak teknolojilerle bertaraf edilen madde
miktarlarına ait, ve
- Taraf Devletler’den yapılan
ithalat ve bunlara yapılan ihracata ve taraf olmayan devletlerden yapılan
ithalat ve bunlara yapılan ihracata ait, istatistiki verilerini Sekreterya'ya
sunacaklardır. Veriler ait oldukları
yılın bitiminden sonraki 9 aylık süreyi aşmadan Sekreterya'ya
iletilecektir. (*5)
3. Tekrar - (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri) Her taraf devlet, yeniden işlenilen Ek A Grup II ve Ek C Grup
I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin her birisine ait yıllık ithalat ve
ihracatıyla ilgili istatistiki verilerini Sekreterya'ya sunacaktır.
4. Madde 2, fıkra 8 (a)'ya
uygun faaliyet gösteren taraflar için, söz konusu tarafların üyesi oldukları
bölgesel ekonomik bütünleşme örgütünün örgüt içinde ve bu örgüte üye olmayan
devletlerle yapılan ithalat ve ihracata ait verileri sağlaması durumunda, bu
Maddenin 1, 2, 3 ve 3. Tekrar fıkralarında belirtilen ithalat ve ihracata ait
istatistiki veri sunma koşulu yerine getirilmiş olacaktır.
MADDE 8 - PROTOKOL HÜKÜMLERİNE UYULMAMASI
Taraflar, ilk
toplantılarında, bu Protokol hükümlerine uyulup uyulmadığının tespitine ve
uymadığı tespit edilen Taraf Devletler’e uygulanacak işlemlere ilişkin
prosedürleri ve kuramsal işleyiş biçimlerini görüşecek ve kabul edeceklerdir.
MADDE 9 - ARAŞTIRMA, GELİŞTİRME, HALKIN
BİLİNÇLENDİRİLMESİ VE BİLGİ DEĞİŞİMİ
1. Tarafların, kendi ulusal politikaları, düzenlemeleri ve
uygulamaları ile uyumlu olarak ve gelişme yolunda ülkelerin ihtiyaçlarını özellikle
gözönünde bulundurarak, aşağıdaki hususlarda araştırma, geliştirme
faaliyetlerinin ve bilgi alışverişinin hızlandırılması için doğrudan ya da
uzman uluslararası kuruluşlar vasıtasıyla işbirliğine gideceklerdir.
a) Kontrol altındaki maddelerin muhafazası, geri kazanılması, yeniden
işlenmesi veya bertaraf edilmesi hususlarında iyileştirme sağlayabilecek veya
bu maddelerin emisyonlarını azaltan en iyi teknolojiler, (Fıkradaki "...ve
geçiş maddelerinin ..." ibaresi 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag
Değişiklikleri ile metinden çıkartılmıştır).
b) Kontrol altında tutulan maddeler, bu maddeleri içeren ürünler ya
da bu maddeler kullanılarak üretilen ürünler için sunulabilecek alternatifler;
ve
c) İlgili kontrol stratejilerinin faydaları ve maliyetleri.
2. Taraflar, kontrol altında tutulan maddelerin veya ozon tabakasını
tüketen diğer maddelerin yayılmalarının çevresel etkileri konusunda halkın
bilinçlendirilmesini hızlandırılması için tek tek, ortaklaşa ya da uzman
uluslararası kuruluşlar aracılığı ile işbirliğine gideceklerdir.
3. Her Taraf Devlet bu Protokolün yürürlüğe girmesinden sonraki iki
yıl içerisinde ve bundan sonraki her iki yılda bir Sekreterya'ya bu madde
uyarınca yürüttüğü faaliyetlerin bir özetini sunacaktır.
MADDE 10 - FİNANS MEKANİZMASI
1. Taraflar, Protokol'un 5. Maddesinin 1. paragrafı altında faaliyet
gösteren Taraf Devletler’in Protokol Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar olan maddelerde
(Ek ibare: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) ve 5. Maddenin 1. Tekrar fıkrasına uygun olarak
karar verilen Madde 2 F'den 2 H'ye kadarki Maddelerde -belirtilen kontrol
önlemlerine uyumlarını sağlamak için, teknoloji transferi de dahil olmak üzere
bu devletlere finansal ve teknik işbirliği sağlamak amacıyla bir mekanizma
oluşturacaklardır. 5. Maddenin 1. fıkrası altında faaliyet gösteren Taraf
Devletlerin Protokol kontrol önlemlerine uymalarını sağlamak amacıyla, bu
devletlere yapılacak diğer finans transferine ek, iştiraklerden oluşan bu
mekanizma, söz konusu devletlerin üzerinde mutabakata varılmış bütün ek
maliyetlerini karşılayacaktır. Taraflar toplantısı ek maliyetlerin
kategorilerini gösteren bir listeye karar verecektir.
2. i. fıkra uyarınca oluşturulan bu mekanizma, çok-taraflı bir Fonu
kapsayacaktır. Bu mekanizma diğer çok-taraflı, bölgesel ve ikili işbirliği
yollarını da içerebilir.
3. Çok-taraflı fon:
(a) Taraflar tarafından belirlenen kriterlere göre üzerinde anlaşmaya
varılmış ek maliyetleri hibe veya ayrıcalık esasına göre (hangisi uygunsa)
karşılayacaktır;
(b) Şu amaçlar doğrultusunda takas-ofisi işlevlerini finanse
edecektir:
i) 5. Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletlere
ülke özel çalışmalar ve diğer teknik işbirliği aracılığıyla, bu tarafların
işbirliği ihtiyaçlarının tanımlanmasına yardım etmek;
ii) Tanımlanan bu ihtiyaçların karşılanması için teknik işbirliğini
kolaylaştırmak;
iii) 9. Madde uyarınca sağlanan bilgi ve ilgili materyalleri dağıtmak ve
geliştirme yolundaki Taraf Devletlerin faydalanması için seminerler,
eğitim oturumları ve diğer ilgili
faaliyetleri düzenlemek,
iv) Gelişme yolundaki Taraf Devletler için elverişli diğer çok taraflı,
bölgesel ve ikili işbirliği yollarını kolaylaştırmak ve izlemek,
(c) Çok-taraflı Fonun sekreterliğine ait hizmetleri ve ilgili destek
giderlerini finanse edecektir.
4. Çok-taraflı Fon, Fon'un ayrıntılı politikalarına karar verecek
olan tarafların otoritesiyle işleyecektir.
5. Taraflar, çok-taraflı fonun amaçlarına ulaşmasını sağlamak
amacıyla, özel çalışma politikaları, rehberler ve idari düzenlemeler ile kaynak
harcamalarını da içeren uygulamaların geliştirilmesi ve izlenmesi için bir İcra
Komitesi oluşturacaklardır. İcra Komitesi, tarafların karar verdiği referans
şartlarında belirlenen görev ve sorumlulukları Uluslararası İmar ve Kalkınma
Bankası (Dünya Bankası), Birleşmiş Milletler Çevre Programı, Birleşmiş
Milletler Kalkınma Programı veya uzmanlık alanlarına bağlı olarak diğer uygun
kuruluşlarla işbirliği yaparak ve bu kuruluşların yardımıyla yerine
getirecektir. Protokol'un 5. Maddesi 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren ve
göstermeyen tarafların dengeli bir biçimde temsil edilmesi esasına göre
seçilecek olan İcra Komitesi üyeleri taraflarca onaylanacaktır.
6. Çok-taraflı Fon, Birleşmiş Milletler matrah ölçeği esasına göre 5.
Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet göstermeyen Taraf Devletlerin konvertible
para veya bazı durumlarda ülkelerin aynî ve/veya kendi ulusal paraları ile
yapacakları iştiraklerle finanse edilecektir. Diğer taarfların bu Fona
iştirakleri teşvik edilecektir. Tarafların kararı ile belirlenecek bir yüzdeye
kadarki ve kriterlere uygun olan ikili işbirliği ve tarafların kararıyla kabul
edilecek bazı özel durumlardaki bölgesel işbirliği; en azından aşağıdaki
hususlar sağlandığında Çok-taraflı Fon'a bir katkı olarak değerlendirilebilir:
a) Kesinlikle bu Protokol hükümlerine uyma ile ilişkili olur,
b) Ek kaynaklar sağlar,
c) Üzerinde anlaşmaya varılmış ek maliyetleri karşılar.
7. Taraflar her mali dönem için Çok-taraflı Fon'un programına ait
bütçesine ve her taraf devletin bu Fon'a yapacağı iştiraklerin yüzdesine karar
vereceklerdir.
8. Çok-taraflı Fon
kaynaklarının harcanması, faydalanan tarafın muvafakatıyla yapılacaktır.
9. Bu madde kapsamındaki Tarafların kararları mümkün olduğu kadar oy
birliği ile alınacaktır. Oy birliği sağlama yolundaki tüm çabaların karşılıksız
kalması ve bir karara ulaşılamaması durumunda kararlar, 5. Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren tarafların
çoğunluğunun bulunduğu ve oy kullandığı ve 5. Maddenin 1. fıkrasına uygun
faaliyet göstermeyen tarafların çoğunluğunun bulunduğu ve oy kullandığı toplantıda
hazır bulunan ve oylamaya katılan tarafların üçte iki çoğunluğu ile kabul
edilecektir.
10. Bu madde'de oluşturulan Finans Mekanizması, çevre sorunları ile
ilgili olarak gelecekte geliştirilebilecek herhangi bir düzenlemeyi etkilemeyecektir.
Madde 10 A: Teknoloji
Transferi Tarafların her biri, finas mekanizması tarafından desteklenen
programlara uygun olarak:
a) 5. Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletlere
en elverişli, çevre açısından güvenli ikame maddelerin ve ilgili teknolojilerin
en geniş biçimde transferinin sağlanmasını tamin etmek,
b) Yukarıdaki (a) bölümünde
söz edilen transferlerin adilane ve uygun koşullarda gerçekleşmesini temin
etmek, için mümkün olan her tedbiri alacaktır.
MADDE 11 - TARAFLARIN TOPLANTILARI
1. Taraflar, düzenli aralıklarla toplanacaklardır. Sekreterya
Tarafların ilk toplantısını bu Protokolün yürürlüğe girmesinden sonraki
ilk bir yıl içerisinde ve bu dönem
içinde gerçekleşmesi programlanmış ise Sözleşmeye Taraf Devletler Konferansı
ile bağlantılı olarak düzenleyeceklerdir.
2. Taraflar, aksine bir karar almadıkları sürece, daha sonraki olağan
toplantılar Sözleşmeye Taraf Devletler Konferansı toplantıları ile bağlantılı
şekilde yapılacaktır. Olağanüstü toplantılar, Tarafların toplantılarında
gerekli görülebilecek herhangi bir zamanda veya Taraflardan birinin yazılı
isteği üzerine, ancak bu isteğin Sekreterya tarafından kendilerine
iletilmesinden sonraki altı ay içerisinde Tarafların en az üçte biri tarafından
desteklenmesi halinde yapılabilecektir.
3. Taraflar, ilk toplantılarında:
(a) Toplantıların işleyiş kurallarını mutabakat yoluyla tespit
edecekler;
(b) 13. Maddenin 2. fıkrasında belirtilen mali kuralları mutabakat
yoluyla tespit edecekler;
(c) 6. Maddede belirtilen panelleri kuracaklar ve çalışma ilkelerini
belirleyecekler;
(d) Madde 8'de belirtilen işlemler ve kurumsal mekanizmaları ele alacak
ve onaylayacaklar;
(e) 10. Maddenin 3. fıkrasında değinilen çalışma planlarının
hazırlanmasına başlayacaklardır.
4. Tarafların toplantılarının işlevleri şunlar olacaktır:
(a) Protokolün uygulanmasının gözden geçirilmesi;
(b) 2. Maddenin 9. fıkrasında belirtilen değişiklikler ya da
indirimlerle ilgili kararların alınması;
(c) 2. Maddenin 10. fıkrası uyarınca, maddelere ilişkin herhangi bir
ek'e veya ilgili kontrol önlemlerine ilave yapılması ya da bunlardan birinin
çıkartılması;
(d) Gerekli görüldüğü takdirde 7. Madde ile 9. Maddenin 3. fıkrasında
sözü edilen bilgilerin rapor
edilmesinde kullanılacak prosedür ve rehberlerin hazırlanması;
(e) 10. Maddenin 2. fıkrası uyarınca sunulan teknik yardım taleplerinin
değerlendirilmesi;
(f) 12. Maddenin (c) bendi uyarınca Sekreterya tarafından hazırlanan
raporların değerlendirilmesi;
(g) Kontrol önlemlerinin (...) 6. Maddeye uygun olarak
değerlendirilmesi; (1) (Fıkradaki
"...ve geçiş maddeleri hakkındaki durumun..." ibaresi
8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri ile metinden çıkartılmıştır).
h) Bu Protokolün veya herhangi bir ekinin değiştirilmesi veya yeni
bir ek hazırlanmasına ilişkin öneriler olduğu takdirde bunların incelenmesi ve
benimsenmesi;
i) Bu Protokolün uygulanması için bir bütçe hazırlanması ve kabul
edilmesi; ve
j) Bu Protokolün amaçlarına uygun kazanımlar sağlanması için gerekli
görülebilecek herhangi bir faaliyetin ele alınması ve böyle bir faaliyete
girişmesi.
5. Birleşmiş Milletler, uzman kuruluşları ve uluslararası Atom Enerji
Ajansının yanısıra bu Protokole taraf olmayan herhangi bir devlet Tarafların
toplantısında gözlemci sıfatıyla temsil edilebilecektir. Ozon tabakasının korunmasına ilişkin alanlarda uzman olup
Tarafların herhangi bir toplantısına gözlemci sıfatıyla katılmak istediğini
Sekreteryaya bildiren Ulusal ya da Uluslararası bir hükümet kuruluşu veya
gönüllü kuruluş mevcut Taraf Devletlerin en az üçte biri itirazda bulunmadığı
sürece toplantıya kabul edilebilir. Gözlemcilerin kabul ve katılımları,
Taraflarca kabul edilecek işleyiş kurallarına tabi olacaktır.
MADDE 12 - SEKRETERYA
Bu Protokol'un amaçları
çerçevesinde, Sekreterya:
(a) 11. Maddede belirtilen Taraf Devletler toplantılarını düzenleyecek
ve hizmet sunacak;
(b) 7. Madde uyarınca bir Taraf Devletçe sunulan verileri toplayacak ve
istenen bilgileri sunacak;
(c) 7. ve 9. Maddeler uyarınca elde edilen bilgilere dayanan raporları
hazırlayıp düzenli olarak Taraflara iletecek;
(d) 10. Madde uyarınca kendisine iletilen herhangi bir teknik yardım
talebini, bu talebin karşılanmasını kolaylaştırmak amacıyla Taraflara iletecek;
(e) Taraf olmayan devletleri gözlemci olarak tarafların toplantılarına
katılmaya ve bu Protokolün hükümlerine uygun davranmaya teşvik edecek;
(f) Gerektiğinde, Taraf Devletlerden olmayan bu gözlemcilere (c) ve (d)
bentlerinde belirtilen bilgileri ve talepleri aktaracak; ve
(g) Taraflarca uygun görülecek ve bu Protokolün amaçlarına ulaşmasını
ağlayacak diğer görevleri yürütecektir.
MADDE 13 - MALİ HÜKÜMLER
1. Sekreteryanın bu Protokolle ilgili olarak yürüteceği faaliyetler
de dahil olmak üzere, bu Protokolün işleyişi için gerekli görülecek fonlar esas
olarak Tarafların katkılarıyla oluşturulacaktır.
2. Taraflar ilk toplantılarında bu Protokolün işleyişi için gerekli
mali kuralları mutabakat yoluyla belirleyeceklerdir.
MADDE 14 - PROTOKOLÜN SÖZLEŞME İLE İLİŞKİSİ
Bu Protokolde aksi
belirtilmediği sürece, Sözleşmenin protokollere ilişkin hükümleri bu Protokolle
de uygulanacaktır.
MADDE 15 - İMZA
Bu Protokol 16 Eylül 1987'de Montreal'de, 17 Eylül 1987'den 16
Ocak 1988'e kadar Ottowa'da ve 17 Ocak 1988'den 15 Eylül 1988'e kadar New
York'taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezinde Devletlerin ve bölgesel ekonomik
bütünleşme örgütlerinin imzalarına açık olacaktır.
MADDE 16 - YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ
1. Kontrol altında tutulan
maddelerin 1996 tahmini global tüketiminin en az üçte ikisini temsil eden
Devletler ya da bölgesel ekonomik bütünleşme
örgütlerince en az oniki kabul, onay veya katılma belgesi depoziter ülkeye
sunulduğu ve Sözleşmenin 17. Maddesinin 1. fıkrasında belirtilen hükümler yerine getirildiği takdirde bu
Protokol 1 Ocak 1989 tarihinde
yürürlüğe girecektir. Bu tarihte söz konusu koşullar gerçekleşmediği
takdirde Protokol, bu koşulların yerine getirildiği tarihten sonraki doksanıncı
günde yürürlüğe girecektir.
2. Birinci fıkrada belirtilen bölgesel bir ekonomik bütünleşme
örgütünce sunulan bir belge bu örgüte üye Devletlerce sunulan belgelere ek bir
belge olarak sayılmayacaktır.
3. Bu Protokolün yürürlüğe girmesinden sonra, herhangi bir Devlet ya
da bölgesel ekonomik bütünleşme örgütü kendi onay, kabul veya katılma belgesini
sunduktan sonraki doksanıncı günde Protokole Taraf olmuş sayılacaktır.
MADDE 17 - YÜRÜRLÜĞE GİRİŞTEN SONRA KATILAN TARAF DEVLETLER
Bu Protokole yürürlüğe giriş
tarihinden sonra Taraf olan tüm Devletler ya da bölgesel ekonomik bütünleşme
örgütleri, 5. Madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 2 ve 2 A'dan 2 H 'ye kadar
olan maddeler ve 4. Maddenin Protokole yürürlüğe girdiği tarihte Taraf olmuş
bulunan devletler ve bölgesel ekonomik bütünleşme örgütleri için bu tarihten
itibaren geçerli olan tüm yükümlülüklerini yerine getireceklerdir.
MADDE 18 - REZERVLER
Bu Protokole hiç bir rezerv konamaz.
MADDE 19 - ÇEKİLME
Tarafların herhangi biri
Madde 2 A'nın 1. fıkrasında belirtilen yükümlülükleri üstlendikten itibaren
dört yıl geçmesinden sonraki herhangi bir zamanda, Depozitere yazılı bildirimde
bulunarak Protokol'den çekilebilecektir.
Bu çekilme, bildirimin
Depoziter Devlet tarafından alınışından itibaren bir yıl geçtikten sonra veya
çekilmeyle ilgili bildirimde belirtilebilecek daha sonraki bir tarihte
yürürlüğe girecektir.
MADDE 20 - ORİJİNAL METİNLER
Arapça, Çince, İngilizce,
Fransızca, Rusça ve İspanyolca metinlerin eşit derecede geçerli olduğu bu
Protokolün orijinal metni Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından
emanete alınacaktır.
BU SÖZLEŞME AŞAĞIDA İMZASI
BULUNAN TAM YETKİLİ TEMSİLCİLER TARAFINDAN USULÜNE UYGUN OLARAK
İMZALANMIŞTIR.
MONTREAL, ONALTI EYLÜL
BİNDOKUZYÜZSEKSENYEDİ.
EK A
KONTROL EDİLEN MADDELER
Grup Madde Ozon Tüketim Potansiyeli*
Grup I
CFCL3 (CFC-11) 1.0
CF2CL2 (CFC-12) 1.0
C2F3CL3 (CFC-113) 0.8
C2F4CL2 (CFC-114) 1.0
C2F5CL (CFC-115) 0.6
Grup II
CF2BrCL (halon-1211) 3.0
CF3Br (halon-1301)
10.0
C2F4Br2 (halon-2402) (Tespit
edilecek)
(*) - Bu ozon tüketim potansiyelleri mevcut bilgilere göre
tespit edilen tahminlerdir ve periyodik olarak gözden geçirilecek, yenileneceklerdir.
EK B
KONTROL ALTINDAKİ MADDELER
Grup Madde Ozon
Tüketim Potansiyeli*
Grup I
CF3CL (CFC-13) 1.0
C2FCL5 (CFC-111) 1.0
C2F2CL4 (CFC-112) 1.0
C3FCL7 (CFC-211) 1.0
C3F2CL6 (CFC-212) 1.0
C3F3CL5 (CFC-213) 1.0
C3F4CL4 (CFC-214) 1.0
C3F5CL3 (CFC-215) 1.0
C3F6CL2 (CFC-216) 1.0
C3F7CL (CFC-217) 1.0
Grup II
CCL4 Karbon
tetraklorür 1.1
Grup III
C2H3CL3* 1,1,1-trikloroetan
(metil kloroform) 0.1
(*) - Bu formül 1,1,2-trikloroetana karşılık gelmez .
(Değişik: 8.8.1995-95/7184 s.
Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri)
EK C
KONTROL ALTINDAKİ MADDELER
Grup Madde
İzomer Sayısı Ozon Tüketme
Potansiyeli*
Grup I
CHFCL2 (HCFC-21)** 1 0.04
CHF2CL (HCFC-22)** 1 0.055
CH2FCL (HCFC-31) 1 0.02
C2HFCL4 (HCFC-121) 2 0.01-0.04
C2HF2CL3 (HCFC-122) 3 0.02-0.08
C2HF3CL2
(HCFC-123) 3 0.02-0.06
CHCL2CF3 (HCFC-123)** - 0.02
C2HF4CL (HCFC-124) 2 0.02-0.04
CHFCLCF3 (HCFC-124)** - 0.022
C2H2FCL3 (HCFC-131) 3 0.007-0.05
C2H2F2CL2 (HCFC-132) 4 0.008-0.05
C2H2F3CL (HCFC-133) 3 0.02-0.06
C2H3FCL2 (HCFC-141) 3 0.005-0.07
CH3CFCL2 (HCFC-141b)** - 0.11
C2H3F2CL (HCFC-142) 3 0.008-0.07
CH3CF2CL (HCFC-142b)** - 0.065
C2H4FCL (HCFC-151) 2 0.003-0.005
C3HFCL6 (HCFC-221) 5 0.015-0.07
C3HF2CL5 (HCFC-222) 9 0.01-0.09
C3HF3CL4 (HCFC-223) 12 0.01-0.08
C3HF4CL3 (HCFC-224) 12 0.01-0.09
C3HF5CL2 (HCFC-225) 9 0.02-0.07
CF3CF2CHCL2 (HCFC-225ca)** - 0.025
CF2CLCF2CHCLF (HCFC-225cb)** - 0.033
C3HF6CL (HCFC-226) 5 0.02-0.10
C3H2FCL5 (HCFC-231) 9 0.05-0.09
C3H2 F2CL4
(HCFC-232) 16 0.008-0.10
C3H2F3CL3 (HCFC-233) 18 0.007-0.23
C3H2F4CL2 (HCFC-234) 16 0.01-0.28
C3H2F5CL (HCFC-235) 9 0.03-052
C3H3FCL4 (HCFC-241) 12 0.004-0.09
C3H3F2CL3
(HCFC-242) 18 0.005-0.13
C3H3F3CL2 (HCFC-243) 18 0.007-012
C3H3F4CL (HCFC-244) 12 0.009-0.14
C3H4FCL3 (HCFC-251) 12 0.001-0.01
C3H4F2CL2 (HCFC-252) 16 0.005-0.04
C3H4F3CL (HCFC-253) 12 0.003-0.03
C3H5FCL2
(HCFC-261) 9 0.002-0.02
C3H5F2CL (HCFC-262) 9 0.002-0.02
C3H6FCL (HCFC-271) 5 0.001-0.03
Grup II
CHFBr2 1 1.00
CHF2Br (HBFC-22B1) 1 0.74
CH2FBr 1 0.73
C2HFBr4 2 0.3-0.8
C2HF2Br3 3 0.5-1.8
C2HF3Br2 3 0.4-1.6
C2HF4Br 2 0.7-1.2
C2H2FBr3 3 0.1-1.1
C2H2F2Br2 4 0.2-1.5
C2H2F3Br 3 0.7-1.6
C2H3FBr2 3 0.1-1.7
C2H3F2Br 3 0.2-1.1
C2H4FBr 2 0.07-0.1
C3HFBr6 5 0.3-1.5
C3HF2Br5 9 0.2-1.9
C3HF3Br4 12 0.3-1.8
C3HF4Br3 12 0.5-2.2
C3HF5Br2 9 0.9-2.0
C3HF6Br 5 0.7-3.3
C3H2FBr5 9 0.1-1.9
C3H2F2Br4 16 0.2-2.1
C3H2F3Br3 18 0.2-5.6
C3H2F4Br2 16 0.3-7.5
C3H2F5Br 8 0.9-1.4
C3H3FBr4 12 0.08-1.9
C3H3F2Br3 18 0.1-3.1
C3H3F3Br2 18 0.1-2.5
C3H3F4Br 12 0.3-4.4
C3H4FBr3 12 0.003-0.3
C3H4F2Br2 16 0.1-1.0
C3H4F3Br 12 0.07-0.8
C3H5FBr2 9 0.04-0.4
C3H5F2Br 9 0.07-0.8
C3H6FBr 5 0.02-0.7
* Ozon Tüketme Potansiyelinin (OTP) aralık olarak verildiği
durumlarda, Protokol amaçları için bu aralıktaki en yüksek değer
kullanılacaktır. Listede tek değer olarak verilen OTP'ler laboratuvar
ölçümlerine daanan hesaplamalar kullanılarak çıkartılmıştır. Aralık içinde
belirtilen değerler tahmini değerlerdir ve daha az kesinlik ifade eder. Aralık
izomer gruplarına aittir.
Üst değer izomerin en yüksek
OTP'sinin bir tahmini, alt değer ise izomerin en düşük OTP'sinin bir
tahminidir. (*3)
(Ek ibare: 8.8.1995-95/7184
s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri)
EK E
KONTROL ALTINDAKİ MADDELER
Grup Madde Ozon
Tüketim Potansiyeli
Grup I
CH3Br Metil Bromür 0.7
Madde 2. 1990 DEĞİŞİKLİKLERİ İLE İLİŞKİ
Hiçbir taraf devlet veya
bölgesel ekonomik bütünleşme örgütü; 29 Haziran 1990'da Taraf Ülkeler II.
Toplantısında karar verilen Değişikliğe önceden veya ard arda onay, kabul veya
katılma belgesi sunmadığı sürece; bu değişiklik için böyle bir belgeyi
depozitere sunamaz.
Madde 3. YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ
1. Bu Değişiklik, Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal
Protokolu'na taraf olan devletler veya bölgesel ekonomik bütünleşme örgütlerince
en az yirmi onay, kabul veya katılma belgesi sunulduğu takdirde 1 Ocak 1994
tarihinde yürürlüğe girecektir. Bu koşulun söz konusu tarihe kadar
gerçekleşmemesi durumunda, Değişiklik bu koşulun sağlanmasını takip eden
doksanıncı günde yürürlüğe girecektir.
2. 1. Paragrafın amaçları doğrultusunda, bir bölgesel ekonomik
bütünleşme örgütü tarafından sunulan böyle bir belge, bu örgüte üye devletlerce
sunulan belgelere ek bir belge olarak değerlendirilmeyecektir.
3. 1. Paragraf uyarınca bu Değişikliğin yürürlüğe girmesinden sonra,
Protokol'e taraf herhangi bir devlet tarafından Değişiklik için onay, kabul
veya katılma belgesinin sunulmasını takip eden doksanıncı günde söz konusu
değişiklik bu Taraf devlet için yürürlüğe girecektir.
DEĞİŞMEDEN ÖNCEKİ BİÇİMLER
(*1) -9. "Geçiş
Maddesi" ister tek başına isterse karışım halinde bulunsun, bu Protokol'e
ait Ek C'de sıralanan herhangi bir maddedir. Bu tanım, Ek C'de aksi
belirtilmediği sürece, bu maddelerin izomerlerini kapsar, ancak bu maddelerin depolanması ve taşınması için
kullanılan kaptakinden başka, üretimi yapılmış bir ürünün içinde bulunan
herhangi bir geçiş maddesini veya karışımını tanımlamakta kullanılmaz.
(*2) 8. Tarafların bir
toplantısında bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletin bu maddeye, madde 2, madde 2 A'dan 2 E'ye ve madde
2G'ye kadarki maddelere tümüyle uyduğu tespit edildiği ve bu devlet 7. maddede
belirtilen verileri sunduğu takdirde, bu maddenin hükümleriyle sınırlı
kalınmaksızın söz konusu devletten 1, 1. Tekrar, 3, 3. Tekrar, 4 ve 4. Tekrar
fıkralarında belirtilen ithalatın, ve bu devlete 2 ve 2. Tekrar fıkralarında
belirtilen
ihracatın yapılmasına izin
verilebilir.
(*3)
EK C
GEÇİŞ MADDELERİ
Grup
Madde
CHFCL2 (HCFC-21)
CHF2CL (HCFC-22)
CH2FCL (HCFC-31)
C2HFCL4 (HCFC-121)
C2HF2CL3 (HCFC-122)
C2HF3CL2 (HCFC-123)
C2HF4CL (HCFC-124)
C2H2FCL3 (HCFC-131)
C2H2F2CL2 (HCFC-132)
C2H2F3CL (HCFC-133)
C2H3FCL2 (HCFC-141)
C2H3F2CL (HCFC-142)
C2H4FCL (HCFC-151)
C3HFCL6 (HCFC-221)
C3HF2CL5 (HCFC-222)
C3HF3CL4 (HCFC-223)
C3HF4CL3 (HCFC-224)
C3HF5CL2 (HCFC-225)
C3HF6CL (HCFC-226)
C3H2FCL5 (HCFC-231)
C3H2F2CL4 (HCFC-232)
C3H2F3CL3 (HCFC-233)
C3H2F4CL2 (HCFC-234)
C3H2F5CL (HCFC-235)
C3H3FCL4 (HCFC-241)
C3H3F2CL3 (HCFC-242)
C3H3F3CL2 (HCFC-243)
C3H3F4CL (HCFC-244)
C3H4FCL3 (HCFC-251)
C3H4F2CL2 (HCFC-252)
C3H4F3CL (HCFC-253)
C3H5FCL2 (HCFC-261)
C3H5F2CL (HCFC-262)
C3H6FCL (HCFC-271)
(*4) 2. Her taraf devlet Ek B'de sıralanan maddelere ait önlemlerin
kendisi için yürürlüğe girmesinden sonraki 3 aylık süreyi aşmamak kaydıyla
Sekreterya'ya, Ek B'de sıralanan kontrol altındaki maddeler ile Ek C Grup I'de
sıralanan geçiş maddelerinin her birisi için 1989 yılı üretim, ithalat ve
ihracatıyla ilgili istatistiki verilerini, gerçek veriler temin edilemediği
tardirde bunlara ilişkin en iyi tahmini rakamlarını sunacaktır.
(*5) 3. Her taraf devlet Ek B'de sıralanan maddelere ait önlemlerin
kendisi için yürürlüğe girdiği yıl ve daha sonraki her yıla ait Ek A ve Ek B'de
sıralanan kontrol altındaki maddelerle, Ek C Grup I'de sıralanan geçiş
maddelerinin her biri için, 1. maddenin 5. fıkrası uyarınca kendisine ait
yıllık üretimleri ile ilgili istatistiki verileri ve ayrı ayrı belirtilmek
üzere;
- Bir kimyasal işlemde
kullanılan ozon tabakasını incelten madde miktarlarına ait,
- Taraflarca onaylanacak
teknolojilerle bertaraf edilen madde miktarlarına ait,
- Taraf Devletlerden yapılan
ithalat ve bunlara yapılan ihracata ve taraf olmayan devletlerden yapılan
ithalat ve bu devletlere yapılan ihracata ait,
istatistiki verilerini Sekreterya'ya sunacaklardır. Veriler ait oldukları yılın bitiminden sonraki 9 aylık süreyi aşmadan Sekreterya'ya iletilecektir.