Bu Protokol, 22 Temmuz 2002 tarih ve 2002/4545 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararıyla, 22 Ağustos 2002 tarih ve
24854 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.
Bu Protokol'ün Akit Tarafları,
Barselona'da 16 Şubat 1976 tarihinde kabul edilen Akdeniz'in Kirliliğe Karşı Korunması Sözleşmesi'nin Tarafları olarak;
İnsan etkinliklerinin deniz ortamı ve kıyıları üzerindeki ve daha genel olarak Akdeniz özelliklerinin hakim olduğu alanların ekosistemleri üzerindeki derin etkilerinin bilincinde olarak;
Akdeniz'in doğal ve kültürel mirasının durumunu, bilhassa özel koruma alanları kurarak ve aynı zamanda tehdit altındaki türlerin korunması ve muhafazası yoluyla, korumanın ve uygun olduğu ölçüde geliştirmenin önemini vurgulayarak;
Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı'nda kabul edilen belgeleri, özellikle Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi'ni (Rio de Janeiro, 1992) gözönünde bulundurarak;
Biyolojik çeşitlilikte önemli bir azalma veya kayıp tehdidi olduğunda tam bir bilimsel kesinliğin bulunmamasının bu tehdidi küçümseyerek veya gözardı ederek önlem alınmasını ertelemek için bir gerekçe olarak öne sürülmemesi gerektiğinin bilincinde olarak,
Tüm Akit Tarafların ekosistemlerin sağlığının ve bütünlüğünün esirgenmesi, korunması ve geri getirilmesi için işbirliği yapmaları gerektiğini ve bu konuda ortak ancak farklılaşmış sorumlulukları olduğunu gözönünde bulundurarak, aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır:
TANIMLAR
Bu Protokol'ün amaçları bakımından,
a) "Sözleşme", 16 Şubat 1976'da Barselona'da kabul edilen ve 1995 yılında Barselona'da değiştirilen Akdeniz'in Kirliliğe Karşı Korunması Sözleşmesi anlamına gelir;
b) "Biyolojik çeşitlilik", bütün kaynaklardan ve bunun yanısıra kara, deniz ve diğer su ekosistemleriyle bunların ait oldukları ekolojik yapılardan kaynaklanan yaşayan organizmalar arasındaki farklılaşma anlamına gelir;
c) "Tehlikeye düşmüş türler", bulundukları tüm alanlarda veya bu alanların bir bölümünde ortadan kalkma tehlikesi altında bulunan tüm türler anlamına gelir;
d) "Endemik türler", bulundukları alan sınırlı bir coğrafi alandan ibaret olan tüm türler anlamına gelir;
e) "Tehdit altındaki türler", bulundukları alanların tümünde veya bir bölümünde görünebilen gelecekte ortadan kalkma ihtimali bulunan ve sayısal azalmaya veya yaşama alanı bozulmasına neden olan unsurların etkili olmaya devam etmeleri halinde varlıklarını sürdürme ihtimalleri bulunmayan tüm türler anlamına gelir;
f) "Bir türün muhafaza statüsü", bu türün üzerinde rol oynayan ve uzun dönemdeki dağılımını ve çokluğunu etkileyebilecek unsurların toplamı anlamına gelir;
g) "Taraflar", bu Protokol'ün Akit Tarafları anlamına gelir;
h) "Örgüt", Sözleşme'nin 2 nci maddesinde değinilen Örgüt anlamına gelir;
i) "Merkez", Özel Koruma Alanları İçin Bölgesel Etkinlik Merkezi anlamına gelir.
COĞRAFİ KAPSAM
1. Bu Protokol'ün uygulandığı alan Sözleşme'nin 1 inci maddesinde sınırlandırı-lan Akdeniz Alanı olacaktır. Aynı zamanda,
- deniz yatağı ve altındaki toprağı;
- karasularının genişliğinin ölçülmesinde yararlanılan başlangıç çizgisinin kara tarafında kalan ve akarsular söz konusu olduğunda tatlısu sınırına kadar uzanan suları, deniz yatağını ve altındaki toprağı;
- sulak alanlar da dahil olmak üzere, Tarafların herbirince belirlenen karasal kıyı alanlarını içerir.
2. Bu Protokol'deki hiçbir husus veya bu Protokol'e dayanılarak yapılan hiçbir yasa deniz hukukuna ve özellikle deniz alanlarının tabiatına ve genişliğine, karşılıklı veya bitişik kıyıları olan Devletler arasında deniz alanlarının sınırlandırılmasına, açık denizlerde seyrüsefer özgürlüğüne, uluslararası seyrüsefer için kullanılan boğazlardan geçiş hakkı ve kurallarına ve karasularından zararsız geçiş hakkına ve aynı zamanda kıyı devletinin, bayrak devletinin ve liman devletinin yargı yetkisinin tabiatına ve kapsamına ilişkin olarak herhangi bir Devlet'in deniz hukukuna ilişkin haklarına, bugünkü ve gelecekteki taleplerine veya hukuki görüşlerine halel getirmez.
3. Bu Protokol'e dayanılarak alınan hiçbir karar veya girişilen hiçbir etkinlik ulusal egemenlik veya yargı yetkisine ilişkin hiçbir talebi ortaya atmak, kabullenmek veya itiraz etmek için temel oluşturamaz.
GENEL YÜKÜMLÜLÜKLER
1. Herbir Taraf,
a) özel doğal ve kültürel değeri olan alanları bilhassa özel koruma alanları kurarak sürdürülebilir ve çevreye zarar vermeyen bir şekilde korumak, saklamak ve yönetmek,
b) tehlikeye düşmüş veya tehlike altındaki bitki ve hayvan türlerini korumak, saklamak ve yönetmek amacıyla gerekli önlemleri alacaktır.
2. Taraflar, doğrudan veya yetkili uluslararası örgütler kanalıyla bu Protokol'ün uygulandığı alandaki biyolojik çeşitliliğin esirgenmesi ve sürdürülebilir kullanımı için işbirliği yapacaklardır.
3. Taraflar, biyolojik çeşitliliğin esirgenmesi ve sürdürülebilir kullanımı için önem taşıyan unsurları belirleyecek ve bunların envanterlerini oluşturacaklardır.
4. Taraflar, biyolojik çeşitliliğinin esirgenmesi ve deniz ve kıyı biyolojik çeşitlilik kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı için stratejiler, planlar ve programlar kabul edecekler ve bunları ilgili sektörel ve sektörlerarası politikalarıyla bütünleştireceklerdir.
5. Taraflar, biyolojik çeşitliliğin bu maddenin 3 üncü bendinde değinilen unsurlarını izleyecekler, biyolojik çeşitliliğin esirgenmesi ve sürdürülebilir kullanımı üzerinde olumsuz etkileri olan veya olması ihtimali bulunan süreçleri ve faaliyet kategorilerini tanımlayacaklar ve bunları izleyeceklerdir.
6. Herbir Taraf, bu Protokol'de öngörülen önlemleri diğer Tarafların veya başka Devletlerin egemenliğini veya yargı yetkisini haleldar etmeden uygulayacaktır. Bu önlemlerin uygulanmasını teminen bir Tarafça alınacak önlemler uluslararası hukuka uygun olmalıdır.
BÖLÜM II
ALANLARIN KORUNMASI
BİRİNCİ KISIM - ÖZEL KORUMA
ALANLARI
Madde 4
HEDEFLER
Özel koruma alanlarının hedefi,
a) uzun dönemli hayatiyetlerini güvence altına alabilecek ve biyolojik çeşitliliklerini sürdürülebilecek büyüklükteki temsil kabiliyetine sahip kıyı ve deniz ekosistemleri tiplerini,
b) Akdeniz'deki doğal dağıtım alanlarında yok olma tehlikesi altında bulunan veya gerilemelerinin ya da kendiliğinden kısıtlı olan alanlarının bir sonucu olarak küçülmüş bir doğal alana sahip olan yaşama ortamlarını,
c) tehlikeye düşmüş, tehdit altında veya endemik olan bitki ve hayvan türlerinin varlıklarını sürdürmeleri, üremeleri ve yeniden kazanılmaları için kritik önemi olan yaşama ortamlarını,
d) bilimsel, estetik, kültürel veya eğitsel açıdan ilgi çekmelerinden dolayı özel öneme sahip alanları korumaktır.
1. Herbir Taraf kendi egemenliği veya yargı yetkisi altındaki deniz ve kıyı bölgelerinde özel koruma alanları kurabilir.
2. Eğer bir Taraf kendi egemenliği veya ulusal yargı yetkisi altındaki bir alanda başka bir Tarafın egemenliği ve yargı yetkisi altındaki bir alanın hudutlarına veya sınırlarına bitişik bir özel koruma alanı kurmayı niyet ederse, iki Tarafın yetkili makamları alınacak önlemler konusunda anlaşmaya varmak amacıyla işbirliği yapacaklar ve başka hususların yanısıra diğer Tarafın mütekabil bir özel koruma alanı kurması veya diğer uygun önlemleri alması olasılığını inceleyeceklerdir.
3. Eğer bir Taraf, kendi egemenliği veya ulusal yargı yetkisi altındaki bir alanda bu Protokol'ün Tarafı olmayan bir Devlet'in egemenliği veya ulusal yargı yetkisi altındaki bir alanın hudutlarına veya sınırlarına bitişik bir özel koruma alanı kurmaya niyet ederse, söz konusu Taraf önceki bendde değinildiği şekilde bu Devlet'le işbirliği yapmaya çalışacaktır.
4. Eğer bu Protokol'e Taraf olmayan bir Devlet bu Protokol'ün bir Tarafının egemenliği veya yargı yetkisi altında bulunan bir alanın sınırlarına bitişik bir alanda özel koruma alanı kurmaya niyet ederse, Taraf Devlet diğer Devlet'le 2 nci bendde değinilen şekilde işbirliği yapmaya çalışacaktır.
Madde 6
Taraflar, uluslararası hukuka uygun olarak herbir özel koruma alanının karakteristiklerini hesaba katarak, başta aşağıdakiler olmak üzere gerekli olan koruma önlemlerini alacaklardır:
a) Sözleşme'nin Tarafı oldukları diğer Protokollerinin ve Tarafı oldukları diğer ilgili antlaşmaların uygulanmasının güçlendirilmesi;
b) özel koruma alanının bütünlüğünü doğrudan ya da dolaylı olarak bozma olasılığı olan atıkların ve başka maddelerin boşaltımının veya atılmasının yasaklanması;
c) gemilerin geçişinin ve her türlü durmanın veya demirlemenin düzenlemeye tabi tutulması;
d) söz konusu özel koruma alanına buranın yerlisi olmayan herhangi bir türün veya genetik değişikliğe uğramış türlerin ve aynı zamanda özel koruma alanında mevcut veya daha önce mevcut olmuş türlerin sokulmasının veya yeniden sokulmasının düzenlemeye tabi tutulması;
e) toprağın incelenmesini veya değişikliğe uğratılmasını ya da kara toprak altının, deniz yatağının veya deniz toprak altının kullanımını içeren her türlü etkinliğin düzenlemeye tabi tutulması veya yasaklanması;
f) her türlü bilimsel araştırma etkinliğinin düzenlemeye tabi tutulması;
g) balıkçılığın, avcılığın, hayvanların alınmasının ve bitkilerin rünlerinin toplanmasının veya bunların tahrip edilmesinin ve aynı zamanda özel koruma alanı kökenli hayvanların, hayvan bölümlerinin, bitkilerin, bitki bölümlerinin ticaretinin düzenlemeye tabi tutulması veya yasaklanması;
h) türlere zarar verme veya bunları rahatsız etme veya ekosistemlerin veya türlerin esirgenme durumlarını tehlikeye düşürme ihtimali bulunan veya özel koruma alanlarının doğal veya kültürel karakteristiklerine zarar verebilecek başka her türlü faaliyet veya kararın düzenlemeye tabi tutulması ve gerekirse yasaklanması;
i) ekolojik ve biyolojik süreçlerin ve peyzajın korunmasını amaçlayan başka her türlü önlem.
PLANLAMA VE YÖNETİM
1. Taraflar, özel koruma alanları için, uluslararası hukuk kuralları uyarınca, planlama, yönetim, gözetim ve izleme önlemleri kabul edeceklerdir.
2. Bu önlemler herbir özel koruma alanı için;
a) hukuki ve kurumsal çerçeveyi ve uygulanabilir yönetim ve koruma önlemlerini belirleyen bir yönetim planının geliştirilmesini ve kabulünü;
b) ekolojik süreçlerin, yaşama alanlarının, nüfus dinamiklerinin, peyzajın ve aynı zamanda insan etkinliklerinin etkilerinin sürekli izlenmesini;
c) böyle alanların kurulmasından etkilenebilecek yerel sakinlere yardım edilmesini de içerecek şekilde, yerel topluluk ve nüfusların, uygun olduğu biçimde, özel koruma alanlarının yönetimine aktif katılımını;
d) özel koruma alanlarının desteklenmesinin ve yönetiminin finansmanı için mekanizmalar kabul edilmesini ve aynı zamanda bu yönetimin bu alanların hedeflerine uygun olmasını güvence altına alan faaliyetlerin geliştirilmesini;
e) özel koruma alanlarının kurulma hedeflerine uygun etkinliklerin ve bu etkinliklere ilişkin izinlerin koşullarının düzenlemeye tabi tutulmasını;
f) yöneticilerin ve nitelikli teknik personelin yetiştirilmesini ve aynı zamanda uygun alt yapının geliştirilmesini,
içerecektir.
3. Taraflar ulusal acil müdahale planlarının zarara yol açan veya özel koruma alanlarına bir tehdit oluşturan vakalara yanıt vermek için önlemler de içermesini güvence altına alacaklardır.
4. Hem kara hem deniz alanlarını kapsayan özel koruma alanları kurulduğunda Taraflar özel koruma alanlarının bir bütün olarak eşgüdümünü ve idaresini temin etmeye çalışacaklardır.
İKİNCİ KISIM
AKDENİZ AÇISINDAN ÖNEMLİ OLAN ÖZEL KORUMA ALANLARI
Madde 8
LİSTESİNİN OLUŞTURULMASI
1. Doğal alanların yönetimi ve esirgenmesinde ve
aynı zamanda tehdit altındaki türlerin ve bunların yaşama ortamlarının
korunmasında işbirliğini geliştirmek için Taraflar bundan böyle AÖKA olarak
anılacak "Akdeniz Açısından Önemli Olan Özel Koruma Alanları" listesi
oluşturacaklardır.
2. AÖKA Listesi,
- Akdeniz'de biyolojik çeşitliliğin unsurlarını esirgemek açısından önem taşıyan,
- Akdeniz Alanı'na özgü ekosistemleri veya tehlikeye düşmüş türlerin yaşama ortamlarını içeren, bilimsel, estetik, kültürel veya eğitsel düzeylerde özel ilgi uyandıran
alanları içerebilir.
3. Taraflar,
a) bu alanların Akdeniz için özel önemini tanımayı;
b) AÖKA'lara uygulanabilir önlemlere uymayı ve AÖKA'ların kurulma hedeflerine ters düşme ihtimali olan hiçbir etkinliğe izin vermemeyi veya
girişmemeyi kabul ederler.
Madde 9
1. AÖKA'lar bu maddenin 2-4 üncü bendlerinde öngörülen usul izlenerek:
a) Tarafların egemenliği ve yargı yetkisi altında olan deniz ve kıyı bölgelerinde, b) kısmen veya tamamen açık denizlerde bulunan bölgelerde kurulabilir.
2. Liste'ye dahil etme teklifleri,
a) eğer alan kendisinin egemenliği ve yargı yetkisini kullanmakta olduğu halihazırda sınırlandırılmış bir bölgede ise, ilgili Tarafça;
b) eğer alan tamamen veya kısmen açık denizdeyse, iki veya daha çok komşu Tarafça;
c) ulusal egemenlik ve yargı yetkisinin sınırlarının henüz belirlenmediği alanlarda komşu Taraflarca verilebilir.
3. AÖKA Listelerine dahil etme teklifleri yapan Taraflar, Merkez'e, alanın coğrafi konumu, fiziki ve ekolojik özellikleri, hukuki statüsü, yönetim planları ve bunların yerine getirilme araçları hakkında bilgi içeren bir rapor ve aynı zamanda Akdeniz için önemini ortaya koyan bir açıklama sunacaklardır.
a) Bu maddenin 2(b) ve 2(c) alt bendleri çerçevesinde bir teklif oluşturulduğunda, ilgili komşu Taraflar, önerilen koruma ve yönetim önlemlerinin ve aynı zamanda bunların uygulama araçlarının tutarlılığını güvence altına almak amacıyla birbirlerine danışacaklardır.
b) Bu maddenin 2 nci bendi çerçevesinde yapılan teklifler söz konusu alana uygulanabilir koruma ve yönetim önlemlerini ve aynı zamanda bunların uygulama araçlarını gösterecektir.
4. Teklif edilen alanın Liste'ye dahil edilmesi usulü aşağıdakileri içerecektir:
a) herbir alan için, teklif, bunun 16 ncı madde uyarınca kabul edilen rehber ilkelere ve ölçütlere uygunluğunu inceleyecek olan Ulusal Odak Noktalarına sunulacaktır;
b) eğer bu maddenin 2(a) alt bendi uyarınca yapılan bir teklif rehber ilkelere ve genel ölçütlere uygunsa, değerlendirmeden sonra, Örgüt, söz konusu Alan'ı AÖKA Listesi'ne dahil etmeyi kararlaştıracak olan Taraflar Toplantısı'na bilgi verecektir.
c) eğer bu maddenin 2(b) ve 2(c) altbendleri uyarınca yapılan bir teklif rehber ilkelere ve genel ölçütlere uygunsa, Merkez bunu Taraflar Toplantısı'na iletecek olan Örgüt'e bildirecektir. Söz konusu Alan'ı AÖKA Listesi'ne dahil etme kararı bölgeye uygulanabilir yönetim önlemlerini uygun bulacak olan Taraflarca oydaşma ile alınacaktır.
5. Alanın Liste'ye dahil edilmesini teklif eden Taraflar bu maddenin 3 üncü bendi uyarınca tekliflerinde belirledikleri koruma ve esirgeme önlemlerini yerine getireceklerdir. Taraflar bu şekilde oluşturulan kurallara uyma yükümlülüğünü kabul ederler. Merkez yetkili uluslararası örgütleri Liste'den ve AÖKA'larda alınan önlemlerden haberdar edecektir.
6. Taraflar AÖKA Listesi'ni gözden geçirebilirler. Bu amaçla, Merkez bir rapor hazırlayacaktır.
AÖKA'LARIN STATÜSÜNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER
Çevreyi koruma ve bu Protokol'de tesis edilen
yükümlülüklere uyma gereksinimi hesaba katılarak, bir AÖKA'nın
sınırlandırılması veya hukukî statüsünde değişikliklere veya böyle bir alanın
tamamının veya bir bölümünün feshine, önemli nedenler yoksa, karar
verilmeyecektir.
1. Taraflar bitki ve hayvan türlerini, bunları elverişli bir esirgeme ortamında sürdürmek amacıyla yöneteceklerdir.
2. Taraflar, kendi egemenlikleri veya ulusal yargı yetkileri altındaki bölgelerde tehlikeye düşmüş veya tehdit altındaki bitki ve hayvan türlerini saptayacak ve bunların listelerini yapacaklar ve bu türlere korunan statüsü vereceklerdir. Taraflar bu türler veya bunların yaşama alanları üzerinde olumsuz etkileri olan etkinlikleri düzenleyecek ve uygun olduğunda yasaklayacaklar ve bu türlere elverişli bir esirgeme durumu sağlanmasını güvence altına almak için yönetim, planlama ve başka önlemler alacaklardır.
3. Korunan hayvan türleri konusunda Taraflar,
a) bu türlerin, yumurtalarının, bölümlerinin veya ürünlerinin alınmasını, sahiplenilmesini, öldürülmesini (mümkün olduğu ölçüde tesadüfi alma, sahiplenme ve öldürmeyi de içecek şekilde), ticaretini, naklini ve ticari nedenlerle sergilenmesini;
b) mümkün olduğu ölçüde, yabani hayvanların özellikle çiftleşme, kuluçka, kış uykusu veya göç dönemlerinde ve aynı zamanda biyolojik stres dönemlerinde rahatsız edilmelerini kontrol edecekler ve uygun olduğunda yasaklayacaklardır.
4. Bir önceki bendde belirlenen önlemlere ilaveten, Taraflar gerekiyorsa mevcudiyet alanları bu Protokol'ün uygulandığı alanın içine kadar uzanan göçmen türlerin korunması ve iyileştirilmesiyle ilgili anlaşmaları da içerecek şekilde ikili veya çok taraflı kararlarla çabalarını eşgüdümlü olarak yürüteceklerdir.
5. Korunan bitki türleri, bunların bölümleri ve ürünleri konusunda, Taraflar toplama, biriktirme, kesme, sökme, ticari amaçlarla alım satım, nakil ve sergilenmeyi de içerecek şekilde her çeşit tahrip ve tacizi düzenleyecek ve uygun olduğunda yasaklayacaktır.
6. Taraflar korunan hayvanların özellikle esaret altında çiftleştirilme olmak üzere yeri dışında üremesi ve korunan bitkilerin tohumlardan çoğaltılması ile ilgili önlemler ve planlar oluşturacaklar ve kabul edeceklerdir.
7. Taraflar, doğrudan veya Merkez kanalıyla, tehlikeye düşmüş ve tehdit altındaki türleri yönetme ve koruma çabalarını eşgüdümleme amacıyla, bu Protokol'e Taraf olmayan mevcudiyet alanı Devletleriyle danışmalar yapacaklardır.
8. Taraflar, yasadışı ihraç edilen veya elde tutulan korunan türlerin geri dönmesine mümkün olduğunda olanak sağlayacaklardır. Taraflarca bu örneklerin doğal yaşama ortamlarına yeniden sokulması için çaba harcanmalıdır.
Madde 12
TÜRLERİN KORUNMASI VE ESİRGENMESİ İÇİN
İŞBİRLİĞİ ÖNLEMLERİ
1. Taraflar, bu Protokol'ün, Tehdit ve Tehlike Altındaki Türler Listesi ve Kullanımı Düzenlemiş Olan Türler Listesi'yle ilgili eklerinde sıralanan bitki ve hayvanların korunmasını ve esirgenmesini güvence altına almak için işbirliği önlemleri alacaklardır.
2. Taraflar, bu Protokolün 11 inci maddesinin 3 üncü ve 5 inci bendlerinde öngörülen önlemleri ulusal düzeyde alarak Tehlike ve Tehdit Altındaki Türler Listesi'yle ilgili Ek'te sıralanan hayvan ve bitki türlerinin korunması ve yeniden kazanılması için mümkün olan azami korumayı temin edeceklerdir.
3. Taraflar, Tehlikeye Düşmüş ve Tehdit Altındaki Türler Listesi'yle ilgili Ek'te sıralanan türlerin yaşama ortamlarının tahribini ve bunlara zarar verilmesini yasaklayacaklar ve esirgenmesi veya yeniden kazanılması için eylem planları hazırlayacak ve uygulayacaklardır. Kabul edilen ilgili eylem planlarının uygulanması için işbirliğini sürdüreceklerdir.
4. Taraflar, yetkili uluslararası örgütlerle işbirliği içinde, Kullanımı Düzenlenmiş Türler Listesi'yle ilgili ekte sıralanmış olan türlerin esirgenmesini güvence altına almak için tüm uygun önlemleri alacaklar ve aynı zamanda türlerin elverişli esirgenme durumlarının güvence altına alınması ve sürdürülmesi amacıyla kullanımlarını izne ve düzenlemeye bağlayacaklardır.
5. Tehdit altındaki veya tehlikeye düşmüş bir türün alanı bir ulusal sınırın veya bu Protokol'ün iki Tarafının egemenliğine ve ulusal yargı yetkisine tabi ülkeleri veya alanları ayıran bir çizginin her iki tarafına yayılmışsa, bu Taraflar bu türün korunması, muhafazası ve gerekiyorsa yeniden kazanılması amacıyla işbirliği yapacaklardır.
6. Başka hiçbir tatminkar çözümün bulunmaması ve yasaktan muafiyetin söz konusu topluluğun veya herhangi bir başka bir türün varlığını sürdürmesine zarar vermemesi halinde, Taraflar, türün varlığını sürdürmesi veya önemli zarara uğramasının engellenmesini güvence altına almak için gerekli bilimsel eğitsel veya yönetsel amaçlarla bu Protokol'ün eklerinde sıralanan türlerin korunması için öngörülen yasaklardan bağışıklık tanıyabilirler. Bu tür bağışıklık Taraflar Toplantılarına bildirilecektir.
YERLİ OLMAYAN VEYA GENETİK DEĞİŞİKLİĞE UĞRAMIŞ TÜRLERİN SOKULMASI
1. Taraflar, yerli olmayan ve genetik değişikliğe uğramış türlerin yaban ortamına kasten veya kazayla sokulmasını düzenlemek üzere gerekli tüm tedbirleri alacaklar ve bu Protokol'ün uygulama alanına giren ekosistemler, yaşama ortamları veya türler üzerindeki zararlı etkisi olabilecekleri yasaklayacaklardır.
2. Taraflar, halihazırda girişi gerçekleşmiş türlerin, bilimsel değerlendirme yapıldıktan sonra, bu Protokol'ün uygulama alanında bulunan ekosistemlere, yaşama ortamlarına veya türlere zararı veya zarar verme olasılığı ortaya çıktığında, bu türlerin ortadan kaldırılması için mümkün olan tüm tedbirlerin uygulanmasına çaba göstereceklerdir.
BÖLÜM IV
EKLERE GETİRİLEN DEĞİŞİKLİKLER
1. Bu Protokol'ün Eklerine değişiklik getirilmesine ilişkin usul, Sözleşme'nin 23 üncü maddesinde öngörülen usuldür.
2. Akit Taraflar toplantısına sunulan tüm teklif edilmiş değişiklikler Ulusal Odak Noktaları toplantısının ön değerlendirmesine tabi tutulmuş olacaklardır.
Madde 15
ENVANTERLER
Herbir Taraf,
a) ender rastlanan veya hassas ekosistemler barındıran ve biyolojik çeşitlilik rezervleri olan, tehdit altındaki veya tehlikeye düşmüş türler için önem taşıyan kendi egemenliği veya ulusal yargı yetkisi altında bulunan alanların;
b) tehlikeye düşmüş veya tehdit altındaki hayvan veya bitki türlerinin kapsamlı envanterlerini oluşturacaktır.
Madde 16
REHBER İLKELER VE ORTAK ÖLÇÜTLER
Taraflar,
a) Protokol'e eklenecek AÖKA Listesi'nde yer alabilecek deniz ve kıyı koruma alanlarının seçimi için ortak ölçütler;
b) Eklere yeni türlerin dahil edilmesi için yeni ortak ölçütler;
c) Özel koruma alanlarının kurulması ve yönetimi için rehber ilkeler kabul edeceklerdir.
(b) ve (c) bendlerinde değinilen ölçütler ve rehber ilkeler Taraflar toplantısınca bir veya daha çok Tarafın önerisine dayanılarak değiştirilebilir.
Korunan alanları ve türleri ve bunların yaşama ortamlarını önemli ölçüde etkileyebilecek endüstriyel ve diğer projeler ve faaliyetlerle ilgili kararlara götüren planlama sürecinde, Taraflar, halen düşünülmekte olan projelerin ve faaliyetlerin kümülatif etkisi de dahil olmak üzere, olası doğrudan veya dolaylı, anında veya uzun vadeli etkiyi hesaplayacaklar ve hesaba katacaklardır.
GELENEKSEL ETKİNLİKLERİN BÜTÜNLEŞTİRİLMESİ
1. Koruyucu önlemlerin oluşturulmasında, Taraflar yerel topluluklarının geleneklerini yaşatma gücünü ve kültürel etkinliklerini hesaba katacaklardır. Bu tür ihtiyaçları karşılamak için bağışıklıklar tanıyacaklardır. Bu nedenle tanınan hiçbir bağışıklık,
a) bu Protokol çerçevesinde korunan ekosistemlerin yaşatılmasını veya bu ekosistemlerin yaşatılmasına katkıda bulunan biyolojik süreçleri tehlikeye düşürmeyecektir;
b) özellikle tehlikeye düşmüş ve tehdit altındaki, göçmen veya endemik türler olmak üzere, bitki ve hayvan topluluklarını veya türlerini oluşturan bireylerin yokolmasına veya sayılarının ciddi biçimde azalmasına yol açmayacaktır.
2. Koruma önlemlerinden bağışıklık tanıyan Taraflar, diğer Tarafları bu durumdan haberdar edeceklerdir.
Madde 19
KAMUOYUNA AÇILMA, ENFORMASYON, KAMU BİLİNCİ VE
EĞİTİM
1. Taraflar, özel koruma alanlarının, sınırlarının, bunlara uygulanabilir düzenlemelerin tesisi ve korunan türlerin, yaşama ortamlarının ve bunlara uygulanabilir düzenlemelerin adlandırılması konularında uygun biçimde kamuoyuna bilgi vereceklerdir.
2. Taraflar kamuoyunu özel koruma alanlarının ve türlerin menfaati ve değeri ve doğanın esirgenmesi bakış açısından ve diğer bakış açılarından kazanılabilecek bilimsel bilgilerden haberdar etmeye çalışacaklardır. Bu tür bilgilerin eğitim programlarında uygun bir yeri olması gerekir. Taraflar aynı zamanda kamuoylarının ve esirgeme örgütlerinin çevresel etki değerlendirmesi dahil olmak üzere ilgili alanlarını ve türlerin korunması için gerekli olan önlemlere katılımını desteklemeye çalışacaklardır.
Madde 20
BİLİMSEL, TEKNİK VE YÖNETSEL ARAŞTIRMA
1. Taraflar bu Protokol'ün amaçlarına ilişkin bilimsel ve teknik araştırmayı teşvik edecekler ve geliştireceklerdir. Özel koruma alanlarının sürdürülebilir kullanımına ve korunan türlerin yönetimine yönelik araştırmayı teşvik edecek ve geliştireceklerdir.
2. Taraflar, gerektiğinde, koruma alanlarının ve türlerin belirlenmesi ve izlenmesi için gerekli teknik araştırma ve izleme programlarını belirlemek, planlamak ve üstlenmek ve yönetim ve yeniden kazanım planlarını yerine getirmek için alınan önlemlerin etkililiğini değerlendirmek amacıyla, birbirleriyle ve yetkili uluslararası örgütlerle danışmalarda bulunacaklardır.
3. Taraflar doğrudan veya Merkez kanalıyla devam eden ve planlanan araştırma ve izleme programları ve bunların sonuçları hakkında bilimsel ve teknik bilgi değişiminde bulunacaklardır. Araştırma ve izleme programlarının mümkün olan en yüksek düzeyde eşgüdümünü sağlayacaklar ve usullerini tanımlamak ve standardize etmek için ortaklaşa çaba harcayacaklardır.
4. Teknik ve bilimsel araştırmada, Taraflar AÖKA'lara ve bu Protokol'ün eklerinde görülen türlere öncelik vereceklerdir.
Madde 21
KARŞILIKLI İŞBİRLİĞİ
1. Taraflar, doğrudan veya Merkez'in ya da ilgili uluslararası örgütlerin yardımıyla özel koruma alanlarının kurulması, planlanması ve yönetimini ve aynı zamanda korunan türlerin seçimi, yönetimi ve esirgenmesini eşgüdümlemek için işbirliği programları oluşturacaklardır. Koruma alanlarının ve türlerin karakteristikleri, kazanılan deneyim ve karşılaşılan sorunlar hakkında düzenli bilgi değişimi yapılacaktır.
2. Taraflar, diğer Taraflara, etkilenebilecek Devletlere ve Merkez'e özel koruma alanlarının ekosistemlerini veya korunan bitki ve hayvan türlerini tehlikeye düşürebilecek herhangi bir durumu ilk fırsatta bildireceklerdir.
Madde 22
KARŞILIKLI YARDIMLAŞMA
1. Taraflar karşılıklı yardımlaşma programlarının ve bu Protokol'ün yerine getirilmesi için yardıma ihtiyaç duyduklarını ifade eden kalkınmakta olan ülkelere yardım programlarının oluşturulması, finansmanı ve yerine getirilmesinde doğrudan veya Merkez'in ya da uluslararası örgütlerin yardımıyla işbirliği yapacaklardır.
2. Bu programlar, çevre alanında halkın eğitimini, bilimsel, teknik ve yönetsel personel yetiştirilmesini, uygun araç gereçlerin bilimsel olarak araştırılmasını, teminini, kullanılmasını, tasarımını ve geliştirilmesini ve ilgili Taraflar arasında kararlaştırılacak elverişli koşullarda teknoloji transferini içerecektir.
3. Taraflar, karşılıklı yardımlaşma meselelerinde AÖKA'lara ve bu Protokolün Eklerinde görülen türlere öncelik vereceklerdir.
Madde 23
TARAFLARIN RAPORLARI
Taraflar, Tarafların olağan toplantısına bu Protokol'ün yerine getirilmesi konusunda ve özellikle,
a) AÖKA Listesi'ne dahil edilen alanların statüsü ve durumu;
b) AÖKA'ların ve korunan türlerin hukuki statüsü ve sınırlandırılmasındaki herhangi bir değişiklik;
c) bu Protokol'ün 12 nci ve 18 inci maddelerine uygun olarak tanınan bağışıklıklar hakkında rapor sunacaklardır.
BÖLÜM V
KURUMSAL HÜKÜMLER
Madde 24
ULUSAL ODAK NOKTALARI
Her bir Taraf, bu Protokol'ün yerine getirilmesinin teknik ve bilimsel yönleri konusunda Merkez'le irtibat görevini yapmak üzere bir Ulusal Odak Noktası tayin edecektir. Ulusal Odak Noktaları bu Protokol'den kaynaklanan görevlerin yürütülmesi için düzenli olarak toplanacaklardır.
Madde 25
EŞGÜDÜM
1. Örgüt, bu Protokol'ün yerine getirilişinde eşgüdümü sağlamaktan sorumludur. Bu amaçla Merkez'in desteğini alacak ve Merkez'e aşağıdaki görevleri verebilecektir:
a) Taraflara, yetkin uluslararası, hükümetlerarası ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği içinde;
- bu Protokol'ün uygulandığı alanda özel koruma alanları kurmada ve bunları yönetmede;
- bu Protokol'ün 20 nci maddesinde öngörülen teknik ve bilimsel araştırma programlarını yürütmede;
- bu Protokol'ün 20 nci maddesinde öngörülen bilimsel ve teknik bilgi değişimini yürütmede;
- özel koruma alanları ve türleri için yönetim planları hazırlamada;
- bu Protokol'ün 21 inci maddesi uyarınca işbirliği programları geliştirmede;
çeşitli gruplar için tasarlanmış eğitim malzemesi hazırlamada yardımcı olmak;
b) Ulusal Odak Noktaları toplantılarını yapmak ve düzenlemek ve bu toplantılara sekreterlik hizmeti sağlamak;
c) bu Protokol'ün 16 ncı maddesi uyarınca rehber ilkelere ve genel ölçütlere ilişkin tavsiyeler oluşturmak;
d) özel koruma alanları, korunan türler ve Protokol'e ilişkin diğer meselelerle ilgili veri tabanları yaratmak ve bunları güncelleştirmek;
e) bu Protokol'ün yerine getirilmesi için ihtiyaç duyulabilecek raporları ve teknik çalışmaları hazırlamak;
f) 22 nci maddenin 2 nci bendinde sözü edilen geliştirme programlarını ayrıntılandırmak ve uygulamak;
g) her bir örgütün özel ilgi alanına ve aynı faaliyetlerin yinelemesinden kaçınma ihtiyacına dikkat edilmesi koşuluyla alanların ve türlerin korunmasıyla ilgili bölgesel ve uluslararası hükümetlerarası veya sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapmak;
h) bu Protokol çerçevesinde kabul edilen eylem planlarında kendisine verilen görevleri yerine getirmek;
i) Tarafların kendisine verdiği tüm diğer görevleri yerine getirmek.
Madde 26
TARAFLARIN TOPLANTILARI
1. Bu Protokol'ün Taraflarının olağan toplantıları Sözleşme'nin 18 inci maddesi uyarınca yapılacak Sözleşme'nin Akit Taraflarının olağan toplantılarıyla bağlantılı olarak yapılacaktır. Taraflar anılan maddeye uygun olarak olağandışı toplantılar da yapabilirler.
2. Bu Protokol'ün Taraflarının toplantıları özellikle,
a) bu Protokol'ün uygulanmasını sürekli incelemeyi;
b) bu Protokol'ün uygulanmasıyla ilgili olarak Örgüt'ün ve Merkez'in çalışmasını incelemeyi ve bunların faaliyetlerine politika rehberliği sağlamayı;
c) alanların ve türlerin yönetimi ve korunması için kabul edilen önlemlerin etkinliğini ve özellikle Eklere ve Protokol'e veya Eklerine getirilecek değişiklikler şeklinde, başka önlemlere duyulan ihtiyacı incelemeyi;
d) bu Protokol'ün 16 ncı maddelerinde öngörülen rehber ilkeleri ve ortak ölçütleri kabul etmeyi;
e) bu Protokol'ün 23 üncü maddesi uyarınca Tarafların ilettiği raporları ve aynı zamanda Tarafların Merkez kanalıyla ilettiği tüm ilgili bilgileri incelemeyi;
f) Taraflara, bu Protokol'ün yerine getirilmesi için kabul edilen önlemler konusunda tavsiyelerde bulunmayı;
g) bu Protokol'ün 24 üncü maddesi uyarınca yapılan Ulusal Odak Noktaları toplantıları tavsiyelerini incelemeyi;
h) bu Protokol'ün 9 uncu maddesinin 4 üncü fıkrası uyarınca bir alanın AÖKA Listesi'ne dahil edilmesini kararlaştırmayı;
i) bu Protokol'le ilgili uygun herhangi başka bir meseleyi incelemeyi;
j) bu Protokol'ün 12 nci ve 18 nci maddelerine uygun biçimde Taraflara tanınan bağışıklıkları tartışmayı ve değerlendirmeyi amaçlar.
BÖLÜM VI
SON HÜKÜMLER
Madde 27
PROTOKOL'ÜN ULUSAL MEVZUAT ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Bu Protokol'ün hükümleri Tarafların bu Protokol'ün uygulanmasına ilişkin daha sert ulusal önlemler alma hakkını etkilemez.
Madde 28
ÜÇÜNCÜ TARAFLARLA İLİŞKİLER
1. Taraflar bu Protokol'ün Tarafları olmayan Devletleri ve uluslararası örgütleri bu Protokol'ün yerine getirilmesinde işbirliğine davet edeceklerdir.
2. Taraflar hiç kimsenin bu Protokol'ün ilkeleri ve amaçlarına aykırı bir faaliyete girmemesini temin etmek için, uluslararası hukukla uyumlu olarak uygun önlemleri alma yükümlülüğünü kabul ederler.
Madde 29
İMZALAMA
Bu Protokol 10 Haziran 1995'de Barselona'da ve 11 Haziran 1995'den 10 Haziran 1996'ya kadar Madrid'de Sözleşme'nin tüm Taraflarının imzasına açık olacaktır.
Madde 30
ONAY, KABUL VEYA UYGUN BULMA
Bu Protokol onay, kabul veya uygun bulmaya tabi olacaktır. Onay, kabul veya uygun bulma belgeleri Saklayıcı görevlerini yapacak olan İspanya Hükümeti'ne emanet edilecektir.
Madde 31
KATILIM
10 Haziran 1996'dan itibaren, bu Protokol Sözleşme'nin Tarafı olan tüm Devletlerin ve bölgesel ekonomik gruplaşmaların katılımına açık olacaktır.
Madde 32
YÜRÜRLÜĞE GİRME
1. Bu Protokol altıncı onay, kabul, uygun bulma veya katılım belgesinin Saklayıcı'ya emanetini izleyen otuzuncu gün yürürlüğe girecektir.
2. Bu Protokol, yürürlüğe giriş tarihinden itibaren, her iki belgenin Tarafları arasındaki ilişkilerde, 1982 tarihli Akdeniz'in Özel Koruma Alanlarına İlişkin Protokol'ün, yerine geçecektir. ŞAHADET EDEN ve kendi Hükümetlerince gereğince yetkilendirilmiş olan aşağıda imzası bulunanlar tarafından imzalanmıştır. Arapça, İngilizce, Fransızca ve İspanyolca dillerinde her dört metin aynı derecede geçerli olmak üzere tek nüsha olarak 10 Haziran 1995'te Barselona'da YAPILMIŞTIR.
EK I
AÖKA LİSTESİ'NE
DAHİL EDİLEBİLECEK KORUNAN DENİZ VE
KIYI
ALANLARININ SEÇİMİ İÇİN ORTAK ÖLÇÜTLER
A. GENEL
İLKELER
Akit Taraflar aşağıdaki genel ilkelerin AÖKA Listesi'nin hazırlanmasında yapacakları çalışmalara yol göstereceğini kabul ederler:
a) Doğal mirasın esirgenmesi bir AÖKA'yı karakterize etmesi gereken temel amaçtır. Kültürel mirasın esirgenmesi ve bilimsel araştırmanın, eğitimin, katılımın, işbirliğinin desteklenmesi gibi başka hedeflerin de izlenmesi AÖKA'larda çok arzu edilir ve esirgeme amaçlarına uygun düştüğü ölçüde, alanın Liste'ye dahil edilmesi lehine bir unsur teşkil eder.
b) Liste'ye dahil edilen alanların toplam sayısına ve herhangi bir Devletin Liste'ye alınmasını teklif edebileceği alanların sayısına hiçbir sınır konulmamıştır. Bununla birlikte, Taraflar, alanların bilimsel bir temele göre seçileceğini ve Liste'ye niteliklerine göre dahil edileceğini kabul ederler; bu nedenle Taraflar Protokol'ün ve ölçütlerin belirlediği şartları yerine getireceklerdir.
c) Listelenen AÖKA ve bunların coğrafi dağılımı Akdeniz bölgesini ve onun biyolojik çeşitliliğini temsil eder nitelikte olmak zorunda olacaktır. Bu amaca ulaşmak için Liste'nin mümkün olan en yüksek sayıda yaşama ortamı ve ekosistem tipini temsil etmesi gerekecektir.
d) AÖKA'ların Akdeniz mirasının etkili biçimde esirgenmesini amaçlayan bir bilgi ağının çekirdeğini teşkil etmesi gerekecektir. Bu hedefe ulaşmak için, Taraflar, doğal alanların esirgenmesi ve yönetimi alanında ve özellikle sınıraşan AÖKA'ların tesisi yoluyla ikili ve çok taraflı temelde işbirliklerini geliştireceklerdir.
e) AÖKA Listesi'ne dahil edilen alanların bölgenin doğal mirasının korunması için bir örnek ve model değerine sahip olması amaçlanmaktadır. Bu sonuç için, Taraflar Liste'ye dahil edilen alanların yeterli hukuki statüye, koruma önlemlerine ve yönetim yöntemleri ve araçlarına kavuşturulmasını güvence altına alırlar.
B. AÖKA
LİSTELERİNE DAHİL EDİLECEK ALANLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ
1. Bir alanın AÖKA Listesi'ne dahil edilmeye yeterli olması için, Protokol'ün 8 inci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen genel ölçütlerden en az bir tanesine uyması gerekmektedir. Belli durumlarda aynı alan bu ölçütlerden birkaç tanesine birden uyabilir ve böyle bir durum bu alanın Liste'ye dahil edilmesi durumunu ancak güçlendirebilir.
2. Bölgesel değer, bir alanın AÖKA Listesi'ne dahil edilmesi için temel şarttır. Bir alanın Akdeniz açısından ilgi çekiciliğinin hesaplanmasında aşağıdaki ölçütler kullanılmalıdır:
a) Eşsizlik
Alan eşsiz veya ender rastlanan ekosistemler ya da ender rastlanan veya endemik türler içermektedir.
b) Doğayı temsil özelliği Alanda yüksek temsil özelliğine sahip ekolojik süreçler veya topluluk ya da yaşama ortamı türleri veya doğal karakteristikler vardır. Temsil özelliği, bir alanın bir yaşama ortamı türünü, ekolojik süreci, biyolojik topluluğu, fizyografik özelliği veya başka bir doğal karakteristiği temsil etme derecesidir.
c) Çeşitlilik
Alanda yüksek bir tür, topluluk, yaşama ortamı ve ekosistem çeşitliliği vardır.
d) Doğallık
Alanın, insanların yol açtığı rahatsızlık ve bozulmanın bulunmamasının veya düşük düzeyde olmasının bir sonucu olarak yüksek düzeyde doğallığı vardır.
e) Tehlikeye düşmüş, tehdit altında veya endemik türler için kritik önemi olan yaşama ortamlarının mevcudiyeti.
f) Kültürel temsil kabiliyeti
Doğayla bütünleşmiş, çevreye zarar vermeyen, yerel toplulukların esenliğini destekleyen geleneksel etkinliklerin varlığı nedeniyle alanın yüksek kültürel temsil kabiliyeti vardır.
3. Bilimsel, eğitsel veya estetik bakımdan ilgi çeken bir alanın AÖKA Listesi'ne dahil edilmesi için, buna uygun olarak, doğal bilimler alanında veya çevre eğitimi etkinlikleri ya da çevre bilinci açısından belli bir değer sergilemesi veya dikkat çekici doğal görüntüler, peyzaj veya deniz peyzajı içermesi gerekir.
4. Protokol'ün 8 inci maddesinin 2 nci bendinde belirlenen temel ölçütler yanında, bazı diğer belli karakteristikler ve unsurlar alanın Liste'ye dahil edilmesinde olumlu biçimde değerlendirilmelidir. Bunlara aşağıdakiler dahildir:
a) alanın ekolojik, biyolojik, estetik veya kültürel değerine zarar verme ihtimali olan tehditlerin varlığı,
b) genel olarak halkın ve özel olarak yerel toplulukların alanın planlanması ve yönetimi süreciyle ilgilenmesi ve aktif katılımı,
c) alanla ilgilenen resmi, mesleki ve hükümetdışı sektörleri ve bilimsel topluluğu temsil eden bir yapının varlığı,
d) alanda sürdürülebilir kalkınma imkanlarının varlığı,
e) Sözleşme'nin 4 üncü maddesinin 3 (e) bendi bağlamında bir entegre kıyı yönetim planının var olması.
C. HUKUKİ STATÜ
1. AÖKA Listesi'ne dahil edilmeye yeterli olan tüm alanlara uzun dönemde etkili korunmalarını garanti altına alan bir hukuki statü verilmelidir.
2. Bir Taraf'ın ulusal egemenliği veya yargı yetkisi altında bulunan halihazırda sınırlandırılmış bir alanın AÖKA Listesi'ne dahil edilmesi için ilgili Tarafça tanınmış koruma statüsüne sahip olması gerekmektedir.
3. Tamamen ya da kısmen açık denizlerde veya ulusal egemenliğin ya da yargı yetkisinin sınırlarının henüz tanımlanmadığı bir bölgede bulunan bir alan söz konusu olduğunda, Protokol'ün 9 uncu maddesinin 3 üncü bendinde öngörülen hukuki statü, yönetim planı ve diğer unsurlar bu alanı AÖKA Listesi'ne dahil etme teklifiyle ilgili komşu Taraflarca sağlanacaktır.
D. KORUMA,
PLANLAMA VE YÖNETİM ÖNLEMLERİ
1. Muhafaza ve yönetim hedeflerinin herbir alanla ilgili metinde açıkça tanımlanması gerekir ve bunlar AÖKA Listelerinin gözden geçirilmesinde alınan önlemlerin yeterliliğinin ve bunların yerine getirilmelerinin etkililiğinin değerlendirilmesinin temelini oluşturacaklardır.
2. Herbir alana uygulanabilir koruma, planlama ve yönetim önlemlerinin alan için belirlenmiş olan esirgeme ve yönetim hedeflerine ulaşılmasında kısa ve uzun dönemde yeterli olmaları ve özellikle alana yönelik tehditleri hesaba katmaları gerekir.
3. Koruma, planlama ve yönetim önlemlerinin doğal çevrenin elemanları ile herbir alanı karakterize eden sosyo-ekonomik ve kültürel unsurlar hakkında yeterli bilgiye dayanması gerekir. Temel bilginin yetersiz olması halinde, AÖKA Listesi'ne dahil edilmesi teklif edilen bir alanın, elde bulunmayan verilerin ve bilginin toplanmasına yönelik bir programı olması gerekir.
4. AÖKA Listesi'ne dahil edilmesi teklif edilen alanlara ilişkin esirgeme önlemlerinin idaresine ve yerine getirilmesine ilişkin yetkinin ve sorumluluğun herbir alanı düzenleyen metinde net olarak tanımlanması gerekir.
5. Her korunan alanın onu karakterize eden özelliğiyle ilgili olarak, bir AÖKA'ya yönelik koruma önlemlerinin aşağıdaki temel unsurları hesaba katması gerekir:
a) alanın bütünlüğüne doğrudan veya dolaylı olarak zarar verme ihtimali bulunan atıkların veya başka maddelerin serbest bırakılmasının veya boşaltılmasının düzenlenmesinin güçlendirilmesi;
b) alana herhangi bir türün sokulmasının veya yeniden sokulmasının düzenlenmesinin güçlendirilmesi;
c) türlere zarar verme veya onları rahatsız etme ihtimali bulunan veya ekosistemlerin veya türlerin esirgeme statülerini tehlikeye sokabilecek ya da alanın doğal, kültürel veya estetik karakteristiklerini bozabilecek her tür etkinlik veya kararın düzenlenmesi;
d) söz konusu alanı çevreleyen alana uygulanabilir düzenleme.
6. Bir alanın AÖKA Listesi'ne dahil edilmesi için, amaçlarına aykırı olma ihtimali bulunan etkinlikleri önlemek ve/veya kontrol etmek için yeterli yetkilere, aynı zamanda araçlara ve insan kaynaklarıyla donatılmış bir yönetim yapısına sahip olması gerekir.
7. Bir alanın AÖKA Listesi'ne dahil edilmesi için bir yönetim planıyla donatılması gerekir. Bu yönetim planının esas kuralları dahil edilme tarihinden başlayarak belirlenmeli ve derhal uygulanmasına başlanmalıdır. Dahil edilme tarihinden itibaren üç yıl içinde ayrıntılı bir yönetim planı ortaya çıkarılmalıdır. Bu yükümlülüğe uyulmaması alanının Liste'den çıkarılması sonucunu doğurur.
8. Bir alanın AÖKA Listesi'ne dahil edilmesi için bir izleme programıyla donatılması gerekir. Bu program alanın durumunun ve evriminin ve aynı zamanda, ihtiyaç olursa kullanılmak üzere, yerine getirilen koruma ve yönetim önlemlerinin etkililiğinin değerlendirilmesine olanak sağlamak amacıyla söz konusu alanla ilgili olarak belli önemli parametrelerin belirlenmesini ve izlenmesini içermelidir. Bu amaç için başka gerekli araştırmalara izin verilecektir.
EK II
Magnoliophyta
Posidonia oceanica
Zostera marina
Zostera noltii
Chlorophyta
Caulerpa ollivieri
Phaeophyta
Cystoseira amentacea (var. stricta and var. spicata dahil)
Cystoseira mediterranea
Cystoseira sedoides
Cystoseira spinosa (C.adriatica dahil)
Cystoseira zosteriodes
Laminaria rodriguezii
Rhodophyta
Goniolithon byssoides
Lithophyllum lichenoides
Ptilophora mediterranea
Schimmelmannia schousboel
Porifera
Asbestopluma hypogea
Aplysina sp.plur.
Axinella cannabina
Axinella polypoides
Geodia cydonium
Ircinia foetida
Ircinia pipetta
Petrobiona massiliana
Tethya sp. plur.
Cnidaria
Astroides calycularis
Errina aspera
Gerardia savaglia
Echinodermata
Asterina pancerii
Centrostephanus longispinus
Ophidiaster ophidianus
Bryozoa
Hornera lichenoides
Mollusca
Ranella olearia (=Argobuccinum olearium=A.giganteum)
Charonia lampas (=Ch.rubicunda=Ch.nodifera)
Charonia tritonis (=Ch.seguenziae)
Dendropoma petraeum
Erosaria spurca
Gibbula nivosa
Lithophaga lithophaga
Luria lurida (=Cypraea lurida)
Mitra zonata
Patella ferruginea
Patella nigra
Pholas dactylus
Pinna nobilis
Pinna rudis (=P.pernula)
Schilderia achatidea
Tonna galea
Zonaria pyrum
Crustacea
Homarus gammarus
Maja squinado
Pisces
Acipenser naccarii
Acipenser sturio
Aphanius fasciatus
Aphanius iberus
Cetorhinus maximus
Carcharodon carcharias
Hippocampus ramulosus
Hippocampus hippocampus
Huso huso
Lethenteron zanandreai
Mobula mobular
Pomatoschistus canestrinii
Pomatoschistus tortonesei
Valencia hispanica
Valencia letourneuxi
Reptiles
Caretta caretta
Chelonia mydas
Dermochelys coriacea
Eretmochelys imbricata
Lepidochelys kempii
Trionyx triunguis
Aves
Pandion haliaetus
Calonectris diomedea
Falco eleonorae
Hydrobates pelagicus
Larus audouinii
Numenius tenuirostris
Phalacrocorax aristotelis
Phalacrocorax pygmaeus
Pelecanus onocrotalus
Pelecanus crispus
Phoenicopterus ruber
Puffinus yelkouan
Sterna albifrons
Sterna bengalensis
Sterna sandvicensis
Mammalia
Balaenoptera acutorostrata
Balaenoptera borealis
Balaenoptera physalus
Delphinus delphis
Eubalaena glacialis
Globicephala melas
Grampus griseus
Kogia simus
Megaptera novaeangliae
Mesoplodon densirostris
Monachus monachus
Orcinus orca
Phocoena phocoena
Physeter macrocephalus
Pseudorca crassidens
Stenella coeruleoalba
Steno bredanensis
Tursiops truncatus
Ziphius cavirostris
Porifera
Hippospongia communis
Spongia agaricina
Spongia officinalis
Spongia zimocca
Cnidaria
Antipathes sp.plur.
Corallium rubrum
Echinodermata
Paracentrotus lividus
Crustacea
Homarus gammarus
Maja squinado
Palinurus elephas
Scyllarides latus
Scyllarus pigmaeus
Scyllarus arctus
Pisces
Alosa alosa
Alosa fallax
Anguilla anguilla
Epinephelus marginatus
Isurus oxyrinchus
Lamna nasus
Lampetra fluviatilis
Petromyzon marinus
Prionace glauca
Raja alba
Sciaena umbra
Squatina squatina
Thunnus thynnus
Umbrina cirrosa
Xiphias gladius