AVRUPA KÜLTÜR ANLAŞMASI

Bu Anlaşma, 7 Haziran 1957 tarih ve 6998 sayılı Kanunla onaylanarak, 17 Haziran 1957 tarih ve 9635 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanmıştır.

İşbu Anlaşmayı imzalayan Avrupa Konseyi âzası hükümetler,

Avrupa Konseyi gayesinin, bilhassa müşterek mameleklerini teşkil eden ideal ve prensipleri korumak ve yükseltmek için âzaları arasında daha sıkı bir birlik tahakkuk ettirmek olduğunu,

Avrupa halkları arasındaki karşılıklı anlayışın inkişafının bu gayeye doğru ilerlemeyi temin edeceğini,

Bu maksada varmak için, sadece Konsey âzaları arasında iki taraflı anlaşmalar akdetmekle kalmayıp Avrupa kültürünü korumayı ve onun inkişafını teşvik etmeyi istihdaf eden müşterek bir hareket tarzı ihtiyar olunmasının temenniye şayan olduğunu nazarı itibara alarak,

Bütün Konsey âzaları ve bu anlaşmaya bilâhare iltihak edecek diğer Avrupa devletleri vatandaşlarına müşterek medeniyetlerini olduğu kadar diğer Âkid Tarafların medeniyet, tarih ve dillerini de tetkik imkânını bahşedecek bir Umumi Avrupa Kültür Anlaşması akdetmeye karar vermişler ve aşağıdaki hususlarda mutabık kalmışlardır:

Madde - 1

Her Akid Taraf, Avrupanın müşterek kültür mamelekindeki millî payını idame ettirmek ve bunun inkişafını teşvik etmek için kendisine has tedbirleri alacaktır.

Madde - 2

Her Akid Taraf, imkân nispetinde,

a) Vatandaşlarını diğer Âkid Tarafların medeniyet, tarih ve dillerini tetkik etmeye teşvik edecek, diğer Âkidlere de kendi ülkesinde bu gibi tetkiklerde bulunmak hususunda kolaylık gösterecek, ve

b) Diğer Âkid Taraflar ülkesinde kendi medeniyet, tarih, dil veya dillerinin tetkikine ge-lişmesine ve bu Âkid Tarafların vatandaşlarına da kendi ülkesi üzerinde bu kabil tetkikleri yapmaları imkânının bahşedilmesine gayret sarf edecektir.

Madde - 3

Akid Taraflar Avrupa menfaatine olan kültürel faaliyetlerinin inkişafını temine mâtuf müşterek hareketlerini hemahenk kılmak gayesiyle Avrupa Konseyi çerçevesi dahilinde istişarelerde bulunacaklardır.

Madde - 4

Her Akid Taraf, imkân nispetinde, ikinci ve üçüncü maddenin tatbiki gayesiyle kültürel kıymeti haiz eşyanın olduğu gibi şahısların da tedavül ve mübadelesini kolaylaştıracaktır.

Madde - 5

Her Akid Taraf, Avrupa kültürü için bir kıymet ifade edip kendi kontrolu altında bulunan eşyaları Avrupa’nın müşterek kültür mâmelekinin ayrılmaz bir cüz'ü olarak telâkki edecek, onları korumak için lüzumlu tedbirler alacak ve bu eşyaların tetkik edilebilmelerini kolaylaştıracaktır.

Madde - 6

1. İşbu Anlaşma hükümlerinin tatbiki ile ilgili teklifler ve tefsirine mütaallik meseleler Avrupa Konseyi Kültür Eksperleri Komitesi toplantılarında incelenecektir.

2. Bu Anlaşmaya 9 uncu maddenin 4 üncü paragrafı hükmüne uygun şekilde iltihak etmiş olup Avrupa Konseyi âzası bulunmıyan her devlet evvelki paragrafta derpiş edilen toplantılara bir veya daha fazla temsilcisini iştirak ettirebilecektir.

3. İşbu maddenin 1 inci paragrafında derpiş edilen toplantılarda kabul edilmiş olup Kültür Eksperleri Komitesinin munzam masrafları icabettirmiyen idari mahiyetteki hususlara mütaallik salâhiyetine tâbi olmıyan kararlar, Avrupa Konseyi Vekiller Komitesine tavsiye şeklinde arz edileceklerdir.

4. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, konsey âzalarına olduğu gibi işbu Anlaşmaya iltihak etmiş olan bu hükümetlere de Vekiller Komitesi veya Kültür Eksperleri Komitesince bu mevzuda alınacak her kararı tebliğ edecektir.

5. Her Âkid Taraf, Vekiller Komitesi veya Kültür Eksperleri Komitesi kararları muva-cehesinde işbu Anlaşma hükümlerinin tatbiki ile ilgili olarak alabileceği bütün tedbirleri zamanında Avrupa Konseyi Genel Sekreterine bildirecektir.

6. İşbu Anlaşmanın tatbikine mütedair bazı teklifler Âkid Tarafların ancak mahdut bir kısmını ilgilendirdiği takdirde, bunlar, tatbik sahasına konulmaları Avrupa Konseyine masraf tahmil etmemek şartiyle, 7 nci madde hükümleri dairesinde incelenileceklerdir.

Madde - 7

Eğer iki veya daha fazla Âkid Taraf işbu Anlaşma gayelerinin tahakkuku maksadiyle Avrupa Konseyi merkezinde 6 ncı maddede derpiş edilenlerden başka toplantılar tertibini arzu ederlerse Konsey Genel Sekreteri onlara lüzumlu idari yardımlarda bulunacaktır.

Madde - 8

İşbu Anlaşmanın hiç bir hükmü

a) Âkid Taraflardan birinin evvelce imzalamış bulunduğu iki taraflı kültür anlaşmaları hükümlerini ihlâl edecek veya Âkid Taraflardan birinin âtide böyle bir anlaşmanın akdini daha az temenniye şayan kılacak veya,

b) Bir Âkid Taraf ülkesinde mer'i bulunan yabancıların giriş, ikamet ve çıkışlarına mütaallik kanun ve nizamnamelerin her şahıs için tahmil eylediği vecibeleri bertaraf edecek mahiyette telâkki edilmiyecektir.

Madde - 9

1. İşbu Anlaşma Avrupa Konseyi âzalarının imzasına açıktır. Anlaşma tasdik edilecek ve tasdiknameler Avrupa Konseyi Genel Sekreteri nezdine tevdi edilecektir.

2. İşbu Anlaşma, üç mümzi Hükümetin tasdiknamelerini tevdilerinden itibaren bu hükümetler için mer'iyete girecektir.

3. İşbu Anlaşma, Anlaşmayı bilâhara tasdik edecek olan her mümzi hükümet için tasdiknamenin tevdiinden itibaren mer'iyete girecektir.

4. Avrupa Konseyi Vekiller Komitesi icabı hale göre, Konsey âzası olmıyan her Avrupa Devletini işbu Anlaşmaya iltihaka davete ittifakla karar verebilecektir. Böyle bir daveti alan her Devlet, iltihak vesikasını Avrupa Konseyi Genel Sekreterliğine tevdi etmek suretiyle Anlaşmaya iltihak edebilecektir, iltihak keyfiyeti mezkûr vesikanın alınmasından itibaren katiyet kesbedecektir.

5. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, her tasdikname ve iltihak vesikasının tevdiini bütün Konsey âzalarına ve iltihak eden Devletlere tebliğ edecektir.

Madde - 10

Her Âkid Taraf, işbu Anlaşma hükümlerinin tatbik edileceği ülkeleri, Avrupa Konseyi Genel Sekreterine göndereceği ve Genel Sekreter tarafından bütün diğer Âkid Taraflara tebliğ edilecek bir beyanla tâyin ve tasrih edebilecektir.

Madde - 11

1. İşbu Anlaşma, mer'iyete giriş tarihinden itibaren beş senelik bir müddet geçtikten sonra, Akid Taraflardan her biri tarafından her zaman feshedilebilecektir. İşbu fesih keyfiyeti Avrupa Konseyi Genel Sekreterine yazılı bir tebliğ şeklinde vukubulacak ve o da diğer Âkid Tarafları meseleden haberdar edecektir.

2. Fesih keyfiyeti, alâkalı Taraf için, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri tarafından ihbarın tebellûğ tarihinden 6 ay sonra katiyet kesbedecektir.

İşbu Anlaşma, Hükümetlerince bu hususta tam salâhiyetli kılınan ve aşağıda imzaları bulunan murahhaslar tarafından imza edilmiştir.

İşbu Anlaşma 19 Aralık 1954 tarihinde Paris'te, Fransızca ve İngilizce olarak her iki metin de muteber olmak ve Avrupa Konseyi Genel Sekreterine tevdi edilmek üzere tek nüsha halinde tanzim edilmiştir. Genel Sekreter bunun, usulüne uygun bir kopyasını her mümzi ve iltihak eden Devlete tebliğ edecektir.

Belçika Kıraliyeti Hükümeti adına:

P. H. Spaak

Danimarka Kıraliyeti Hükümeti adına:

H. C. Hansen

Fransız Cumhuriyeti Hükümeti adına:

Mendes - France

Federal Almanya Cumhuriyeti Hükümeti adına:

Blücher

Yunanistan Kıraliyeti Hükümeti adına:

Stephanopoulos

İzlanda Cumhuriyeti Hükümeti adına:

Kristinn Gudmundsson

İrlanda Hükümeti adına:

Liam Cosgrave

İtalya Cumhuriyeti Hükümeti adına:

G. Martino

Lüksemburg Büyük Dükalığı Hükümeti adına:

Jos. Bech

Holanda Kıraliyeti Hükümeti adına:

J. W. Beyen

Norveç Kıraliyeti Hükümeti adına:

Halvard Lange

İsveç Kıraliyeti Hükümeti adına:

K. L. Westman

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adına:

F. Köprülü

Şimalî - İrlanda ve Büyük Britanya Birleşik Kıraliyeti Hükümeti adına:

Anthony Eden