OZON  TABAKASINI  İNCELTEN  MADDELERE DAİR  MONTREAL  PROTOKOLU

 

Bu Protokol, 6 Haziran 1990 tarihli ve 3656 sayılı Kanunla onaylanarak,

8 Eylül 1990 tarih ve 20629 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.

 

Bu Protokol'a Taraf Olan Devletler,

Ozon Tabakasının Korunmasına ilişkin Viyana Sözleşmesine Taraf Devletler olarak,

Bu Sözleşme uyarınca, insan sağlığını ve çevreyi, ozon tabakasını değiştiren ya da değiştirme olasılığı bulunan insan faaliyetlerinin yarattığı veya yaratabileceği olumsuz etkilere karşı korumak için gerekli önlemleri almakla yükümlü olduklarını akılda tutarak,

Bazı maddelerin dünya çapında yayılmasının ozon tabakasını bariz bir şekilde tüketebileceğinin veya insan sağlığı ve çevre üzerinde olumsuz etkiler yaratabilecek şekilde değiştirebileceğinin farkında olarak,

Bu maddelerin yayılmalarının iklim üzerindeki potansiyel etkilerinin bilincinde olarak,

Ozon tabakasını tükenmeye karşı korumak için alınacak önlemlerin, ekonomik ve teknik imkanlar elverdiğince bilimsel bilgilere dayandırılması gerektiğini bilerek,

Ozon tabakasını tüketen maddeleri bilimsel gelişmelere, ekonomik ve teknik imkanlara bağlı olarak ve gelişme yolundaki ülkelerin gelişmeye olan ihtiyaçlarını akılda tutarak ortadan kaldırmayı nihai hedef olarak benimseyip, bu maddelerin dünya üzerindeki yayılmalarını adil bir şekilde kontrol edebilmek için gerekli tedbirleri alarak ozon tabakasını korumaya kararlı olarak,

Gelişme yolundaki ülkelerin bu maddelere ilişkin taleplerinin karşılanabilmesi için ek maddi kaynaklar ve uygun teknolojilere ulaşma olanaklarını da içeren özel koşullar gerektiğini, bunun için gerekli fonların büyüklüğünün tahmin edilebileceğini akılda tutarak ve fonların bilimsel olarak ortaya konulan ozon tabakasının incelmesi probleminin ve bunun zararlı etkileriyle dünyanın mücadele edebilme gücünde önemli değişiklikler yapacağını hatırlatarak,                                                                

Bazı kloroflorokarbonların emisyonlarını kontrol altına almak için ulusal  ve bölgesel düzeyde şimdiden bazı önlemlerin alınmış olduğunu kaydederek,    

Ozon tabakasını tüketen maddelerin yayılmalarının azaltılması ve kontrol  edilmesine  alınmasına yönelik alternatif teknolojilerin araştırılması, geliştirilmesi ve transferinde gelişme yolundaki ülkelerin ihtiyaçlarını da gözönüne alacak şekilde uluslararası işbirliğini artırmanın önemini dikkate alarak,                                                                      

 

AŞAĞIDAKİ KARARLARI ALMIŞLARDIR:                                          

MADDE 1 - TANIMLAR

Bu Protokolde adı geçen:                                        

1. "Sözleşme" 22 Mayıs 1985'de kabul edilen Ozon Tabakasının Korunmasına  İlişkin Viyana Sözleşmesi,                                                   

2. "Taraflar" başka bir yerde aksi belirtilmediği sürece, bu Protokole Taraf olan devletler,                                                        

3. "Sekreterya" Sözleşmenin Sekreteryası,                                 

4. (Değişik: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Kontrol Altındaki Madde ister tek başına, isterse karışım halinde bulunsun, bu Protokol'un Ek A, Ek B, Ek C veya Ek E'sinde sıralanan herhangi bir maddedir.  Bu tanım ilgili ek'de belirtilmediği sürece, bu maddelerin izomerlerini kapsar, ancak bu maddenin depolanması ve taşınması sırasında kullanılan kaptakinden başka, üretimi yapılmış bir ürünün içinde bulunan herhangi bir kontrol altındaki madde veya karışımını tanımlamakta kullanılmaz.

5. "Üretim" üretilen kontrol altındaki maddenin miktarından Taraflarca tespit edilecek teknolojiler yoluyla ortadan kaldırılan madde miktarının ve   kimyasal bir işlem yoluyla diğer kimyasal maddelerin üretiminde tamamen kullanılan miktarın çıkarılmasıyla elde edilen miktardır. Yeniden işlenen ve tekrar kullanılan miktarlar "üretim" olarak değerlendirilme-yecektir.         

6. "Tüketim" kontrol altındaki maddelerin üretimi artı ithalatı eksi ihracatı,                                                                            

7. "Hesaplanan Seviyeler" 3. Madde uyarınca belirlenecek üretim, ithalat, ihracat, tüketim seviyeleri,                                                 

8. "Sınai rasyonelleşme" ekonomik verimliliğe ulaşma veya arzda tesislerin kapanması sonucu ortaya çıkması beklenen yetersizliklere çözüm bulunabilmesi  amacıyla taraflardan birinin hesaplanmış üretim seviyesinin tamamen ya da kısmen bir diğer tarafa aktarılması demektir.                                

9.   (8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri ile iptal  edilmiştir) (*1)                                                              

 

MADDE 2 - KONTROL ÖNLEMLERİ                                                         

1.   Tarafların her biri bu Protokolün yürürlüğe giriş tarihini takip eden yedinci ayın ilk gününden itibaren başlayacak oniki aylık dönemde, ve bundan sonra gelecek her oniki aylık dönemde, Ek A Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin hesaplanmış tüketim seviyelerinin, kendilerinin  1986 için hesaplanmış tüketim seviyelerini aşmamasını temin edeceklerdir. Aynı dönemin sonunda, bu maddelerden birini ya da daha çoğunu üreten Taraflardan her biri bu maddelerin kendileri için hesaplanmış üretim seviyesinin, 1986 için hesaplanmış üretim seviyesini aşmamasını temin edeceklerdir; bu seviye 1986 seviyesinin yüzde onundan daha fazla artmamış ise bu son durum istisna teşkil edecektir. Bu artışa ancak 5. Madde uyarınca  faaliyet gösteren Tarafların temel iç taleplerini karşılamak veya Taraflar arasında sınai rasyonelleşmeyi tesis etmek için izin verilebilecektir.       

2.   Tarafların her biri, bu Protokolün yürürlüğe giriş tarihini takip eden  otuzyedinci ayın ilk gününden itibaren başlayacak oniki aylık dönemde ve bundan sonra gelecek her oniki aylık dönemde Ek A Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin hesaplanmış tüketim seviyelerinin kendilerinin 1986 için hesaplanmış tüketim seviyelerini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu madedlerden birini ya da daha çoğunu üreten Tarafların her biri, bu maddelerin kendileri için hesaplanmış üretim seviyesinin, 1986 için hesaplanmış üretim seviyesini aşmamasını temin edeceklerdir; bu seviye 1986 seviyesinin yüzde onundan daha fazla artmamış ise bu son durum istisna teşkil edecektir. Bu artışa ancak 5. Madde uyarınca faaliyet gösteren Tarafların temel iç taleplerini karşılamak veya Taraflar arasında sınai rasyonelleşmeyi tesis etmek için izin verilebilecektir. Bu önlemlerin uygulama mekanizmaları Taraflarca ilk bilimsel değerlendirmeyi izleyen birinci toplantıda tespit edilecektir.                                                                  

3.   Tarafların her biri 1 Temmuz 1993 ile 30 Haziran 1994 arasındaki dönemde ve bundan sonraki her oniki aylık dönemde Ek A Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelere ait kendi hesaplanmış tüketim seviyelerinin yılda, 1986 seviyesinin yüzde seksenini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddelerden bir ya da daha fazlasını üreten Tarafların her biri bu maddelerin üretimi için kendi hesaplanmış üretim seviyelerinin aynı süreler içinde 1986 yılındaki hesaplanmış üretim seviyelerinin yıllık yüzde seksenini aşmamasını temin edecektir.                                                                   

      Bununla birlikte, 5. Maddeye uygun olarak faaliyet gösteren Taraf devletlerin temel iç taleplerini karşılamak amacıyla veya Taraflar arasında  sınai rasyonelleşmeyi tesis edebilmek için, hesaplanmış üretim seviyelerinin 1986'daki hesaplanmış üretim seviyelerini en fazla yüzde on aşacak şekilde yükselmesine izin verilebilecektir.                                          

4.   Tarafların her biri 1 Temmuz 1998 ile 30 Haziran 1999 tarihleri arasındaki dönemde ve bundan sonraki her oniki aylık dönemde, Ek A Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddeler için hesaplanmış tüketim seviyelerinin, 1986'da hesaplanan tüketim seviyesini yıllık olarak yüzde elliden fazla aşmamasını temin edeceklerdir.                                 

Bu maddelerden birini ya da daha fazlasını üreten her Taraf Devlet, aynı   dönem içerisinde bu maddeler için hesaplanan üretim seviyesinin, 1986'da hesaplanmış üretim seviyesini yüzde elliden fazla aşmamasını temin edecektir. Bununla birlikte 5. Madde uyarınca faaliyet gösteren Taraf Devletlerin temel iç taleplerinin karşılanması amacıyla veya Taraflar arasında sınai rasyonelleşmeyi tesis edebilmek için, hesaplanmış üretim seviyesinin 1986 için hesaplanmış üretim seviyesini en fazla yüzde onbeş aşacak şekilde yükselmesine izin verilebilecektir. Taraflar bu maddelerin Taraflar için hesaplanmış tüketim seviyelerinin en az üçte ikisini temsil edenlerin katıldığı ve oy kullandığı bir toplantıda üçte iki çoğunlukla aksi kabul edilmediği sürece bu fıkra yürürlükte kalacaktır. Bu karar 6. Maddede belirtilen değerlendirmeler çerçevesinde ele alınacak ve hükme bağlanacaktır.                            

5.   Tarafların herhangi biri, bir veya daha fazla kontrol dönemlerinde Madde 2 A'dan 2 E'ye ve Madde 2H'ye kadar olan maddelerde belirtilen kendisine ait  hesaplanmış üretim seviyesinin bir bölümünü diğer bir taraf devlete devredebilir, ancak ilgili Taraf Devletlerin hesaplanan toplam bileşik üretim seviyeleri bu maddelerde belirtilen sınırları aşmamalıdır. Böyle bir devri, ilgili Tarafların her birince, bu devrin şartları ve uygulanacağı dönem de belirtilecek biçimde Sekreterya'ya bildirilecektir. (1) - ("Madde 2H'de" ibaresi  8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag  Değişiklikleri ile eklenmiştir).                                    

5.   (Ek fıkra: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) 5. Maddenin 1. fıkrası uyarınca faaliyet göstermeyen herhangi bir Taraf devlet, bir veya daha fazla kontrol dönemlerinde, Madde 2 F'de belirtilen kendisine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin bir bölümünü diğer bir tarafa devredebilir, ancak kendisine ait hesaplanmış tüketim seviyesini devredecek tarafın Ek A Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelere ilişkin 1989 yılı için kendisine ait kişi başına hesaplanmış tüketim seviyesi 0.25 kg'ı ve ilgili tarafların hesaplanan toplam bileşik tüketim seviyeleri Madde 2 F'de belirtilen sınırları aşamaz. Böyle bir tüketim devri, ilgili tarafların her birince, bu devrin şartları ve uygulanacağı dönem de belirtilecek biçimde Sekreterya'ya bildirilecektir.                          

 6. 5. Madde uyarınca faaliyet göstermeyen ve Ek A veya Ek B'deki kontrol altındaki maddelerin üretildiği tesislerin inşaatına başlamış bulunan veya 16 Eylül 1987'den önce böyle tesisler için anlaşma yapmış olan ve bunu 1 Ocak 1987'den önce ulusal mevzuatına geçirmiş bulunan herhangi bir Taraf devlet, 1986 için hesaplanmış üretim seviyesini belirlerken bu tesislerin üretimini   kendi 1986 üretimine ilave edebilir, ancak bu tesislerin 31 Aralık 1990 tarihinde tamamlanacak olması ve söz konusu tesislerin bu Taraf devletin hesaplanmış kontrol altında madde tüketim seviyesini yılda kişi başına 0.5 kg'dan daha fazla arttırmaması gerekmektedir.                                

7.   5. fıkra uyarınca yapılan herhangi bir üretim devri veya 6. fıkra uyarınca üretime yapılan herhangi bir ekleme, devir ya da ekleme işleminden   daha sonra olmamak üzere Sekreteryaya iletilecektir.                          

8.   (a) Sözleşmenin 1 (6) Maddesinde tanımlanan bir bölgesel ekonomik bütünleşme örgütüne üye olan Taraf Devletler bu madde ve Madde 2 A'dan Madde 2H'ye kadar olan maddelerin tüketimle ilgili yükümlülüklerini ortaklaşa olarak yerine getirmeye karar veribilirler, ancak toplam hesaplanmış tüketim seviyeleri bu madde ve Madde 2 A'dan Madde 2 E'ye kadar olan maddelerde belirtilen seviyeleri aşmamalıdır.                                           

 (b) Bu türden herhangi bir anlaşmaya giren Taraflar, anlaşmada söz konusu olan tüketim azalmasının yürürlüğe giriş tarihinden daha önce Sekreteryayı bu anlaşmanın koşullarından haberdar edeceklerdir.                              

(c) Bu tür bir anlaşma ancak söz konusu bölgesel ekonomik bütünleşme örgütüne üye tüm devletler ve örgütün kendisi Protokole Taraf iseler ve bu uygulama biçimini Sekreteryaya bildirdilerse geçerli olacaktır.              

9.   (a) Taraflar 6. Maddede belirtilen değerlendirmeleri esas alarak aşağıdaki hususlarda karar alabileceklerdir:                                 

(i)   (Değişik: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Ek A, Ek B, Ek C ve/veya Ek B'de belirtilen ozon tüketme potansiyellerinde değişiklik yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa bu değişikliklerin neler olduğu,

(ii)  Kontrol altındaki maddelerin üretim veya tüketimlerinde yeni değişiklikler ve indirimler yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa bu değişiklik ve indirimlerin kapsam, miktar ve zamanlamaları,                             

(b) Bu tür değişiklik önerileri, görüşülecekleri Taraf Devletler toplantısından en az altı ay önce Sekreterya tarafından Taraflara iletilecektir.                                                               

(c)  Bu kararların alınması sırasında Taraflar uzlaşma sağlamak hususunda tüm gayretlerini göstereceklerdir. Uzlaşma sağlama yolunda tüm çabalar karşılıksız kaldığı ve anlaşmaya varılamadığı takdirde, Protokol'un 5. Maddesinin 1. paragrafına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler’in çoğunluğunun bulunduğu ve oy kullandığı ve bu paragrafa uygun faaliyet göstermeyen Taraf Devletlerin çoğunluğunun bulunduğu ve oy kullandığı bir toplantıda oyların üçte ikisi ile bu kararlar alınacaktır.                                                     

 (d) Tarafların tümü için bağlayıcı olacak olan bu kararlar, Depoziter ülke  tarafından taraflara iletilecektir. Bu kararlar aksi belirtilmediği sürece, Depoziter devlet tarafından bildirildikleri tarihten itibaren altı ay geçtikten sonra yürürlüğe gireceklerdir.                                      

10. (a) Bu Protokolün 6. Maddesinde belitilen değerlendirmelere dayanarak ve   Sözleşmenin 9. Maddede açıklanan prosedür çerçevesinde Taraflar aşağıdaki hususlarda karar alabilirler:

(i)   Bu Protokolün eklerinden herhangi birine bu maddelerden herhangi birinineklenmesi veya çıkartılması, bu yapılacaksa hangi maddeler olduğunun tespiti.

(ii)  Bu maddeler için uygulanacak kontrol önlemlerinin mekanizması, kapsamı ve zamanlaması.                                                              

b)   Sözkonusu kararlar Toplantıda mevcut bulunan ve oy kullanan Tarafların üçte ikisinin oylarıyla kabul edildiği takdirde yürürlüğe gireceklerdir.

11. Taraflar, bu Madde ve Madde 2 A'dan 2 H'ye kadar olan maddelerde belirtilen hükümlerle sınırlı kalmaksızın, bu Madde ve Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar olan maddelerin gerekli kıldığından daha sıkı önlemler alabilirler.    

Madde 2 C: Diğer Tamamen Halojenlenmiş CFC'ler                            

1.   Tarafların her biri 1 Ocak 1993 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyelerinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin % 80'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddelerin bir veya daha fazlasını üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddelerin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyelerinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 80'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç  ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.                       

2.   Tarafların her biri 1 Ocak 1997 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyelerinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin % 15'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddelerin bir veya daha fazlasını üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddelerin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyelerinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 15'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.                      

3.   Tarafların her biri 1 Ocak 2000 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup I'de sıralanan Kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyelerinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddelerin bir veya  daha fazlasını üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddelerin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyelerinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde  faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 15'i kadar aşılabilir.                                                                   

Madde 2 D: Karbon Tetraklor                                               

1.   Tarafların her biri 1 Ocak 1995 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup II'deki kontrol   altındaki maddenin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin % 15'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddenin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin yılda 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 15'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak Protokol'un 5. maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.                                                            

2.   Tarafların her biri 1 Ocak 2000 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 dönemde, Ek B Grup II'deki kontrol altındaki maddenin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde, bu maddenin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 15'i kadar aşılabilir.                                         

Madde 2 E: 1,1,1- Trikloretan (Metil Kloroform) 1. Tarafların her biri 1 Ocak 1993 tarihinde itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 dönemde, Ek B Grup III'deki kontrol altındaki maddenin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda,  1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddenin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.                                                                  

2.   Tarafların her biri 1 Ocak 1995 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık  dönem ve daha onra gelecek her 12 dönemde, Ek B Grup III'deki kontrol altındaki maddenin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin % 70'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten Taraf ülkelerin herbiri aynı dönemler  dahilinde bu maddenin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 70'ini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde  faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.                                                                  

3.   Tarafların her biri 1 Ocak 2000 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup III'deki kontrol  altındaki maddenin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin % 30'unu aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde, bu maddenin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin yılda, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 30'unu aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokol'un 5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir.                                                                  

4.   Tarafların her biri 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek B Grup III'deki kontrol  altındaki maddenin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten taraf ülkelerin her biri aynı dönemler dahilinde bu maddenin kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protorol'un 5. maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1989'da kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 15'i kadar aşılabilir.                                         

5.   Taraflar 1992 yılında bu Maddede belirtilenden daha hızlı bir azaltma programının uygulanabilirliğini gözden geçireceklerdir.                      

Madde 2 F: (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Hidrokoloflorokarbonlar  1. Tarafların her biri 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde; Ek C Grup I'da sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda:                                                            

a)   Ek A Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin 1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin % 3.1'inin, ve               

 b)  Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin 1989'da kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin  toplamını aşmamasını temin edeceklerdir.                                  

 2.  Tarafların her biri 1 Ocak 2004 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde; Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyelerinin yılda, bu Maddenin 1. fıkrasında belirtilen toplamın % 65'ini aşmamasını temin edeceklerdir.                                                                

 3. Tarafların her biri 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde; Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin  yılda, bu Maddenin 1. fıkrasında belirtilen toplamın % 35'ini aşmamasını temin edeceklerdir.                                                                

4.   Tarafların her biri 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde; Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda, bu Maddenin 1. fıkrasında belirtilen toplamın % 10'unu aşmamasını temin edeceklerdir.                                                                

 5.  Tarafların her biri 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde; Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda, bu Maddenin 1. fıkrasında belirtilen toplamın % 0.5'ini aşmamasını temin edeceklerdir.                                                          

 6.  Tarafların her biri 1 Ocak 2030 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde; Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyelerinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir.                                        

 7.  Tarafların her biri 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren:                   

 a)  Ek C Grup I'de sıralanın kontrol altındaki maddelerin kullanımını çevre açısından daha uygun altenatif madde veya teknolojilerin bulunamadığı uygulamalarla sınırlı tutulmasını,                                           

 b)  Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin kullanımının insan yaşamı veya insan sağlığının korunması için olan ender durumların dışında, şu anda Ek A, Ek B ve Ek C'de sıralanan kontrol altındaki maddelerle karşılanan uygulama alanlarının dışında olmamasını, ve                                  

 c)  Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin kullanımının diğer çevresel, güvenlik ve ekonomik düşünceleri karşılamaya ek olarak ozon tabakasının incelmesini en aza indirgeyecek biçimde seçilmesini, temin etmek için gayret göstereceklerdir.                                  

 Madde 2 G: (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Hidrobromoflorokarbonlar  Tarafların her biri 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren başlayan 12 aylık döenem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde Ek C Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin kendilerine ait hesaplanmış tüketim seviyesinin  sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeleri üreten tarafların herbiri  aynı dönemler dahilinde bu maddelerin kendileri için hesaplanmış üretim seviyelerinin sıfırı aşmamasını temin edeceklerdir. Bu fıkra Tarafların kararı ile izin verilecek ve Taraflarca zorunlu olarak kabul edilen kullanımları karşılamak için gerekli üretim ve tüketim seviyelerinin dışında kalan üretim  ve tüketim seviyelerine uygulanacaktır.                                      

Madde 2 H: (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Metil Bromür  Tarafların her biri 1 Ocak 1995'den itibaren başlayan 12 aylık dönem ve daha sonra gelecek her 12 aylık dönemde, Ek E'de yer alan kontrol altındaki maddenin hesaplanmış tüketim seviyesinin yılda, kendilerinin 1991 için hesaplanmış tüketim seviyesini aşmamasını temin edeceklerdir. Bu maddeyi üreten tarafların her biri aynı dönemler dahilinde bu maddenin hesaplanmış üretim seviyesinin yılda, 1991'de kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesini aşmamasını temin edeceklerdir. Ancak, Protokolun 5. Maddesinin 1. fıkrası çerçevesinde faaliyet gösteren tarafların temel iç ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bu limit, 1991'de kendilerine ait hesaplanmış üretim seviyesinin % 10'u kadar aşılabilir. Bu Madde altındaki hesaplanmış tüketim ve üretim seviyeleri karantina ve gemi yükleme öncesi uygulamalar için kullanılan miktarları içermeyecektir.                                                    

 

MADDE 3 - KONTROL SEVİYELERİNİN HESAPLANMASI

 (Değişik: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) 2. Madde 2 A'dan 2 H'ye kadar olan maddeler ve 5. Maddelerin uygulanması amacıyla Tarafların her biri, Ek A, Ek B, Ek C veya Ek E'de belirtilen her Grup için aşağıda belirtilen hesaplanmış seviyeleri belirleyeceklerdir:                                                          

(a)  Üretim İçin                                                            

(i)   Kontrol altındaki maddelerden herbirisine ait kendi yıllık üretim miktarını Ek A, Ek B, Ek C veya Ek E 'de buna karşı gelen ozon tüketim potansiyeliyle çarparak, ve                                                  

(ii)  Elde edilen sayıları her bir grup içinde toplayarak,                   

(b)  İthalat ve ihracat miktarları için üstte (a) bendinde belirtilen işlem  tersine işletilerek, ve                                                      

(c)  Tüketim için ise yukarıda (a) ve (b) bentlerinde belirtilen şekilde hesaplanmış bulunan rakamlardan üretim ve ithalat rakamlarını birbiriyle toplayıp elde edilen rakamdan ihracat rakamını çıkartarak hesaplama yapılacaktır. Ancak, 1 Ocak 1993'den itibaren, ihracatta bulunan bir Tarafa ait tüketim seviyesi hesaplanırken ihracat miktarı çıkartılamayacaktır.      

 

MADDE 4 - TARAF OLMAYAN DEVLETLERLE YAPILAN TİCARETİN KONTROLÜ

1.   Tarafların her biri 1 Ocak 1990 tarihinden itibaren, bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddelerin ithal edilmesini yasaklayacaktır.                       

1.   Tekrar - Tarafların her biri bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki  bir yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten, Ek B'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin ithal edilmesini yasaklayacaktır.     

1.   2. Tekrar - (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Tarafların her biri bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki 1 yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten, Ek C Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin ithal edilmesini yasaklayacaktır.                                                             

2.  Tarafların her biri 1 Ocak 1993 tarihinden itibaren, bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devlete Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddelerin ihraç edilmesini yasaklayacaktır.                                            

2.   Tekrar - Tarafların her biri, bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki bir yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devlete Ek B'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin ihraç edilmesini yasaklayacaktır.     

2.   2. Tekrar - (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Tarafların her biri bu fıkranın yürürlüğe girmesinden 1 yıl   sonra bu Protokol'e taraf olmayan devletlere Ek C Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin ihracını yasaklayacaktır.                               

3.   Taraflar 1 Ocak 1992'ye kadar, Sözleşme'nin 10. Maddesinde belirtilen işlemlere uygun olarak Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddeleri içeren ürünler listesini bir Ek halinde hazırlayacaklardır. Bu Ek'e prosedüre uygun bir şekilde itiraz etmeyen tüm Taraf Devletler söz konusu Ek'in yürürlüğe girmesinden sonraki bir yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi  bir devletten söz konusu ürünlerin ithal edilmesini yasaklayacaklardır.      

3.   Tekrar - Taraflar bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki üç yıl içerisinde Sözleşme'nin 10. Maddesinde belirtilen işlemlere uygun olarak, Ek B'de sıralanan kontrol altındaki maddeleri içeren ürünlerin listesini bir Ek halinde hazırlayacaklardır. Bu Ek'e prosedüre uygun bir şekilde itiraz etmeyen tüm Taraf Devletler, söz konusu Ek'in yürürlüğe girmesinden sonraki bir yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten söz konusu ürünlerin ithal edilmesini yasaklayacaklardır.                               

3.   2. Tekrar - (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Taraflar bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki üç yıl içerisinde Sözleşmenin 10. Maddesinde belirtilen işlemlere uygun olarak, Ek C Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddeleri içeren ürünlerin listesini bir Ek halinde hazırlayacaklardır. Bu Ek'e prosedüre uygun bir biçimde itiraz etmeyen tüm Taraf Devletler; söz konusu Ek'in yürürlüğe girmesinden sonraki bir yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten söz konusu ürünlerin ithal edilmesini yasaklayacaklardır.                    

4.   Taraflar 1 Ocak 1994'e kadar bu Protokol'e taraf olmayan devletlerden Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddeler ile üretilen fakat bu maddeleri içermeyen ürünlerin ithalinin yasaklanmasının veya kısıtlanmasının mümkün olup olmadığını tespit edeceklerdir. Mümkün görüldüğü takdirde taraflar Sözleşme'nin 10. Maddesinde belirtilen işlemlere uygun olarak bu tür ürünleri belirten bir Ek hazırlayacaklardır. Bu Ek'e prosedüre uygun bir şekilde itiraz etmeyen tüm Taraf Devletler, söz konusu Ek'in yürürlüğe girmesinden sonraki bir yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten söz konusu ürünlerin ithal edilmesini yasaklayacaklardır.                        

4.   Tekrar - Taraflar bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki beş yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan devletlerden Ek B'de sıralanan kontrol altındaki maddeler ile üretilen fakat bu maddeleri içermeyen ürünlerin ithalinin yasaklanmasının veya kısıtlanmasının mümkün olup olmadığını tespit  edeceklerdir. Mümkün görüldüğü takdirde, taraflar Sözleşme'nin 10. Maddesinde belirtilen işlemlere uygun olarak bu tür ürünleri belirten bir Ek hazırlayacaklardır. Bu Ek'e prosedüre uygun bir şekilde itiraz etmeyen tüm Taraf Devletler, söz konusu Ek'in yürürlüğe girmesinden sonraki bir yıl içerisinde, bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletten söz konusu ürünlerin ithal edilmesini yasaklayacak veya kısıtlayacaklardır.             

4.   2. Tekrar - (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Taraflar, bu fıkranın yürürlüğe girmesinden sonraki 1 yıl içerisinde bu Protokol'e taraf olmayan devletlerden Ek C Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddelerle üretilen fakat bu maddeleri içermeyen ürünlerin ithalinin yasaklanmasının veya kısıtlanmasının mümkün olup olmadığını tesbit edeceklerdir. Mümkün görüldüğü takdirde Taraflar Sözleşmenin 10.  Maddesinde  belirtilen işlemlere uygun olarak bu ürünleri belirten bir Ek hazırlayacaklardır.  Ek prosedüre uygun şekilde itiraz etmeyen tüm Taraf Devletler, söz konusu Ek'in yürürlüğe girmesinden sonraki bir yıl içerisinde, bu Protokole taraf olmayan herhangi bir devletten söz konusu ürünlerin ithal  edilmesini yasaklayacak veya kısıtlayacaklardır.                             

(1)  5. Tarafların her biri, bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devlete Ek A ve Ek B ve Ek C Grup II'deki kontrol altındaki maddelerin üretiminde kullanılan ve üretimde bu maddeleri kullanan teknolojilerin ihraç edilmesinin önüne geçebilmek için uygun olan tüm aşamaları taahhüt eder.                 

(1)  6. Taraflar bu Protokole taraf olmayan herhangi bir devlete, Ek A ve Ek B ve Ek C Grup II'deki kontrol altındaki maddelerin üretilmesini imkan dahiline getirecek ürünlerin,
ekipmanın, tesislerin veya teknolojilerin ihracını sağlayabilecek ödenek, yardım, kredi, garanti ya da sigorta programlarının temininden kaçınacaklardır.                                                   

(1)  7. 5. ve 6. fıkralar kontrol altına alınan maddelerin muhafazasını, geri kazanılmasını, yeniden işlenmesini veya bertaraf edilmesini mümkün kılan, alternatif maddelerin geliştirilmesini hızlandıran veya Ek A ve Ek B ve Ek C Grup II'deki kontrol altındaki maddelerin yayılmalarının azalmasına katkıda bulunan ürünlere, ekipmana, tesislere ve teknolojilere uygulanmayacaktır.    

(1)  Fıkralarda geçen, "Kontrol Altındaki Maddelerin" ibaresi 8.8.1995- 95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri ile "Ek A ve Ek B ve  Ek C Grup II'deki kontrol altındaki maddelerin" olarak değiştirilmiştir.                                                     

8.   (Değişik: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Tarafların bir toplantısında bu Protokol'e taraf olmayan herhangi bir devletin bu maddeye, Madde 2, Madde 2 A'dan 2 E'ye ve Madde 2G'ye kadarki maddelere tümüyle uyduğu tespit edildiği ve bu devlet 7. Maddede belirtilen verileri sunduğu takdirde, bu maddenin hükümleriyle sınırlı kalınmaksızın söz konusu devletle bu Maddenin 1'den 4 2. Tekrar'a kadarki fıkralarda belirtilen ithalat ve ihracatın yapılmasına izin verilebilir. (*2)                              

9.   Bu maddenin amaçları çerçevesinde "Bu Protokol'e Taraf Olmayan Devlet"  terimi, kontrol altındaki herhangi bir maddenin bu madde için belirlenen kontrol önlemleri tarafından kısıtlanmasını kabul etmeyen bir devlet veya bölgesel ekonomik bütünleşme örgütünü kapsayacaktır.                         

10. (Ek fıkra: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Taraflar 1 Ocak 1996'ya kadar, Ek C Grup I ve Ek E'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin Protokol'e taraf olmayan devletlerle yapılacak ticareti konusunda bu Maddede belirtilen önlemleri genişletmek için Protokol'de değişiklik yapıp yapmama konusunu ele alacaklardır.                          

 

MADDE 5 - GELİŞME YOLUNDA ÜLKELERİN ÖZEL DURUMLARI

1.   Gelişme yolundaki ülkelerden biri olan ve bu Protokolun kendisi için yürürlüğe girdiği tarihte veya 1 Ocak 1999'a kadarki herhangi bir tarihte, Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddelere ait kişi başına hesaplanmış tüketim seviyesi yılda 0.3 kilogram'ın altında olan bir Taraf Devlet (Ek ibare: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) 29 Haziran 1990'da Londra'da Taraflar II. Toplantısında kabul edilen ayarlamalar veya değişikliklere getirilecek daha ileri ayarlamaların bu maddenin 8. fıkrasında sözü edilen belirlemelerin yapılmasından sonra bu fıkra altında faaliyet gösteren taraflara uygulanmak ve bu belirlemelerin sonuçlarına dayandırılmak şartıyla, - temel iç talebini karşılayabilmek için Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar olan maddelerde belirtilen kontrol önlemlerine uyma yükümlülüğünü bu maddelerde belirtilen tarihlerden on yıl sonraya erteleyebilecektir.                                                          

1.   Tekrar - (Ek fıkra: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Taraflar 1 Ocak 1996'ya kadar; bu Maddenin 8. fıkrasında sözü edilen belirlemeleri, 6. Maddeye uygun olarak yapılan değerlendirmeler ve diğer ilgili bilgileri gözönünde bulundurarak, 2. Maddenin 9. fıkrasında açıklanan prosedürle:                                                        

a)   Madde 2 F'nin 1'den 6'ya kadarki fıkraları konusunda, bu Maddenin 1. fıkrası uyarınca faaliyet gösteren taraflara Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin tüketimi için baz alınacak yıl, ilk seviyeler, kontrol programı ve azaltma tarihlerinin neler olacağına,                            

b)   Madde 2 G konusunda, bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler’e Ek C Grup II'de sıralanan kontrol altındaki maddeler için hangi üretim ve tüketim azaltma tarihlerinin uygulanacağına, ve                                                                               

c)   Madde 2 H konusunda, bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren taraflara uygulanacak EK E'de sıralanan kontrol altındaki maddelere getirilecek kontrol önlemlerine baz alınacak yıl, ilk seviyeler ve üretim ve tüketim için kontrol programının neler olacağına  karar vereceklerdir.                                                      

2.   Ancak bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren herhangi bir taraf devletin Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddelere ait hesaplanmış tüketim seviyesi yılda kişi başına 0.3 kilogramı, Ek B'de sıralanan kontrol altındaki maddelere ait hesaplanmış tüketim seviyesi yılda kişi başına 0.2 kilogramı aşamayacaktır.                                                     

 3.  Bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler, Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar olan maddelerde belirtilen kontrol önlemlerini yerine getirirken:                                                                  

 a)  Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddeler için, kontrol önlemlerine  uygunluğunun tespitinde esas olmak üzere, 1995 ve 1997 yıllarını da kapsayan döneme ait hesaplanmış tüketim seviyesi yıllık ortalamasını veya kişi başına 0.3 kilogramlık hesaplanmış tüketim seviyesini (bunlardan hangisi daha düşükse onu);                                                                         

b)   Ek B'de sıralanan kontrol altındaki maddeler için, kontrol önlemlerine uygunluğunun tesbitinde esas olmak üzere, 1998 ve 2000 yıllarını da kapsayan  döneme ait hesaplanmış tüketim seviyesi yıllık ortalamasını veya kişi başına  0.2 kilogramlık hesaplanmış tüketim seviyesini (bunlardan hangisi daha düşük sonu) temel almak hakkına sahip olacaktır.                                      

4.   Bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler’den herhangi biri, Madde 2 A'dan 2 H'ye kadar olan maddelerde belirtilen kontrol önlemlerinin kendisi için yürürlüğe girmesinden önce, kontrol altındaki bu  maddelerden yeterli miktarda elde edemeyeceğini tespit ederse, bu durumu Sekreterya'ya bildirebilir. Sekreterya derhal böyle bir bildirinin kopyasını  konunun gelecek toplantıda ele alınması ve uygun eylemlere karar verilmesi  için taraflara iletecektir.                                                  

5.   Bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler’in Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar olan maddelerde (Ek ibare: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) ve bu Maddenin 1. Tekrar fıkrasına uygun olarak karar verilen Madde 2 F'den 2 H'ye kadar olan Maddelerde - belirtilen kontrol önlemlerine uyma yükümlülüklerini yerine getirebilme kapasitelerinin geliştirilmesi ve bu kontrol önlemlerinin söz konusu Taraf Devletler’ce yerine getirilmesi; Madde 10'la sağlanan ekonomik işbirliği ve Madde 10 A ile sağlanan teknoloji transferinin etkili bir biçimde uygulanmasına bağlıdır.                                                      

 6.  Bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler’in herhangi biri herhangi bir tarihte, mümkün olan bütün tedbirleri almış olmasına rağmen Madde 10 ve Madde 10 A'nın yetersiz yürütülmesinden dolayı, Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar olan Maddelerde belirtilen yükümlülüklerin birini veya tümünü (Ek ibare: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) , veya bu Maddenin 1. Tekrar fıkrasına uygun olarak karar verilen Madde 2 F'den 2 H'ye kadarki Maddelerde belirtilen yükümlülüklerin birini veya tümünü - yerine getiremediğini yazılı olarak Sekreterya'ya bildirebilir. Sekreterya bu Maddenin 5. fıkrasını gözönüne alarak, hemen bu bildirinin bir kopyasını gelecek toplantıda konunun görüşülebilmesi ve uygun eylemlere karar verilebilmesi amacıyla taraflara iletecektir.                

7.   Yukarıdaki 6. fıkrada sözü edilen uygun eylemlerin belirlendiği taraflar toplantısı ile bildirinin yapıldığı tarih arasındaki dönem süresince veya  tarafların karar vereceği daha ileriki bir dönem dahilinde; 8. Madde'de sözü edilen ve Protokol hükümlerine uymadığı tespit edilen Taraf Devletler’e uygulanacak işlemler, bildiriyi yapan taraf devlete uygulanmayacaktır.       

8.   1995'den daha geç olmamak üzere bir Taraflar Toplantısı, bu Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletler’in, ekonomik işbirliği ve onlara yapılacak teknoloji transferinin etkili uygulanmasını da kapsayan durumlarını belirleyecek ve bu devletlere uygun kontrol önlemlerinin programı hakkında gerekliliğine inanılan revizyonları kabul edecektir.                

9.   Bu Maddenin 4, 6 ve 7. fıkralarında bahsedilen tarafların kararları; 10. Maddeyle belirlenen ve karar alınırken uygulanan prosedüre uygun olarak alınacaktır.                                                                 

 

MADDE 6 -  KONTROL ÖNLEMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ  VE

GÖZDEN GEÇİRİLMESİ

Taraflar, 1990'dan itibaren ve daha sonra en az her dört yılda bir mevcut bilimsel, çevresel, teknik ve ekonomik veriler ışığında 2. Madde ve Madde 2 A'dan 2 H'ye kadar olan maddelerde belirtilen kontrol önlemlerini değerlendirmeye tabi tutacaklardır. Her değerlendirmeden en az bir yıl önce, Taraflar yukarda değinilen alanlarda yetişmiş uzmanların katıldığı paneller düzenleyecekler, bu panellerin kompozisyonunu ve çalışma şartlarını  tespit edeceklerdir. Bu paneller toplandıktan sonra bir yıl içerisinde sekretarya aracılığı ile vardıkları sonuçları Taraflara ileteceklerdir.      

(1) -   Maddedeki "... ve Ek C Grup I'de sıralanan geçiş maddelerinin üretimi, ihracatı ve ithalatı hakkındaki durumu...",  ibaresi 8.8.1995-95/7184 s.  Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri ile maddeden çıkartılmıştır.                                             

 

MADDE 7 - RAPORLARIN SUNULMASI

1.   Her taraf devlet Protokole taraf olduktan sonraki üç ay içerisinde Sekreterya'ya Ek A'da sıralanan kontrol altındaki maddelerin her  birisi için 1986 yılı üretim, ithalat ve ihracatıyla ilgili istatistiki verilerini, gerçek veriler temin edilemediği takdirde bunlara ilişkin en iyi tahmini rakamlarını sunacaktır.                                              

 2.  (Değişik Fıkra: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Her taraf devlet; Protokol EK B, C ve E'de sıralanan kontrol  altındaki maddelerle ilgili hükümlerin kendisi için yürürlüğe girmesinden sonraki üç aylık süreyi aşmamak kaydıyla Sekreterya'ya:                      

- EK B ve EK C'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin her biri için 1989 yılı,                                                                        

- EK E'de sıralanan kontrol altındaki madde için 1991 yılı, üretim, ithalat ve ihracatıyla ilgili istatistiki verilerini, gerçek veriler temin edilemediği takdirde bunlara ilişkin en iyi tahmini rakamlarını sunacaklardır. (*4)                                                          

 3.  (Değişik Fıkra: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Her taraf devlet EK A, B, C ve E'de sıralanan kontrol altındaki maddelere ait hükümlerin kendisi için yürürlüğe girdiği yıl ve daha sonra gelecek her yıla ait, EK A, B, C ve E'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin herbiri için, 1. Maddenin 5. Fıkrası uyarınca kendisine ait yıllık üretimleri ile ilgili istatistiki verileri ve ayrı ayrı belirtilmek üzere:   

 - Bir kimyasal işlemde kullanılan ozon tabakasını incelten madde miktarına ait,                                                                         

 - Taraflarca onaylanacak teknolojilerle bertaraf edilen madde miktarlarına ait, ve                                                                      

- Taraf Devletler’den yapılan ithalat ve bunlara yapılan ihracata ve taraf olmayan devletlerden yapılan ithalat ve bunlara yapılan ihracata ait, istatistiki verilerini Sekreterya'ya sunacaklardır. Veriler ait oldukları  yılın bitiminden sonraki 9 aylık süreyi aşmadan Sekreterya'ya iletilecektir.  (*5)                                                                         

3.   Tekrar - (Ek: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri) Her taraf devlet, yeniden işlenilen Ek A Grup II ve Ek C Grup I'de sıralanan kontrol altındaki maddelerin her birisine ait yıllık ithalat ve ihracatıyla ilgili istatistiki verilerini Sekreterya'ya sunacaktır.          

 4.  Madde 2, fıkra 8 (a)'ya uygun faaliyet gösteren taraflar için, söz konusu tarafların üyesi oldukları bölgesel ekonomik bütünleşme örgütünün örgüt içinde ve bu örgüte üye olmayan devletlerle yapılan ithalat ve ihracata ait verileri sağlaması durumunda, bu Maddenin 1, 2, 3 ve 3. Tekrar fıkralarında belirtilen ithalat ve ihracata ait istatistiki veri sunma koşulu yerine getirilmiş olacaktır.                                                        

 

MADDE 8 - PROTOKOL HÜKÜMLERİNE UYULMAMASI

Taraflar, ilk toplantılarında, bu Protokol hükümlerine uyulup uyulmadığının tespitine ve uymadığı tespit edilen Taraf Devletler’e uygulanacak işlemlere ilişkin prosedürleri ve kuramsal işleyiş biçimlerini görüşecek ve kabul edeceklerdir.                                                           

 

MADDE 9 - ARAŞTIRMA, GELİŞTİRME, HALKIN 

BİLİNÇLENDİRİLMESİ VE BİLGİ DEĞİŞİMİ

1.   Tarafların, kendi ulusal politikaları, düzenlemeleri ve uygulamaları ile uyumlu olarak ve gelişme yolunda ülkelerin ihtiyaçlarını özellikle gözönünde bulundurarak, aşağıdaki hususlarda araştırma, geliştirme faaliyetlerinin ve bilgi alışverişinin hızlandırılması için doğrudan ya da uzman uluslararası kuruluşlar vasıtasıyla işbirliğine gideceklerdir.         

a)   Kontrol altındaki maddelerin muhafazası, geri kazanılması, yeniden işlenmesi veya bertaraf edilmesi hususlarında iyileştirme sağlayabilecek veya bu maddelerin emisyonlarını azaltan en iyi teknolojiler, (Fıkradaki "...ve geçiş maddelerinin ..." ibaresi 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri ile metinden çıkartılmıştır).

b)   Kontrol altında tutulan maddeler, bu maddeleri içeren ürünler ya da bu maddeler kullanılarak üretilen ürünler için sunulabilecek alternatifler; ve

c)   İlgili kontrol stratejilerinin faydaları ve maliyetleri.               

2.   Taraflar, kontrol altında tutulan maddelerin veya ozon tabakasını tüketen diğer maddelerin yayılmalarının çevresel etkileri konusunda halkın bilinçlendirilmesini hızlandırılması için tek tek, ortaklaşa ya da uzman uluslararası kuruluşlar aracılığı ile işbirliğine gideceklerdir.

3.   Her Taraf Devlet bu Protokolün yürürlüğe girmesinden sonraki iki yıl içerisinde ve bundan sonraki her iki yılda bir Sekreterya'ya bu madde uyarınca yürüttüğü faaliyetlerin bir özetini sunacaktır.                               

MADDE 10 - FİNANS MEKANİZMASI

1.   Taraflar, Protokol'un 5. Maddesinin 1. paragrafı altında faaliyet gösteren Taraf Devletler’in Protokol Madde 2 A'dan 2 E'ye kadar olan maddelerde (Ek ibare: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag  Değişiklikleri) ve 5. Maddenin 1. Tekrar fıkrasına uygun olarak karar verilen Madde 2 F'den 2 H'ye kadarki Maddelerde -belirtilen kontrol önlemlerine uyumlarını sağlamak için, teknoloji transferi de dahil olmak üzere bu devletlere finansal ve teknik işbirliği sağlamak amacıyla bir mekanizma oluşturacaklardır. 5. Maddenin 1. fıkrası altında faaliyet gösteren Taraf Devletlerin Protokol kontrol önlemlerine uymalarını sağlamak amacıyla, bu devletlere yapılacak diğer finans transferine ek, iştiraklerden oluşan bu mekanizma, söz konusu devletlerin üzerinde mutabakata varılmış bütün ek maliyetlerini karşılayacaktır. Taraflar toplantısı ek maliyetlerin kategorilerini gösteren bir listeye karar verecektir.                        

2.   i. fıkra uyarınca oluşturulan bu mekanizma, çok-taraflı bir Fonu kapsayacaktır. Bu mekanizma diğer çok-taraflı, bölgesel ve ikili işbirliği yollarını da içerebilir.                                                     

3.   Çok-taraflı fon:                                                        

(a)  Taraflar tarafından belirlenen kriterlere göre üzerinde anlaşmaya varılmış ek maliyetleri hibe veya ayrıcalık esasına göre (hangisi uygunsa) karşılayacaktır;                                                             

(b)  Şu amaçlar doğrultusunda takas-ofisi işlevlerini finanse edecektir:    

i)    5. Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletlere ülke özel çalışmalar ve diğer teknik işbirliği aracılığıyla, bu tarafların işbirliği ihtiyaçlarının tanımlanmasına yardım etmek;                        

ii)   Tanımlanan bu ihtiyaçların karşılanması için teknik işbirliğini kolaylaştırmak;                                                              

iii)  9. Madde uyarınca sağlanan bilgi ve ilgili materyalleri dağıtmak ve geliştirme yolundaki Taraf Devletlerin faydalanması için seminerler, eğitim   oturumları ve diğer ilgili faaliyetleri düzenlemek,                          

iv)  Gelişme yolundaki Taraf Devletler için elverişli diğer çok taraflı, bölgesel ve ikili işbirliği yollarını kolaylaştırmak ve izlemek,             

(c)  Çok-taraflı Fonun sekreterliğine ait hizmetleri ve ilgili destek giderlerini finanse edecektir.                                               

4.   Çok-taraflı Fon, Fon'un ayrıntılı politikalarına karar verecek olan tarafların otoritesiyle işleyecektir.                                        

5.   Taraflar, çok-taraflı fonun amaçlarına ulaşmasını sağlamak amacıyla, özel çalışma politikaları, rehberler ve idari düzenlemeler ile kaynak harcamalarını da içeren uygulamaların geliştirilmesi ve izlenmesi için bir İcra Komitesi oluşturacaklardır. İcra Komitesi, tarafların karar verdiği referans şartlarında belirlenen görev ve sorumlulukları Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (Dünya Bankası), Birleşmiş Milletler Çevre Programı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı veya uzmanlık alanlarına bağlı olarak diğer uygun kuruluşlarla işbirliği yaparak ve bu kuruluşların yardımıyla yerine getirecektir. Protokol'un 5. Maddesi 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren ve göstermeyen tarafların dengeli bir biçimde temsil edilmesi esasına göre seçilecek olan İcra Komitesi üyeleri taraflarca onaylanacaktır.         

6.   Çok-taraflı Fon, Birleşmiş Milletler matrah ölçeği esasına göre 5. Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet göstermeyen Taraf Devletlerin konvertible para veya bazı durumlarda ülkelerin aynî ve/veya kendi ulusal paraları ile yapacakları iştiraklerle finanse edilecektir. Diğer taarfların bu Fona iştirakleri teşvik edilecektir. Tarafların kararı ile belirlenecek bir yüzdeye kadarki ve kriterlere uygun olan ikili işbirliği ve tarafların kararıyla kabul edilecek bazı özel durumlardaki bölgesel işbirliği; en azından aşağıdaki hususlar sağlandığında Çok-taraflı Fon'a bir katkı olarak değerlendirilebilir:

a)   Kesinlikle bu Protokol hükümlerine uyma ile ilişkili olur,             

b)   Ek kaynaklar sağlar,                                                   

c)   Üzerinde anlaşmaya varılmış ek maliyetleri karşılar.                   

7.   Taraflar her mali dönem için Çok-taraflı Fon'un programına ait bütçesine ve her taraf devletin bu Fon'a yapacağı iştiraklerin yüzdesine karar vereceklerdir.                                                               

8. Çok-taraflı Fon kaynaklarının harcanması, faydalanan tarafın muvafakatıyla yapılacaktır.                                                  

9.   Bu madde kapsamındaki Tarafların kararları mümkün olduğu kadar oy birliği ile alınacaktır. Oy birliği sağlama yolundaki tüm çabaların karşılıksız kalması ve bir karara ulaşılamaması durumunda kararlar, 5. Maddenin 1.  fıkrasına uygun faaliyet gösteren tarafların çoğunluğunun bulunduğu ve oy kullandığı ve 5. Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet göstermeyen tarafların çoğunluğunun bulunduğu ve oy kullandığı toplantıda hazır bulunan ve oylamaya katılan tarafların üçte iki çoğunluğu ile kabul edilecektir.                                                                 

10. Bu madde'de oluşturulan Finans Mekanizması, çevre sorunları ile ilgili olarak gelecekte geliştirilebilecek herhangi bir düzenlemeyi etkilemeyecektir.

Madde 10 A: Teknoloji Transferi Tarafların her biri, finas mekanizması tarafından desteklenen programlara uygun olarak:                                                                

a)   5. Maddenin 1. fıkrasına uygun faaliyet gösteren Taraf Devletlere en elverişli, çevre açısından güvenli ikame maddelerin ve ilgili teknolojilerin en geniş biçimde transferinin sağlanmasını tamin etmek,                      

 b)  Yukarıdaki (a) bölümünde söz edilen transferlerin adilane ve uygun koşullarda gerçekleşmesini temin etmek, için mümkün olan her tedbiri alacaktır.                                   

 

MADDE 11 - TARAFLARIN TOPLANTILARI

1.   Taraflar, düzenli aralıklarla toplanacaklardır. Sekreterya Tarafların ilk toplantısını bu Protokolün yürürlüğe girmesinden sonraki ilk  bir yıl içerisinde ve bu dönem içinde gerçekleşmesi programlanmış ise Sözleşmeye Taraf Devletler Konferansı ile bağlantılı olarak düzenleyeceklerdir.                                                          

2.   Taraflar, aksine bir karar almadıkları sürece, daha sonraki olağan toplantılar Sözleşmeye Taraf Devletler Konferansı toplantıları ile bağlantılı şekilde yapılacaktır. Olağanüstü toplantılar, Tarafların toplantılarında gerekli görülebilecek herhangi bir zamanda veya Taraflardan birinin yazılı isteği üzerine, ancak bu isteğin Sekreterya tarafından kendilerine iletilmesinden sonraki altı ay içerisinde Tarafların en az üçte biri tarafından desteklenmesi halinde yapılabilecektir.                           

3.   Taraflar, ilk toplantılarında:                                         

(a)  Toplantıların işleyiş kurallarını mutabakat yoluyla tespit edecekler;  

(b)  13. Maddenin 2. fıkrasında belirtilen mali kuralları mutabakat yoluyla tespit edecekler;                                                             

(c)  6. Maddede belirtilen panelleri kuracaklar ve çalışma ilkelerini belirleyecekler;                                                             

(d)  Madde 8'de belirtilen işlemler ve kurumsal mekanizmaları ele alacak ve onaylayacaklar;                                                              

(e)  10. Maddenin 3. fıkrasında değinilen çalışma planlarının hazırlanmasına başlayacaklardır.                                                            

4.   Tarafların toplantılarının işlevleri şunlar olacaktır:                 

(a)  Protokolün uygulanmasının gözden geçirilmesi;                          

(b)  2. Maddenin 9. fıkrasında belirtilen değişiklikler ya da indirimlerle ilgili kararların alınması;                                                   

(c)  2. Maddenin 10. fıkrası uyarınca, maddelere ilişkin herhangi bir ek'e veya ilgili kontrol önlemlerine ilave yapılması ya da bunlardan birinin çıkartılması;                                                                

(d)  Gerekli görüldüğü takdirde 7. Madde ile 9. Maddenin 3. fıkrasında sözü  edilen bilgilerin rapor edilmesinde kullanılacak prosedür ve rehberlerin hazırlanması;                                                                

(e)  10. Maddenin 2. fıkrası uyarınca sunulan teknik yardım taleplerinin değerlendirilmesi;                                                           

(f)  12. Maddenin (c) bendi uyarınca Sekreterya tarafından hazırlanan raporların değerlendirilmesi;                                                 

(g)  Kontrol önlemlerinin (...) 6. Maddeye uygun olarak değerlendirilmesi;  (1) (Fıkradaki "...ve geçiş maddeleri hakkındaki durumun..." ibaresi 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri ile  metinden çıkartılmıştır).                                             

h)   Bu Protokolün veya herhangi bir ekinin değiştirilmesi veya yeni bir ek hazırlanmasına ilişkin öneriler olduğu takdirde bunların incelenmesi ve benimsenmesi;                                                                

i)    Bu Protokolün uygulanması için bir bütçe hazırlanması ve kabul edilmesi;  ve                                                                        

j)    Bu Protokolün amaçlarına uygun kazanımlar sağlanması için gerekli görülebilecek herhangi bir faaliyetin ele alınması ve böyle bir faaliyete girişmesi.                                                                   

5.   Birleşmiş Milletler, uzman kuruluşları ve uluslararası Atom Enerji Ajansının yanısıra bu Protokole taraf olmayan herhangi bir devlet Tarafların toplantısında gözlemci sıfatıyla temsil edilebilecektir. Ozon tabakasının  korunmasına ilişkin alanlarda uzman olup Tarafların herhangi bir toplantısına gözlemci sıfatıyla katılmak istediğini Sekreteryaya bildiren Ulusal ya da Uluslararası bir hükümet kuruluşu veya gönüllü kuruluş mevcut Taraf Devletlerin en az üçte biri itirazda bulunmadığı sürece toplantıya kabul edilebilir. Gözlemcilerin kabul ve katılımları, Taraflarca kabul edilecek işleyiş kurallarına tabi olacaktır.                                           

 

MADDE 12 - SEKRETERYA

Bu Protokol'un amaçları çerçevesinde, Sekreterya:                                                                              

(a)  11. Maddede belirtilen Taraf Devletler toplantılarını düzenleyecek ve hizmet sunacak;                                                               

(b)  7. Madde uyarınca bir Taraf Devletçe sunulan verileri toplayacak ve istenen bilgileri sunacak;                                                   

(c)  7. ve 9. Maddeler uyarınca elde edilen bilgilere dayanan raporları hazırlayıp düzenli olarak Taraflara iletecek;                                

(d)  10. Madde uyarınca kendisine iletilen herhangi bir teknik yardım talebini, bu talebin karşılanmasını kolaylaştırmak amacıyla Taraflara iletecek;                                                                    

(e)  Taraf olmayan devletleri gözlemci olarak tarafların toplantılarına katılmaya ve bu Protokolün hükümlerine uygun davranmaya teşvik edecek;       

(f)  Gerektiğinde, Taraf Devletlerden olmayan bu gözlemcilere (c) ve (d) bentlerinde belirtilen bilgileri ve talepleri aktaracak; ve

(g)  Taraflarca uygun görülecek ve bu Protokolün amaçlarına ulaşmasını ağlayacak diğer görevleri yürütecektir.                                     

 

MADDE 13 - MALİ HÜKÜMLER

1.   Sekreteryanın bu Protokolle ilgili olarak yürüteceği faaliyetler de dahil olmak üzere, bu Protokolün işleyişi için gerekli görülecek fonlar esas olarak Tarafların katkılarıyla oluşturulacaktır.       

2.   Taraflar ilk toplantılarında bu Protokolün işleyişi için gerekli mali kuralları mutabakat yoluyla belirleyeceklerdir.                              

 

MADDE 14 - PROTOKOLÜN SÖZLEŞME İLE İLİŞKİSİ

Bu Protokolde aksi belirtilmediği sürece, Sözleşmenin protokollere ilişkin hükümleri bu Protokolle de uygulanacaktır.               

MADDE 15 - İMZA

 Bu Protokol 16 Eylül 1987'de Montreal'de, 17 Eylül 1987'den 16 Ocak 1988'e kadar Ottowa'da ve 17 Ocak 1988'den 15 Eylül 1988'e kadar New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezinde Devletlerin ve bölgesel ekonomik bütünleşme örgütlerinin imzalarına açık olacaktır.                  

MADDE 16 - YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ

 1.  Kontrol altında tutulan maddelerin 1996 tahmini global tüketiminin en az üçte ikisini temsil eden Devletler ya da bölgesel ekonomik  bütünleşme örgütlerince en az oniki kabul, onay veya katılma belgesi depoziter ülkeye sunulduğu ve Sözleşmenin 17. Maddesinin 1. fıkrasında belirtilen  hükümler yerine getirildiği takdirde bu Protokol 1 Ocak 1989 tarihinde  yürürlüğe girecektir. Bu tarihte söz konusu koşullar gerçekleşmediği takdirde Protokol, bu koşulların yerine getirildiği tarihten sonraki doksanıncı günde yürürlüğe girecektir.                                                        

2.   Birinci fıkrada belirtilen bölgesel bir ekonomik bütünleşme örgütünce sunulan bir belge bu örgüte üye Devletlerce sunulan belgelere ek bir belge olarak sayılmayacaktır.                                                      

3.   Bu Protokolün yürürlüğe girmesinden sonra, herhangi bir Devlet ya da bölgesel ekonomik bütünleşme örgütü kendi onay, kabul veya katılma belgesini sunduktan sonraki doksanıncı günde Protokole Taraf olmuş sayılacaktır.       

 

MADDE 17 - YÜRÜRLÜĞE GİRİŞTEN SONRA KATILAN  TARAF DEVLETLER

Bu Protokole yürürlüğe giriş tarihinden sonra Taraf olan tüm Devletler ya da bölgesel ekonomik bütünleşme örgütleri, 5. Madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 2 ve 2 A'dan 2 H 'ye kadar olan maddeler ve 4. Maddenin Protokole yürürlüğe girdiği tarihte Taraf olmuş bulunan devletler ve bölgesel ekonomik bütünleşme örgütleri için bu tarihten itibaren geçerli olan tüm yükümlülüklerini yerine getireceklerdir.                                     

 

MADDE 18 - REZERVLER

 Bu Protokole hiç bir rezerv konamaz.                           

 

MADDE 19 - ÇEKİLME

Tarafların herhangi biri Madde 2 A'nın 1. fıkrasında belirtilen yükümlülükleri üstlendikten itibaren dört yıl geçmesinden sonraki herhangi bir zamanda, Depozitere yazılı bildirimde bulunarak Protokol'den çekilebilecektir.

Bu çekilme, bildirimin Depoziter Devlet tarafından alınışından itibaren bir yıl geçtikten sonra veya çekilmeyle ilgili bildirimde belirtilebilecek daha sonraki bir tarihte yürürlüğe girecektir.                                    

MADDE 20 -  ORİJİNAL METİNLER

Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça ve İspanyolca metinlerin eşit derecede geçerli olduğu bu Protokolün orijinal metni Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından emanete alınacaktır.                    

BU SÖZLEŞME AŞAĞIDA İMZASI BULUNAN TAM YETKİLİ TEMSİLCİLER TARAFINDAN USULÜNE UYGUN OLARAK İMZALANMIŞTIR.                                          

MONTREAL, ONALTI EYLÜL BİNDOKUZYÜZSEKSENYEDİ.                             

 

EK A

KONTROL EDİLEN MADDELER

 

       Grup                                        Madde                                    Ozon Tüketim Potansiyeli*               

 

Grup I                                                            

CFCL3                               (CFC-11)                                              1.0                            

CF2CL2                             (CFC-12)                                              1.0                            

C2F3CL3                            (CFC-113)                                            0.8                            

C2F4CL2                            (CFC-114)                                            1.0                            

C2F5CL                             (CFC-115)                                            0.6                            

                                                                          

Grup II                                                            

CF2BrCL                        (halon-1211)                                            3.0                            

CF3Br                            (halon-1301)                                          10.0                            

C2F4Br2                          (halon-2402)                                    (Tespit edilecek)               

                                                                              

   (*) - Bu ozon tüketim potansiyelleri mevcut bilgilere göre tespit edilen tahminlerdir ve periyodik olarak gözden geçirilecek,  yenileneceklerdir.                                                   

 

EK B

KONTROL  ALTINDAKİ  MADDELER

 

           Grup                                      Madde                                    Ozon Tüketim Potansiyeli*               

 

Grup I                                                     

CF3CL                               (CFC-13)                                              1.0              

C2FCL5                             (CFC-111)                                            1.0              

C2F2CL4                            (CFC-112)                                            1.0              

C3FCL7                             (CFC-211)                                            1.0              

C3F2CL6                            (CFC-212)                                            1.0              

C3F3CL5                            (CFC-213)                                            1.0              

C3F4CL4                            (CFC-214)                                            1.0              

C3F5CL3                            (CFC-215)                                            1.0              

C3F6CL2                            (CFC-216)                                            1.0              

C3F7CL                             (CFC-217)                                            1.0              

 

Grup II                                                                                                                    

CCL4                                 Karbon tetraklorür                                1.1

 

Grup III                                                                                                                   

C2H3CL3*                         1,1,1-trikloroetan                                     

                                         (metil kloroform)                                 0.1

 

     (*) - Bu formül 1,1,2-trikloroetana karşılık gelmez                       .

(Değişik: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri)

 

EK C

KONTROL ALTINDAKİ  MADDELER

                                                                                                                        

Grup                       Madde                     İzomer Sayısı  Ozon Tüketme

                                                                                               Potansiyeli*

Grup I

 

CHFCL2                (HCFC-21)**                    1                                   0.04

CHF2CL               (HCFC-22)**                     1                                   0.055

CH2FCL               (HCFC-31)                         1                                   0.02

C2HFCL4              (HCFC-121)                       2                                   0.01-0.04

C2HF2CL3             (HCFC-122)                       3                                   0.02-0.08

C2HF3CL2             (HCFC-123)                       3                                   0.02-0.06

CHCL2CF3            (HCFC-123)**                   -                                   0.02

C2HF4CL              (HCFC-124)                       2                                   0.02-0.04

CHFCLCF3           (HCFC-124)**                   -                                   0.022

C2H2FCL3             (HCFC-131)                       3                                   0.007-0.05

C2H2F2CL2           (HCFC-132)                       4                                   0.008-0.05

C2H2F3CL             (HCFC-133)                       3                                   0.02-0.06

C2H3FCL2             (HCFC-141)                       3                                   0.005-0.07

CH3CFCL2            (HCFC-141b)**                  -                                   0.11

C2H3F2CL             (HCFC-142)                       3                                   0.008-0.07

CH3CF2CL            (HCFC-142b)**                  -                                   0.065

C2H4FCL              (HCFC-151)                       2                                   0.003-0.005

C3HFCL6              (HCFC-221)                       5                                   0.015-0.07

C3HF2CL5             (HCFC-222)                       9                                   0.01-0.09

C3HF3CL4             (HCFC-223)                     12                                   0.01-0.08

C3HF4CL3             (HCFC-224)                     12                                   0.01-0.09

C3HF5CL2             (HCFC-225)                       9                                   0.02-0.07

CF3CF2CHCL2     (HCFC-225ca)**                -                                   0.025

CF2CLCF2CHCLF  (HCFC-225cb)**  -     0.033

C3HF6CL              (HCFC-226)                       5                                   0.02-0.10

C3H2FCL5             (HCFC-231)                       9                                   0.05-0.09

C3H2 F2CL4           (HCFC-232)                     16                                   0.008-0.10

C3H2F3CL3           (HCFC-233)                     18                                   0.007-0.23

C3H2F4CL2           (HCFC-234)                     16                                   0.01-0.28

C3H2F5CL             (HCFC-235)                       9                                   0.03-052

C3H3FCL4             (HCFC-241)                     12                                   0.004-0.09

C3H3F2CL3            (HCFC-242)                     18                                   0.005-0.13

C3H3F3CL2           (HCFC-243)                     18                                   0.007-012

C3H3F4CL             (HCFC-244)                     12                                   0.009-0.14

C3H4FCL3             (HCFC-251)                     12                                   0.001-0.01

C3H4F2CL2           (HCFC-252)                     16                                   0.005-0.04

C3H4F3CL             (HCFC-253)                     12                                   0.003-0.03

C3H5FCL2             (HCFC-261)                       9                                   0.002-0.02

C3H5F2CL             (HCFC-262)                       9                                   0.002-0.02

C3H6FCL              (HCFC-271)                       5                                   0.001-0.03

 

Grup II                                                                                             

 

CHFBr2                                                          1                                   1.00

CHF2Br                (HBFC-22B1)                    1                                   0.74

CH2FBr                                                          1                                   0.73

C2HFBr4                                                         2                                   0.3-0.8

C2HF2Br3                                                        3                                   0.5-1.8

C2HF3Br2                                                        3                                   0.4-1.6

C2HF4Br                                                         2                                   0.7-1.2

C2H2FBr3                                                        3                                   0.1-1.1

C2H2F2Br2                                                      4                                   0.2-1.5

C2H2F3Br                                                        3                                   0.7-1.6

C2H3FBr2                                                        3                                   0.1-1.7

C2H3F2Br                                                        3                                   0.2-1.1

C2H4FBr                                                         2                                   0.07-0.1

C3HFBr6                                                         5                                   0.3-1.5

C3HF2Br5                                                        9                                   0.2-1.9

C3HF3Br4                                                      12                                   0.3-1.8

C3HF4Br3                                                      12                                   0.5-2.2

C3HF5Br2                                                        9                                   0.9-2.0

C3HF6Br                                                         5                                   0.7-3.3

C3H2FBr5                                                        9                                   0.1-1.9

C3H2F2Br4                                                    16                                   0.2-2.1

C3H2F3Br3                                                    18                                   0.2-5.6

C3H2F4Br2                                                    16                                   0.3-7.5

C3H2F5Br                                                        8                                   0.9-1.4

C3H3FBr4                                                      12                                   0.08-1.9

C3H3F2Br3                                                    18                                   0.1-3.1

C3H3F3Br2                                                    18                                   0.1-2.5

C3H3F4Br                                                      12                                   0.3-4.4

C3H4FBr3                                                      12                                   0.003-0.3

C3H4F2Br2                                                    16                                   0.1-1.0

C3H4F3Br                                                      12                                   0.07-0.8

C3H5FBr2                                                        9                                   0.04-0.4

C3H5F2Br                                                        9                                   0.07-0.8

C3H6FBr                                                         5                                   0.02-0.7

 

*    Ozon Tüketme Potansiyelinin (OTP) aralık olarak verildiği durumlarda, Protokol amaçları için bu aralıktaki en yüksek değer kullanılacaktır. Listede tek değer olarak verilen OTP'ler laboratuvar ölçümlerine daanan hesaplamalar kullanılarak çıkartılmıştır. Aralık içinde belirtilen değerler tahmini değerlerdir ve daha az kesinlik ifade eder. Aralık izomer gruplarına aittir. 

Üst değer izomerin en yüksek OTP'sinin bir tahmini, alt değer ise izomerin en düşük OTP'sinin bir tahminidir.  (*3)                                        

(Ek ibare: 8.8.1995-95/7184 s. Kararname eki Kopenhag Değişiklikleri)  

 

EK E

KONTROL ALTINDAKİ MADDELER

 

      Grup                                        Madde                                    Ozon Tüketim Potansiyeli

 

Grup I                                   

 

CH3Br                                    Metil Bromür                                       0.7

 

Madde 2. 1990 DEĞİŞİKLİKLERİ İLE İLİŞKİ

Hiçbir taraf devlet veya bölgesel ekonomik bütünleşme örgütü; 29 Haziran 1990'da Taraf Ülkeler II. Toplantısında karar verilen Değişikliğe önceden veya ard arda onay, kabul veya katılma belgesi sunmadığı sürece; bu değişiklik için böyle bir belgeyi depozitere sunamaz.                                        

 

Madde 3. YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ                                                  

1.   Bu Değişiklik, Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolu'na taraf olan devletler veya bölgesel ekonomik bütünleşme örgütlerince en az yirmi onay, kabul veya katılma belgesi sunulduğu takdirde 1 Ocak 1994 tarihinde yürürlüğe girecektir. Bu koşulun söz konusu tarihe kadar gerçekleşmemesi durumunda, Değişiklik bu koşulun sağlanmasını takip eden doksanıncı günde yürürlüğe girecektir.                                       

2.   1. Paragrafın amaçları doğrultusunda, bir bölgesel ekonomik bütünleşme örgütü tarafından sunulan böyle bir belge, bu örgüte üye devletlerce sunulan belgelere ek bir belge olarak değerlendirilmeyecektir.                        

3.   1. Paragraf uyarınca bu Değişikliğin yürürlüğe girmesinden sonra, Protokol'e taraf herhangi bir devlet tarafından Değişiklik için onay, kabul veya katılma belgesinin sunulmasını takip eden doksanıncı günde söz konusu değişiklik bu Taraf devlet için yürürlüğe girecektir.                        

                                                                             

DEĞİŞMEDEN ÖNCEKİ BİÇİMLER                                                                                                

(*1) -9. "Geçiş Maddesi" ister tek başına isterse karışım halinde bulunsun, bu Protokol'e ait Ek C'de sıralanan herhangi bir maddedir. Bu tanım, Ek C'de aksi belirtilmediği sürece, bu maddelerin izomerlerini kapsar, ancak  bu maddelerin depolanması ve taşınması için kullanılan kaptakinden başka, üretimi yapılmış bir ürünün içinde bulunan herhangi bir geçiş maddesini veya karışımını tanımlamakta kullanılmaz.                                         

(*2) 8. Tarafların bir toplantısında bu Protokol'e taraf olmayan herhangi  bir devletin bu maddeye, madde 2, madde 2 A'dan 2 E'ye ve madde 2G'ye kadarki maddelere tümüyle uyduğu tespit edildiği ve bu devlet 7. maddede belirtilen verileri sunduğu takdirde, bu maddenin hükümleriyle sınırlı kalınmaksızın söz konusu devletten 1, 1. Tekrar, 3, 3. Tekrar, 4 ve 4. Tekrar fıkralarında belirtilen ithalatın, ve bu devlete 2 ve 2. Tekrar fıkralarında belirtilen   

ihracatın yapılmasına izin verilebilir.                                      

(*3)                             

EK C

GEÇİŞ MADDELERİ

 

    Grup                                                                      Madde

 

 

CHFCL2                                                           (HCFC-21)                                              

CHF2CL                                                           (HCFC-22)                                              

CH2FCL                                                           (HCFC-31)                                               

C2HFCL4                                                          (HCFC-121)                                             

C2HF2CL3                                                         (HCFC-122)                                             

C2HF3CL2                                                         (HCFC-123)                                              

C2HF4CL                                                          (HCFC-124)                                             

C2H2FCL3                                                         (HCFC-131)                                             

C2H2F2CL2                                                       (HCFC-132)                                             

C2H2F3CL                                                         (HCFC-133)                                              

C2H3FCL2                                                         (HCFC-141)                                             

C2H3F2CL                                                         (HCFC-142)                                             

C2H4FCL                                                          (HCFC-151)                                             

C3HFCL6                                                          (HCFC-221)                                             

C3HF2CL5                                                         (HCFC-222)                                             

C3HF3CL4                                                         (HCFC-223)                                             

C3HF4CL3                                                         (HCFC-224)                                              

C3HF5CL2                                                         (HCFC-225)                                             

C3HF6CL                                                          (HCFC-226)                                             

C3H2FCL5                                                         (HCFC-231)                                             

C3H2F2CL4                                                       (HCFC-232)                                             

C3H2F3CL3                                                       (HCFC-233)                                             

C3H2F4CL2                                                       (HCFC-234)                                             

C3H2F5CL                                                         (HCFC-235)                                              

C3H3FCL4                                                         (HCFC-241)                                             

C3H3F2CL3                                                       (HCFC-242)                                             

C3H3F3CL2                                                       (HCFC-243)                                             

C3H3F4CL                                                         (HCFC-244)                                             

C3H4FCL3                                                         (HCFC-251)                                             

C3H4F2CL2                                                       (HCFC-252)                                             

C3H4F3CL                                                         (HCFC-253)                                              

C3H5FCL2                                                         (HCFC-261)                                             

C3H5F2CL                                                         (HCFC-262)                                             

C3H6FCL                                                          (HCFC-271)                                             

 

(*4)   2. Her taraf devlet Ek B'de sıralanan maddelere ait önlemlerin kendisi için yürürlüğe girmesinden sonraki 3 aylık süreyi aşmamak kaydıyla Sekreterya'ya, Ek B'de sıralanan kontrol altındaki maddeler ile Ek C Grup I'de sıralanan geçiş maddelerinin her birisi için 1989 yılı üretim, ithalat ve ihracatıyla ilgili istatistiki verilerini, gerçek veriler temin edilemediği tardirde bunlara ilişkin en iyi tahmini rakamlarını sunacaktır.              

(*5)   3. Her taraf devlet Ek B'de sıralanan maddelere ait önlemlerin kendisi için yürürlüğe girdiği yıl ve daha sonraki her yıla ait Ek A ve Ek B'de sıralanan kontrol altındaki maddelerle, Ek C Grup I'de sıralanan geçiş maddelerinin her biri için, 1. maddenin 5. fıkrası uyarınca kendisine ait yıllık üretimleri ile ilgili istatistiki verileri ve ayrı ayrı belirtilmek üzere;                                                                       

- Bir kimyasal işlemde kullanılan ozon tabakasını incelten madde miktarlarına ait,                                                             

- Taraflarca onaylanacak teknolojilerle bertaraf edilen madde miktarlarına ait,                                                                         

- Taraf Devletlerden yapılan ithalat ve bunlara yapılan ihracata ve taraf olmayan devletlerden yapılan ithalat ve bu devletlere yapılan ihracata ait,  

istatistiki verilerini Sekreterya'ya sunacaklardır. Veriler ait oldukları yılın bitiminden sonraki 9 aylık süreyi aşmadan Sekreterya'ya iletilecektir.